«Οι ήρωες “κυκλοφορούν” σε όλες τις μορφές και όλα τα μεγέθη. Ο συγκεκριμένος τυχαίνει να έχει τέσσερα ποδιά και τρίχωμα». Με αυτόν τον τρόπο περιγράφει η δημοσιογράφος του CNN Αμάντα Τζάκσον τον Γουίν (Whyn), ένα λαμπραντόρ, (υπό εκπαίδευση) σκύλο βοήθειας, που προσφέρει στιγμές χαλάρωσης στους γιατρούς της μονάδας εντατικής θεραπείας στο «Rose Medical Center» στο Ντένβερ των ΗΠΑ. Η φωτογραφία του Whyn μαζί με την εκπαιδεύτριά του και γιατρό στο τμήμα επειγόντων περιστατικών Σούζαν Ράιαν, στο πάτωμα του νοσοκομείου, τις δύσκολες αυτές ημέρες του κορονοϊού, έγινε viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Μέσω του διαδικτύου «ταξίδεψαν» ο Whyn και η Αμάντα και ως τη Θεσσαλονίκη, έδρα του Therapy Dogs (Animal Assisted Therapy), με την πρόεδρό του Τέρψη Πασχάλη να «αποκωδικοποιεί» καλύτερα από τον καθένα την ιδιαίτερη σχέση ανθρώπου- ζώου και πώς οι τετράποδοι φίλοι μας μπορούν να μας βοηθήσουν και αυτή τη δύσκολη για όλους περίοδο. «Η σχέση ανθρώπου- ζώου είναι αναμφισβήτητα πολύ ισχυρή. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι συνειδητοποιούν ότι τα ζώα έχουν θετική επίδραση στη ζωή μας και εδώ και αρκετά χρόνια η ιατρική κοινότητα έχει αναγνωρίσει αυτό που οι κηδεμόνες ζώων πάντα γνώριζαν», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Πασχάλη, η οποία μαζί με τη Μαρία Στογιάννη ίδρυσαν το 2012 την εθελοντική αυτή ομάδα, που προωθεί την ευεργετική βοήθεια των ζώων θεραπείας σε κοινωνικά ευπαθείς ομάδες, με στόχο τη βελτίωση της γνωστικής και συναισθηματικής λειτουργίας τους.
Μπορεί οι σκύλοι θεραπείας να μην έχουν ακόμα μπει στη «μάχη» για την ανακούφιση της αγωνίας και του στρες που επιφέρει η νέα κατάσταση με τον κορονοϊό σε μεγάλη μερίδα της κοινωνίας, αλλά οι ειδικά εκπαιδευμένοι σκύλοι του Therapy Dogs -οι «πρωταγωνιστές» του, όπως τους αποκαλεί η κ. Πασχάλη- από τον περασμένο Ιανουάριο έχουν καταφέρει να προσφέρουν απλόχερα χαμόγελα και ανακούφιση σε θεραπευόμενους του Τμήματος Ψυχιατροδικαστικής στο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης.
Κάθε δεκαπενθήμερο, από τον Ιανουάριο μέχρι που ο κορονοϊός «εισέβαλε» στη ζωή μας και ανέτρεψε την καθημερινότητα όλων, η Τέρψη Πασχάλη με τον Σπίθα και η Άννα Λαλένη με τη Λάση, μαζί με τη θετική εκπαιδεύτρια σκύλων, υπεύθυνη εκπαίδευσης και ένταξης των σκύλων του Therapy Dogs Μαρία Στογιάννη, περνούσαν την πόρτα του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου, όπου τους περίμεναν η υπεύθυνη του Τμήματος (και του προγράμματος), ψυχίατρος Μαρία Μαρκοπούλου, ο ψυχολόγος Πέτρος Αλεκτορίδης και περίπου δέκα κάθε φορά θεραπευόμενοι για μια συνάντηση, βάλσαμο ψυχής για τους περισσότερους.
Αξιοποιώντας την προηγούμενη εμπειρία τους από το πρόγραμμα ψυχιατρικής μεταρρύθμισης «ΨΥΧΑΡΓΩΣ», για άτομα με ψυχικά νοσήματα, αλλά και από το πρόγραμμα που «έτρεξαν» σε συνεργασία με το Ψυχιατρικό Τμήμα του Στρατιωτικού Νοσοκομείου 424 καθώς και τη θετική προδιάθεση και ώθηση από την πλευρά της κ. Μαρκοπούλου, τα μέλη της ομάδας Therapy Dogs ήρθαν κοντά με τους νοσηλευόμενους και μοιράστηκαν μαζί τους ξεχωριστές στιγμές.
Η κ. Πασχάλη θυμάται σαν χθες τη χαρά που έκαναν οι νοσηλευόμενοι στο Τμήμα Ψυχιατροδικαστικής, όταν η κ. Μαρκοπούλου τούς σύστησε την ομάδα του Therapy Dogs και κυρίως τον Σπίθα και τη Λάση. «Έβλεπες ανθρώπους σκυμμένους, καταβεβλημένους από τα φάρμακα ή την κατάθλιψη, να σου χαμογελούν. Αυτό ήταν πολύ σημαντικό», λέει χαρακτηριστικά.
Πολλοί ήταν αυτοί, που στην πρώτη εκείνη συνεδρία θέλησαν να αλληλεπιδράσουν και να συμμετάσχουν, αλλά υπήρχαν και κάποιοι που έκαναν ένα βήμα πίσω γιατί, όπως χαρακτηριστικά είπε μία θεραπευόμενη, η εικόνα των δύο σκυλιών της έφερε αναμνήσεις από το σπίτι της… «Από τη δεύτερη συνεδρία, όσοι συμμετείχαν άρχισαν να μιλάνε, να εκφράζουν συναισθήματα, να ηρεμούν και να χαλαρώνουν και μόνο στην παρουσία των σκυλιών. Ένας άνθρωπος που έχει πρόβλημα φοβάται πολλές φορές να μιλήσει. Το σκυλί σε αφήνει να μιλήσεις, να το χαϊδέψεις και δεν θα σε κοροϊδέψει, δεν θα σου φέρει αντίρρηση», σημειώνει η κ. Πασχάλη και εξηγεί πως ο Σπίθας, η Λάση και τα υπόλοιπα σκυλιά του Therapy Dogs (πέντε είναι σε υπηρεσία και τέσσερα σε εκπαίδευση) είναι υπό τη φροντίδα και επίβλεψη της Μαρίας Στογιάννη καθ’ όλη τη διάρκεια κάθε είδους συνεδρίας, στην οποία καλούνται να λάβουν μέρος.
Στην τελευταία συνεδρία στο Τμήμα Ψυχιατρικής του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, πριν από την προσωρινή διακοπή των συνεδριών λόγω κορονοϊού, ο Σπίθας ήταν αυτός που «έκλεψε» τις εντυπώσεις. «Του είχα βάλει ένα κασκολάκι και αυτό “έβγαλε” από τους ανθρώπους που συμμετέχουν στο πρόγραμμα διάφορα συναισθήματα. Κάποιοι ρωτούσαν αν ο Σπίθας τους συμπαθεί, άλλοι αν έβαλε τα καλά του για να έρθει και να τους συναντήσει και ήταν χαρούμενοι γι’ αυτό, ενώ κάποιος είπε αυθόρμητα πως ο ίδιος βάζει το κοστούμι του μόνο όταν πηγαίνει στο δικαστήριο καθώς αυτή είναι η μόνη του έξοδος», θυμάται χαρακτηριστικά η κ. Πασχάλη. Άλλωστε, τέτοιες απλές -μα συνάμα ουσιαστικές- κινήσεις κάνουν πολλές φορές τους θεραπευόμενους να αρχίζουν να μιλάνε για τη ζωή τους.
Το σίγουρο είναι, όπως διαβεβαιώνει η κ. Πασχάλη, πως μετά την περιπέτεια αυτή με τον κορονοϊό, όλη η ομάδα -και κυρίως ο Σπίθας και η παρέα του- είναι έτοιμοι να προσφέρουν και πάλι τις υπηρεσίες τους στον «Άνθρωπο σε ανάγκη».
Σοφία Παπαδοπούλου
