Η Μύκονος, γνωστή για την πολυτέλεια και τη ζωντάνια της κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, φαίνεται να κρύβει μια σκοτεινή πλευρά πίσω από το «χρυσόσκονη» και τα λαμπερά πάρτι της.
Ρεπορτάζ: Βαλάντου Γιαννακούδη
Με τη φετινή τουριστική σεζόν να διανύει τις τελευταίες μέρες στους πιο «χοτ» προορισμούς, μια καταγγελία από εργαζόμενη υπενθυμίζει την σκοτεινή πλευρά της εποχικής απασχόλησης και τις απάνθρωπες συνθήκες εργασίας που καλούνται να αντιμετωπίζουν πολλοί επαγγελματίες του χώρου.
Η 22χρονη, εργαζόμενη σε beach bar του νησιού μίλησε στην politic.gr και περιέγραψε λεπτομερώς τις απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης και εργασίας που κλήθηκε να διαχειριστεί στο νησί των ανέμων. Όπως αναφέρει αρχικά: «Έμενα σε ένα υπόγειο με 11 ακόμη κορίτσια. Ήταν κατοικία, όπου στον πάνω όροφο έμεναν τα αγόρια, 12 στον αριθμό και αυτά. Υπήρχαν δύο τουαλέτες σε κάθε όροφο. Στο υπόγειο δεν υπήρχε κλιματιστικό, ούτε κάποιο παράθυρο, τίποτα.»
Στην ερώτηση πως το διαχειριζόντουσαν και τι απαντούσε ο εργοδότης όταν του το έθεταν ως ζήτημα, η 22χρονη εργαζόμενη αναφέρει: «Διαμαρτυρόμασταν αλλά η απάντηση που εισέπραττα εγώ προσωπικά ήταν: “Αν δε σου αρέσει, φύγε. Θα βρω άλλους 100 που περιμένουν από πίσω”».
Ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα, ήταν η συχνή διακοπή υδροδότησης με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να μη μπορούν να κάνουν μπάνιο και να αναζητούν εναλλακτικές λύσεις. «Ανά τρεις – τέσσερις μέρες μας τελείωνε το νερό καθότι ήμασταν και πολλά άτομα με αποτέλεσμα να περιμένουμε κάθε φορά πότε θα έρθουν να μας το γεμίσουν ξανά.»
Όπως μας αναφέρει η ίδια, μπορεί εκείνη να έμενε σε υπόγειο, αλλά υπήρχαν και άλλες περιπτώσεις εργαζομένων στο νησί που διέμεναν είτε σε τροχόσπιτα, είτε σε κοντέινερ ή επίσης σε δωμάτια – σπίτια με πολλά προβλήματα και υπερβολική υγρασία. Η ίδια μάλιστα, τονίζει πως δε θα μπορούσε με τίποτα να μείνει στις άλλες εναλλακτικές κατοικίες δείχνοντας με αυτόν τον τρόπο το πόσο δύσκολες ήταν οι συνθήκες διαμονής και στις άλλες περιπτώσεις.
Τι διατροφή παρέχονταν;
«Η διατροφή μας εξαρτιόταν από ένα γεύμα για όλη την ημέρα που μας παρείχε το beach bar. Μάλιστα, οι επιλογές ήταν περιορισμένες και επαναλαμβανόμενες, περιλαμβάνοντας τα εξής φαγητά: μακαρόνια, φασολάκια και μπιφτέκια με πατάτες», εξηγεί η 22χρονη κοπέλα μιλώντας για το κομμάτι της διατροφής που αποτελεί συνηθισμένη παροχή στις εποχικές εργασίες του τουρισμού.
«Όπως είναι λογικό με ένα γεύμα δε μπορούμε να περάσουμε όλη μας τη μέρα, οπότε τρώγαμε απ΄έξω. Ωστόσο, αυτό που θέλω να τονίσω εδώ, είναι το γεγονός πως το κόστος διατροφής στο νησί ήταν ανυπόφορο για εμάς τους εργαζόμενους. Για παράδειγμα, η αγορά από τον φούρνο μπουγάτσας, τυρόπιτας και ενός ροφήματος, κυμαινόταν στα 17 με 20 ευρώ, καθιστώντας αδύνατη την ουσιαστική αποταμίευση, η οποία είναι ο βασικός λόγος εργασίας σε σεζόν για τους περισσότερους απο εμάς », εξηγεί η ίδια.
Αναφορικά με το αν υπήρχε η δυνατότητα να μαγειρέψει στο κατάλυμα – υπόγειο, η 22χρονη εξηγεί πως «στον υπόγειο είχαμε ένα μικρό ψυγειάκι για 12 άτομα. “Όποιος προλάβει” ήταν η κατάσταση. Υπήρχε και μια μικρή κουζίνα αλλά δε λειτουργούσε. Μια συνάδελφος είχε φέρει φορητές εστίες μαγειρικής αλλά και πάλι δεν ήταν αποτελεσματική η χρήση τους για τόσα άτομα.»
«Εργασιακός μεσαίωνας» τα ωράρια
Οι εργαζόμενοι, στην περίπτωση που μας περιγράφει η 22χρονη, εργάζονταν περίπου 13-14 ώρες τη μέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα, χωρίς ρεπό. Ωστόσο, φαινόντουσαν δηλωμένοι 8ωρο και όχι 7/7. Το γεγονός αυτό, αφήνει ουσιαστικά «ελεύθερο το πεδίο» στον εργοδότη να πράττει κατά το δοκούν. Με άλλα λόγια, το χρηματικό ποσό που περίσσευε από τα δηλωμένα νόμιμα βρίσκονταν καθαρά στην ευχέρεια του εργοδότη αν και πότε θα το καταβάλλει με μετρητά. Για παράδειγμα, η 22χρονη εργαζόμενη μας περιγράφει ένα περιστατικό στο οποίο 2 συνάδελφοί της είχαν αργήσει από 1 ώρα στη δουλειά. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, να χάσουν 200 ευρώ έκαστος ως “τιμωρία”. Επίσης, και το κομμάτι των τιπς – που αποτελεί το βασικό δέλεαρ για τους επαγγελματίες τουρισμού στην Μύκονο- ήταν στην ευχέρεια του εργοδότη, δηλαδή το πως θα τα μοιράσει.
Ωστόσο, το πιο ακραίο και συχνό φαινόμενο στην εργοδοτική αυθαιρεσία του τουρισμού, έγκειται στο γεγονός πως πολλοί εργοδότες γνωστοποιούν πως τα «μαύρα» χρήματα θα τα πάρουν οι εργαζόμενοι στο τέλος της σεζόν. Με αυτόν τον τρόπο, επιχειρούν να τους δεσμεύσουν για να μην αποχωρήσουν νωρίτερα στερώντας τους ουσιαστικά το δικαίωμα της επιλογής. Η 22χρονη ήταν μία από τις εργαζόμενες που, αν και έμπειρη στον χώρο, ήταν η 5η φορά που δουλεύει σεζόν, δεν άντεξε τις συνθήκες και αποχώρησε.
«Δε θα ξαναπάω σεζόν στη Μύκονο. Αλλού θα πάω. Είχα φίλες που ήταν στη Σκιάθο, τη Λευκάδα και τη Σκόπελο. Αντιμετώπισαν πολύ καλύτερες συνθήκες» λέει η νεαρή εργαζόμενη κλείνοντας τη συνομιλία μας.
Οι τραγικές συνθήκες διαβίωσης και εργασίας σε συνδυασμό με την εποχικότητα του τουρισμού, έχουν οδηγήσει πολλά άτομα να αναζητούν θέσεις εργασίας σε άλλους επαγγελματικούς κλάδους θέλοντας να κλείσουν μια για πάντα την πόρτα της «σεζόν». Οι παραπάνω παράγοντες σε συνδυασμό με την πανδημία του κορονοϊού όξυναν περαιτέρω το ζήτημα, με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να αναζητούν εναγωνίως άτομα για να καλύψουν τις θέσεις. Είναι αναγκαίο οι εικόνες που περιγράφηκαν παραπάνω και βλέπουν συχνά το φως της δημοσιότητας, να αποτελέσουν αντικείμενο προς συζήτηση και επίλυση. Έτσι ώστε η επόμενη θερινή τουριστική περιόδος να χαρακτηρίζεται από όρους εργασιακής αξιοπρέπειας και σεβασμού των δικαιωμάτων.