Μονόλιθους – γλυπτά που παραπέμπουν σε βιβλίο, τοποθετούν κοντά σε φυσικές πηγές – βρύσες του τόπου τους, κάτοικοι του χωριού Βενεράτο, της Περιφερειακής Ενότητας Ηρακλείου, στην Κρήτη. Τις χαρακτηρίζουν «Πηγές Κληρονομιάς» κι έχουν σκοπό όπως λένε, να τις προστατεύσουν, αφού πρόκειται για μνημεία της φύσης και των ανθρώπων, που τρέχουν νερό από τα βάθη των αιώνων μέχρι τις μέρες μας. Με αυτή τη δράση τους εξηγούν ότι επέλεξαν να τιμήσουν την παγκόσμια ημέρα νερού, που εορτάζεται το Σάββατο 22 Μαρτίου.
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο γλύπτης Μανώλης Χαρκούτσης, ανέφερε ότι σε χωριά της ελληνικής υπαίθρου σώζονται φυσικές πηγές – βρύσες, από όπου στο παρελθόν οι κάτοικοι προμηθεύονταν δωρεάν το νερό. Βρύσες που φέρουν μια ιδιαίτερη λιθοδομή και συνήθως σκαλιστές, χειροποίητες γούρνες που κατασκευάστηκαν πριν από αιώνες, σε σημεία όπου οι κάτοικοι των χωριών έβρισκαν πηγές. Κάποιες από αυτές συνεχίζουν να αποδίδουν άφθονο νερό.
«Ανεξάρτητα από τη διαχείριση του νερού από την πολιτεία και ιδιώτες, οι πηγές πρέπει να συνεχίσουν τη φυσική ροή τους. Χρειάζεται ο κόσμος να έχει πρόσβαση στο δωρεάν, πόσιμο νερό», είπε ο κ. Χαρκούτσης που είχε την ιδέα για τη δημιουργία και την τοποθέτηση των μονόλιθων, ως δράση του ευρύτερου project του με τίτλο «Τέχνη κατ΄ αγρόν».
Η ιδέα του Μανώλη Χαρκούτση για την τοποθέτηση των γλυπτών – μονόλιθων που θα λειτουργούν ως ταμπέλες, κοντά στις βρύσες του χωριού, υιοθετήθηκε άμεσα από τον πολιτιστικό σύλλογο Βενεράτου. Ο πρόεδρος της κοινότητας Βαγγέλης Μαραγκάκης, ενέκρινε τη χρήση του δημόσιου χώρου και έτσι οι μονόλιθοι, από μεγάλα, ενιαία κομμάτια πωρόλιθου που παραπέμπουν σε βιβλίο, αναδεικνύουν την ιστορικότητα των πηγών, που χαρακτηρίζονται «Πηγές Κληρονομιάς».
«Οι βρύσες μας χρειάζεται να παραμείνουν ζωντανές, με νερό δωρεάν. Έτσι τις βρήκαμε από τους προγόνους μας, έτσι πρέπει να τις παραδώσουμε στις επόμενες γενιές» ανέφερε ο πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου Θεόφιλος Μπρόκος. Πρόκειται για τέσσερις βρύσες που βρίσκονται σε ένα τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, πάνω από το φαράγγι του Βενεράτου, το οποίο διασχίζει ο ποταμός Απόλλωνας, που κρατάει το όνομά του από την αρχαιότητα.
«Είναι οι βρύσες απ΄ όπου οι γυναίκες γέμιζαν τις στάμνες τους ή προμηθεύονταν νερό, για να πλύνουν τα υφαντά τους. Οι άντρες έπαιρναν νερό για τις καλλιέργειες. Και τα ζώα, ελεύθερα ή οικόσιτα, ξεδιψούσαν» πρόσθεσε ο κ. Μπρόκος. Ο πολιτιστικός σύλλογος είχε αναστηλώσει τις πηγές και το νερό βρήκε ξανά την φυσική του ροή.
Ο πρόεδρος του χωριού Βαγγέλης Μαραγκάκης χαρακτηρίζει ως εξαιρετική την πρωτοβουλία του πολιτιστικού συλλόγου, που συμπίπτει με την παγκόσμια ημέρα νερού. «Η πρωτοβουλία αυτή πάρθηκε προκειμένου να γνωρίσουν οι επόμενες γενιές τις ονομασίες των πολύ παλιών πηγών του χωριού μας και για να τις προστατεύουν, ώστε να μην στερέψουν ποτέ», τόνισε ο κ. Μαραγκάκης, διευκρινίζοντας ότι κάθε βρύση έχει το δικό της όνομα, την δικιά της ταυτότητα, όπως: «Κάτω Βρύση», «Καρακόβρυση», «Αγίου Φανουρίου» και η βρύση του Άη Μάμα που θεωρείται ο προστάτης των βοσκών.
Μάλιστα ο πρόεδρος του Βενεράτου επισήμανε ότι «χρειάζεται ο κόσμος να συνειδητοποιήσει πόσο απαραίτητο στη ζωή είναι το νερό και να είναι προσεκτικός στην κατανάλωσή του», συγχαίροντας τον γλύπτη για την ιδέα και την ευαισθησία του. Ο Μανώλης Χαρκούτσης από την πλευρά του, επισήμανε ότι το νερό είναι δημόσιο αγαθό, που μας δίνει απλόχερα η φύση. «Το ίδιο νερό καταναλώνουμε, εδώ και εκατομμύρια χρόνια» ανέφερε, προσθέτοντας ότι: «Η πρώτη ανάγκη του ανθρώπου μετά τον αέρα που αναπνέει, είναι το νερό. Ο άνθρωπος έχει κάνει αγώνες για την εξασφάλισή του. Με την φυσική ροή, το νερό ξεκινά από τα βουνά, από μεγάλα υψόμετρα, για να καταλήξει στην θάλασσα και πάλι από την αρχή για να κάνει τον κύκλο του».
Σύμφωνα με τον γλύπτη, «η ανθρωπότητα, αιώνες τώρα, έχει δημιουργήσει βρύσες στις φυσικές πηγές, οι οποίες αποτελούν μνημεία της φύσης και του ανθρώπου. Είναι μία κληρονομιά που έχουμε παραλάβει και πρέπει να διαφυλάξουμε για τις επόμενες γενιές. Γι αυτόν ακριβώς το λόγο, χρειάζεται όλες αυτές οι πηγές και οι βρύσες, να χαρακτηριστούν πηγές κληρονομιάς. Η τέχνη μπορεί να βοηθήσει σ΄ αυτό».
Τέλος, αυτό που έκανε γνωστό ο κ. Χαρκούτσης, είναι πως ήδη έχει έρθει σε επικοινωνία και με άλλους πολιτιστικούς συλλόγους, για τον ίδιο σκοπό.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
