Το πρόβλημα της παραμόρφωσης των ροδάκινων και νεκταρινιών στον κάμπο της Μακεδονίας, αλλά και σε άλλες περιοχές, αποδεικνύεται μεγαλύτερο και σοβαρότερο από τις αρχικές εκτιμήσεις. Ο πρόεδρος της Εθνικής Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πυρηνοκάρπων (ΕΔΟΠ) τόνισε ότι ήδη 6.500 στρέμματα πλήττονται από αυτό το φαινόμενο, με το 80% να παρατηρείται στον νομό Πέλλας, ενώ ακολουθούν η Ημαθία, η Λάρισα, η Κοζάνη, το Κιλκίς, η Φλώρινα και η Πιερία.
Ο ίδιος εξέφρασε την ανησυχία του σχετικά με τη διάδοση του φαινομένου, υπογραμμίζοντας ότι το εν λόγω νούμερο είναι πολύ υψηλό, ειδικά δεδομένου ότι οι καλλιεργητές της ποικιλίας Andros, που αντιπροσωπεύει το 35% με 40% της συνολικής παραγωγής, δεν έχουν ακόμη προχωρήσει σε δήλωση. Προβλέπει, μάλιστα, ότι «στο επόμενο 10ήμερο θα έχουμε πιο ολοκληρωμένη εικόνα».
Σημειώνεται ότι η διαδικτυακή πλατφόρμα που δημιούργησε η ΕΔΟΠ προκειμένου να διευκολύνει την καταχώρηση δηλώσεων από παραγωγούς φρούτων με παραμορφώσεις, έγινε διαθέσιμη από τις 20 Ιουνίου 2024. Οι παραγωγοί καταχωρίζονται μέσω των Κέντρων Υποδοχής Δηλώσεων (ΚΥΔ) ΟΣΔΕ και αφού αποκτήσουν τον απαραίτητο κωδικό εισόδου, μπαίνουν στο σύστημα.
Εξηγώντας τη διαδικασία, ο πρόεδρος της ΕΔΟΠ ανέφερε ότι οι αγρότες με προβλήματα στα αγροτεμάχια τους θα πρέπει να επισκεφθούν το ΚΥΔ όπου έχουν κάνει τη δήλωση ΟΣΔΕ για το 2023 και να ζητήσουν την εκτύπωση ειδικού εντύπου που θα αναφέρει τις καλλιέργειες ροδάκινων και νεκταρινιών. Στο εντύπο αυτό, θα συμπληρωθεί ο αριθμός των δέντρων του κάθε αγροτεμαχίου όπου παρατηρείται το φαινόμενο και θα υπογραφεί από τον παραγωγό και τον γεωπόνο του.
Το έντυπο κατατίθεται στο ΚΥΔ και καταχωρίζεται στην πλατφόρμα, με το παραγωγό να παραλαμβάνει φωτοαντίγραφο. Μετά την ολοκλήρωση των καταγραφών και τη δημιουργία ολοκληρωμένης εικόνας της έκτασης της προσβολής, θα εκδοθούν οδηγίες για τις επόμενες ενέργειες.
Μετά την καταγραφή, τα προσβεβλημένα δέντρα θα εκριζώνονται και θα καταστρέφονται. Επιπλέον, θα αναζητηθούν πόροι για τη χρηματοδότηση της αναδιάρθρωσης, βάσει εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας. Ο πρόεδρος της ΕΔΟΠ υπογράμμισε τη σοβαρότητα του θέματος με την παραμόρφωση και ανέφερε ότι η διαδικασία μένει εντός των οδηγιών του Μπενάκειου Φυτοπαθολογικού Ινστιτούτου, που συνιστούν να μην συγκομίζονται οι προσβεβλημένοι καρποί. Τόνισε πως οι αρχικές ενδείξεις υποδεικνύουν έναν συνδυασμό ιών που πλήττει τα πυρηνόκαρπα, προσθέτοντας ότι «δεν απειλείται η δημόσια υγεία».
Ιστορικό της προσβολής και οι δράσεις που δρομολογούνται
Το φαινόμενο της προσβολής και παραμόρφωσης των ροδακίνων και νεκταρινιών έκανε την εμφάνισή του το 2021, σε αγροτεμάχιο 10 στρεμμάτων στις Αμπελειές Πέλλας. Το πρόβλημα έχει πλέον διευρυνθεί, καθώς, ενώ αρχικά υπολογιζόταν ότι είχαν προσβληθεί 5.000 στρέμματα στις περιοχές Πέλλας και Ημαθίας, τώρα το νούμερο ανέρχεται σε 6.500 στρέμματα που περιλαμβάνουν περιοχές και εκτός αυτών, προκαλώντας ανησυχία τόσο στους παραγωγούς όσο και στους εμπλεκόμενους με τον τομέα των πυρηνόκαρπων.
Επιστήμονες του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης εργάζονται για την κατανόηση του αιτίου παραμόρφωσης των ροδάκινων και νεκταρινιών. Η καθηγήτρια Φυτικής Ιολογίας του ΑΠΘ ανέφερε ότι «εάν το φαινόμενο είναι ιολογικό, τότε θα το ανακαλύψουμε».
Σύμφωνα με την Προγραμματική Σύμβαση που υπεγράφη με την Ένωση Κονσερβοποιών Ελλάδας (ΕΚΕ), οι ερευνητές στοχεύουν στην εκτέλεση ιολογικών αναλύσεων και εφόσον προσδιοριστεί η αιτία της παραμόρφωσης, θα μπορέσουν να προγραμματιστούν οι απαραίτητες ενέργειες για την καταπολέμησή της. Αξιοσημείωτο είναι ότι η ΕΔΟΠ έχει προειδοποιήσει τους παραγωγούς ότι πρέπει άμεσα να δηλώσουν το πρόβλημα πριν τη λήξη της συγκομιδής κάθε ποικιλίας, ενώ οι έλεγχοι των αγροκτημάτων από την πλευρά του κράτους αναμένονται σύντομα, μετά τις 20 Αυγούστου.
