«Μια ολόκληρη ήπειρος πλαστικού επιπλέει στους ωκεανούς. Τα ζώα της θάλασσας πεθαίνουν λόγω της κατάποσης τεράστιων ποσοτήτων πλαστικού κι εμείς είμαστε γεμάτοι μικροσωματίδια πλαστικού», στηλίτευσε η συμπρόεδρος του Διεθνούς Κέντρου Νιτζάμι Γκαντζάβι (NGIC) και πρώην πρόεδρος της Λετονίας (1999-2007), η Δρ. Βάιρα Βίκε – Φραϊμπέργκα, κατά την συνεδρία της συνάντησης υψηλού επιπέδου του Κέντρου για την κλιματική αλλαγή και την επίδραση στη ζωή και την πολιτιστική κληρονομιά της Μεσογείου.
Η συνεδρία διεξήχθη χθες βράδυ στο ιστορικό κτίριο της Ακαδημίας Αθηνών.
Η πρέσβης Καλής Θελήσεως της UNESCO και μέλος του ΔΣ του NGIC Μαριάννα Βαρδινογιάννη σημείωσε ότι θεωρεί μεγάλη τιμή και προνόμιο τη φιλοξενία της συνάντησης, στην οποία συμμετέχουν διεθνώς διακεκριμένοι ακαδημαϊκοί, καθώς στέλνει «από την Αθήνα σε όλον τον κόσμο μήνυμα αφύπνισης για τους κινδύνους που επιφυλάσσει η κλιματική αλλαγή για τη ζωή στον πλανήτη, για τη σταθερότητα και την ευημερία των κοινωνιών, για τα μνημεία που θα πληγούν». Όπως σημείωσε, με τη λήξη του συνεδρίου «θα υπάρξουν ιδέες και προτάσεις που θα μας απασχολήσουν στο μέλλον».
Η 20ή Συνάντηση υψηλού επιπέδου του Διεθνούς Κέντρου Νιτζάμι Γκαντζάβι, που τελεί υπό την αιγίδα της Προεδρίας της Δημοκρατίας σε συνεργασία με το Ίδρυμα Μαριάννα Βαρδινογιάννη συνεχίζεται και σήμερα.
Τάκης Θεοδωρικάκος: Το νέο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα των ΟΤΑ θα περιλαμβάνει δράσεις για την προστασία των μνημείων
«Από το 1975 και μετά, όλες οι κυβερνήσεις έδωσαν έμφαση στα έργα συντήρησης του Ιερού Βράχου της Ακρόπολης και του Παρθενώνα. Η κλιματική αλλαγή κάνει επιτακτική την ανάγκη αυτή για το σύνολο των μνημείων πολιτιστικής κληρονομίας της χώρας», σημείωσε ο υπουργός Εσωτερικών Τάκης Θεοδωρικάκος.
Επισήμανε πως «η ελληνική κυβέρνηση κινείται δυναμικά προς την κατεύθυνση της δημιουργίας μιας Εθνικής Στρατηγικής για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής».
«Ο πρωθυπουργός έχει εξαγγείλει και προετοιμάζει την πλήρη απαγόρευση των πλαστικών μιας χρήσης από το 2021, την πλήρη απολιγνιτοποίηση της Ελλάδας από το 2028, την επέκταση χρήσης των ΑΠΕ σε ποσοστό 60% έως το 2030», πρόσθεσε.
Μιλώντας για τις πρωτοβουλίες του υπουργείου Εσωτερικών, αναφέρθηκε στην ανταποδοτική ανακύκλωση και ανακοίνωσε ότι το νέο Αναπτυξιακό Πρόγραμμα για τους ΟΤΑ θα περιλαμβάνει δράσεις για την προστασία των μνημείων από την κλιματική αλλαγή.
Ναταλί Ντεγκόλ: Μέσα από καινοτόμες μορφές συνεργασίας κυβερνήσεων, επιχειρήσεων και ΜΚΟ, θα δημιουργηθεί το νέο «Green Deal»
«Τις επόμενες δεκαετίες θα μετακινηθούν στις πόλεις 1,7 δισεκ. άνθρωποι. Πώς θα βρούμε λύσεις στα προβλήματα που ήδη έχουμε και στα νέα που θα δημιουργηθούν;» διερωτήθηκε η Ναταλί Ντεγκόλ, ιδρύτρια και πρόεδρος της εταιρείας NB-INOV, που εξειδικεύεται στην έρευνα στον τομέα των βιοπλαστικών. «Προτάσεις μπορώ να κάνω μόνον στον τομέα των βιοπλαστικών. Ως το 2050, κάθε λεπτό θα αδειάζουν στη θάλασσα τέσσερα φορτηγά με πλαστικά. Τα πλαστικά αυτά είναι υπεύθυνα για την κατανάλωση του ενός πέμπτου της παραγωγής [διοξειδίου του] άνθρακα. Πρέπει, λοιπόν, να επιταχύνουμε την έρευνα για την εξεύρεση λύσεων και την κατάργηση των ορυκτών καυσίμων. Κι αυτό πρέπει να γίνει, την ώρα που έχουμε μια κοινωνία που είναι όλο και πιο λαίμαργη για καύσεις. Μια κοινωνία στην οποία κάθε προσπάθεια ανάπτυξης συνεχίζει να επενδύει στον άνθρακα».
Συμπλήρωσε: «Εντέλει όλα καταλήγουν στις νέες μορφές συνεργασίας μεταξύ κυβερνήσεων, επιχειρήσεων και ΜΚΟ. Η συνεταιρική σχέση αυτών των τομέων θα μπορούσε να στηρίξει οικονομικά και παιδευτικά την απαραίτητη έρευνα και τις καινοτόμες λύσεις που πρέπει να υπάρξουν. Μέσα από καινοτόμες μορφές συνεργασίας θα δημιουργηθεί μια νέα ‘πράσινη συμφωνία’ (Green Deal) και όλα αυτά θα οδηγήσουν σε μια καλύτερη αντιμετώπιση του θέματος παγκοσμίως . Νέες συνεργασίες για ένα νέο ‘deal’, λοιπόν».
Ισμαήλ Σεραγκελντίν: Πώς θα μηδενιστεί η κατανάλωση ορυκτών καυσίμων τα επόμενα 25-30 χρόνια, όταν τα 25 χρόνια που πέρασαν από το Πρωτόκολλο του Κιότο αυξήθηκε στο 90% της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας;
«Μεταξύ του 1992 [σ.σ. όταν έγινε η πρώτη διεθνής διάσκεψη για το Κλίμα) και του 2017, όλοι οι μείζονες δείκτες που σχετίζονται με τα ορυκτά καύσιμα έχουν αυξηθεί. Στην πραγματικότητα, στη διάρκεια αυτών των 25 χρόνων, αν εξετάσουμε τους υπολογισμούς των Ηνωμένων Εθνών θα δούμε ότι το μερίδιο των ορυκτών καυσίμων στην παγκόσμια κατανάλωση ενέργειας παραμένει απαράλλακτο, στο 90%», σημείωσε ο συμπρόεδρος του Διεθνούς Κέντρου Νιτζάμι Γκαντζάβι και πρώην αντιπρόεδρος της Παγκόσμιας Τράπεζας (1992-2007) Δρ. Ισμαήλ Σεραγκελντίν.
«Υπήρξε τεράστια αύξηση στη διάρκεια αυτών των χρόνων – που μιλάμε για το φαινόμενο του θερμοκηπίου και την κλιματική αλλαγή – και τη μερίδα του λέοντος έχουν τα ορυκτά καύσιμα. Τα επόμενα 25-30 χρόνια, οι ενεργειακές απαιτήσεις θα αυξηθούν κατά ακόμη ένα τρίτο, λόγω της αύξησης του πληθυσμού και της οικονομικής ανάπτυξης. Δεδομένης της πρότερης [ενεργειακής] αναποτελεσματικότητας, πως θα είναι δυνατό τα επόμενα 25-30 χρόνια να φθάσει στο μηδέν η κατανάλωση ορυκτών καυσίμων;” διερωτήθηκε.
Χρήστος Ζερεφός: Το θέμα της διάσωσης της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς στο προσκήνιο
«Μιλώντας για τη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά, θα πω ότι πρόκειται για ένα θέμα που πραγματικά ξεχάστηκε στη συζήτηση για την κλιματική αλλαγή, αν κρίνουμε από τις δράσεις των Ηνωμένων Εθνών» σημείωσε ο ακαδημαϊκός και καθηγητής Χρήστος Ζερεφός, επικεφαλής του Κέντρου Έρευνας Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας της Ακαδημίας Αθηνών. Το θέμα απουσίαζε «από τη Διακυβερνητική Επιτροπή για την αλλαγή του Κλίματος και από τις 25 συναφείς διασκέψεις. Όταν η Ελλάδα ανέλαβε την πρωτοβουλία, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό και την UNESCO, για την προστασία των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς και του φυσικού περιβάλλοντος από την ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή, περισσότερες από 80 χώρες στήριξαν την πρωτοβουλία».
Εξήγησε ότι δεν θα υπήρχε πολιτιστική κληρονομιά αν δεν είχε προηγηθεί η φυσική κληρονομιά.
Είναι οι διαστάσεις του Ιερού Βράχου της Ακρόπολης που έχουν χαρακτηρισθεί άριστο παράδειγμα ομορφιάς και αναλογίας, που δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την ανέγερση του Παρθενώνα και των άλλων μνημείων. Είναι το φυσικό περιβάλλον στους Δελφούς και η αρχαία πηγή αρωματικών και άλλων αερίων που έρχονταν από το εσωτερικό της γης και δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για τη δημιουργία του Μαντείου. Οι Πυραμίδες δεν θα υπήρχαν χωρίς το οροπέδιο που τις φιλοξενεί, το οποίο σήμερα απειλείται από ανθρωπογενείς αιτίες και περιβαλλοντικά ζητήματα, επέμεινε.
Ο κ. Ζέρεφος παρουσίασε τις δράσεις της ελληνικής επιστημονικής και ακαδημαϊκής κοινότητας, που αφορούν την ταυτοποίηση των χώρων που έχουν υποστεί καταστροφές, την παρακολούθηση των φθορών και τις αναλύσεις κινδύνου για τα πολιτιστικά μνημεία και το φυσικό τους περιβάλλον.
Εκμελεντίν Ιχσάνογλου: Υπάρχουν ψηφίσματα, αλλά δεν εφαρμόζονται. Οι πολίτες πρέπει να αναγκάσουν τους πολιτικούς να τα υλοποιήσουν
«Οι συναντήσεις της UNESCO και του ICOMOS (Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών) δείχνουν ότι υπάρχει επίγνωση του θέματος, διακρατική και διακυβερνητική. Υπάρχει θέληση, που διατυπώνεται σε πολιτική και νομική βάση. Στα Ηνωμένα Έθνη και την ΕΕ υπάρχουν ομόφωνα ψηφίσματα. Παρόλα αυτά δεν υπάρχουν αποτελέσματα. Γιατί;» διερωτήθηκε ο καθηγητής Εκμελεντίν Ιχσάνογλου, Γενικός Γραμματέας του Οργανισμού Ισλαμικής Συνεργασίας.
«Διότι δεν εφαρμόζονται», απάντησε στο ρητορικό ερώτημα. «Άρα το αιτούμενο είναι να εφαρμόζονται τα ψηφίσματα στα οποία καταφέραμε ως κοινότητα ανθρώπων να συμφωνήσουμε. Για να γίνει αυτό, πρέπει να ευαισθητοποιήσουμε τη βάση της κοινωνίας, για να πιέσει τους πολιτικούς και να υπάρξει χρηματοδότηση».
«Από το 2005 έως σήμερα έχουμε πολύ καλά ψηφίσματα. Έχουμε κάποια σαφήνεια και καθαρότητα στο όραμα, αλλά πρέπει οι αποφάσεις των διακυβερνητικών οργανισμών και τα ψηφίσματα να εφαρμόζονται. Να είναι προσανατολισμένα σε πολιτικές και προγράμματα. Και γι’ αυτό είναι αναγκαία η ευαισθητοποίηση της πλειονότητας των ανθρώπων. Σήμερα, το ποσοστό των ανθρώπων που έχουν επίγνωση της σημασίας της κλιματικής αλλαγής και της αύξησης της θερμοκρασίας είναι μικρό. Πρέπει να αυξηθεί, να διαδώσουμε το μήνυμα για να υπάρξει ένα νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο για αυτά τα ζητήματα”.
Άννα Ψαρούδα-Μπενάκη: Η ελληνική πρωτοβουλία για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς έχει μέχρι στιγμής υιοθετηθεί από 80 κράτη
Η πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών Αννα Ψαρούδα-Μπενάκη, κατά την εισαγωγική της ομιλία, θύμισε τη διεθνή, επιστημονική διάσκεψη “Climate Change Impacts on Cultural Heritage”, που διεξήχθη πέρσι τον Ιούνιο στην Αθήνα, με τη συμμετοχή 43 κρατών, η οποία είχε διοργανωθεί από την κυβέρνηση σε συνεργασία με το υπουργείο Εξωτερικών.
Τότε διαμορφώθηκε η πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης, του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού και της UNESCO για την προστασία των μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς.
Την πρωτοβουλία έχουν μέχρι στιγμής υποστηρίξει 80 κράτη-μέλη των Ηνωμένων Εθνών. Στόχος είναι ο αριθμός να αυξηθεί.
«Η Ακαδημία Αθηνών είναι περήφανη που μετέχει σε αυτήν τη διαδικασία των διεθνών αναγνωρισμένων δραστηριοτήτων, μέσα από το Κέντρο Ερεύνης Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας, υπό την εποπτεία του ακαδημαϊκού Χρήστου Ζερεφού», συμπλήρωσε.
