Μεγάλη Τρίτη: Η παραβολή των Δέκα Παρθένων, παραβολή των ταλάντων και το τροπάριο της Κασσιανής

Που είναι αφιερωμένη η σημερινή μέρα

Η παραβολή των Δέκα Παρθένων θα ακουστεί σήμερα το απόγευμα στις εκκλησίες ενώ ψάλλεται και το ξακουστό τροπάριο της Κασσιανής. «Η ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή» αφιερωμένο στην Κασσιανή ή Κασία (Κασσία), ή Εικασία, ή Ικασία, μία βυζαντινή ηγουμένη, ποιήτρια, συνθέτρια, και υμνογράφο στην οποία και αποδίδεται το κατανυκτικό τροπάριο.

propoli

Το βράδυ της Μεγάλης Δευτέρας στον Όρθρο της Μεγάλης Τρίτης διαβάζεται το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο (22, 15-23, 39) στο οποίο αναφέρεται η καταδίκη των Φαρισαίων. Στην Ακολουθία στο ίδιο Ευαγγέλιο γίνεται λόγος και για το Τέλος. Στο Τέλος αναφέρονται και οι δύο παραβολές της Μεγάλης Τρίτης. Η πρώτη παραβολή είναι αυτή των δέκα παρθένων ενώ η άλλη η παραβολή των ταλάντων που περνά το μήνυμα να καλλιεργήσουμε και να αυξήσουμε τα πνευματικά μας χαρίσματα.

Στον Όρθρο της Μεγάλης Τετάρτης γίνεται αναφορά στην αμαρτωλή γυναίκα η οποία έχει μετανοήσει και αλείφει τα πόδια του Κυρίου με μύρο και λόγω της μετάνοιάς της συγχωρέθηκαν οι αμαρτίες της.

Μεγάλη Τρίτη: Η παραβολή των Δέκα Παρθένων

Στη συγκεκριμένη παραβολή, δέκα παρθένες περιμένουν έναν γαμπρό. Οι πέντε από αυτές είχαν αρκετό λάδι για τις λάμπες που θα χρησιμοποιούσαν κατά τη διάρκεια της προσμονής του γαμπρού ενώ οι άλλες πέντε χρειάστηκε να φέρουν περισσότερο μετά την καθυστέρηση της άφιξης του γαμπρού.

Οι πέντε παρθένες που είχαν προνοήσει και έφεραν εξ’ αρχής αρκετό λάδι ανταμείφθηκαν και έδιναν αποδεκτές από τον γαμπρό ενώ οι υπόλοιπες πέντε όχι. Εκτιμάται ότι μέσα από αυτήν την παραβολή, ο Κύριος θέλει να περάσει το μήνυμα ότι όλοι πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για την Ημέρα της Κρίσης.

Η παραβολή των δέκα παρθένων που τιμάται τη Μεγάλη Τρίτη ήταν μια από τις πιο δημοφιλείς παραβολές του Μεσαίωνα και είχε επιρροή στη γοτθική τέχνη, τη γλυπτική και την αρχιτεκτονική των γερμανικών και γαλλικών καθεδρικών ναών.

Η παραβολή των ταλάντων

«Η βασιλεία τού Θεού μοιάζει μ᾿ έναν άνθρωπο ο οποίος, φεύγοντας γιά ταξίδι, κάλεσε τούς δούλους του καί τούς εμπιστεύτηκε τά υπάρχοντά του. Σ᾿ άλλον έδωσε πέντε τάλαντα, σ᾿ άλλον δύο, σ᾿ άλλον ένα, στόν καθένα ανάλογα μέ τήν ικανότητά του, κι έφυγε αμέσως γιά τό ταξίδι. Αυτός πού έλαβε τά πέντε τάλαντα, πήγε καί τά εκμεταλλεύτηκε καί κέρδισε άλλα πέντε. Κι αυτός πού έλαβε τά δύο τάλαντα, κέρδισε επίσης άλλα δύο.

Εκείνος όμως πού έλαβε τό ένα τάλαντο, πήγε κι έσκαψε στή γή καί έκρυψε τά χρήματα τού κυρίου του. ῞Υστερα από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, γύρισε ο κύριος εκείνων τών δούλων καί έκανε λογαριασμό μαζί τους. Παρουσιάστηκε τότε εκείνος πού είχε λάβει τά πέντε τάλαντα καί τού έφερε άλλα πέντε.

“Κύριε”, τού λέει, “μού εμπιστεύτηκες πέντε τάλαντα• κοίτα, κέρδισα μ᾿ αυτά άλλα πέντε”. ῾Ο κύριός του τού είπε• “εύγε, καλέ καί έμπιστε δούλε! ᾿Αποδείχτηκες αξιόπιστος στά λίγα, γι᾿ αυτό θά σού εμπιστευτώ πολλά. ῎Ελα νά γιορτάσεις μαζί μου”. Παρουσιάστηκε κι ο άλλος μέ τά δύο τάλαντα καί τού είπε• “κύριε, μού εμπιστεύτηκες δύο τάλαντα• κοίτα, κέρδισα άλλα δύο”. Τού είπε ο κύριός του• “εύγε, καλέ καί έμπιστε δούλε! ᾿Αποδείχτηκες αξιόπιστος στά λίγα, γι᾿ αυτό θά σού εμπιστευτώ πολλά. ῎Ελα νά γιορτάσεις μαζί μου”. Παρουσιάστηκε κι εκείνος πού είχε λάβει τό ένα τάλαντο καί τού είπε• “κύριε, ήξερα πώς είσαι σκληρός άνθρωπος.

Θερίζεις εκεί όπου δέν έσπειρες καί συνάζεις καρπούς εκεί πού δέν φύτεψες. Γι᾿ αυτό φοβήθηκα καί πήγα κι έκρυψα τό τάλαντό σου στή γή. ῾Ορίστε τά λεφτά σου”. ῾Ο κύριός του τού αποκρίθηκε• “δούλε κακέ καί οκνηρέ, ήξερες πώς θερίζω όπου δέν έσπειρα, καί συνάζω καρπούς απ᾿ όπου δέν φύτεψα! Τότε έπρεπε νά βάλεις τά χρήματά μου στήν τράπεζα, κι εγώ όταν θά γυρνούσα πίσω θά τά έπαιρνα μέ τόκο. Πάρτε του, λοιπόν, τό τάλαντο καί δώστε το σ᾿ αυτόν πού έχει τά δέκα τάλαντα. Γιατί σέ καθέναν πού έχει, θά τού δοθεί μέ τό παραπάνω καί θά ᾿χει περίσσευμα• ενώ απ᾿ όποιον δέν έχει, θά τού πάρουν καί τά λίγα πού έχει.

Κι αυτόν τόν άχρηστο δούλο πετάξτε τον έξω στό σκοτάδι. ᾿Εκεί θά κλαίνε, καί θά τρίζουν τά δόντια’’». ᾿Αφού τά είπε όλα αυτά, πρόσθεσε μέ έμφαση• «῞Οποιος έχει αυτιά γιά ν᾿ ακούει άς τά ακούει».

Το τροπάριο της Κασσιανής της Μεγάλης Τρίτης

Κύριε, ἡ ἐν πολλαῖς ἁμαρτίαις περιπεσοῦσα γυνή,

τὴν σὴν αἰσθομένη θεότητα, μυροφόρου ἀναλαβοῦσα τάξιν,

ὀδυρομένη, μύρα σοι, πρὸ τοῦ ἐνταφιασμοῦ κομίζει.

Οἴμοι! λέγουσα, ὅτι νύξ μοι ὑπάρχει, οἶστρος ἀκολασίας,

ζοφώδης τε καὶ ἀσέληνος ἔρως τῆς ἁμαρτίας.

Δέξαι μου τὰς πηγὰς τῶν δακρύων,

ὁ νεφέλαις διεξάγων τῆς θαλάσσης τὸ ὕδωρ

κάμφθητί μοι πρὸς τοὺς στεναγμοὺς τῆς καρδίας,

ὁ κλίνας τοὺς οὐρανοὺς τῇ ἀφάτῳ σου κενώσει.

Καταφιλήσω τοὺς ἀχράντους σου πόδας,

ἀποσμήξω τούτους δὲ πάλιν τοῖς τῆς κεφαλῆς μου βοστρύχοις

ὧν ἐν τῷ παραδείσῳ Εὔα τὸ δειλινόν,

κρότον τοῖς ὠσὶν ἠχηθεῖσα, τῷ φόβῳ ἐκρύβη.

Ἁμαρτιῶν μου τὰ πλήθη καὶ κριμάτων σου ἀβύσσους

τίς ἐξιχνιάσει, ψυχοσῶστα Σωτήρ μου;

Μή με τὴν σὴν δούλην παρίδῃς, ὁ ἀμέτρητον ἔχων τὸ ἔλεος.

Η Μεγάλη Τετάρτη και το καθάρισμα του σπιτιού

Σύμφωνα με την παράδοση, σε αρκετές περιοχές της χώρας, η Μεγάλη Τρίτη είναι συνδεδεμένη με το σχολαστικό καθάρισμα του σπιτιού. Σε άλλες περιοχές τη Μεγάλη Τρίτη φτιάχνονται κουλουράκια και τσουρέκια -αντί της Μεγάλης Πέμπτης.

Δείτε επίσης: Νέος Άγιος της Εκκλησίας ο γέροντας Ευμένιος Σαριδάκης

Loading