“Μήνυμα στήριξης σε κάθε ακριτικό, μικρό και απομονωμένο τόπο της πατρίδας μας”, έστειλε αντιπροσωπεία της Επιτροπής “Ελλάδα 2021” επισκεπτόμενη το αιγαιοπελαγίτικο νησί του ‘Αη Στράτη.
“Από τον ‘Αη Στράτη, το ιστορικό νησί του Αρχιπελάγους, φορτισμένο με τόσο ισχυρούς συμβολισμούς, η Επιτροπή «Ελλάδα 2021» έστειλε μήνυμα ενότητας για τον εορτασμό της επετείου των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση. Μήνυμα ότι οι Έλληνες ενωμένοι ετοιμαζόμαστε να τιμήσουμε τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας μας και τη σπουδαία διαδρομή των 200 ετών, με ένα τρόπο που θα αναδεικνύει το δυναμισμό της σημερινής Ελλάδας” αναφέρεται σε ανακοίνωση της Επιτροπής με αφορμή την επίσκεψη της προέδρου Γιάννας Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη, και των μελών της ολομέλειας της επιτροπής, καθηγητών Νίκου Κανελλόπουλου και Δέσποινας Μουζάκη.
«Ο ‘Αη Στράτης είναι ένα μέρος με σπάνια χαρακτηριστικά και μια συγκλονιστική ιστορία. Για πολλά χρόνια, συνδέθηκε με ταραγμένες εποχές, καθώς χιλιάδες Έλληνες έζησαν εδώ εξόριστοι. Τις στιγμές αυτές ευτυχώς τις έχουμε αφήσει πίσω μας. Οι Έλληνες έχουμε συμφιλιωθεί με την ιστορία και το παρελθόν μας» ανέφερε η πρόεδρος της Επιτροπής και πρόσθεσε: «Σήμερα, παρά τις όποιες μεταξύ μας θεμιτές διαφορές, στεκόμαστε ενωμένοι, μπροστά σε κάθε δυσκολία, μπροστά σε κάθε εξωτερική επιβουλή. Και στηρίζουμε κάθε ακριτικό και απομονωμένο νησί μας. Η ενότητα και η συνεργασία είναι ο καλύτερος τρόπος για να τιμήσουμε τη μεγάλη εθνική μας επέτειο, τον Αγώνα της Ανεξαρτησίας και τη διαδρομή των 200 ετών. Η ενότητα είναι εκείνη που αναδεικνύει το σύγχρονο πατριωτισμό του λαού μας».
Ένας μικρός τόπος με μεγάλη ιστορία
Όπως σημειώνεται στην ανακοίνωση, “παρά το μικρό του μέγεθος, το νησί του ‘Αη Στράτη είχε σημαντική αλλά όχι τόσο γνωστή συμβολή στον αγώνα του 1821. Πολλά αγιοστρατίτικα καράβια βοήθησαν στην Επανάσταση, ενώ πολλοί ήταν και οι ναύτες που υπηρέτησαν σε πλοία των Σπετσών και των Ψαρών. Σε αυτόν τον τόπο-μνημείο έζησαν δύσκολες μέρες όμως και περίπου 9.000 πολιτικοί εξόριστοι από τις αρχές του 1939 μέχρι το 1962, όταν το στρατόπεδο κράτησης έκλεισε οριστικά. Μεταξύ αυτών, ο Κώστας Βάρναλης, ο Γιάννης Ρίτσος, ο Μενέλαος Λουντέμης, ο Μάνος Κατράκης, ο Ηλίας Ηλιού, ο Γιάννης Αλευράς, κ.ά.. Έντονη ήταν η συγκίνηση της αντιπροσωπείας της επιτροπής κατά την επίσκεψη που έγινε στο Μουσείο Δημοκρατίας, που συμβολίζει την εθνική συμφιλίωση. Το κτίριο που το στεγάζει, στα χρόνια του εκτοπισμού πολιτικών εξορίστων στον ‘Αη-Στράτη χρησιμοποιήθηκε ως αναρρωτήριο. Η επιτροπή ξεναγήθηκε στο μουσείο από τον Βύρωνα Μανικάκη, ο οποίος έχει δωρίσει το μοναδικό φωτογραφικό αρχείο του πατέρα του στο μουσείο.”
Οι κάτοικοι του ‘Αη Στράτη ενωμένοι σαν μια γροθιά
Την αντιπροσωπεία της επιτροπής υποδέχθηκε η δήμαρχος του νησιού Μαρία Κακαλή, η νεότερη δήμαρχος που έχει εκλεγεί ποτέ στην Ελλάδα, η οποία έχει αφιερώσει τη ζωή και την ενέργειά της στην αντιμετώπιση των προβλημάτων του Αγίου Ευστράτιου. “Είναι μεγάλη χαρά και τιμή μας που σας υποδεχόμαστε στο νησί μας. Έναν τόπο απομακρυσμένο, με πολλά προβλήματα αλλά με ανθρώπους οι οποίοι έχουν όρεξη για δουλειά, που προσπαθούν και εργάζονται, όχι μόνο για να μείνουν οι ίδιοι εδώ αλλά και για να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις έτσι ώστε κάποια στιγμή να επιστρέψουν και άλλοι”. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης με εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης και της τοπικής κοινωνίας, η δήμαρχος τόνισε ότι το στοίχημα της δημοτικής αρχής είναι να καταφέρει να βελτιώσει το επίπεδο ζωής στο νησί, ενώ μίλησε και για την πρόταση που έχει υποβάλει ο δήμος στην επιτροπή με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την Επανάσταση. Η πρόταση αφορά τη συλλογή και καταγραφή αληθινών τοπικών ιστοριών για την δημιουργία ενός documentary theater, με σκοπό να γίνει ευρύτερα γνωστή η μεγάλη ιστορία του τόπου. “Χρειαζόμαστε συμμάχους και χαιρόμαστε πολύ που σας έχουμε δίπλα μας”, ανέφερε μεταξύ άλλων.
Μιλώντας για την πρόταση που έχει καταθέσει ο δήμος, το μέλος της Ολομέλειας της Επιτροπής Νίκος Κανελλόπουλος πρότεινε την ψηφιοποίηση ως μέσο για να μετακκενωθούν οι προσωπικές ιστορίες του νησιού και στην Ομογένεια. Από τη μεριά της, το μέλος της ολομέλειας Δέσποινα Μουζάκη, ανέφερε ότι οι κάτοικοι του ‘Αη Στράτη αποτελούν μια αστείρευτη πηγή έμπνευσης, ενώ αναφέρθηκε σε σκέψεις που υπάρχουν, να ανέβει στο μικρό ανοιχτό θέατρο του νησιού το έργο «Πέρσες», ένα θεατρικό που είχε ανεβάσει ο Μάνος Κατράκης ως εξόριστος.
Η νέα γενιά που θέλει να προσφέρει στον τόπο της
Από τη μεριά της, η πρόεδρος της επιτροπής μίλησε για το παράδειγμα που δίνουν οι κάτοικοι του ‘Αη Στράτη, οι οποίοι είναι ενωμένοι σαν μια γροθιά, ένα σώμα. “Στηρίζουν ο ένας τον άλλο και έτσι προχωρούν στο μέλλον. Αυτός ο τόπος ανοίγει ένα παράθυρο στο μέλλον. Οι άνθρωποι εργάζονται για να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις, ώστε να επιστρέψουν περισσότεροι νέοι στο νησί. Αυτό είναι το νόημα του νέου πατριωτισμού”.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα της ενότητας και της αλληλεγγύης που δείχνει η κοινωνία του ακριτικού νησιού, είναι όσα περιέγραψαν δύο νέα παιδιά για την μαθητική εμπειρία τους. Η Μάλαμα Γιάννου, απόφοιτη του λυκείου Αγίου Ευστρατίου, που κατάφερε να περάσει στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, μίλησε για τον συγκινητικό τρόπο με τον οποίο οι κάτοικοι του νησιού αγκάλιασαν την προσπάθειά της, καθιστώντας την υπόθεση όλων. Το γεγονός αυτό, όπως είπε, της έδωσε ισχυρότερο κίνητρο και επιμονή.
Ένας άλλος απόφοιτος του λυκείου, ο Χαράλαμπος Παύλου, ο οποίος πέρασε στη Γεωπονική της Πάτρας, μίλησε για το όνειρό του να επιστρέψει μετά τις σπουδές του στον ‘Αη Στράτη, για να βάλει την προσωπική του σφραγίδα στη γενέθλια γη του, δίνοντας έτσι ένα παράδειγμα που θα ήθελε να ακολουθήσουν και άλλοι.-
