Διαδικτυακή εκδήλωση με τίτλο «Μένουμε Υγιείς – Έγκαιρα και Θετικά Νικάμε τον Καρκίνο του Μαστού» διοργάνωσε η Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, με αφορμή τον παγκόσμιο μήνα ευαισθητοποίησης. Ο Ευάγγελος Φιλόπουλος, πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας και διευθυντής της Κλινικής Μαστού του Νοσοκομείου «’Αγιος Σάββας» και ο ψυχίατρος – ψυχοθεραπευτής, Δημήτρης Παπαδημητριάδης ενημέρωσαν σχετικά με τις ιατρικές όψεις της πρόκλησης του καρκίνου του μαστού, ενώ η συγγραφέας Σοφία Νικολαΐδου και η παγκοσμίου φήμης φωτογράφος, Καλλιόπη Καρβούνη κατέθεσαν το προσωπικό τους βίωμα ως γυναίκες που νίκησαν την μάχη.
Μαρία Συρεγγέλα: Το θέμα της πρόληψης του καρκίνου του μαστού είναι αντικείμενο δημόσιου λόγου
Χαιρετίζοντας την εκδήλωση η επικεφαλής της Γενικής Γραμματείας, Μαρία Συρεγγέλα επεσήμανε την κρίσιμη συγκυρία της πανδημίας του κορονοϊού, εξαιτίας της οποίας όμως, όπως είπε, «δεν πρέπει να παρασυρθούμε από το κλίμα αβεβαιότητας και φόβου, και να αμελήσουμε σημαντικές υποχρεώσεις που έχουμε, απέναντι στους εαυτούς μας, τις οικογένειές μας, τους αγαπημένους μας, απέναντι στο μέλλον και τη ζωή». Η κ. Συρεγγέλα υπενθύμισε ότι ο καρκίνος του μαστού είναι απολύτως ιάσιμος, εφόσον εντοπιστεί και αξιολογηθεί έγκαιρα, και γι αυτό «δεν πρέπει να αμελούμε την υποχρέωσή μας να ασχοληθούμε δύο ώρες κάθε χρόνο με τον έλεγχο του μαστού μας». «Το θέμα της ενημέρωσης και πρόληψης δεν είναι ένα ατομικό θέμα υγείας. Είναι ένα αντικείμενο δημόσιου λόγου, που οφείλει να βρίσκεται πάντοτε στο προσκήνιο των πολιτικών συζητήσεων και δεσμεύσεων, καθώς ο καρκίνος του μαστού αποτελεί παγκόσμια από τις σημαντικότερες αιτίες θανάτου των γυναικών, αλλά και απώλειας της ποιότητας ζωής των ίδιων και των οικογενειών τους» υπογράμμισε η κ. Συρεγγέλα, ευχαριστώντας τόσο τον κ. Φιλόπουλο για τις δράσεις της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, η οποία «οργώνει την περιφέρεια» αλλά και «τα δεκάδες σωματεία και οργανώσεις, μεγάλα αλλά και μικρότερα, περισσότερο ή λιγότερο γνωστά που και αυτά προσφέρουν δωρεάν σπουδαίες υπηρεσίες: απεικονιστικές, ενημερωτικές, υποστηρικτικές, ακόμη και υπηρεσίες φιλοξενίας και φροντίδας όσων πάσχουν και των οικογενειών τους».
Όπως σημείωσε η κ. Συρεγγέλα, «αποδεικνύεται έτσι ότι καμιά μας δεν είναι μόνη», τονίζοντας ότι «η συνεργασία του κράτους, των επιστημονικών οργανώσεων, και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών για την ενημέρωση και πρόληψη του καρκίνου του μαστού αναδεικνύεται ως πρότυπη». Παράλληλα, η κ. Συρεγγέλα ενημέρωσε για την δράση της Γ.Γ.Ο.Π.Ι.Φ. με την αρωγή της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας και του κινητού μαστογράφου της, να προχωρήσει στη διενέργεια σήμερα και αύριο δωρεάν μαστογραφιών στις υπαλλήλους των Υπουργείων Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και Εσωτερικών.
Ευάγγελος Φιλόπουλος: Σεβόμαστε τον καρκίνο του μαστού αλλά δεν τον φοβόμαστε
Στην αρχή της τοποθέτησής του, ο κ. Φιλόπουλος εξέφρασε τη συμπαράστασή του προς τους εργαζόμενους και τους ασθενείς του Αγ. Σάββα μετά την ανακοίνωση, νωρίτερα σήμερα, ότι εντοπίστηκαν κρούσματα κορονοϊού στο νοσοκομείο. Μάλιστα επεσήμανε ότι η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία προτίθεται να προσφέρει στο ελληνικό κράτος άνευ ανταλλάγματος για όσο διαρκέσει η πανδημία, το κτήριο αποθεραπείας που διαθέτει στην Παιανία, πλήρως εξοπλισμένο με 45 κλίνες κατάλληλες για ασθενείς με κορονοϊό, προκειμένου να συνδράμει «στην ανακούφιση του δημόσιου συστήματος υγείας».
«Τον σεβόμαστε αλλά δεν τον φοβόμαστε» ήταν η πρώτη κουβέντα του διακεκριμένου επιστήμονα για τον καρκίνο του μαστού, τονίζοντας ότι δεν υπάρχει λόγος για «πανικό». Παρουσιάζοντας δύο έρευνες από τις ΗΠΑ και την Μεγάλη Βρετανία, ο κ. Φιλόπουλος απέδειξε ότι ο καρκίνος του μαστού, εφόσον διαγνωστεί έγκαιρα και εντοπιστεί μόνο στους μαστούς, έχει σχεδόν απόλυτο ποσοστό τουλάχιστον δεκαετούς επιβίωσης ενώ ακόμα και εάν έχει στο μεταξύ προκαλέσει μετάσταση στους λεμφαδένες και πάλι η πρόγνωση είναι εξαιρετικά καλή.
«Από τα 40 και πάνω και κυρίως μετά την εμμηνόπαυση», υπό την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει ιστορικό, οι γυναίκες πρέπει να υποβάλλονται σε προληπτική εξέταση για τον έλεγχο των μαστών τους, σύμφωνα με τον κ. Φιλόπουλο. Ο ίδιος σημείωσε ότι η μαστογραφία, για αυτές τις ηλικίες, είναι «η καλύτερη μέθοδος για τον προληπτικό έλεγχο». Εφόσον υπάρχει οικογενειακό ιστορικό, το ηλικιακό όριο πέφτει στα 35 έτη. Για αυτές τις ηλικίες, σύμφωνα με τον κ. Φιλόπουλο, το πρώτο βήμα είναι το υπερηχογράφημα γιατί προσφέρει καθαρότερη εικόνα. Μεταξύ των παραγόντων που έχουν σημασία για την συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του μαστού, εκτός των προφανών που είναι το φύλο και η ηλικία, συγκαταλέγονται το γονίδιο, το ιστορικό στην οικογένεια, η προηγούμενη νόσηση, το ύψος αλλά και η διάρκεια της εμμήνου ρήσης. Όπως ανέφερε ο κ. Φιλόπουλος «ο πυκνός μαστός είναι προδιαθεσικός παράγοντας και ένα μεγάλο ποσοστό γυναικών στην Ελλάδα έχει πυκνούς μαστούς». ‘Αλλοι σημαντικοί παράγοντες σχετίζονται με τον τρόπο ζωής: «το αλκοόλ είναι καρκινογόνος παράγοντας κατηγορίας 1, η παχυσαρκία, η έλλειψη σωματικής άσκησης, η ατεκνία, ο μη θηλασμός» σημείωσε ο χειρουργός. Αντιθέτως, δεν είναι σαφής ο ρόλος των αντισυλληπτικών ενώ τα ενθέματα στήθους «δεν είναι επιβαρυντικός παράγοντας». Σχετικά με την σωματική άσκηση, ο γιατρός τόνισε ότι όχι μόνο οι γυναίκες που δεν αθλούνται επιβαρύνονται αλλά επιπλέον εκείνες που αθλούνται έχουν καλύτερη πρόγνωση εάν αρρωστήσουν, δηλαδή επιδρά ευεργετικά.
«Κάθε άτομο είναι ξεχωριστός και ο καρκίνος δεν είναι ίδιος σε κάθε γυναίκα» δήλωσε ο διευθυντής της κλινικής μαστού του Αγ. Σάββα. «Εάν πούμε ότι μια γυναίκα νίκησε τον καρκίνο επειδή ήταν αισιόδοξη, μπορεί να επιβαρύνουμε μια γυναίκα που της έτυχε ένας πολύ επιθετικός καρκίνος. Η αισιοδοξία παίζει ρόλο αλλά πολλές γυναίκες δεν έτσι. Βρίσκονται ήδη σε μια κατάσταση όταν έρχονται σε εμάς ως ασθενείς» σημείωσε, τονίζοντας ότι «Η αξιοπρέπεια της ασθενούς είναι πραγματικά σημαντική. Το πώς θα πεις ακόμα σε μια γυναίκα “βγάλε τα ρούχα σου για να σε εξετάσω” έχει σημασία. Για αυτό πρέπει κι εμείς οι γιατροί να προσέχουμε πάρα πολύ» κατέληξε ο κ. Φιλόπουλος.
Δημήτρης Παπαδημητριάδης: Υπάρχουν συστατικά στην συνταγή της αισιοδοξίας
Από την πλευρά του ο ψυχίατρος – ψυχοθεραπευτής, Δημήτρης Παπαδημητριάδης υπογράμμισε με κάθε τρόπο ότι «η ψυχική υγεία μπορεί να επηρεάσει την πρόγνωση για τον καρκίνο», εξηγώντας ότι ο καρκίνος είναι ένα ψυχικό τραύμα, όχι μόνο «γιατί είναι ένα πραγματικό τραύμα του σώματος μας αλλά και γιατί τραυματίζει τις βεβαιότητες μας για τη ζωή». Μεταξύ των συνεπειών του καρκίνου του μαστού στην ψυχική υγεία των ασθενών, όπως εξήγησε ο ψυχίατρος, συγκαταλέγονται το άγχος, η κατάθλιψη, η πνευματική κούραση, «τα ψυχογενή, τα ψυχοσωματικά συμπτώματα που είναι πιθανό να παρεξηγηθούν ως συμπτώματα της νόσου, ακόμα και μετά από χρόνια» επιβαρύνοντας περαιτέρω τις γυναίκες, σημείωσε ο κ. Παπαδημητριάδης. Όπως είπε ο ίδιος, οι ασθενείς συχνά βιώνουν «ματαίωση, απελπισία αλλά και αίσθημα αβοηθητότητας, που σηματοδοτούν ένα πένθος γιατί αλλάζει ο τρόπος ζωής μας, αλλάζει ακόμα και η επικοινωνία με τους γύρω μας».
Αναφερόμενος στα πολύ συνηθισμένα προβλήματα που εμφανίζουν γυναίκες με καρκίνο του μαστού, παρουσίασε μερικά χαρακτηριστικά νούμερα: 1 στις 10 γυναίκες θα εμφανίσει για πρώτη φορά κρίση πανικού, 2 στις 10 αποσύρονται κοινωνικά γιατί αισθάνονται άσχημα, ακόμα και από τον ακρωτηριασμό του σώματος τους, 3 στις 10 παρουσιάζουν γενικευμένο άγχος και 5 στις 10 αποκτούν φοβίες, δηλαδή παγιωμένους φόβους, όπως για παράδειγμα ότι ο καρκίνος θα επιστρέψει, το οποίο επηρεάζει και την συναίνεσή τους στις θεραπείες τους, δηλαδή την εξέλιξη της υγείας τους. Ακόμα, 8 στις 10 παρουσιάζουν, για παράδειγμα, αϋπνία, το οποίο είναι σημαντικό πρόβλημα για την καθημερινότητά τους, ενώ 10 στις 10 βιώνουν μια κατάσταση που ονομάζεται «Chemo Brain» (από τις λέξεις «χημειοθεραπεία» και «εγκέφαλος» στα αγγλικά), δηλαδή μια «ομίχλη στις γνωστικές τους ικανότητες, ένα αίσθημα αποδιοργάνωσης». Ακόμα και οι σύντροφοι των καρκινοπαθών έχουν κατά 40% μεγαλύτερες πιθανότητες να «βιώσουν διαταραχές συναισθήματος» σημείωσε ο κ. Παπαδημητριάδης.
Όμως, όπως υπογράμμισε ο ψυχίατρος, «η συνταγή για την αισιοδοξία έχει συστατικά που μπορούμε να συζητάμε». Ο κ. Παπαδημητριάδης προσέφερε μερικές συμβουλές, ώστε οι γυναίκες να κρατήσουν το ηθικό τους ψηλά: «Πρώτον, εστιάζουμε στο εδώ και τώρα, κάθε μέρα είναι μια επόμενη καινούργια μέρα. Δεύτερον, δείχνουμε εμπιστοσύνη στους ειδικούς για την πραγματική μας δυνατότητα να ανταπεξέλθουμε στον καρκίνο, φροντίζοντας να μην μείνουμε εγκλωβισμένοι σε έναν αυτοκαταστροφικό εσωτερικό διάλογο. Τρίτον, εστιάζουμε στις μικρές χαρές της ζωής. Είναι το όχημα μας για να μας πάνε ένα βήμα παρακάτω και τέταρτον, η ζωή είναι κίνηση. Επιλέγουμε να μένουμε ενεργοί, ακόμα και όταν νιώθουμε την κόπωση» εξήγησε ο ψυχίατρος και επεσήμανε κλείνοντας ότι «όταν παραμένουμε αισιόδοξοι, βρίσκουμε δυνάμεις που δεν γνωρίζαμε ότι έχουμε».
Σοφία Νικολαΐδου: Χρειάζεται εγρήγορση από την Πολιτεία για την γραφειοκρατία που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς
Το βιβλίο της Σοφίας Νικολαΐδου «Καλά και Σήμερα» που περιγράφει το χρονικό της ασθένειας της από τη στιγμή που διαγνώστηκε έως την μαστεκτομή και την εμπειρία της χημειοθεραπείας τιμήθηκε με βραβείο από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού για την προαγωγή του διαλόγου πάνω σε ευαίσθητα κοινωνικά θέματα. Μιλώντας στην σημερινή εκδήλωση η κ. Νικολαΐδου δήλωσε ότι πριν νοσήσει, είχε «την αλαζονεία του υγειούς». «Αυτά τα κουτάκια που ανέφερε πριν ο κ. Φιλιπόπουλος για τους επιβαρυντικούς παράγοντες, εγώ δεν συμπλήρωνα ούτε έναν. Πίστευα ότι μπορώ να πάθω διάφορα πράγματα αλλά όχι καρκίνο του μαστού» εξήγησε η κ. Νικολαΐδου για να τονίσει ότι καμία γυναίκα δεν πρέπει να εφησυχάζει και συμπλήρωσε «είχα φίλες που είχαν νοσήσει τις οποίες νόμιζα ότι είχα βοηθήσει, ότι τους είχα συμπαρασταθεί. Κατόπιν κατάλαβα ότι δεν είχα κάνει τίποτα. Το κατάλαβα όταν πέρασα στην απέναντι όχθη».
«Καθένας από εμάς έχει τον δικό του καρκίνο, τον αντιλαμβάνεται διαφορετικά, βιώνει διαφορετικά το τι συμβαίνει στο σώμα του» αλλά αυτό που είναι εξίσου σημαντικό για όλους είναι «η αξιοπρέπεια του ασθενούς» υπογράμμισε η συγγραφέας. Η κ. Νικολαΐδου επεσήμανε ότι η αξιοπρέπεια δεν πρέπει να είναι ένα ζήτημα που αφορά «μόνο ανθρώπους που μπορούν να πληρώσουν για ιατρικές υπηρεσίες», εξηγώντας ότι «υπάρχουν χίλια πράγματα, κυρίως γραφειοκρατικά, που ένας άνθρωπος που νοσεί πρέπει να τα αντιμετωπίσει. Χρειάζεται εγρήγορση από την Πολιτεία για να λυθεί αυτό».
Σχετικά με την εμπειρία της από τον καρκίνο σχολίασε «αν με ρωτήσετε τι με έμαθε η αρρώστια θα σας έλεγα ότι με έκανε πιο χαρούμενο και πιο συμπονετικό άνθρωπο. Ακούγεται ίσως παράδοξο αλλά νομίζω ότι οποιοσδήποτε άνθρωπος έχει νοσήσει το καταλαβαίνει. Όπως μου είπε ο γιος μου, κάθε μέρα έχει περισσότερο φως, γιατί μετά το σκοτάδι, το φως είναι πιο δυνατό».
Καλλιόπη Καρβούνη: Οι γυναίκες φέρνουμε στον κόσμο ζωή, θα νικήσουμε και τον καρκίνο
«Όταν συνέβη, τα παιδάκια μου ήταν τριών χρονών, έχω δίδυμα» ξεκίνησε να λέει η διεθνούς φήμης φωτογράφος Καλλιόπη. «Έκανα πάντα έλεγχο μαστού και τσεκ απ κάθε χρόνο και έτσι ήταν πάρα πολύ αρχή όταν εντόπισαν κάτι. Είναι πάρα πολύ σημαντική η πρόληψη. Το λέω γιατί βλέπω πολλές φορές γυναίκες να φοβούνται ή να αποφεύγουν να αντιμετωπίσουν τον γιατρό ή να σκέφτονται ότι δε θα συμβεί σε εκείνες. Εγώ δεν ξέρω πού θα ήμουν σήμερα, εάν δεν το είχαν εντοπίσει τόσο νωρίς» είπε η κ. Καρβούνη. «Για εμένα ήταν καθοριστικό, γιατί το βρήκαν πολύ νωρίς οπότε το πρόλαβα και τώρα είμαι μια χαρά. Δεν ένιωσα φόβο, ένιωσα έκπληξη, γιατί είμαι αισιόδοξος άνθρωπος. Είπα όλα περνάνε, θα περάσει και αυτό. Αλλά τονίζω ξανά ότι πρόσεξα» επέμεινε η φωτογράφος για να αφυπνίσει τις γυναίκες να εξεταστούν.
Αναφερόμενη στην εμπειρία της από όταν έγινε γνωστή η ασθένεια της, η κ. Καρβούνη είπε ότι «μου έκανε εντύπωση πόσα μηνύματα έλαβα από γυναίκες που δεν ήξερα καν. Με ρωτούσαν πράγματα, ζητούσαν συμβουλές και βοήθεια, ήθελαν εμψύχωση νομίζω και μου έδωσε πολύ μεγάλη χαρά το να εμψυχώνουμε η μία την άλλη. Δεν πρέπει να φοβόμαστε, πρέπει να είμαστε γενναίες. Εδώ γεννάμε, φέρνουμε στον κόσμο ζωή, είμαστε βασίλισσες, είμαστε αμαζόνες. Ο καρκίνος του μαστού είναι ιάσιμος, όταν τον προλάβουμε, μια ταλαιπωρία είναι» έκλεισε αισιόδοξα την παρέμβασή της η κ. Καρβούνη παροτρύνοντας μάλιστα τις γυναίκες να συζητήσουν μαζί της για το πρόβλημά τους.
