Δραματικά έχει αυξηθεί η χρήση του διαδικτύου από τους νέους κατά τη διάρκεια του lockdown, με αποτέλεσμα, σύμφωνα με σχετική έρευνα, να αυξάνεται το αίσθημα μοναξιάς και κατάθλιψης μεταξύ τους.
Με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Ασφαλούς Πλοήγησης στο Διαδίκτυο, «Το Χαμόγελο του Παιδιού» και το Ευρωπαϊκό Εθελοντικό Μαθητικό Δίκτυο YouSmile διοργάνωσαν εκδήλωση «Μένουμε Online, με ασφάλεια», κατά τη διάρκεια της οποίας παρουσιάστηκε η έρευνα της Focus Bari με θέμα «Η αυξημένη χρήση στα social media κατά το lockdown αυξάνει τη μοναξιά και φέρνει κατάθλιψη» και τα ευρήματα που αφορούν παιδιά και εφήβους.
Στη γενική εικόνα, το 70% των κατοίκων της Ελλάδας αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετά την έναρξη του lockdown, ενώ πια 9 στους 10 χρησιμοποιούν το ίντερνετ καθημερινά για διαφόρους λόγους: ενημέρωση, διασκέδαση, εργασία, ψώνια, κοινωνικοποίηση, επικοινωνία. Η ηλικιακή ομάδα 65-74 σημείωσε αύξηση της χρήσης ίντερνετ κατά 20% τον καιρό της πανδημίας, ανέφερε η Ξένια Κούρτογλου από τη Focus Bari. Η ηλικία των χρηστών έχει πέσει, με το 85% των παιδιών 5-12 χρονών πια να χρησιμοποποιούν το ίντερνετ. Η μεγάλη αύξηση εντοπίζεται στις ηλικίες 5-6 (+10%) και 7-9 (+8%), γεγονός που οφείλεται εν πολλοίς και στην τηλε-εκπαίδευση.
Στις ηλικίες 16-24 η χρήση του διαδικτύου είναι καθολική (100%), με μέσο όρο 6 ώρες την ημέρα, τα κορίτσια 366 λεπτά και τα αγόρια 340 λεπτά.
Τα κορίτσια χρησιμοποιούν περισσότερο όλα τα social media μίντια (σύνολο 145 λεπτά την ημέρα, έναντι 110 λεπτών των αγοριών), εκτός από το twitter, όπου τα αγόρια προηγούνται.
Στην ίδια ηλικιακή ομάδα, 3 στους 4 δηλώνει πως τα social media προσφέρουν συντροφιά, ενημέρωση και ψυχαγωγία, αλλά επίσης 3 στους 4 περιγράφει ότι παρασύρονται και χάνουν χρόνο, το 70% εκτιμούν πως τους αποτρέπουν από άλλες δραστηριότητες και ένα 43% προσπαθεί κάθε πρωί να μην παρασυρθεί και δεν τα καταφέρνει, γιατί «τα social media είναι εθιστικά», όπως επισήμανε η κ. Κούρτογλου.
Το 42% των ερωτηθέντων βλέπει φωτογραφίες πριν την πανδημία και μελαγχολεί, γιατί του λείπει η κοινωνική επαφή και η φυσική διάδραση με τους φίλους του, το 34% δηλώνει πως κάποιες αναρτήσεις το επηρεάζουν αρνητικά και αισθάνονται έως και κατάθλιψη, ενώ ένα 31% αναφέρει πως νοιώθει περισσότερη μοναξιά από πριν.
Η κ. Κούρτογλου σημειώνει πως τα αγόρια φαίνεται πως δεν παρασύρονται τόσο από τα social media, σε αντίθεση με τα κορίτσια που «μπαίνουν και βγαίνουν» συνέχεια, χρησιμοποιούν ρετούς και φίλτρα για να ωραιοποιήσουν καταστάσεις και φωτογραφίες κλπ.
Η πιο δημοφιλής συσκευή αναδεικνύεται το smart phone και ακολουθεί το τάμπλετ.
Από την εμπειρία του «Χαμόγελου του Παιδιού», συχνά τα παιδιά μπορεί να πέσουν θύματα εκβιασμού ή σεξουαλικής παρενόχλησης στο διαδίκτυο, ανέλυσε ο Κώστας Γιαννόπουλος, πρόεδρος του οργανισμού. «Υπάρχουν χώροι, όπως το “βαθύ ή σκοτεινό διαδίκτυο”, όπου τα παιδιά μπαίνουν ανεξέλεγκτα, μόνα τους. Εκεί ενήλικες μπορεί να “ψαρεύουν” παιδιά ή τα παιδιά να βρίσκουν εύκολα ναρκωτικά», επισήμανε ο κ. Γιαννόπουλος.
Η υφυπουργός Παιδείας, Ζέττα Μακρή, μεταξύ άλλων, υπογράμμισε, πως «ο κόσμος του διαδικτύου χρειάζεται καλό πλοηγό για να μη χαθεί κανείς, γιατί μαζί με ευχάριστες εκπλήξεις και εμπειρίες κρύβει κινδύνους και απειλές». Η κ. Μακρή περιέγραψε τις προτεραιότητες του υπουργείου, που έχουν στόχο «την ανάπτυξη ήπιων δεξιοτήτων, δεξιοτήτων τεχνολογίας και επιστήμης μέσα σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο παγκόσμιο περιβάλλον». Για το λόγο αυτό, πρόσθεσε, εισάγονται στο ημερήσιο πρόγραμμα του σχολείου τα εργαστήρια δεξιοτήτων με σκοπό την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης, της οργανωτικής ικανότητας, της συνεργασίας, της επικοινωνίας, της ενσυναίσθησης, του αλληλοσεβασμού. Επίσης, συμβούλεψε τα παιδιά να μην έχουν ανοιχτές τις κάμερες όταν συνομιλούν με αγνώστους, νη μην στέλνουν φωτογραφίες τους, να μην δημοσιοποιούν προσωπικά δεδομένα και πληροφορίες.
Ο Βασίλης Παπακώστας, επικεφαλής της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος της ΕΛΑΣ, διαβεβαίωσε πως τόσο η Διεύθυνση, όσο και η αστυνομία στέκονται σύμμαχοι στην ασφαλή πλοήγηση.
«Το Χαμόγελο του Παιδιού» πραγματοποίησε διαδικτυακή έρευνα για την ασφάλεια στο διαδίκτυο και τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν τα παιδιά σε μία από τις δημοφιλείς εφαρμογές που χρησιμοποιούν, κάνοντας βιντεοκλήσεις με τυχαίους χρήστες. Μπορεί κανείς να την παρακολουθήσει στο σύνδεσμο https://www.youtube.com/watch?v=-NRinXKq1wM.
Μ. Κιάου
