Η Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη, που έχει καθιερωθεί στις 14 Νοεμβρίου, γιορτάζεται κάθε χρόνο στην ημερομηνία γέννησης του Frederick Banting, ο οποίος, μαζί με τον Charles Best, υπήρξαν οι πρώτοι που ανέπτυξαν την ιδέα που οδήγησε στην ανακάλυψη της θεραπευτικής ινσουλίνης στον Καναδά το 1921.
Με αφορμή την ημέρα αυτή, οι καθηγητές της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών παραθέτουν στοιχεία για την επιδημιολογία του διαβήτη και τις δυνατότητες πρωτογενούς και δευτερογενούς πρόληψης της νόσου. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία από τις ΗΠΑ, το ποσοστό των διαγνωσμένων ασθενών με σακχαρώδη διαβήτη ανέρχεται σε 12% του γενικού ενήλικου πληθυσμού. Η ανεπάρκεια παραγωγής ινσουλίνης, δράσης της ινσουλίνης ή ο συνδυασμός τους οδηγεί σε υπεργλυκαιμία στο αίμα.
Ο σακχαρώδης διαβήτης εμφανίζεται όταν τα β κύτταρα του παγκρέατος δεν παράγουν αρκετή ινσουλίνη ή όταν το σώμα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει αποτελεσματικά την ινσουλίνη που παράγεται. Οι 3 κύριες μορφές της νόσου είναι:
1) Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1: Εδώ υπάρχει αυτοάνοση καταστροφή των β κυττάρων του παγκρέατος, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να μην παράγουν ινσουλίνη και να χρειάζονται εξωγενή χορήγηση ινσουλίνης.
2) Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2: Είναι η πιο συχνή μορφή, που σχετίζεται κυρίως με την παχυσαρκία. Επικουρούν και άλλοι παράγοντες, όπως η έλλειψη σωματικής άσκησης και το οικογενειακό ιστορικό. Η αντιμετώπιση γίνεται με δίαιτα, άσκηση και αντιδιαβητικά φάρμακα.
3) Σακχαρώδης διαβήτης κύησης: Εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της κύησης και συνήθως υποχωρεί με το πέρας της, αλλά αυξάνει τον κίνδυνο για εμφάνιση σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 στο μέλλον.
Παρόλο που ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 δεν μπορεί να προληφθεί, η πρόληψη του τύπου 2 εστιάζεται κυρίως σε υγιεινές συνήθειες. Η υιοθέτηση αυτών των συνηθειών μπορεί να μειώσει σημαντικά την πιθανότητα εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 και να βελτιώσει την υγεία.
Η εφαρμογή βασικών μέτρων πρόληψης περιλαμβάνει:
Η ενημέρωση του πληθυσμού μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στη μείωση της εξάπλωσης της νόσου. Θεραπεύοντας αποτελεσματικά τον σακχαρώδη διαβήτη, το προσδόκιμο επιβίωσης μπορεί να αυξηθεί από 3 έως 10 χρόνια, σύμφωνα με το CDC στις ΗΠΑ.
