Το δικαίωμα στην αξιοπρεπή στέγη αποτέλεσε το θέμα της συνέντευξης Τύπου με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Κατοικίας, που διοργάνωσε το Ελληνικό Δίκτυο για το Δικαίωμα στη Στέγη και την Κατοικία. Οι ομιλητές εστίασαν στα ζητήματα, που αντιμετωπίζουν οι όλο και περισσότεροι άστεγοι, άνθρωποι που διαβιώνουν σε ακατάλληλα καταλύματα, τόσο Έλληνες, όσο πρόσφυγες και μετανάστες, άλλοι που βρίσκονται υπό απειλή έξωσης, αποφυλακισμένοι και λοιποί.
Σύμφωνα με το Βίκτωρα Τσιαφούτη από το ΕΚΠΟΙΖΩ (Ένωση Καταναλωτών – Η Ποιότητα Της Ζωής), ένα στα δυο δάνεια όλων των κατηγοριών (στεγαστικό, επαγγελματικό, καταναλωτικό, κ.λπ.) βρίσκονται αυτή τη στιγμή στο “κόκκινο”. «Υπάρχει κόσμος, που κινδυνεύει να χάσει το σπίτι του από οφειλές σε πιστωτικές κάρτες», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Τσιαφούτης.
Από το 2011 και μετά εκτινάχθηκαν οι υποθέσεις των υπερχρεωμένων νοικοκυριών στο 90%, ενώ μέχρι τότε ήταν ελάχιστες, σημείωσε ο κ. Τσιαφούτης. Επιπλέον, από το 2012 καταργήθηκε ο ΟΕΚ (Οργανισμός Εργατικής Κατοικίας). Μέχρι το 2015 ίσχυαν κάποια αντανακλαστικά της Πολιτείας για την προστασία της κατοικίας, αλλά σταδιακά άρχισαν να μειώνονται. «Από τις αρχές του 2019 με την κατάργηση του “νόμου Κατσέλη” η προστασία περιορίστηκε πολύ, και από το 2020 δεν υφίσταται κανένα πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας», υποστήριξε. Σήμερα, το νομοθετικό πλαίσιο κρίνεται από τον κ. Τσιαφούτη «τελειώς ανεπαρκές». Από την αρχή του έτους, ξεκίνησαν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί κύριας κατοικίας, αλλά λόγω της πανδημίας έχουν σταματήσει.
Ο γενικός γραμματέας Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας, Γιώργος Σταμάτης, σε παρέμβασή του προανήγγειλε, ότι θα δημιουργηθεί επιτροπή με συμμετοχή όλων των φορέων, ώστε ανά δυο χρόνια να γίνεται καταγραφή των αστέγων. Μεταξύ των μέτρων που προβλέπονται για στήριξη των αστέγων είναι επιδόματα και πρωτοβουλίες για στέγαση και εργασία. Τέλος, προανήγγειλε, πως θα προχωρήσει το κομμάτι της Κοινωνικής Κατοικίας, που αφορά κυρίως αποφυλακισμένους, ανθρώπους στο δρόμο και άλλους.
Πολύ σύντομα, επίσης, περιέγραψε ο κ. Σταμάτης, θα υπογραφεί η σύμβαση της Νέας Εθνικής Στρατηγικής Ρομά, ενώ θα ολοκληρωθεί η καταγραφή του πληθυσμού των Ρομά. Παράλληλα, το υπουργείο θα αιτηθεί πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης για τη βελτίωση των καταυλισμών Ρομά.
Η έλλειψη της στέγης αυξάνεται ανησυχητικά στην Ευρώπη, καθώς περισσότερα από 700.000 άτομα βιώνουν κατάσταση στεγαστικής στέρησης. Είναι αυτό ακριβώς το γεγονός που «αναγκάζει» την ΕΕ, έστω και με αργά βήματα, να εντάξει στις προτεραιότητες των κοινωνικών της πολιτικών την αντιμετώπισή της, επισήμαναν εκπρόσωποι του Δικτύου.
Ο καθηγητής Δικαίου Κοινωνικής Ασφάλειας Γαβριήλ Αμίτσης αναφέρθηκε στην τελευταία διαθέσιμη έρευνα στρατηγικής για τους άστεγους που εκπονήθηκε το 2015 από το ΤΕΙ Αθήνας για το -τότε- υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας. Σύμφωνα με την παραπάνω, η έλλειψη ή απειλή απώλειας στέγης δεν αποτελεί ατομικό, αλλά κοινωνικό πρόβλημα και κανένας πολίτης δεν πρέπει να χάσει την πρόσβαση είτε στην ιδιόκτητη, είτε στη μισθωμένη κατοικία του. «Η κοινωνική πολιτική είναι απαραίτητη, καθώς σήμερα απόλυτος ρυθμιστής στην πρόσβαση στέγης είναι η αγορά», σημείωσε.
Το Δίκτυο για το Δικαίωμα στη Στέγη και την Κατοικία ιδρύθηκε το 2010 και τη στιγμή αυτή αποτελείται από 35 φορείς που συμβάλλουν στην καταπολέμηση της έλλειψης στέγης στην Ελλάδα, υποστηρίζουν άτομα που τη βιώνουν και συνηγορούν για το δικαίωμα στην ποιοτική κατοικία για όλους. Το Δίκτυο είναι μέλος της FEANTSA, της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Φορέων που δραστηριοποιούνται στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων όσων βιώνουν έλλειψη στέγης.
