Σημαντικά ζητήματα ιατρικού, οικονομικού, και δεοντολογικού περιεχομένου έθιξαν επιστήμονες υγείας, επιχειρηματίες, οικονομολόγοι, και διεθνολόγοι όσον αφορά την πανδημία του κορονοϊού στην πρώτη ψηφιακή ημερίδα «Πανδημίες και παγκόσμια διαχείριση κρίσεων υγείας: Η περίπτωση του κορονοϊού» που διοργανώθηκε από το Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ) και την Ελληνική Ένωση Νέων Επιχειρηματιών(EENE) με την επιστημονική υποστήριξη του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών και με την υποστήριξη του Delfi Economic Forum.
Μέσα από την δίωρη διαδικτυακή συζήτηση έγιναν εκτιμήσεις για την υφιστάμενη κατάσταση και την πορεία της εξέλιξης της, με τον εκπρόσωπο της κυβέρνησης σε διεθνείς οργανισμούς για τον κορονοϊό, Ηλία Μόσιαλο να δηλώνει ότι η κορύφωση αυτής της πανδημίας ανά χώρα θα είναι διαφορετική ανάλογα με τα μέτρα που έχουν παρθεί. Ο καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιάννης Τούντας ανέφερε από την πλευρά του ότι το Μάιο μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι ότι θα αποκλιμακωθεί η κρίση. Για την ελληνική πρόταση, στον αγώνα ανεύρεσης θεραπειών, που ακούει στο όνομα κολχικίνη μίλησε ο παθολόγος-λοιμωξιολόγος, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων και μέλος της επιτροπής Διαχείρισης Εκτάκτων Συμβάντων Δημόσιας Υγείας, Παναγιώτης Γαργαλιάνος-Κακολύρης, ενώ στις τοξικότητες των υπό διερεύνηση θεραπειών αναφέρθηκε η παθολόγος-λοιμωξιολόγος, Αθηνά Στούπη. Για το σενάριο που μελετά το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), και αφορά στο πως δεν θα αναζωπυρωθεί το πρόβλημα, όταν χαλαρώσουν τα περιοριστικά μέτρα και αρχίσουμε πάλι να κυκλοφορούμε μίλησε η κ. Μαριλένα Κοππά, μέλος του Management Board του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), αν. καθηγήτρια του Τμήματος Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου.
Η. Μόσιαλος: Στην Ελλάδα έχουμε πλάνο να έχουμε 1500 αναπνευστήρες μέχρι το καλοκαίρι-φθινόπωρο
Εδώ φτάσαμε γιατί υπήρξε πλήρης αδιαφάνεια ενός αυταρχικού καθεστώτος, που αποσιώπησαν δεδομένα στην Χουμπέι και Γουχάν, τα οποία γνώριζαν ένα μήνα πριν τα ανακοινώσουν, ανέφερε ο εκπρόσωπος της κυβέρνησης σε διεθνείς οργανισμούς για τον κορονοϊό, καθηγητής της Πολιτικής της Υγείας στο LSE, Ηλίας Μόσιαλος. Η μαζική προμήθεια αναπνευστήρων και υγειονομικού υλικου για γιατρούς και νοσηλευτές είναι ένα ζήτημα διεθνές. Στην Ελλάδα, είπε, έχουμε 800-820 αναπνευστήρες τωρα, το πλάνο είναι να παμε στους 1500 μέχρι το καλοκαίρι – φθινόπωρο, με την προυπόθεση να ανοιξουν οι αγορές. Η κορύφωση αυτής της πανδημίας θα είναι διαφορετική ανά χώρα, ανάλογα με τα μέτρα τα οποία έχουν παρθεί είπε ο κ. Μόσιαλος κι επισήμανε ότι από την αποτελεσματικότητα των μέτρων αυτών, θα κριθεί και το ποσο θα συνεχιστεί η σημερινή κατάσταση.
Αν ο ιός δεν μεταλλάσσεται το εμβόλιο θα είναι σε ισχύ για 3-4 χρόνια.
Υπάρχουν δύο σενάρια αυτή τη στιγμή, ανέφερε. “Το ένα είναι το καλό σενάριο, να γίνει η νόσος εποχική. Το δεύτερο σενάριο είναι να παραταθεί. Να πάει πιο πέρα, και να συνεχιστεί κι εδώ θα μπουν τα μεγάλα ηθικά, κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα. Δηλαδή το τι κάνουμε αν δεν πάμε σε μία εποχικότητα και η λοίμωξη παρατείνεται με δεδομένο ότι κατά τη γνώμη μου θα πρέπει να είμαστε πάρα πολύ τυχεροί για να έχουμε το εμβόλιο εντός του 2020. Ήδη τα δύο πρώτα εμβόλια τρέχουν πολύ γρήγορα. Αν δεν είμαστε τυχεροί με αυτά, έχουμε άλλα 33 εν εξελίξει”. Αυτό που είναι αισιόδοξο, είπε ο κ. Μόσιαλος, είναι ότι πιθανότατα αυτός ο ιός δεν μεταλλάσσεται εύκολα. Οπότε αν ισχύει αυτή η υπόθεση εργασίας, αν βρουμε το εμβολιο, θα ειναι εν ισχυ για 3-4 χρόνια.
Υπάρχει μερική ανοσία για αρκετο χρονικό διάστημα σύμφωνα με τον ΠΟΥ
Ασυμπτωματικός πάντως δεν σημαίνει είπε ο κ. Μόσιαλος ότι δεν έχει πρόβλημα, καθότι όπως εξήγησε ένα σημαντικο ποσοστό ασυμπτωματικών έχει πνευμονίτιδα. «Αυτό πάντως που πρέπει να σκεφτούμε είναι τι θα κάνουμε αν το εμβόλιο δεν έρθει νωρίς. Κατά πόσον θα αντέξει η παγκόσμια οικονομία να είμαστε κλεισμένοι στο σπίτι. Και τα ερωτήματα που τίθενται είναι αν αποκτούμε πλήρη, μερική ή καθόλου ανοσία από αυτήν τη λοίμωξη όταν αρρωστήσουμε. Ο καθύλην αρμόδιος απο τον ΠΟΥ σήμερα μας είπε ότι υπάρχει τουλάχιστον μερική ανοσία. Και τουλάχιστον για αρκετό χρονικό διάστημα, χωρίς όμως να το προσδιορίσει». Αν αυτό ισχύει και δεν ειναι μερική αλλά είναι πλήρης, είναι ενθαρρυντικό απο οικονομική άποψη, γιατί σημαίνει ότι αυτοί που το έχουν περάσει, μπορουν να επιστρέψουν στη δουλειά τους. Τι θα κάνουμε όμως αν παρουμε την αποφαση να γυρισουμε πισω στις δουλειές μας; Εδω θα μπουν τα διλήμματα πως προστατευουμε τις ευπαθείς ομάδες και ηλικιωμένους. «Δεν είναι σίγουρο ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί και ειπα στην ελληνική κυβέρνηση, αν αφήσουμε τον κοσμο να κυκλοφορεί θα πρέπει να έχουμε τη δυνατότητα γρήγορων τεστ. Αυτά που έχουμε τώρα, βάσει κινεζικών μελετών, δίνουν κάτα 10% ψευδή αποτελέσματα. Δεν μιλώ για μαζικό τεστ σε δέκα εκατομμύρια Έλληνες. Υπάρχουν όμως δυνατότητες εφαρμογών σε κινητά που κάποιος στέλνει τα συμπτώματα και παίρνει απάντηση με οδηγίες».
Μεγάλη θνητότητα στους άνδρες
Ένα πολύ σημαντικό θέμα σε αυτήν την επιδημία είναι η θνητότητα στους άνδρες είπε ο κ. Μόσιαλος. «Στην Κίνα έφτασε στο 80%,στην Ιταλία 90%, κι αυτό γιατί έχουμε μεγαλύτερο ποσοστό υπερτασης, καπνιστών, διαβητικών και χαπ στους άνδρες. Το μήνυμα λοιπόν στον κόσμο που είναι κλεισμένος στο σπίτι είναι να ελέγξουν διαβήτη, υπέρταση, αν μπορούν να κόψουν το κάπνισμα, και να κάνουν ότι είναι δυνατόν για να αυξήσουν την αναπνευστική τους λειτουργία στην οποία παίζει ρόλο και η βιταμίνη D.
O κ.Μόσιαλος είπε ακόμη ότι πιστεύει πως σύντομα θα ανοίξει μεγάλη συζήτηση για ατομικές ελευθερίες και δικαιώματα: «Πιστεύω ότι θα αρχίσει και άλλη σύγκρουση, να σώσουμε την οικονομια ή να προφυλάξουμε μεγαλύτερο ποσοστό συμπατριωτών μας, που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες. Αυτά θα τα αντιμετωπίσουμε. Αν θέλουμε να προστατεύσουμε τις ευπαθείς ομάδες θα πρεπει να σκεφτουμε πως θα παμε στην φαση 3 της καταστολής και της επανόδου στην εργασία.
Δρ Βασίλης Αποστολόπουλος: Με γεμίζει αισιοδοξία ότι δεν ακολουθήσαμε τα στατιστικά του κράτους.
Ο πρόεδρος της ΕΕΝΕ και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών, Δρ. Βασίλης Αποστολόπουλος ανέφερε ότι διανύουμε μία χρονική στιγμή που έχουμε γεμίσει παντογνώστες που μας προσφέρουν έναν ακόμη αντίπαλο που είναι η παραπληροφόρηση. «Στη σημερινή μας ημερίδα έχουμε κορυφαίους ειδικούς για άρτια και εμπεριστατωμένη ενημέρωση. Έτυχε να πρέπει να διαχειριστούμε μια πανδημία μία κρίση παγκόσμιας υγείας με υπαρξιακές επιπτώσεις που δεν γνωρίζει σύνορα, σε κανένα επίπεδο». Επανακαθορίζονται διαρκώς και ραγδαία οι σχέσεις και οι συσχετισμοί στην παγκόσμια υγεία δίνοντας παράλληλα ευκαιρία στην κοινωνία να αναπροσαρμοστεί στη νέα πραγματικότητα και να αυτοπροστατευθεί. «Προετοιμάζοντας τους εαυτούς μας για την επόμενη επόμενη μέρα της κρίσης. Τίποτα δεν θα ειναι το ίδιο μετά, όταν πλέον σε καθημερινή βάση όλοι οι κάτοικοι του πλανήτη βιώνουμε ένα σενάριο επιστημονικής φαντασίας, με εμας τους ίδιους πρωταγωνιστές. Για τη χώρα μας πάνω απ όλα ζητούμενο είναι να εξασφαλίσουμε τη συνοχή του κοινωνικού ιστού. Η κρίση αυτή τη φορά δεν απειλεί την κοινωνική μας ευμάρεια, αλλά τη ζωή μας και τη ζωή των αγαπημένων μας» Με γεμίζει αισιοδοξία, τόνισε ο Δρ. Αποστολόπουλος το ότι δεν έχουμε ακολουθήσει μέχρι τώρα τα στατιστικά του Νότου. Επίσης θεωρώ ότι ήταν πολύ σωστά τα αντανακλαστικά του κράτους». Σε δήλωση του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Δρ. Αποστολόπουλος τόνισε ότι «ο Όμιλος Ιατρικού, η ΕΕΝΕ και το ΙΔΙΣ σήμερα πρωτοπορούν με μια χρήσιμη δράση, και εξαιρετικά επίκαιρη συζήτηση που διεξάγεται σύμφωνα με τις επιταγές της εποχής. Ψηφιακά. Καλούμαστε όλοι να προβληματιστούμε, να προσαρμοστούμε και να οραματιστούμε το νέο σημείο ισορροπίας μετά το πέρας αυτής της κρίσης που αναμφίβολα θα έχει υπαρξιακές και life changing επιπτώσεις».
Πρόεδρος του ΙΔΙΣ: Μέχρι ώρας αποφύγαμε φαινόμενα Ιταλίας
Ο πρόεδρος του Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (ΙΔΙΣ) Χάρης Παπασωτηρίου, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «όλοι μας πρέπει να υποστηρίξουμε του υγειονομικούς, να ακολουθούμε τις οδηγίες των Αρχών, και να υποστηρίξουμε την κυβέρνηση και το κράτος που ενήργησε πολύ γρήγορα και μέχρι ώρας αποφύγαμε φαινόμενα Ιταλίας. Ελπίζω να συνεχίσει να είναι έτσι».
Π. Γαργαλιάνος: Η κολχικίνη στη μάχη του κορονοϊού
Ο παθολόγος-λοιμωξιολόγος, διευθυντής της Παθολογικής-Λοιμωξιολογικής Κλινικής στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων και μέλος της επιτροπής Διαχείρισης Εκτάκτων Συμβάντων Δημόσιας Υγείας, Παναγιώτης Γαργαλιάνος-Κακολύρης, επικεντρώθηκε στην αντιμετώπιση του κορονοϊού. «Μια πανδημία απο αναπνευστικο ιό είχαμε να αντιμετωπίσουμε απο το 1918. Η συγκεκριμένη πανδημία καλεί όλους τους πολίτες να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο σεβόμενοι τις οδηγίες των αρχών. Η Ελλάδα ως χώρα, όπως αναφέρει ο δρ Αποστολόπουλος, έχει μία καλή πορεία λόγω των μέτρων που ελήφθησαν έγκαιρα. Το μήνυμα είναι ξεκάθαρο: Μη υπάρχουσας θεραπείας, πρέπει να ακολουθούμε ευλαβικά τις Αρχές μένοντας σπίτι. Πρέπει να προφυλάξουμε τους ηλικιωμένους και τις ευπαθείς ομάδες. Κάποια στιγμή, είμαι σίγουρος θα κοιτάξουμε το μέλλον με αισιοδοξία. Σε ερώτηση για τις υπό διερεύνηση θεραπείες είπε ότι πέραν της χλωροκίνης που δοκιμάζεται υπάρχει και μία καινούργια πρόταση, ελληνική, που ακούει στο όνομα κολχικίνη. «Εμείς, ως Ελλάδα, καταθέσαμε μελέτη στην ανοιχτή επικοινωνία του PUB MED που είναι το διεθνές δίκτυο αναφορών μέσω του Ελληνικού Περιοδικού Καρδιολογίας, η οποία αφορά στην προσθήκη της κολχικίνης, πέραν της συνήθους θεραπείας που μέχρι ώρας περιλαμβάνει την χλωροκίνη, σε ειδικές ομάδες ασθενών» Σε δήλωση του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Γαργαλιάνος δήλωσε ότι σε μερικές ημέρες θα αρχίσουν να εντάσσονται στη μελέτη ασθενείς σε κεντρικά νοσοκομεία της χώρας και ότι πρόκειται για ένα φάρμακο που μέχρι τώρα χρησιμοποιείται για αρθρίτιδες και καρδιακές παθήσεις.
Γ. Τούντας : Το Μάιο μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι ότι θα αποκλιμακωθεί η επιδημία
Ο καθηγητής Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και διευθυντής του Ινστιτούτου Κοινωνικής και Προληπτικής Ιατρικής, Γιάννης Τούντας αναφέρθηκε στην πρόληψη που περιλαμβάνει όπως είπε: 1. Τα εμβόλια 2. Μέτρα κοινωνικής απομόνωσης 3. Μέτρα κοινωνικής υγιεινής 4. Ενίσχυση άμυνας οργανισμού, δηλαδή καλό ύπνο, φυσική άσκηση, στο σπίτι ή μοναχικό περίπατο ή τρέξιμο. «Πολύ σημαντικό ρόλο στο ανοσοποιητικό σύστημα παίζει και η ψυχική διάθεση, να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας με τους ανθρώπους που ζούμε, κάτι που προσφέρει χαρά και θετική ενέργεια Μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι ότι μέσα στο Μάιο μπορουμε να δουμε να αποκλιμακώνεται η επιδημία».
Α.Στούπη: Τα φάρμακα που δοκιμάζονται έχουν σοβαρές παρενέργειες
Στις παρενέργειες που έχουν οι υπό διερεύνηση θεραπείες επικεντρώθηκε η παθολόγος-λοιμωξιολόγος, διευθύντρια του Τμήματος Λοιμώξεων και Ταξιδιωτικής Ιατρικής, Ιατρικού Κέντρου Αθηνών, Αθηνά Στούπη, η οποία τόνισε ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει αποδεδειγμένη θεραπεία. «Τρέχουν πολλές μελέτες για διάφορα φάρμακα κυριως αντιικά, όπως αυτό που στο παρελθόν κατασκευάστηκε αλλά δεν δούλεψε για τον ιό Έμπολα. Επίσης τρέχουν μελέτες με πλάσμα από ασθενείς που έχουν αναρρώσει. Πολύ συζήτηση τελευταία έχει γίνει για τη χλωροκίνη είτε μόνη είτε σε συνδυασμό με αζυθρομυκίνη. Δίνει ελπίδα, αλλα πολλοί επιστήμονες την έχουν κριτικάρει γιατί έχει γίνει σε μικρο αριθμό ασθενών. Υπάρχει και κινέζικη αντίστοιχη μελέτη και περιμένουμε αποτελέσματα. Δεν έχει αποδειχτεί θεραπευτική δράση» Η κ. Στούπη τόνισε ότι η χρήση αυτών των φαρμάκων είναι δοκιμαστική και δεν πρέπει να λαμβάνονται χωρίς ιατρικές οδηγίες. Τα φάρμακα έχουν τοξικότητες , παρενέργειες όπως αρρυθμιες, που μπορεί να προκαλέσουν ανακοπή, ψύχωση, θόλωση των σκέψεων, αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα. Αυτά τα φάρμακα δεν τα παίρνουμε μόνοι μας, αλλά μόνο με οδηγία γιατρού. Ήδη έχουν αδειάσει ράφια φαρμακείων με φάρμακα που χρησιμοποιούνται για σοβαρές παθήσεις και αυτό είναι λάθος».
Το ECDC μελετά το πως δεν θα αναζωπυρωθεί η κρίση όταν χαλαρώσουν τα μέτρα
Το μέλος του Management Board του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC), αν. καθηγήτρια του Τμήματος Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου, Μαριλένα Κοππά ανέφερε ότι το σενάριο στο οποίο δουλεύουν πολλές ομάδες του ECDC, είναι το πως θα βγούμε από την κρίση και δεν θα αναζωπυρωθεί το πρόβλημα, όταν χαλαρώσουν τα περιοριστικά μέτρα και ο κόσμος αρχίσει να κυκλοφορεί.