Συζήτηση για αλλαγές στο σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση άνοιξε τις τελευταίες ημέρες, μετά τις δηλώσεις του Γιώργου Μπαμπινιώτη, ο οποίος χαρακτήρισε απάνθρωπο το να κρίνεται το μέλλον των μαθητών μέσα σε ένα τρίωρο.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Φακής
Διαχρονικά το εκπαιδευτικό σύστημα έχει απασχολήσει το σύνολο της κοινωνίας, από γονείς και μαθητές, μέχρι καθηγητές, πολιτικούς και ψυχολόγους, με τον Γιώργο Μπαμπινιώτη να προτείνει ένα είδος ακαδημαϊκού απολυτηρίου. Ο άλλοτε υπουργός Παιδείας τόνισε ότι «έχουμε αχρηστέψει το Λύκειο, ο δάσκαλος δεν έχει κανένα κύρος και όλα έχουν μεταφερθεί στα φροντιστήρια. Θέλουμε να βάλουμε τα παιδιά μας στα πανεπιστήμια και όλα κρίνονται σε μια εξέταση τριών ωρών. Τα παιδιά μας πηγαίνουν 14 χρόνια σχολείο και οι μαθητές του λυκείου ενδιαφέρονται μόνο για τα μαθήματα εισαγωγής, αδιαφορώντας για τα υπόλοιπα».
Πρακτικά, αυτό που υποστήριξε ο καθηγητής Γλωσσολογίας είναι να υπάρχει ένα είδος ακαδημαϊκού απολυτηρίου, στο οποίο θα προσμετρώνται οι βαθμοί των τριών τάξεων του Λυκείου και ακολούθως θα υφίσταται μια επιπλέον εξέταση για την εισαγωγή στην Ιατρική ή τη Νομική.
Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι η συγκεκριμένη συζήτηση ανοίγει σε μια περίοδο που επικρατεί αναβρασμός στον τομέα της Παιδείας, με περισσότερες από 100 σχολές να τελούν υπό κατάληψη σε όλη τη χώρα. Οι φοιτητές αντιτίθενται στο νομοσχέδιο που προωθεί η κυβέρνηση για την ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων, πραγματοποιώντας δεκάδες κινητοποιήσεις με πανό και συνθήματα, με στόχο να αποσυρθεί το νομοσχέδιο.
Η ανησυχία στις τάξεις των φοιτητών έγκειται στο γεγονός ότι θα υποβαθμιστεί η αξία των πτυχίων των δημόσιων πανεπιστημίων, καθώς οι απόφοιτοι των ιδιωτικών θα έχουν ισάξιους τίτλους σπουδών.
Σχετικά με το σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, κατά καιρούς έχουν κατατεθεί προτάσεις για αλλαγές, αλλά επί της ουσίας -εδώ και τουλάχιστον 20 χρόνια- όλα παραμένουν ίδια, με πολύ μικρές και ανεπαίσθητες διαφοροποιήσεις. Οι δηλώσεις του Γιώργου Μπαμπινιώτη έγιναν σε μια περίοδο που στη συγκεκριμένη θεματολογία επικρατούσε… ανομβρία, με τον υπουργό Παιδείας Κυριάκο Πιερρακάκη να σπεύδει να ξεκαθαρίσει πως «δεν είναι ώρα να ανοίξουμε συζήτηση για την πρόσβαση στην ανώτατη εκπαίδευση».
Οι αναγκαίες αλλαγές και η συζήτηση γύρω από ένα διαχρονικό πρόβλημα
Η Παιδεία στην Ελλάδα έχει περάσει από διάφορες κρίσεις ανά τα χρόνια, με την εκάστοτε πολιτική ηγεσία και τους υπουργούς που υπηρέτησαν το αρμόδιο Υπουργείο να μην έχουν κατασταλάξει σε συγκεκριμένες τομές που θα δημιουργήσουν καλύτερες συνθήκες και ένα πιο ιδανικό περιβάλλον εκπαίδευσης για τους μαθητές όλων των τάξεων.
Τόσο οι ίδιοι οι μαθητές, όσο και οι γονείς, οι καθηγητές, αλλά και ψυχολόγοι αναφέρονται διεξοδικά στο ζήτημα των πανελλαδικών εξετάσεων, όπου μέσα σε τρεις ώρες κρίνεται το μέλλον των παιδιών. Ο χαρακτηρισμός «απάνθρωπο» που προσέδωσε ο Γιώργος Μπαμπινιώτης στο υπάρχον ζήτημα βρίσκει σύμφωνη την πλειοψηφία, ωστόσο πολλές και διαφορετικές είναι οι αναφορές στο τι πραγματικά χρειάζεται να γίνουν για να έρθουν καλύτερες ημέρες στον κλάδο της δημόσιας εκπαίδευσης.
Είναι δεδομένο ότι η διαδικασία των πανελλαδικών εξετάσεων προκαλεί μεγάλο άγχος στους μαθητές, οι οποίοι καλούνται μέσα σε ένα τρίωρο να απαντήσουν στις ερωτήσεις που επιλέγει η αρμόδια επιτροπή και στη συνέχεια αναμένουν τις επόμενες ημέρες για να μάθουν τον βαθμό τους. Πρακτικά, το ενδιαφέρον όλων εστιάζεται στην Γ’ Λυκείου και στα εξεταζόμενα μαθήματα, ώστε να εξασφαλιστεί η όσο το δυνατόν καλύτερη βαθμολογία, που θα δώσει και το εισιτήριο για την τριτοβάθμια εκπαίδευση.
«Η συζήτηση που άνοιξε διά στόματος Γιώργου Μπαμπινιώτη δεν είναι τυχαία, διότι υπάρχει πρόθεση να αλλάξει η ατζέντα. Τους γονείς αυτή τη στιγμή απασχολεί η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής και η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων. Αν γίνουν πραγματικότητα τα πλάνα κατάργησης του υπάρχοντος συστήματος και εφαρμογής ενός νέου που θα περιλαμβάνει τους βαθμούς όλων των μαθημάτων, όλων των τάξεων, τότε τα έξοδα για τα φροντιστήρια θα πολλαπλασιαστούν», εξηγεί στην Politic o πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γονέων Κεντρικής Μακεδονίας, Θανάσης Κοκονάς.
Από τους γονείς εκφράζεται η επιθυμία για μείωση των εξετάσεων και όχι η επέκτασή τους σε 14 μαθήματα. «Η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής αφήνει τα παιδιά μας έξω από τα πανεπιστήμια, ενώ γράφουν καλούς βαθμούς. Χρειάζονται σίγουρα αλλαγές, όπως πχ στον τρόπο που φτάνουμε στις πανελλαδικές εξετάσεις. Με τον τωρινό σύστημα οι μαθητές ασχολούνται μόνο με τα μαθήματα που θα εξεταστούν στο τέλος της χρονιάς και θα κρίνουν την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Παρά τις αλλαγές που αναφέρθηκαν από τον κ. Μπαμπινιώτη, θεωρώ ότι δεν θα πάμε σε αναβάθμιση του σχολείου. Εμείς ζητάμε να υπάρχουν ενισχυτικά μαθήματα, αλλά βλέπουμε ότι τελικά πάμε στη λογική της αναζήτησης χορηγών για να καλυφθούν τα όποια κενά εντοπίζονται», σημειώνει ο κ. Κοκονάς.
«Μια ιστορία από τα παλιά το Εθνικό Απολυτήριο»
Η κατάργηση των πανελλαδικών εξετάσεων και η θεσμοθέτηση του Εθνικού Απολυτηρίου προκαλεί ποικίλες αντιδράσεις και δημιουργεί πολλά ερωτήματα, με τον φιλόλογο και μέλος του ΔΣ της Α’ ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης, Γιώργο Κρεασίδη, να τονίζει στην Politic ότι πρόκειται για «μια ιστορία από τα παλιά».
«Η αναφορά του κ. Μπαμπινιώτη δείχνει τις προθέσεις που υπάρχουν για να μπαίνουν λιγότεροι στα δημόσια πανεπιστήμια. Αντί να αλλάξει η ουσία της εκπαιδευτικής διαδικασίας με βάση τους στόχους που έχουν να κάνουν με την ανάγκη της νέας γενιάς να μορφωθεί, στην πραγματικότητα αυτό που έρχονται να αντιμετωπίσουν είναι η διαδικασία εισόδου στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Είναι αναγκαίο τα βιβλία να συμβαδίζουν με τις νέες τεχνολογίες, οπότε αυτή θα ήταν μια πολύ σημαντική αλλαγή. Οι μαθητές είναι αντιμέτωποι με ένα μεγάλο πρόβλημα, καθώς δεν αποκτούν βασικές γνώσεις μέσω του σχολείου. Υπάρχουν προβλήματα στις υποδομές, στο εποπτικό υλικό, τα βιβλία δεν έρχονται στην ώρα τους και είναι παρωχημένα, γιατί έγιναν στα τέλη του ’90, ενώ και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα είναι ξεπερασμένο», αναφέρει ο κ. Κρεασίδης.
Στη συνέχεια το μέλος του ΔΣ της Α’ ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης συμφώνησε με τον χαρακτηρισμό «απάνθρωπο» για το υπάρχον σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων: «Δεν γίνεται, λοιπόν, να επεκταθεί σε τρία χρόνια αντίστοιχων εξετάσεων. Το άγχος των μαθητών θα διαχέεται σε τρία χρόνια. Χρειάζεται αναδόμηση της μέσης εκπαίδευσης, με άλλου τύπου λύκειο που θα έχει τα στοιχεία της γενικής μόρφωσης και των επιστημονικών γνώσεων, αλλά και ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Στην Ελλάδα τα πανεπιστήμια είναι αξιόπιστα, κάτι που πιστοποιείται από την απορρόφηση που έχουν οι απόφοιτοι στο εξωτερικό. Πρέπει να μας απασχολεί η γενική μόρφωση των επαγγελματιών, καθώς δεν είναι απαραίτητο να τελειώσεις ένα πανεπιστήμιο για να προχωρήσεις στη ζωή. Θα πρέπει να έχουμε την απαίτηση -σαν κοινωνία- ο νέος να είναι μορφωμένος για να προχωρήσει σε οποιοδήποτε επάγγελμα. Δεν ήμασταν καλύτερα με έναν κόσμο αγράμματο. Αν δυσκολέψουμε το απολυτήριο λυκείου, είναι κοινωνικό αδιέξοδο. Σε λιγότερο από 15 χρόνια η συζήτηση θα είναι ότι πρέπει να εισάγουμε μορφωμένο και εξειδικευμένο προσωπικό, από το εξωτερικό».
«Χρειάζονται αλλαγές σε όλη τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση – Να διατηρηθεί το αδιάβλητο των πανελλαδικών εξετάσεων»
Τα όσα ανέφερε στην τηλεοπτική του συνέντευξη ο Γιώργος Μπαμπινιώτης, εφόσον προχωρήσει το θέμα και γίνουν αλλαγές στον τρόπο εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, τότε θα επηρεαστούν άμεσα και τα φροντιστήρια. Σε συντριπτικό ποσοστό, οι μαθητές της Β’ και Γ’ Λυκείου περνούν τα απογεύματά τους στις αίθουσες των φροντιστηρίων, όπου αποκτούν τις γνώσεις που το υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα δεν μπορεί να τους προσφέρει εύκολα, ώστε να είναι έτοιμοι να αντεπεξέλθουν στις πανελλαδικές εξετάσεις.
«Αυτή τη στιγμή το Υπουργείο Παιδείας έχει δώσει το βάρος στην ολοκλήρωση του νομοσχεδίου για τα μη κρατικά πανεπιστήμια. Αναμένουμε ότι στη συνέχεια η προσοχή θα στραφεί στον τρόπο εισαγωγής των μαθητών στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Καταρχάς, εμείς είμαστε υπέρ της ίδρυσης μη κρατικών πανεπιστημίων, καθώς υπάρχουν σε όλη την Ευρώπη, ωστόσο αυτό που τονίζουμε είναι ότι χρειάζεται να υπάρχουν ίσα κριτήρια για την εισαγωγή στη δημόσια ή την ιδιωτική εκπαίδευση μετά το τέλος του σχολείου», σημειώνει αρχικά στην Politic o πρόεδρος του Συνδέσμου Φροντιστηρίων Βορείου Ελλάδος, Νίκος Πετρόπουλος.
Το σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων στο τέλος της Γ’ Λυκείου χαρακτηρίζεται ως «αδιάβλητο» και αυτός είναι ένας από τους λόγους που διατηρείται εδώ και τόσα χρόνια. «Είναι κεκτημένο και θεωρούμε ότι πρέπει να συνεχίσουν να υφίστανται οι εξετάσεις. Το Λύκειο χρειάζεται αναβάθμιση, επανασχεδιασμό προγραμμάτων στο πλαίσιο των νέων τεχνολογιών, καθώς έχουμε μπροστά μας την τεχνητή νοημοσύνη. Είναι σωστό να υπάρχει αξιολόγηση των μαθητών σε όλες τις τάξεις του Λυκείου, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα καταργηθούν οι εξετάσεις. Η Τράπεζα Θεμάτων βοηθά στο να υπάρχει το αδιάβλητο, ωστόσο είναι αναγκαίο να υπάρξει ενίσχυση. Εμείς λέμε συνέχεια στους μαθητές ότι δεν θα πρέπει να φοβούνται τη διαδικασία των εξετάσεων», επισημαίνει χαρακτηριστικά ο κ. Πετρόπουλος.
Μάλιστα, ο πρόεδρος του Συνδέσμου Φροντιστηρίων Βορείου Ελλάδος υπογραμμίζει μέσω της Politic ότι οι πανελλαδικές εξετάσεις είναι μια διαδικασία τριών ετών, λόγω της προετοιμασίας που απαιτείται να κάνουν οι μαθητές. «Είναι αναγκαίο οι γονείς να μην παρεμβαίνουν στο έργο των καθηγητών, ενώ και οι μαθητές θα πρέπει να κατανοούν ότι χρειάζεται ιδιαίτερη σοβαρότητα από τη στιγμή που τελειώνουν το Δημοτικό και πηγαίνουν στο Γυμνάσιο. Επιπλέον, οι εκπαιδευτικοί των σχολείων θα πρέπει να αξιολογούν σωστά και όχι να μπαίνουν βαθμολογίες χωρίς αυστηρά κριτήρια, γιατί τότε ο μαθητής αποκτά μεγαλύτερες προσδοκίες, ενώ στην πραγματικότητα έχει κενά. Βέβαια, είναι σωστή και η αξιολόγηση των καθηγητών, με τη λογική ότι και οι ίδιοι αξιολογούν τους μαθητές. Αν αναβαθμιστούν όλα τα προγράμματα σπουδών είναι προς τη θετική κατεύθυνση, αλλά να μην ξεχάσουμε το αδιάβλητο των πανελλαδικών εξετάσεων. Το εθνικό απολυτήριο πρέπει να είναι το ίδιο σε όλη τη χώρα. Πρέπει οι αλλαγές να γίνουν σε όλη τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όχι μόνο στο τέλος του Λυκείου», υποστηρίζει ο κ. Πετρόπουλος.
Τέλος, ο πρόεδρος του ΣΦΒΕ δηλώνει πως τα φροντιστήρια εξελίσσονται διαρκώς, για να είναι «μπροστά» από τις εξελίξεις και να είναι έτοιμα να ανταποκριθούν σε όλες τις προκλήσεις που θα φέρουν οι αλλαγές στην Παιδεία.
«Υποφέρουμε όλοι με το υπάρχουν σύστημα»
Με τον χαρακτηρισμό «απάνθρωπο» ο Γιώργος Μπαμπινιώτης έδωσε το στίγμα για τον λόγο που είναι αναγκαίες οι αλλαγές στο υπάρχον σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, καθώς οι μαθητές ταλαιπωρούνται από μεγάλο άγχος σε όλη τη διαδρομή της Γ’ Λυκείου.
«Οι αλλαγές που πρέπει να γίνουν είναι πολλές και είναι σημαντικό να γίνουν εντός ενός πλαισίου συζήτησης για τα σχολεία, την υποστήριξη των γονιών, των παιδιών κτλ. Δεν ακούσαμε τίποτα για όλα αυτά. Με βάση τα όσα ειπώθηκαν από τον κ. Μπαμπινιώτη, οι πρώτες μου σκέψεις είναι ότι πολλά μπορούν να γίνουν προκειμένου να βελτιωθεί η δευτεροβάθμια εκπαίδευση και το σύστημα εισαγωγής στα πανεπιστήμια. Πάντως, έχω αμφιβολίες για τον χρόνο που έγιναν αυτές οι δηλώσεις, διότι συμπίπτει με το νομοσχέδιο για τα μη κρατικά πανεπιστήμια. Όπως και να ‘χει, υποφέρουμε όλοι με το υπάρχον σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων, αλλά αλλαγές δεν γίνονται με μία κίνηση. Οι αλλαγές κρίνονται επιβεβλημένες, αλλά με σωστές κινήσεις», τονίζει στην Politic η ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια, Λαμπρινή Γρηγορίου.
Δείτε επίσης: Μπαμπινιώτης: Πώς το butter, το paper, το monk και άλλες λέξεις είναι ελληνικές