Διαφημίσεις σε ιστοσελίδες και κολλημένες επαγγελματικές κάρτες έξω από τις πανεπιστημιακές σχολές, αναρτήσεις σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης αλλά και η «από στόμα σε στόμα» σύσταση είναι οι κύριοι εκφραστές της κραταιής «μπίζνας» του κοινού μυστικού που ονομάζεται «εργασίες επί πληρωμή»
Οι εργασίες επί πληρωμή είναι μια ιδιόμορφη περίπτωση παρανομίας. Όλοι γνωρίζουν πως συμβαίνει, ένας εντυπωσιακός αριθμός φοιτητών καταφεύγει σε αυτές ενώ τα φροντιστήρια που τις αναλαμβάνουν δεν κάνουν κάποια ιδιαίτερη προσπάθεια να «κρυφτούν». Το αντίθετο μάλιστα.
Ειδικά τις περιόδους των εξεταστικών όσοι είναι μέλη σε κάποια ομάδα πανεπιστημιακού τμήματος στο Facebook είναι πολύ πιθανό να πέσουν πάνω σε μια τέτοια εικόνα:
Οι αναρτήσεις σαν αυτή που γίνονται είτε από ιδιώτες είτε από επιχειρήσεις, διαγράφονται από τους διαχειριστές των εκάστοτε ομάδων που θέλουν να περισώσουν το κύρος του τμήματος. Έχουν όμως ήδη πετύχει τον σκοπό τους. Εξάλλου όποιος ενδιαφερόμενος δεν τις πρόλαβε υπάρχει πάντα η παραδοσιακή αναζήτηση που προσφέρει πληθώρα επιλογών:
«Συνήθως καμουφλάρονται ως φροντιστήρια υποστήριξης αλλά είναι σε όλους γνωστό πως πρόκειται για μια κανονικότατη εξ’ ολοκλήρου πραγματοποίηση εργασιών» λέει η Ευτέρπη Π. , 25 ετών που εδώ και κάποια χρόνια είναι κομμάτι αυτής της ολοένα αναπτυσσόμενης αγοράς. Μιας αγοράς που αν και θα περίμενε κανείς να κλονιστεί από την πανδημία, αυτή αντιθέτως επέδειξε μια αξιοθαύμαστη προσαρμοστικότητα στις νέες συνθήκες: «Αρχικά με τα lockdown θεώρησα πως θα έχουμε πρόβλημα. Οι πελάτες αναγκάστηκαν να μείνουν σπίτι και έτσι πίστευα πως θα βρουν χρόνο και κίνητρο να κάνουν μόνοι τους τις εργασίες τους. Είχα όμως άδικο. Σαν να μην έφτανε αυτό, τα φροντιστήρια άρπαξαν αμέσως τη νέα ευκαιρία που παρουσιάστηκε. Από τη στιγμή που οι εξετάσεις γινόταν από απόσταση άρχισαν να βάζουν τους συνεργάτες τους να δίνουν αυτοί τα μαθήματα έναντι των πραγματικών φοιτητών».
Πως όμως μια φοιτήτρια αποφασίζει να κάνει εργασίες άλλων πάνω σε αντικείμενα που δεν γνωρίζει;
«Φυσικά ο λόγος που ξεκίνησα ήταν το εισόδημα. Στη συνέχεια όμως ανακάλυψα ότι μου αρέσει πολύ. Επειδή αναγκάζομαι να διαβάζω βιβλιογραφία αποκτώ γνώσεις από διάφορους τομείς, κάτι που είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον
Ωστόσο αν δεν το δεις εντελώς ψυχρά, μπορεί να είναι από τις χειρότερες δουλειές. Ειδικά αν σκεφτείς πως “εγώ κάνω την εργασία ενός γιατρού κι αυτός αύριο μεθαύριο θα με χειρουργεί.
Η δυσκολία τους ποικίλει: Μπορεί να είναι αρκετά περίπλοκες μέχρι και αρκετά εύκολες, για την ακρίβεια ακραία εύκολες. Για παράδειγμα τις προάλλες μου έτυχε μια εργασία την οποία μου ζητήθηκε να διορθώσω κάποια τμήματα της. Εντέλει αποδείχθηκε πως οι διορθώσεις αφορούσαν ορισμένα ορθογραφικά λάθη και κυριολεκτικά είχα τελειώσει σε μισή ώρα».
Μια αγορά που συνεχώς «ανθίζει»
«Η αγορά και η ζήτηση είναι πάρα πολύ μεγάλες. Χαρακτηριστικό είναι ότι για να εμφανιστεί μια τέτοια επιχείρηση ως διαφήμιση στη πρώτη σελίδα μιας μηχανής αναζήτησης το κόστος είναι μισό ευρώ ανά «πάτημα». Μόνο από το αυτό το γεγονός μπορεί να αντιληφθεί κανείς την ζήτηση και τον ανταγωνισμό που υπάρχει. Οι περισσότεροι ενδιαφερόμενοι έρχονται από τις παιδαγωγικές σχολές, την ειδική αγωγή και ακολουθούν αυτές του μάρκετινγκ.» αναφέρει σχετικά με την «άνθηση» που βιώνει ο κλάδος και προσθέτει σχετικά με το πως μεταφράζεται αυτή σε κέρδη:
«Το κόστος για μια απλή εργασία εξαμήνου γύρω στις 1.500 λέξεις ξεκινάει από 80 ευρώ και για μια 3.000 λέξεων μεταξύ 100 και 150 ευρώ αναλόγως φυσικά με τις απαιτήσεις. Μια πτυχιακή συνήθως ξεκινάει από 350 και μπορεί να φτάσει μέχρι τα 500 με 600 ευρώ
Οι διπλωματικές κοστίζουν σίγουρα πάνω από 500 ευρώ, με μία μέση τιμή να είναι στα 700 ευρώ. Τα διδακτορικά είναι απλησίαστα καθώς το ελάχιστό κόστος είναι 3 με 4 χιλιάδες ευρώ.
Καλύτερα πληρώνει το μεταπτυχιακό. Ιδιαίτερα όσοι φοιτούν σε δημόσιες σχολές δεν μπορούν να εκτιμήσουν πλήρως το ποσό της υπηρεσίας αυτής σε αντίθεση με αυτούς των ιδιωτικών που αντιλαμβάνονται το κόστος καλύτερα και δεν το “λυπούνται” αφού έτσι και αλλιώς πληρώνουν τα δίδακτρα τους και δεν τους νοιάζει να δώσουν κάτι παραπάνω. Πολλές φορές μάλιστα το έχουν συνυπολογίσει εκ των προτέρων»
Συνεργάτης σε φροντιστήριο ή ιδιώτης;
Η συνεχώς αυξανόμενη αύξηση της ζήτησης γεννά την ανάγκη και για νέους εργαζόμενους. Για κάποιον νέο στον χώρο που δεν έχει σχηματίσει κύκλο αλλά ούτε έχει αποδείξει την αξία του, το να ξεκινήσει την σταδιοδρομία του από κάποιο φροντιστήριο πριν ανεξαρτητοποιηθεί είναι μονόδρομος. Την ίδια διαδρομή ακολούθησε και η Ευτέρπη: «Προσωπικά εργάζομαι τόσο σε φροντιστήρια, όσο και ατομικά με κύκλο πελατών που έχω δημιουργήσει με τον καιρό. Φυσικά τα φροντιστήρια δεν γνωρίζουν ούτε για την συνεργασία μου με άλλες επιχειρήσεις, ούτε για την ατομική μου δράση. Άρχισα να αναλαμβάνω εργασίες εκτός φροντιστηρίων όταν μια οικογενειακή φίλη έμαθε με τι ασχολούμαι, με ζήτησε για την κόρη της και στη συνέχεια με ζήτησαν και οι φίλες της κόρης της κ.ο.κ.
Για να προσληφθώ στο φροντιστήριο έπρεπε να κάνω κάποια εργασία δοκιμαστικά, ωστόσο πλέον επειδή έχω καλό βιογραφικό, αν αποφασίσω να προσεγγίσω ένα νέο φροντιστήριο για συνεργασία, συνήθως με παίρνουν κατευθείαν.»
Επαφή με τον πελάτη
«Όσον αφορά τις εργασίες που μου ανατίθενται από τα φροντιστήρια, ο πελάτης δεν επιτρέπεται να γνωρίζει το όνομα μου όπως ούτε και εγώ το δικό του γιατί μπορεί να έρθουμε σε επικοινωνία και να συνεργαστούμε χωρίς το φροντιστήριο μεσάζοντα!
Ακόμα ένας λόγος είναι ότι μπορεί να απειλήσω τον πελάτη πως αν δεν μου δώσει παραπάνω λεφτά, θα στείλω στον καθηγητή του μήνυμα ότι την εργασία του την έκανε άλλος»
Η προστασία του πελάτη όμως δεν είναι ο μόνος λόγος που πρέπει να υπάρχει ανωνυμία: «Αν δεν προσέξεις, μπορεί να έχεις πρόβλημα. Για παράδειγμα μια φορά είχα παραλείψει να κάνω εκκαθάριση στις πληροφορίες του αρχείου και στις πληροφορίες φάνηκε το όνομα μου. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να με βρει ο πελάτης. Εντέλει έληξε αναίμακτα καθώς απλά με ρωτούσε πληροφορίες για την εργασία του, θα μπορούσα όμως να μην είμαι τόσο τυχερή. Η απροσεξία μου ευτυχώς δεν μου στοίχισε.»
Όπως εξηγεί στις εργασίες που αναλαμβάνει ατομικά, η επαφή με τον πελάτη είναι αναγκαία και πιο άμεση με τα θετικά ή αρνητικά που μπορεί αυτό να συνεπάγεται: «Κάποιος έτυχε να μου στείλει παραπάνω λεφτά από αυτά που συμφωνήσαμε γιατί του άρεσε η δουλεία μου. Αυτό δεν θα μπορούσα να το έχω αν ήταν το φροντιστήριο στη μέση.
Υπάρχει όμως και η άλλη όψη του νομίσματος: «Ένας άλλος επέμενε να κάνω τις αλλαγές που ήθελε (ενώ εγώ υποστήριζα το αντίθετο καθώς ήξερα ότι δεν κολλούσαν). Εντέλει τις έκανα, πήρε κάτω από την βάση και τελικά αποφάσισε να μην με πληρώσει».
Αμοιβή και συνθήκες εργασίας
Η Ευτέρπη πλέον ισορροπεί μεταξύ του «κουτσουρεμένου» μισθού που λαμβάνει από το φροντιστήρια και του μεγαλύτερου αλλά με ρίσκα μισθού της ατομικής της δράσης. Όπως χαρακτηριστικά σχολιάζει: «Για μια εργασία που θα κοστίσει στον πελάτη 200 ευρώ είναι αρκετά σύνηθες να κρατάει η επιχείρηση προμήθεια τα 140, οπότε για εμένα μένουν τα 60. Αυτές που κάνω μόνη μου σαφώς πληρώνουν καλύτερα αλλά έρχονται με τους πιθανούς κινδύνους που ανέφερα νωρίτερα».
«Αν όμως έχεις κάνει τον κύκλο σου και σου φτάνουν τα λεφτά που παίρνεις δεν αξίζει να είσαι σε φροντιστήριο. Όλοι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, προσπαθούν να πατήσουν σε οτιδήποτε για να σε κάνουν αυτό που θέλουν. Ειδικά το γεγονός ότι οι περισσότεροι συνεργάτες πληρώνονται “μαύρα” είναι εκβιαστικό για τον εργαζόμενο καθώς ό,τι και να γίνει δεν μπορεί να καταγγείλει το αφεντικό, ειδάλλως θα την πατήσει και ο ίδιος».
Το τελευταίο διάστημα έχει επιλέξει να ρίξει την παραγωγικότητα της και συνεπώς τα κέρδη της: «Προσωπικά με τον ρυθμό που επέλεγα να εργαστώ, ένα διάστημα έβγαζα 800 ευρώ τον μήνα, αλλά πλέον λόγω και άλλων υποχρεώσεων χαλάρωσα και κερδίζω περίπου τα μισά. Δεν είναι σταθερό εισόδημα αλλά τουλάχιστον όσες εργασίες αναλάβεις, τόσα χρήματα θα βγάλεις. Μια εργασία των 3 χιλιάδων λέξεων την ολοκληρώνω σε ένα εικοσιτετράωρο οπότε αυτό είναι και το μεροκάματο μου για εκείνη τη μέρα».
Μια ερώτηση που δέχεται συχνά από όσους γνωρίζουν το αντικείμενο της είναι το πως πληρώνεται για μια τέτοια «μαύρη» εργασία: «Αν και θα ήταν αρκετά κινηματογραφικό δεν δίνουμε ραντεβού κάτω από κάποια γέφυρα ή δεν μου αφήνουν έναν φάκελο με χρήματα σε κάποιο συγκεκριμένο χιλιόμετρο της Εθνικής Οδού. Συνήθως ειδικά όταν τα ποσά είναι μικρά γίνεται μέσω τραπεζικού λογαριασμού ή με άλλες υπηρεσίες που μπορεί να κρυφτεί κάποια κίνηση από τον ένα τραπεζικό λογαριασμό στον άλλο.
Δείτε επίσης: Οι χρήστες του Twitter “ακυρώνουν” τον Μάλαμα για το πανό για τον Λιγνάδη – Τι απαντά ο ίδιος