Μπορεί ένα ερημοποιημένο κομμάτι γης να μετατραπεί σε ένα μικρό παράδεισο; Μπορεί κάτι τέτοιο να λειτουργήσει συμβολικά έτσι ώστε να ξαναλειτουργήσει μια «ερημοποιημένη» μικρή κοινωνία; Και τέλος όλα αυτά μαζί, μπορούν να μας διδάξουν πως ό,τι κατάστρεψε ο άνθρωπος μπορεί αν ο άνθρωπος το θελήσει να ξαναφτιαχτεί;
Στα ερωτήματα έρχεται να απαντήσει ο Αντώνης Τριπιντίρης. Που σε λίγα χρόνια και ξεπερνώντας πολλές δυσκολίες, μεταμόρφωσε ερημοποιημένη γη στο Σίγρι σε έναν ελαιώνα με 40.000 ελαιόδενδρα και όχι μόνο! Με έμπνευση, όραμα, πάθος και αγάπη για τον τόπο του που χρόνια είχε στερηθεί, δημιούργησε μια καινοτόμα και ταυτόχρονα αειφόρα παραγωγική μονάδα.
Παιδί Μικρασιατικών προσφύγων ο Αντώνης Τριπιντίρης, διαπίστωνε όταν το επισκέπτονταν, πως το χωριό του το Σίγρι στο δυτικότερο άκρο της Λέσβου χρόνο με το χρόνο άδειαζε. Οι κάτοικοι λιγόστευαν, οι μαθητές στο σχολειό λιγόστευαν, καμία προοπτική ανάπτυξης δεν υπήρχε. Η γη αποτέλεσμα ηφαιστειακών διεργασιών εκατομμύρια χρόνια πριν είχε εγκαταλειφτεί, η καλλιέργεια και επεξεργασία των βαλανιδιών είχε εγκαταλειφτεί, οι βαλανιδιές είχαν κοπεί για καυσόξυλα. Οι εκτάσεις γύρω από το Σίγρι ήταν βραχώδεις κι ούτε κουβέντα για προοπτική δουλειάς στους νέους ανθρώπους, όσοι ζούσαν στο χωριό.
Κάπως έτσι γεννήθηκε η ιδέα. Σε 2.000 στρέμματα γης που κατείχε ο κ. Τριπιντίρης ή που την αγόρασε, κυριολεκτικά σκάβοντας την πετρωμένη λάβα γεννήθηκε ένα πολυποικιλιακό κτήμα με τις καλύτερες ντόπιες, ελληνικές και μεσογειακές ποικιλίες ελιάς. Πρωτεύουσα θέση στο κτήμα οι ντόπιες ποικιλίες της αδραμυτινής και της κολοβής ελιάς και στόχος η σωστή καλλιέργεια. «Έχουμε μπόλικο ήλιο, έχουμε και τη βροχή που πρώτα εμάς στο Σίγρι βρέχει» λέει στο ΑΠΕ ΜΠΕ ο κ. Τριπιντίρης. Και συνεχίζει: «Σήμερα στο κτήμα υπάρχουν 12 συνολικά ποικιλίες ελιάς, δένδρα ενός έως 12 ετών. Τις φυτέψαμε σκάβοντας στο βράχο, τις λιπάναμε με φυσικό τρόπο, κομπόστ από την ποσειδωνία που βγαίνει στην ακτή (σ.σ. τα φύκια της θάλασσας) οργανική κοπριά από πτηνοτροφία και βουστάσια του νησιού αλλά και το προϊόν του κλαδέματος, φύλλα και κλαδιά. Ταυτόχρονα μέσα στο ελαιόκτημα δημιουργήσαμε μια βιοποικιλότητα με συκιές, αμυγδαλιές, ροδιές ακόμα και πολλές φοινικιές. Έτσι φτιάχτηκε ένας ελαιώνας που φροντίζεται όλη τη διάρκεια της χρονιάς από άριστους επιστήμονες και στελέχη, όπως γεωπόνους, ειδικούς στη δακοπροστασία, κορυφαίους Έλληνες χημικούς για την ποιότητα και τα αρώματα του ελαιόλαδου, εκπαιδευμένους κλαδευτές, καταρτισμένο προσωπικό». Κάπως έτσι γεννιέται ένα μοναδικό προϊόν που ετοιμάζεται κάθε φορά προσαρμοσμένο στις επιθυμίες και τις γευστικές ανάγκες του κάθε πελάτη. Οι 12 ποικιλίες ελιάς; Βοηθάν σε αυτήν την κατεύθυνση.».
Σε αυτήν την κατεύθυνση όμως βοηθά και η διαδικασία της παραγωγής του λαδιού. Σε ένα μοναδικό αρχιτεκτονικά ελαιοτριβείο που θέλει να είναι ταυτόχρονα και κέντρο προβολής του πολιτισμού της ελιάς εφαρμόζεται η πλέον καινοτόμα τεχνολογία στην Ευρώπη. «Εφαρμόζεται γραμμική διαδικασία παραγωγής, διατηρούμε σε όλα τα μηχανήματα και στάδια παραγωγής ελεγχόμενη θερμοκρασία, ελαχιστοποιούμε τη χρήση νερού, προκειμένου να μην απομακρύνονται τα αντιοξειδωτικά του ελαιόλαδου, οι πολυφαινόλες, και άλλα ευαίσθητα συστατικά υψηλής διατροφικής σημασίας» λέει ο κ. Τριπιντίρης.
«Κορυφή της καινοτομίας, συνεχίζει, είναι η γραμμική παραγωγή, με κυλινδρικούς και κάθετους μαλακτήρες, ρυθμιστές και ειδικό ψηφιακό προγραμματισμό. Κάθε ελιά έχει ακριβώς την ίδια διαδρομή και την ίδια διαδικασία παραγωγής με τις ελιές της ίδιας ποικιλίας και της ίδιας ωριμότητας. Το ελαιοτριβείο μας έχει μνήμη. Αναγνωρίζει τον βαθμό ωρίμανσης και την ποικιλία της ελιάς και διαμορφώνει τις βέλτιστες συνθήκες παραγωγής».
Το παραγόμενο ελαιόλαδο φυλάσσεται σε ανοξείδωτες δεξαμενές, όπου υπάρχει αυτόματο δίκτυο ψύξης- θέρμανσης, ώστε να διατηρείται η θερμοκρασία στους 17. βαθμούς Κελσίου. Η ελεύθερη επιφάνεια της δεξαμενής τέλος πληρείται με άζωτο, ώστε να αποφεύγετε η οξείδωση.
Τέλος το ελαιόλαδο τυποποιείται. Κατά την συσκευασία του, γίνεται έγχυση αζώτου, ώστε να αποφεύγετε η οξείδωση ακόμα και μέσα στο εκάστοτε δοχείο. Επιπλέον, υπάρχει η δυνατότητα να προστεθούν διάφορα εκχυλίσματα από βότανα, φρούτα, λαχανικά, μπαχαρικά για εμπλουτισμό του ελαιόλαδου με γεύσεις και οσμές, αλλά και για να προσδίδουμε ισχυρισμούς υγείας και πρόσθετης διατροφικής αξίας.
Η ελιά χρειάζεται λιγότερο νερό σε σχέση με τις άλλες καλλιέργειες, είναι πιο ανθεκτική και ταιριάζει περισσότερο στις συνθήκες του τόπου. Είναι δέντρο αιωνόβιο, αειθαλές, περιορίζει το αποτύπωμα του διοξειδίου του άνθρακα. Όπως λέει στο ΑΠΕ ΜΠΕ ο κ. Τριπιντίρης «τα 40.000 ελαιόδεντρα που φυτεύτηκαν στο Σίγρι, σβήνουν το αποτύπωμα του διοξειδίου του άνθρακα που αφήνουν 2.000 άνθρωποι. Ελαττώνει τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου. Προστατεύει το έδαφος με τις ρίζες του από την απογύμνωση. Με την σκίαση των δέντρων, μειώνεται η θερμοκρασία και η ένταση του αέρα. Το έδαφος γίνεται γόνιμο, αναζωογονώντας την χλωρίδα και την πανίδα του χωριού».
Ρωτάμε τον κ. Τριπιντίρη, πόσα στοίχισε όλο ετούτο το περιβαλλοντικό και ταυτόχρονα καινοτόμο αγροτικό θαύμα που έστησε. Χαμογελά. «Πολλά εκατομμύρια…» απαντά. Δε μας λέει πόσα. Δε θέλει να πει; Μάλλον δεν πιστεύει πως όλο ετούτο που έγινε μπορεί να κοστολογηθεί, είναι η απάντηση.
Το Σίγρι, η δυτική Λέσβος ολόκληρη απέκτησε άλλον έναν μοχλό ανάπτυξης. Δίπλα στο νέο οδικό άξονα Καλλονής Σιγρίου, στο υπό ολοκλήρωση νέο λιμάνι, στο Μουσείο φυσικής ιστορίας και τον πλούτο της ανάδειξης των απολιθωμάτων της περιοχής, τώρα μια νέα καινοτόμα «πράσινη» επένδυση με μυρωδιές πολιτισμού της ελιάς.
Σ. Μπαλάσκας
