Ένας 17χρονος από το Πακιστάν, μέσα από στοχευμένη υποστήριξη, επέστρεψε στο σχολείο και ετοιμάζεται να αποκτήσει άδεια παραμονής. Ένα 11χρονο κορίτσι από τη Συρία βρήκε ασφάλεια μαζί με τον αδερφό της, αποφεύγοντας τις επισφαλείς συνθήκες. Πρόκειται για παραδείγματα που δείχνουν πώς η στοχευμένη υποστήριξη μπορεί να αλλάξει ζωές. Το Πρόγραμμα «Protection for All Minors», που υλοποιεί από τον Αύγουστο του 2022 η οργάνωση Intersos, φροντίζει για την ασφαλή διαβίωση των ασυνοδεύτων ανήλικων που φτάνουν στην Ελλάδα. Ο εκτελεστικός διευθυντής της οργάνωσης, Απόστολος Βεΐζης, τονίζει μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι η προστασία των ασυνόδευτων ανήλικων είναι ένα ζήτημα που απαιτεί ολιστική διαχείριση, δηλαδή συνολική και πολυδιάστατη προσέγγιση για την υποστήριξη και ενσωμάτωσή τους στην ελληνική κοινωνία.
Οι ασυνόδευτοι ανήλικοι, χωρίς την προστασία γονέων αποτελούν μία ιδιαίτερα ευάλωτη ομάδα και απαιτούν προσεκτική και συντονισμένη παρέμβαση από τις αρμόδιες αρχές και φορείς. Η ολιστική διαχείριση περιλαμβάνει διάφορους τομείς, οι οποίοι πρέπει να συνεργαστούν για να καλυφθούν οι ανάγκες τους: νομική προστασία, ψυχοκοινωνική υποστήριξη, εκπαίδευση, συνεργασία μεταξύ των φορέων, ενημέρωση του κοινού και εκπαίδευση των επαγγελματιών. Η ολιστική διαχείριση απαιτεί την ενσωμάτωση αυτών των στοιχείων σε ένα συνολικό στρατηγικό πλαίσιο της χώρας, εξηγεί ο κ. Βεΐζης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, τον Δεκέμβριο του 2024, έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα 2.414 ασυνόδευτοι ανήλικοι, εκ των οποίων το 89% είναι αγόρια και το 15% είναι κάτω των 15 ετών. Σε κέντρα φιλοξενίας που λειτουργούν από το υπουργείο διαμένουν οι 1.372, ενώ οι 209 φιλοξενούνται σε διαμερίσματα ημιαυτόνομης διαβίωσης. Ωστόσο, όπως υποστηρίζει ο κ. Βεΐζης, υπάρχει κι ένας αριθμός ασυνόδευτων ανήλικων που ζουν εκτός των οργανωμένων δομών για διάφορους λόγους. Σε αυτά τα παιδιά ακριβώς απευθύνεται το συγκεκριμένο πρόγραμμα.
Πολλά από τα παιδιά που δεν επιθυμούν να στεγαστούν, είτε αναγκάζονται από την οικογένειά τους να εργαστούν για να συνδράμουν οικονομικά, είτε έχουν χρέος προς τους διακινητές το οποίο πρέπει να εξοφλήσουν. Στα παιδιά αυτά είναι πολύ σημαντική η ύπαρξη προσώπων αναφοράς και μιας διεπιστημονικής ομάδας επαγγελματιών, προκειμένου να γνωρίζουν πώς μπορούν να λάβουν βοήθεια από το ελληνικό κράτος. Παράλληλα, αναγνωρίζουν ότι οι δομές φιλοξενίας τους παρέχουν μεγαλύτερη ασφάλεια σε περίπτωση ανάγκης.
Στο πλαίσιο λειτουργίας του προγράμματος «Protection for All Minors» συστάθηκε το «Urban Safe Space», ένας χώρος στο κέντρο της πόλης που λειτουργεί από το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού, με χρηματοδότηση της INTERSOS HELLAS. Ο στόχος του είναι να συμβάλει στη μείωση των ασυνόδευτων και χωρισμένων από την οικογένειά τους παιδιών που δεν επιθυμούν να στεγαστούν σε δομές φιλοξενίας και διαβιούν σε επισφαλείς συνθήκες διαβίωσης.
Όπως εξηγεί ο κ. Βεΐζης, τα ασυνόδευτα παιδιά δικαιούνται ειδική προστασία λόγω της ανηλικότητάς τους. Οι διαδικασίες που δικαιούνται περιλαμβάνουν την υποβολή αιτήματος ασύλου, ειδική φροντίδα και υποστήριξη, προστασία από κακομεταχείριση, δικαιώματα επικοινωνίας με την οικογένεια και πρόσβαση στην εκπαίδευση και υγειονομική περίθαλψη.
Ένα κρίσιμο ζήτημα για την ένταξή τους είναι η πρόσβασή τους στην εκπαίδευση. ‘Κάποια παιδιά παρακολουθούν μαθήματα σε δημόσιο σχολείο και εκφράζουν ενδιαφέρον για εκπαίδευση, κυρίως για να βελτιώσουν τις πιθανότητές τους να αποκτήσουν νομιμοποιητικά έγγραφα και να χτίσουν ένα καλύτερο μέλλον στην Ελλάδα,’ καταλήγει ο Απόστολος Βεΐζης.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ