Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας
Όσα έγιναν σαν σήμερα στην Ελλάδα και τον κόσμο.
614: Ο βασιλιάς Χλωτάριος Β’ εκδίδει το Έδικτο του Παρισιού (Edictum Chlotacharii), με το οποίο προστατεύονται τα δικαιώματα των Φράγκων ευγενών, ενώ απαγορεύει στους Εβραίους να κατέχουν δημόσια αξιώματα στη Φραγκία.
1009: Ο Ναός του Αγίου Τάφου στην Ιερουσαλήμ καταστρέφεται εκ θεμελίων από τον Αιγύπτιο χαλίφη Αλ-Χακίμ μπι-Αμρ Αλλάχ, διώκτη των Χριστιανών.
1081: Οι Νορμανδοί υπό τον Ρομπέρτ Γκισκάρντ νικούν τους Βυζαντινούς υπό τον Αλέξιο Κομνηνό και Γεώργιο Παλαιολόγο στη μάχη του Δυρραχίου και βάζουν «πόδι» στον ελλαδικό χώρο.
1356: Ισχυρός σεισμός καταστρέφει τη Βασιλεία, στο πιο σημαντικό ιστορικό σεισμολογικό γεγονός βόρεια των Άλπεων.
1685: Εκδίδεται το Διάταγμα του Φοντενεμπλό: Ο Γάλλος βασιλιάς Λουδοβίκος ΙΔ’, που έμεινε στην ιστορία ως «βασιλιάς-ήλιος», ανακαλεί το Διάταγμα της Νάντης, με το οποίο παραχωρούσε θρησκευτική ελευθερία στους Ουγενότους, τους Γάλλους προτεστάντες.
1776: Θαμώνας ενός μπαρ της Νέας Υόρκης παραγγέλνει το πρώτο κοκτέιλ («ουρά του κόκορα»), που είναι διακοσμημένο με ουρά πτηνού.
1808: Το Βέλγιο προσαρτά το Ελεύθερο Κράτος του Κονγκό.
1842: Ο Αμερικανός εφευρέτης, Σάμιουελ Μορς, ο «πατέρας» του κώδικα Μορς, θέτει σε λειτουργία τον πρώτο τηλέγραφο.
1843: Στη Χάλκη της Δωδεκανήσου σημειώνεται σεισμός μεγέθους 6,5 Ρίχτερ, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 600 άνθρωποι, να καταρρεύσει ένα ολόκληρο βουνό και να βυθιστούν πλοία.
1851: Εκδίδεται για πρώτη φορά το μυθιστόρημα του Χέρμαν Μέλβιλ, «Μόμπι Ντικ», με τίτλο «Η Φάλαινα».
1860: Τερματίζεται ο Β’ Πόλεμος του Οπίου εις βάρος της Κίνας. Οι βρετανικές δυνάμεις καταστρέφουν το Γουάνμινγκγιαγκ, την καταπληκτική καλοκαιρινή αυτοκρατορική κατοικία. Προχωρούν σε λεηλασίες και σφαγές. Τα γεγονότα αναγκάζουν τον αυτοκράτορα να υπογράψει τη Σύμβαση του Πεκίνου, με την οποία επικυρωνόταν η Συνθήκη του Τιεντσίν.
1860: Ο Αμερικανός φωτογράφος, Τζέιμς Γουάλας Μπλακ, βγάζει τις πρώτες αεροφωτογραφίες πόλης στην Βοστώνη, οι οποίες θεωρούνται έως και σήμερα οι παλαιότερες αεροφωτογραφίες που διασώζονται σε ολόκληρο τον κόσμο.
1867: Οι ΗΠΑ παίρνουν στην κατοχή τους την Αλάσκα μετά την αγορά της από τη Ρωσική Αυτοκρατορία για 7.200.000 δολαρίων. Το γεγονός εορτάζεται κάθε χρόνο στην πολιτεία ως η Ημέρα της Αλάσκας.
1912: Κατά τον Α’ Βαλκανικό Πόλεμο, ο Ελληνικός Στρατός απελευθερώνει την Έδεσσα. Την ίδια μέρα, το τορπιλοβόλο 11 με κυβερνήτη τον Νικόλαο Βότση τορπιλίζει στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης το τουρκικό θωρηκτό «Φετχί Μπουλέντ».
1912: Στη Λωζάνη, καταλήγουν σε συμφωνία υπογράφοντας συνθήκη ειρήνης η Τουρκία και η Ιταλία, βάσει της οποίας η πρώτη παραχωρεί στη δεύτερη τη Λιβύη, με αντάλλαγμα την απόσυρση της Ιταλίας από το Αιγαίο. Το αντάλλαγμα αυτό δεν θα δοθεί ποτέ.
1914: Η Ιταλία απαντά στην ανακατάληψη της Βορείου Ηπείρου από τον Ελληνικό Στρατό, με την κατάληψη της νήσου Σάσωνος.
1921: Ιδρύεται η Κριμαϊκή Αυτόνομη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία ως μέρος της Ρωσικής Σοβιετικής Ομοσπονδιακής Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας.
1922: Ιδρύεται το BBC ως British Broadcasting Company και το 1927 θα μετονομαστεί σε British Broadcasting Corporation.
1925: Με αφορμή ένα μικρό συνοριακό επεισόδιο, ξεσπά πόλεμος μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας, που θα διαρκέσει μία εβδομάδα και θα κοστίσει τη ζωή 50 ανθρώπων.
1934: Ανεμοστρόβιλος πλήττει τον Αστακό Αιτωλοακαρνανίας, με τρεις νεκρούς και 40 τραυματίες.
1944: Η κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας επιστρέφει από τη Μέση Ανατολή στην Αθήνα και ο πρωθυπουργός, Γεώργιος Παπανδρέου, υψώνει και πάλι την ελληνική σημαία στην Ακρόπολη. Ενάμισι μήνα αργότερα θα ξεκινήσουν τα Δεκεμβριανά, που θα οδηγήσουν στον εφιάλτη του Εμφυλίου Πολέμου.
1944: Οι μαχητές του ΕΛΑΣ υπό τον Άρη Βελουχιώτη απελευθερώνουν τη Λαμία από τα στρατεύματα της ναζιστικής κατοχής.
1944: Η Σοβιετική Ένωση αρχίζει την απελευθέρωση της Τσεχοσλοβακίας από τη ναζιστική Γερμανία.
1967: Το σοβιετικό σκάφος «Venera 4» φτάνει στην Αφροδίτη και γίνεται το πρώτο διαστημόπλοιο που μετρά την ατμόσφαιρα άλλου πλανήτη.
1976: Τερματίζεται ο εμφύλιος πόλεμος στον Λίβανο. Χριστιανοί και μουσουλμάνοι υπογράφουν ανακωχή στο Ριάντ, της Σαουδικής Αραβίας. Κόστισε 6.000 νεκρούς, δεκάδες χιλιάδες τραυματίες και εκθεμελίωση ολόκληρων πόλεων.
1979: Ο Οδυσσέας Ελύτης τιμάται από τη Σουηδική Ακαδημία με το Νόμπελ Λογοτεχνίας για την ποίησή του, «η οποία, με φόντο την ελληνική παράδοση, ζωντανεύει με αισθηματοποιημένη δύναμη και πνευματική καθαρότητα βλέμματος τον αγώνα του σύγχρονου ανθρώπου για ελευθερία και δημιουργικότητα», σύμφωνα με το σκεπτικό για την απόφαση, και γίνεται ο δεύτερος Έλληνας ποιητής, μετά το Γιώργο Σεφέρη (1963), που βραβεύεται.
1981: Το ΠΑΣΟΚ ανεβαίνει στην εξουσία. Ο Ανδρέας Παπανδρέου και το κόμμα του κερδίζουν τις βουλευτικές εκλογές με ποσοστό 48,06%, έναντι 35,86% της Νέας Δημοκρατίας και 10,93% του ΚΚΕ. Ταυτόχρονα διεξάγονται και οι πρώτες ευρωεκλογές, με σημαντικά κέρδη για τα κόμματα της Αριστεράς.
1991: Το Ανώτατο Συμβούλιο του Αζερμπαϊτζάν εγκρίνει τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας από τη Σοβιετική Ένωση.
1993: Ορκίζεται για δεύτερη θητεία πρωθυπουργός της Ελλάδας ο Ανδρέας Παπανδρέου.
1994: Η Βόρεια Κορέα και οι ΗΠΑ καταλήγουν σε συμφωνία για τον έλεγχο του πυρηνικού προγράμματος της Πιονγιάνγκ.
1995: Γιουγκοσλαβία και Βοσνία αποφασίζουν την ίδρυση γραφείων σύνδεσης, ως πρώτο βήμα για την εγκαθίδρυση διπλωματικών σχέσεων.
2004: Δολοφονική επίθεση από δύο αγνώστους δέχεται λίγο μετά τις 4 μ.μ. ο δημοσιογράφος Φίλιππος Συρίγος. Oι δράστες αναμένουν τον γνωστό αθλητικογράφο έξω από τον ραδιοφωνικό σταθμό Sport FM μετά το τέλος της εκπομπής του και μόλις βγαίνει, του επιτίθενται και τον τραυματίζουν τέσσερις φορές στην πλάτη με μαχαίρι, ενώ του καταφέρνουν τρία χτυπήματα, με σιδηρογροθιά ή σιδηρολοστό, στη βάση του κρανίου. Στη συνέχεια, με I.X. αυτοκίνητο μεταφέρεται στην Κεντρική Κλινική Αθηνών, όπου θα υποβληθεί αμέσως σε χειρουργική επέμβαση, λόγω κινδύνου αιμορραγικού σοκ.
2005: Το ρεκόρ του 1969 για τους περισσότερους τυφώνες σε ένα χρόνο «ισοφαρίζει» ο Aτλαντικός, με τον τυφώνα «Bίλμα», τον δωδέκατο της σεζόν, να κινείται απειλητικά προς την Kεντρική Aμερική.
2021: Η Ρωσία ανακοινώνει ότι θα αναστείλει την αποστολή της στο ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες ήδη από την 1η Νοεμβρίου, ως απάντηση στην απέλαση 8 διπλωματών που κατηγορήθηκαν για κατασκοπεία από την αποστολή νωρίτερα αυτό το μήνα. Το γραφείο πληροφοριών του ΝΑΤΟ και ο στρατιωτικός σύνδεσμος στη Μόσχα θα τερματιστούν, επίσης.
2021: Ο Egor Babaev και οι συνεργάτες του στο Βασιλικό Ινστιτούτο Τεχνολογίας KTH δημοσιεύουν ένα πείραμα που δείχνει ενδείξεις μιας νέας κατάστασης της ύλης που ονομάζεται τετράδυμα ηλεκτρονίων.
2021: Η Ολυμπιακή Λαμπαδηδρομία ξεκινά στην Ολυμπία, χωρίς τη συμμετοχή του κοινού.
Γεννήσεις
1239 – Στέφανος Ε’, βασιλιάς της Ουγγαρίας
1405 – Πάπας Πίος Β’
1585 – Χάινριχ Σιτς, Γερμανός συνθέτης
1595 – Λούκας φαν Ούντεν, Φλαμανδός ζωγράφος
1706 – Μπαλντασάρε Γκαλούπι, Ιταλός συνθέτης
1741 – Πιερ Σοντερλό ντε Λακλό, Γάλλος στρατηγός και συγγραφέας
1777 – Χάινριχ φον Κλάιστ, Γερμανός συγγραφέας
1824 – Χουάν Βαλέρα ι Αλκαλά Γκαλιάνο, Ισπανός συγγραφέας
1831 – Φρειδερίκος Γ’, αυτοκράτορας της Γερμανίας
1843 – Αμιλκάρε Τσιπριάνι, Ιταλός αναρχικός
1847 – Αλέξανδρος Λοντίγκιν, Ρώσος εφευρέτης
1854 – Σάλομον Άουγκουστ Αντρέε, Σουηδός εξερευνητής
1859 – Ανρί Μπεργκσόν, Γάλλος φιλόσοφος
1894 – Τίμπορ Ντέρι, Ούγγρος συγγραφέας
1902 – Μίριαμ Χόπκινς, Αμερικανίδα ηθοποιός
1905 – Ντίνος Ανδριανόπουλος, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1909 – Νορμπέρτο Μπόμπιο, Ιταλός φιλόσοφος
1912 – Φιλιμπέρ Τσιρανάνα, πρόεδρος της Μαδαγασκάρης
1918 – Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, Έλληνας πολιτικός
1919 – Πιερ Ελιό Τριντό, Καναδός πολιτικός
1920 – Μελίνα Μερκούρη, Ελληνίδα ηθοποιός, τραγουδίστρια και πολιτικός
1925 – Ραμίζ Αλία, Αλβανός πολιτικός
1926 – Τσακ Μπέρι, Αμερικανός τραγουδιστής και κιθαρίστας
1927 – Τζορτζ Σι Σκοτ, Αμερικανός ηθοποιός
1934 – Ερρίκος Μπριόλας, Έλληνας ηθοποιός
1939 – Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ, Αμερικανός δολοφόνος
1941 – Ενρίκε Γκοριαράν Μέρλο, Αργεντινός αντάρτης
1954 – Άλκηστις Πρωτοψάλτη, Ελληνίδα τραγουδίστρια
1956 – Μαρτίνα Ναβρατίλοβα, Τσέχα αντισφαιρίστρια
1960 – Ζαν Κλοντ Βαν Νταμ, Βέλγος ηθοποιός και αθλητής πολεμικών τεχνών
1973 – Μιχάλης Καψής, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1979 – Γιάροσλαβ Ντρόμπνι, Τσέχος τερματοφύλακας
1982 – Σβετλάνα Λομποντά, Ουκρανή τραγουδίστρια
1983 – Ντάντε Μπονφίμ Κόστα Σάντος, Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής
1985 – Ιωάννα Τριανταφυλλίδου, Ελληνίδα ηθοποιός
1986 – Λούκας Γιώρκας, Κύπριος τραγουδιστής
1987 – Ζακ Έφρον, Αμερικανός ηθοποιός
1994 – Πασκάλ Βερλάιν, Γερμανός οδηγός αγώνων
Θάνατοι
33 – Αγριππίνα η Πρεσβύτερη, Ρωμαία ευγενής
629 – Χλωτάριος Β’, βασιλιάς των Φράγκων
707 – Πάπας Ιωάννης Ζ’
1035 – Σάντσο Γκαρθές Γ’, βασιλιάς της Παμπλόνα
1081 – Νικηφόρος Παλαιολόγος, Βυζαντινός στρατηγός
1417 – Πάπας Γρηγόριος ΙΒ’
1503 – Πάπας Πίος Γ’
1541 – Μαργαρίτα Τυδώρ, βασίλισσα της Σκωτίας
1545 – Τζον Τάβερνερ, Άγγλος συνθέτης
1595 – Άλβαρο ντε Μεντάνια, Ισπανός εξερευνητής
1678 – Γιάκομπ Γιόρντενς, Φλαμανδός ζωγράφος
1871 – Τσαρλς Μπάμπατζ, Άγγλος μαθηματικός και μηχανικός
1893 – Σαρλ Γκουνό, Γάλλος συνθέτης
1918 – Ράντκο Δημητρίεφ, Βούλγαρος στρατιωτικός
1921 – Λουδοβίκος Γ’, βασιλιάς της Βαυαρίας
1926 – Αουρέλιο Παλμιέρι, Ιταλός κληρικός και λόγιος
1931 – Τόμας Έντισον, Αμερικανός εφευρέτης
1942 – Μιχαΐλ Νεστέροφ, Ρώσος ζωγράφος
1948 – Βάλτερ φον Μπράουχιτς, Γερμανός στρατάρχης
1955 – Χοσέ Ορτέγα ι Γκασέτ, Ισπανός φιλόσοφος
1976 – Γιώργος Τζαβέλλας, Έλληνας σκηνοθέτης
2003 – Μανουέλ Βάθκεθ Μονταλμπάν, Ισπανός δημοσιογράφος, συγγραφέας και κριτικός
2020 – Ρενέ Φελμπέ, 81ος Πρόεδρος της Ελβετικής Συνομοσπονδίας
2021 – Κόλιν Πάουελ, Αμερικανός στρατιωτικός και πολιτικός, 65ος υπουργός Εξωτερικών
Δείτε επίσης: Εορτολόγιο 18 Οκτωβρίου: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα
