Τα σημαντικότερα γεγονότα της ημέρας.
Όσα έγιναν σαν σήμερα στην Ελλάδα και τον κόσμο.
489: Οι Οστρογότθοι υπό τον Θεοδώριχο τον Μέγα νικούν τις δυνάμεις του Οδόακρου στη μάχη της Βερόνα.
Όσα έγιναν σαν σήμερα στην Ελλάδα και τον κόσμο.
489: Οι Οστρογότθοι υπό τον Θεοδώριχο τον Μέγα νικούν τις δυνάμεις του Οδόακρου στη μάχη της Βερόνα.
1636: Ισχυρός σεισμός μεγέθους 7,1 Ρίχτερ πλήττει την Κεφαλλονιά και τη Ζάκυνθο. Οι νεκροί ανέρχονται σε 525 άτομα και οι τραυματίες σε 1.500.
1791: Η όπερα του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ, «Ο Μαγικός Αυλός», κάνει πρεμιέρα στη Βιέννη.
1791: Διαλύεται η Εθνική Συντακτική Συνέλευση στο Παρίσι.
1822: Κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, ο Τουρκικός Στόλος αποβιβάζει δυνάμεις στη Σούδα.
1841: Εφευρίσκεται το συρραπτικό, από τον Σάμιουελ Σλόκαμ.
1846: Γίνεται για πρώτη φορά χρήση του αιθέρα ως αναισθητικού, από τον οδοντίατρο Γουίλιαμ Μόρτον.
1867: Τα νησιά Μίντγουεϊ γίνονται επίσημα αμερικανικό έδαφος.
1876: Επί κυβέρνησης του Αλεξάνδρου Κουμουνδούρου, δίνεται η κυβερνητική έγκριση για τη σύσταση του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών.
1877: Ιδρύεται με πρωτοβουλία της Βασίλισσας Όλγας ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός.
1882: Αρχίζει να λειτουργεί το πρώτο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο του κόσμου (γνωστό αργότερα ως Appleton Edison Light Company) στο Fox River του Appleton, στο Γουισκόνσιν των ΗΠΑ.
1888: Ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης σκοτώνει την Ελίζαμπεθ Στράιντ και την Κάθριν Ίντοους, το τρίτο και τέταρτο θύμα του, αντίστοιχα.
1895: Η Μαδαγασκάρη κηρύσσεται γαλλικό προτεκτοράτο.
1899: Ιδρύεται η Τράπεζα Κρήτης με έδρα τα Χανιά.
1911: Ο Αιμιλιανός Λαζαρίδης, μητροπολίτης Γρεβενών, βρίσκει μαρτυρικό θάνατο από τους κομιτατζήδες.
1911: Από κατάρρευση υδατοφράκτη και πυρκαγιά στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ χάνουν τη ζωή τους 1.000 άτομα.
1915: Στρατιώτης του Σερβικού Στρατού Ξηράς γίνεται ο πρώτος στην ιστορία που καταρρίπτει εχθρικό αεροσκάφος με πυρά εδάφους-αέρος.
1918: Η Συρία γίνεται ανεξάρτητη χώρα.
1922: Η ελληνική κυβέρνηση αποδέχεται τη συμφωνία της Διάσκεψης των Μουδανιών, με την οποία δίδεται στους Τούρκους και η Ανατολική Θράκη μέχρι τον Έβρο.
1929: Πρώτη πτήση επανδρωμένου πυραυλοκίνητου αεροσκάφους από το Γερμανό Φριτς Όπελ.
1935: Εγκαινιάζεται στις ΗΠΑ το φράγμα Χούβερ, προς τιμή του προέδρου Χέρμπερτ Χούβερ, στο Μπλακ Κάνιον, ανάμεσα στην Αριζόνα και τη Νεβάδα.
1938: Οι πρωθυπουργοί της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας, Νέβιλ Τσάμπερλεϊν και Εντουάρ Νταλαντιέ, αντίστοιχα, υπογράφουν με τον Αδόλφο Χίτλερ τη Συμφωνία του Μονάχου.
1939: Μεγάλη Βρετανία και Γαλλία κηρύσσουν τον πόλεμο στη Γερμανία, μετά την εισβολή της τελευταίας στην Πολωνία.
1943: Εκτελούνται στην Πάτρα δέκα Έλληνες πατριώτες από τους Γερμανούς.
1944: Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, οι Γερμανοί εκτελούν 700 πολίτες στο Μαρτζαμπότο, κοντά στη Γένοβα.
1946: Ένοχοι κρίνονται 22 ηττηθέντες ηγέτες των ναζί για εγκλήματα πολέμου στην περίφημη Δίκη της Νυρεμβέργης. Ο Φον Ρίμπεντροπ και ο Γκέρινγκ καταδικάζονται σε θάνατο. Για τα εγκλήματα πολέμου εκ μέρους των Συμμάχων δεν πραγματοποιείται δίκη.
1947: Μεταδίδεται για πρώτη φορά τηλεοπτικά αγώνας του αμερικανικού πρωταθλήματος μπέιζμπολ, μεταξύ των Νιου Γιορκ Γιάνκις και των Μπρούκλιν Ντότζερς.
1949: Ολοκληρώνεται, μετά από περισσότερες από 277.000 πτήσεις από δυτικά κράτη, η αερογέφυρα του Βερολίνου, η οποία δημιουργήθηκε επειδή οι Σοβιετικοί δεν επέτρεπαν την επίγεια κυκλοφορία προς το Δυτικό Βερολίνο.
1950: Το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ απαγορεύει την είσοδο στη χώρα επισκεπτών, οι οποίοι είναι πολίτες χωρών με ολοκληρωτικό καθεστώς.
1951: Αδιέξοδο δημιουργείται από τα αποτελέσματα των εκλογών στην Ελλάδα, αφού δεν επιτρέπουν σε κανένα κόμμα να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση.
1954: Τίθεται σε υπηρεσία το αμερικανικό υποβρύχιο «USS Nautilus» (SSN-571), το πρώτο σκάφος με πυρηνικό αντιδραστήρα στον κόσμο.
1962: Ο Τζέιμς Μέρεντιθ εισέρχεται στο Πανεπιστήμιο του Μισισιπί, αψηφώντας τον διαχωρισμό.
1965: Ταραχές ξεσπούν στην Ινδονησία, έπειτα από αποτυχημένη απόπειρα ανατροπής της κυβέρνησης. Μία μαζική αντικομμουνιστική εκκαθάριση από τον Στρατό του Σουχάρτο, έχει ως αποτέλεσμα περισσότερους από 1.000.000 νεκρούς στη χώρα.
1966: Δημοσιεύεται το βούλευμα για την υπόθεση ΑΣΠΙΔΑ. Παραπέμπονται σε δίκη 28 αξιωματικοί, με τις κατηγορίες της ένωσης προς στάση και συνωμοσίας προς εκτέλεση πράξεων εσχάτης προδοσίας. «Προκύπτουν επιβαρυντικά στοιχεία» για τους πολιτικούς Ανδρέα Παπανδρέου, Παύλο Βαρδινογιάννη, Μιχάλη Παπακωνσταντίνου και Στυλιανό Χούτα.
1966: Το βρετανικό προτεκτοράτο της Μποτσουαναλάνδης ανακηρύσσει την ανεξαρτησία του και γίνεται η Δημοκρατία της Μποτσουάνας. Ο Σερέτσε Χάμα αναλαμβάνει τα καθήκοντά του ως ο πρώτος πρόεδρος.
1967: BBC Radio 1, BBC Radio 2, BBC Radio 3 και BBC Radio 4 ξεκινούν τη λειτουργεία τους.
1968: Παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο κοινό το Boeing 747.
1969: Η Αθήνα αρχίζει να υδροδοτείται από τον Μόρνο.
1975: Πραγματοποιεί την πρώτη του πτήση το ελικόπτερο AH-64 Apache.
1977: Με το Βραβείο Ειρήνης Λένιν τιμάται η χήρα του Σαλβαδόρ Αλιέντε.
1979: Ο Παναμάς αποκτά ξανά τον έλεγχο της Ζώνης της Διώρυγας από τις ΗΠΑ.
1979: Διεξάγεται η 1η αγωνιστική του πρώτου Επαγγελματικού Πρωταθλήματος της Α΄ Εθνικής κατηγορίας που διοργανώνει η ΕΠΑΕ.
1980: Γίνεται το περίφημο Ναυάγιο της Ζακύνθου. Πλοίο προερχόμενο από Ιταλία που ήταν φορτωμένο με λαθραία τσιγάρα ναυάγησε, ενώ σήμερα ο τόπος όπου βρίσκεται το πλοίο αποτελεί τουριστικό αξιοθέατο.
1980: Καθιερώνεται το σεκέλ ως νέο νόμισμα στο Ισραήλ.
1982: Οι Ρος Περό και Τζέι Κόλμπερν πραγματοποιούν τον πρώτο στον κόσμο γύρο του κόσμου με ελικόπτερο, με το Spirit of Texas. Το ταξίδι τους ξεκίνησε την 1η Σεπτεμβρίου 1982 και θα έχει διάρκεια 29 ημέρες, 3 ώρες και 8 λεπτά.
1982: Ο Ανδρέας Παπανδρέου εξαγγέλλει μέτρα για τη Δικαιοσύνη, που αφορούν αύξηση των δικαστών, εθελουσία έξοδο από το Σώμα και νέες προσλήψεις.
1983: Συναυλία στο κατάμεστο Ολυμπιακό Στάδιο δίνει ο Γιώργος Νταλάρας, σημειώνοντας ρεκόρ για Έλληνα καλλιτέχνη, όσον αφορά την προσέλευση κόσμου. «Η ελληνική μουσική εισέρχεται στο χώρο των σταδίων», γράφει το περιοδικό Rolling Stone.
1988: Υποβολή του Ανδρέα Παπανδρέου σε εγχείρηση αντικατάστασης της καρδιακής αορτικής βαλβίδας στο νοσοκομείο «Χέρφιλντ» του Λονδίνου.
1987: Το «Γκάζι», το παλιό εργοστάσιο, μεταβάλλεται σε κέντρο καλλιτεχνικής δημιουργίας, με πρωτοβουλία του δημάρχου Μιλτιάδη Έβερτ.
1989: Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Χανς Ντίτριχ Γκένσερ, εκφωνεί τον φημισμένο λόγο του από την πρεσβεία της χώρας του στην Πράγα, τον οποίο ακούν χιλιάδες Ανατολικογερμανοί και κατά τον οποίο ανακοινώνει πως ήρθε σε συμφωνία με τη κομμουνιστική κυβέρνηση και οι πρόσφυγες θα μπορούν να επιστρέψουν στα σπίτια τους.
1991: Πραξικόπημα στην Αϊτή, με το οποίο ανατρέπεται ο πρόεδρος Ζαν Μπερτράντ Αριστίντ.
1991: Αρχίζει το τελευταίο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη, αφού από την επόμενη χρονιά θα γίνει διεθνές.
1993: Στη δυτική Ινδία, πάνω από 6.000 είναι οι νεκροί από τον καταστροφικό σεισμό των 6,4 Ρίχτερ που διαρκεί πέντε λεπτά.
1995: Μετά από 15 μήνες αποκλεισμό λόγω τιμωρίας, ο Ντιέγκο Μαραντόνα ξαναγυρίζει στα γήπεδα φορώντας τη φανέλα της Μπόκα Τζούνιορς.
1997: Κυκλοφορεί το βιβλίο της Δήμητρας Λιάνη-Παπανδρέου «10 χρόνια και 54 ημέρες».
1999: Κατά τη διάρκεια πυρηνικού ατυχήματος σε σταθμό στο εργοστάσιο στην Τοκαϊμούρα, βορειοανατολικά του Τόκιο, 49 άτομα εκτίθενται σε ραδιενέργεια. Είναι το σχετικό συμβάν στην Ιαπωνία.
1999: Ανακοινώνεται το νέο σήμα (ένα στεφάνι ελιάς) των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στην Αθήνα.
1999: Η σκακίστρια Μαρία Κουβάτσου κατακτά την πρώτη θέση και το χρυσό μετάλλιο στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Νεανίδων στο Ερεβάν της Αρμενίας σε σύνολο 35 παικτριών.
1999: Σεισμός 7,4 Ρίχτερ σκοτώνει 27 άτομα στο Μεξικό και τραυματίζει 90.
2000: Στην Ολυμπιάδα του Σίδνεϊ, η ελληνική ομάδα του ανσάμπλ με τις Ειρήνη Αϊνδηλή, Εύα Χριστοδούλου, Μαρία Γεωργάτου, Χαρά Καρυάμη, Κλέλια Πανταζή και Άννα Πολλάτου, κατακτά το χάλκινο μετάλλιο με 39.285 βαθμούς. Η Μιρέλα Μανιάνη-Τζελίλη κατακτά το αργυρό μετάλλιο στον ακοντισμό με βολή στα 67.51 μέτρα και ο Αμιράν Καρντάνοφ κατακτά το χάλκινο στην κατηγορία των 54 κιλών της ελευθέρας πάλης . Η Μάριον Τζόουνς κερδίζει το τρίτο της μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σίδνεϊ με την ομάδα των ΗΠΑ στη σκυταλοδρομία 4×400μ με χρόνο 3:22.62.
2001: Στο Αφγανιστάν, οι Ταλιμπάν παραδέχονται για πρώτη φορά ότι κρύβουν τον Οσάμα Μπιν Λάντεν.
2003: Δημιουργείται ο μεγαλύτερος όμιλος αερομεταφορών στην Ευρώπη και ο τρίτος στον κόσμο, με τη συγχώνευση της ολλανδικής KLM και της γαλλικής Air France.
2005: Στα τροπικά δάση των βόρειων περιοχών του Κονγκό, ερευνητές παρατηρούν για πρώτη φορά γορίλες να χρησιμοποιούν κλαδιά από δέντρα ως εργαλεία, αποκαλύπτει μελέτη της Εταιρείας Διατήρησης της Άγριας Ζωής (WCS).
2009: Καταργείται ο κωδικός για το Διαδίκτυο .yu που χρησιμοποιούσε η πάλαι ποτέ Γιουγκοσλαβία.
2009: Σεισμική δόνηση 7,6 βαθμών συγκλονίζει την περιοχή δυτικά της Σουμάτρα με αποτέλεσμα να βρουν τον θάνατο περισσότεροι από 1.100 άνθρωποι και 500.000 να μείνουν άστεγοι.
2020: Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Μόσχας ακυρώνει την προβολή της ταινίας Gate to Heaven, μιας ταινίας για τη σύγκρουση στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ.
2020: Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών εγκρίνει διακανονισμό ύψους 800 εκατομμυρίων δολαρίων για τα θύματα και τους συγγενείς του πιο θανατηφόρου μαζικού πυροβολισμού στην ιστορία των ΗΠΑ.
2020: Ένα νέο είδος τρούφας, το Hysterangium bonobo, ανακαλύπτεται στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.
2021: Ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών Γιαΐρ Λαπίντ ταξιδεύει στο Μπαχρέιν για την πρώτη επίσημη επίσκεψη μέλους του ισραηλινού υπουργικού συμβουλίου στο βασίλειο του Κόλπου από τότε που οι χώρες συνήψαν διπλωματικές σχέσεις την προηγούμενη χρονιά.
2021: Ο Hakuhō, ο 69ος yokozuna και ευρέως θεωρούμενος ως ένας από τους μεγαλύτερους επαγγελματίες παλαιστές σούμο όλων των εποχών, αποσύρεται επίσημα από τους αγώνες μετά από 20 χρόνια καριέρας, 14 από τα οποία στην υψηλότερη βαθμίδα του αθλήματος.
Γεννήσεις
1207 – Τζελαλεντίν Ρουμί, Πέρσης μυστικιστής και ποιητής
1227 – Πάπας Νικόλαος Δ’
1530 – Τζερόνιμο Μερκουριάλι, Ιταλός φιλόλογος και ιατρός
1783 – Ράινερ Ιωσήφ, αρχιδούκας της Αυστρίας
1834 – Λουί Μουγιάρ, Γάλλος εφευρέτης
1863 – Ράινχαρντ Σέερ, Γερμανός ναύαρχος
1870 – Ζαν Μπατίστ Περέν, Γάλλος φυσικός
1883 – Μπέρνχαρντ Ρουστ, Γερμανός αξιωματούχος των Ναζί
1887 – Λιλ Ντάγκοβερ, Γερμανίδα ηθοποιός
1895 – Αλεξάντρ Βασιλιέφσκι, Ρώσος στρατιωτικός
1895 – Λιούις Μάιλστοουν, Ρώσος σκηνοθέτης
1898 – Ορέστης Μακρής, Έλληνας ηθοποιός
1909 – Ιάσων Ζηργάνος, Έλληνας στρατιωτικός και κολυμβητής
1913 – Μπιλ Ουόλς, Αμερικανός κινηματογραφικός παραγωγός
1921 – Ντέμπορα Κερ, Σκωτσέζα ηθοποιός
1923 – Μαργαρίτα Παπανδρέου – Τσαντ, Σύζυγος του Ανδρέα Παπανδρέου
1924 – Τρούμαν Καπότε, Αμερικανός συγγραφέας
1924 – Νίκος Ρίζος, Έλληνας ηθοποιός
1926 – Τηλέμαχος Αλαβέρας, Έλληνας συγγραφέας
1928 – Έλι Βίζελ, Ρουμάνος συγγραφέας
1937 – Γιάννης Βόγλης, Έλληνας ηθοποιός
1939 – Έλλη Φωτίου, Ελληνίδα ηθοποιός
1941 – Πολ Μπρέμερ, Αμερικανός διπλωμάτης
1945 – Εχούντ Ολμέρτ, Ισραηλινός πολιτικός
1946 – Έκτορ Λαβό, Πορτορικανός τραγουδιστής
1947 – Μαρκ Μπόλαν, Άγγλος τραγουδιστής και κιθαρίστας
1950 – Ρενάτο Ζέρο, Ιταλός τραγουδοποιός
1951 – Κάθριν Μπολ, Αμερικανίδα κολυμβήτρια
1957 – Κυριάκος Αμοιρίδης, Έλληνας διπλωμάτης
1957 – Φραν Ντρέσερ, Αμερικανίδα ηθοποιός
1961 – Μπερνάρ Μακούζα, πρωθυπουργός της Ρουάντα
1962 – Φρανκ Ράικαρτ, Ολλανδός ποδοσφαιριστής και προπονητής
1964 – Μόνικα Μπελούτσι, Ιταλίδα ηθοποιός
1970 – Νίκος Σακελλαρίδης, Έλληνας ποδοσφαιριστής
1971 – Τζένα Έλφμαν, Αμερικανίδα ηθοποιός
1975 – Μαριόν Κοτιγιάρ, Γαλλίδα ηθοποιός
1977 – Ρόι Κάρολ, Ιρλανδός ποδοσφαιριστής
1979 – Κλειώ-Δανάη Οθωναίου, Ελληνίδα ηθοποιός, τραγουδίστρια και μουσικός
1986 – Ολιβιέ Ζιρού, Γάλλος ποδοσφαιριστής
1997 – Μαξ Φερστάπεν, Ολλανδός οδηγός αγώνων
Θάνατοι
420 – Ιερώνυμος, Ρωμαίος ιερέας και θεολόγος
496 – Αθανάσιος Β’, Πατριάρχης Αλεξανδρείας
1089 – Θεοβάλδος Γ’, κόμης του Μπλουά
1193 – Ρομπέρ ντε Σαμπλέ, μέγας μάγιστρος των Ιπποτών του Ναού
1246 – Γιαροσλάβ Β’, πρίγκιπας του Βλαντίμιρ
1612 – Φεντερίκο Μπαρότσι, Ιταλός ζωγράφος
1911 – Μητροπολίτης Γρεβενών Αιμιλιανός
1955 – Τζέιμς Ντιν, Αμερικανός ηθοποιός
1955 – Μάικλ Τσέχοφ, Ρώσος ηθοποιός
1978 – Λαυρέντης Διανέλλος, Έλληνας ηθοποιός
1983 – Περικλής Χριστοφορίδης, Έλληνας ηθοποιός
1985 – Τσαρλς Ρίχτερ, Αμερικανός σεισμολόγος και φυσικός
1985 – Σιμόν Σινιορέ, Γαλλίδα ηθοποιός
1990 – Πάτρικ Γουάιτ, Αυστραλός συγγραφέας
2000 – Ιωάννα Τσάτσου, Ελληνίδα συγγραφέας
2010 – Δούκισσα (Δούκισσα Φωταρά), Ελληνίδα τραγουδίστρια
2018 – Sonia Orbuch, Πολωνή μαχήτρια της αντίστασης κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και εκπαιδεύτρια του Ολοκαυτώματος.
Δείτε επίσης: Εορτολόγιο: Ποιοι γιορτάζουν σήμερα (30.09.23)
