Η ανάκαμψη της ναυτικής απασχόλησης στην Ελλάδα μετά την πανδημία του COVID-19 συνεχίζεται με σταθερό ρυθμό, ενώ την ίδια ώρα το Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (ΝΑΤ) έχει αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της ναυτικής εργασίας αλλά και την καλύτερη εξυπηρέτηση του Έλληνα ναυτικού.
Το ΝΑΤ έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα προχωρήσει στη δημιουργία παρατηρητηρίου Ναυτικής Απασχόλησης, με στόχο την υποστήριξη πολιτικών του ανθρώπινου δυναμικού της ναυτιλίας μέσω πρόσβασης σε αντικειμενικά διοικητικά και στατιστικά δεδομένα. Αυτό περιλαμβάνει τη δημιουργία μηχανισμών και εργαλείων ανταλλαγής γνώσεων για την απασχόληση, την ενίσχυση πρωτοβουλιών των κοινωνικών εταίρων για τη ναυτική αγορά εργασίας και την ανάπτυξη δράσεων επικοινωνίας και προβολής.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της δεύτερης έκθεσης του αρχαιότερου ασφαλιστικού ταμείου της χώρας, ο συνολικός αριθμός των εγγεγραμμένων ναυτικών το 2023 στο ΝΑΤ (άτομα που είχαν έστω και μια ημέρα ασφάλισης ως μέλη πληρωμάτων πλοίων) ανήλθε στους 25.540, σημειώνοντας αύξηση 5,7% σε σχέση με το 2022.
Αντίστοιχα, ο αριθμός των εγγεγραμμένων ναυτικών κατά τον 8ο μήνα του 2023 ανήλθε σε 17.248 ναυτικούς, σημειώνοντας αύξηση 2% σε σχέση με τον 8ο μήνα του 2022. Σε ετήσια βάση, ο εμπορικός τομέας παρουσιάζει προβάδισμα σε σχέση με τον τομέα μεταφοράς επιβατών ως προς τη συμβολή τους στη συνολική εγγεγραμμένη απασχόληση των ναυτικών.
Στα επιβατηγά πλοία το 2023 ήταν εγγεγραμμένοι 10.521 ναυτικοί ενώ στα δεξαμενόπλοια 7.814 ναυτικοί και 5.469 στα φορτηγά. Η απασχόληση των ανώτερων αξιωματικών σε ναυτιλιακές εταιρείες το 2023 ήταν 1.292 αρχιπλοίαρχοι και αρχιμηχανικοί, παρουσιάζοντας μια σημαντική αύξηση κατά 60% σε σχέση με το 2020.
Αναφορικά με τους δόκιμους εκπαιδευόμενους ναυτικούς, το 2023 ανήλθαν σε 3.271 άτομα, εκ των οποίων το 10% ήταν γυναίκες. Από αυτούς, οι 2.543 απασχολήθηκαν σε πλοία με ελληνική σημαία και πλοία με ξένη σημαία συμβεβλημένα από το ΝΑΤ, ενώ οι 728 αιτήθηκαν εξαγορά ναυτικής υπηρεσίας σε πλοία ξένης σημαίας μη συμβεβλημένα με το Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο.
-Η απασχόληση στις γυναίκες ναυτικούς-
Παρά το γεγονός ότι το ναυτικό επάγγελμα παραμένει ανδρακατακρατούμενο, η γυναικεία απασχόληση συνεχίζει να παρουσιάζει αυξητική τάση. Το 2023 οι γυναίκες ναυτικοί εκπροσωπούσαν ήδη το 7,1% της συνολικής εγγεγραμμένης ναυτικής απασχόλησης, υπερβαίνοντας σημαντικά τον διεθνή και ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Η εγγεγραμμένη γυναικεία ναυτική απασχόληση περιλαμβάνει το 2023 1.838 γυναίκες, εκ των οποίων το 50,4% ήταν ηλικίας 18-30 ετών. Ένα βασικό χαρακτηριστικό του εγγεγραμμένου γυναικείου ναυτικού δυναμικού είναι ότι, στη μεγαλύτερη πλειονότητά του, 66,3% απασχολήθηκε το 2023 στην ευρύτερη κατηγορία των επιβατηγών πλοίων, επιβεβαιώνοντας τον κρίσιμο ρόλο του τουρισμού στη γυναικεία απασχόληση.
Αναφορικά με την εθνικότητα των πλοίων εργασίας των εγγεγραμμένων ναυτικών, η συντριπτική πλειοψηφία 99% απασχολήθηκε σε πλοία ελληνικής σημαίας. Σχετικά με την ηλικιακή διάρθρωση των ναυτικών, το 34% των εγγεγραμμένων ανήκει στην ηλικία των 18 με 30 ετών, το 37% στην ηλικία 31 με 45, το 19,3% στην ηλικία των 46 με 55, το 8,5% στην ηλικία 56 με 65 και το 1% των εγγεγραμμένων ναυτικών είναι ηλικίας άνω των 65 ετών.
Πρόσφατη έρευνα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την αγορά εργασίας αναδεικνύει τρία κύρια χαρακτηριστικά των ναυτικών της ΕΕ σε πλοία με σημαία κράτους μέλους της ΕΕ. Η μέση ηλικία των ναυτικών ήταν τα 44,3 έτη, με τους άντρες να αντιπροσωπεύουν τη συντριπτική πλειοψηφία του κλάδου, περίπου 97,6%.
-Επιστροφή στην εργασία-
Επισημαίνεται ότι το 2023 παρουσιάστηκε σημαντική αύξηση στους συνταξιούχους ναυτικούς που ήθελαν να εργαστούν. Το 2023 επέστρεψαν στην εργασία 103 συνταξιούχοι ναυτικοί, έναντι 72 το 2022.
Το τμήμα διαχείρισης ελληνικών πλοίων σε συνάλλαγμα του ΝΑΤ χορήγησε το 2023 2.240 ναυτολόγια, ενώ προώθησε τις διαδικασίες εκκαθάρισης των ναυτολογίων για την περίοδο 2018-2022.
Αναφορικά με τα πλοία με ελληνική σημαία της ακτοπλοΐας και τα πλοία με σημαία κράτους μέλους της ΕΕ που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, το ΝΑΤ χορήγησε 6.069 ναυτολόγια.
Επίσης, προώθησε τις διαδικασίες εκκαθάρισης των ναυτολογίων για την περίοδο 2018-2022.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
