Σημαντική πρωτοβουλία για την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης και την εκπλήρωση των κλιματικών στόχων της Ελλάδας, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, συνιστά το Ταμείο Απανθρακοποίησης Νησιών, όπως αναφέρεται σε ενημερωτικό σημείωμα του ΤΑΙΠΕΔ. Συστάθηκε, μετά την υπογραφή της τριμερούς σύμβασης μεταξύ του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, σε ειδική εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε σήμερα στη Νάξο, παρουσία του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη.
Μέσω του Ταμείου θα χρηματοδοτηθούν βιώσιμες επενδύσεις για την ενίσχυση της ενεργειακής αυτονομίας των ελληνικών νησιών, με τη δημιουργία ανθεκτικότερων υποδομών και τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτων. Η Μονάδα Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας του ΤΑΙΠΕΔ έχει αναλάβει τη διαχείριση του έργου, καθώς ορίστηκε από την Κυβερνητική Επιτροπή ως φορέας ωρίμανσης των έργων, διενέργειας των διαγωνισμών και παρακολούθησης της εκτέλεσης των συμβάσεων.
Το Ταμείο θα χρηματοδοτηθεί από τα αναμενόμενα έσοδα από τον πλειστηριασμό 25 εκατ. δικαιωμάτων του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ) που υπολογίζονται επί του παρόντος συνολικά σε 1,6 δισ. ευρώ, ενώ το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των δράσεων ορίζεται έως το τέταρτο τρίμηνο του 2032. Οι επενδυτές που θα αναλάβουν να υλοποιήσουν τα έργα μπορούν να λάβουν χρηματοδότηση έως και 60% από το Ταμείο.
Ο συνολικός προϋπολογισμός του Ταμείου θα επιμεριστεί σε τρεις πυλώνες, οι οποίοι περιλαμβάνουν τις νέες ΑΠΕ, τις διασυνδέσεις νησιωτικού δικτύου και τις εγκαταστάσεις για την αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ. Οι δράσεις που έχουν προτεραιοποιηθεί για υλοποίηση περιλαμβάνουν φωτοβολταϊκά συστήματα σε συνδυασμό με αποθήκευση ενέργειας, υβριδικά συστήματα ΑΠΕ, υπεράκτια αιολικά πάρκα και άλλες καινοτόμες υποδομές.
Σύμφωνα με το ΤΑΙΠΕΔ, η χώρα θα ετοιμάσει τις προτάσεις της για τις παραπάνω δράσεις εντός τριών μηνών και θα τις αποστείλει προς έγκριση. Στόχος είναι τα πρώτα έργα να δημοπρατηθούν έως τα τέλη του γ’ τριμήνου 2025, ενώ το πρόγραμμα θα ολοκληρωθεί το 2032.
Τα νέα έργα που θα υλοποιηθούν μέσω του Ταμείου προωθούν ένα νέο μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης, συμβάλλοντας στην οικονομική και κοινωνική συνοχή καθώς και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.