Πάνω από 80 παιδιά φιλοξενούνται αυτή τη στιγμή στα νοσοκομεία Παίδων της Αττικής χωρίς εποπτεία και ειδική φροντίδα, καθώς δεν υπάρχουν οι κατάλληλες δομές πρόνοιας. Η υπόθεση των «εγκαταλελειμμένων» παιδιών έρχεται στο προσκήνιο μετά την καταγγελία παρενόχλησης ενός 7χρονου από έναν 14χρονο.
Ειδικότερα, 81 παιδιά έως 16 ετών φιλοξενούνται με εισαγγελική εντολή στο ακατάλληλο περιβάλλον των τριών Νοσοκομείων Παίδων της Αττικής. Η φρικτή καταγγελία που είδε το φως της δημοσιότητας την Τετάρτη (16/11) ότι κάποιοι από αυτούς τους ανήλικους κακοποιούσαν ο ένας τον άλλον μέσα στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγλαϊα Κυριακού” είναι “γροθιά” στο στομάχι.
Ένα διαρκές “έγκλημα” σε κοινή θέα επιτελείται εδώ και πολλά χρόνια στα νοσοκομεία Παίδων. Εκεί όπου εγκαταλείπονται παιδιά, τα οποία απομακρύνονται από το οικογενειακό τους περιβάλλον με σκοπό να προστατευθούν, αφού το περιβάλλον αυτό έχει κριθεί “ακατάλληλο” από την Εισαγγελία.
Ελλείψει κατάλληλων προνοιακών δομών, όμως, για την υποδοχή και φροντίδα τους τα παιδιά αυτά -που δεν χρήζουν νοσοκομειακής φροντίδας– εγκαταλείπονται στα νοσοκομεία Παίδων να περιφέρονται χωρίς σκοπό στους διαδρόμους, τους θαλάμους νοσηλείας και το προαύλιο.
Πολύ συχνά μάλιστα ανακυκλώνουν τη βία που έχουν ζήσει στο προβληματικό περιβάλλον από το οποίο απομακρύνθηκαν.
Το 2019, όταν με πρωτοβουλία ειδικευόμενων γιατρών του Νοσοκομείου Παίδων “Η Αγία Σοφία” το πρόβλημα αυτό είχε βρεθεί ξανά στο επίκεντρο της δημοσιότητας, είχαν δοθεί διαβεβαιώσεις από την τότε κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ για τη δημιουργία δύο νέων κατάλληλων δομών για τα παιδιά αυτά, υποσχέσεις που, όμως, δεν τηρήθηκαν ποτέ.
Ο Παιδίατρος και σήμερα Επιμελητής Α’ ΕΣΥ, στο Κέντρο Υγείας Ίου στις Κυκλάδες, Σωτήρης Σεμερτζιάν, ήταν ένας από τους τότε ειδικευόμενους γιατρούς του Παίδων “Αγία Σοφία” που είχαν πρωτοστατήσει στις κινητοποιήσεις την άνοιξη του 2019.
“Εδώ και πολλά χρόνια εξακολουθεί να μην υπάρχει μια ολοκληρωμένη πολιτική απέναντι σ’ αυτό το πρόβλημα”, τονίζει ο γιατρός μιλώντας στο iatropedia.gr.
Θυμάται πως τα περιστασιακά αποτελέσματα που έφεραν εκείνες οι κινητοποιήσεις, ήταν να υπάρξει διανομή των παιδιών σε διευρυμένο αριθμό νοσοκομείων ώστε να μοιραστεί το “βάρος”, αλλά και να τοποθετηθούν στη συνέχεια σε ιδιωτικές δομές, στις οποίες όμως, το κράτος δεν είχε καμία εποπτεία.
“Απλώς το πρόβλημα μεταφέρθηκε αλλού, αλλά δεν λύθηκε. Μετά από περίπου τρεις μήνες, η συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών μετακινήθηκαν σε υπάρχουσες δομές που στην πλειοψηφία τους δεν ήταν κρατικές, ήταν ΜΚΟ ή ιδιωτικού δικαίου που επιχορηγούνταν. Τότε είχε αναδειχθεί το θέμα, επίσης, πως ενώ οι δομές αυτές έπρεπε να δηλώνουν τη διαθεσιμότητά τους, τη δυναμικότητά τους κλπ. το κράτος δεν είχε κάποιο εποπτικό μηχανισμό. Είχαν γίνει, μάλιστα, και κάποιες εξαγγελίες από την τότε κυβέρνηση ότι θα δημιουργηθούν και κάποιες καινούργιες δομές, μετά ήρθαν οι εκλογές και το ξεχάσαμε όλοι”, σημειώνει ο κ. Σεμερτζιάν.
Σήμερα στα τρία νοσοκομεία Παίδων της Αττικής φιλοξενούνται συνολικά μετά από εισαγγελική εντολή 81 παιδιά, σύμφωνα με στοιχεία της ΠΟΕΔΗΝ.
Αναλυτικά:
- «Αγλαϊα Κυριακού»: 33 παιδιά,
- Παίδων Πεντέλης: 20 παιδιά
- «Αγία Σοφία»: 28 παιδιά
Με εντολή εισαγγελέα τα παιδιά μεταφέρονται στα Νοσοκομεία Παίδων με σκοπό να υποβληθούν σε σειρά εξετάσεων για να αποδειχθεί εάν είναι υγιή, ώστε στη συνέχεια να προωθηθούν σε προνοιακές δομές. “Κολλάνε” στα νοσοκομεία, όμως, ακόμη και ολόκληρους μήνες.
“Εκείνη την εποχή τα παιδιά έμεναν μήνες. Κάποια έφταναν το 9μηνο. Βιώνοντας τότε την κατάσταση από μέσα, δεν υπήρχε αδιαφορία. Ο καθένας στο μέτρο των δυνατοτήτων του και ανάμεσα στα καθήκοντά του, “φρόντιζε”. Δεν γνωρίζω τι συμβαίνει τώρα. Και υπήρχε μια τεράστια επιβάρυνση στο έργο νοσηλευτών και γιατρών, γιατί αυτά τα παιδιά δεν είχαν καμία εποπτεία, ούτε από την εισαγγελία ούτε από το νοσοκομείο, ούτε από κάποιον άλλο φορέα. Τα ανήλικα πάντα στα Νοσοκομεία Παίδων νοσηλεύονται συνοδεία κηδεμόνα”, λέει ο γιατρός Σωτήρης Σεμερτζιάν.
Οι υπηρεσίες που προσφέρονται σ’ αυτά τα παιδιά, είναι απλώς μία στέγη και ένα πιάτο φαΐ.
Δεν φοιτούν σε σχολείο και δεν λαμβάνουν καμία κοινωνική ή ψυχιατρική υποστήριξη, αν και είναι κακοποιημένα από το οικογενειακό περιβάλλον από το οποίο απομακρύνθηκαν – κατά τα άλλα – για να προστατευθούν.
Ο πρώην ειδικευόμενος παιδίατρος του Παίδων, περιγράφει την κατάσταση:
“Τα παιδιά έρχονται υποτίθεται για να προστατευθούν από το να είναι μόνα τους στους δρόμους ή από ένα οικογενειακό περιβάλλον που έχει κριθεί ακατάλληλο. Και μετά τι γίνεται; Περιφέρονται στο νοσοκομείο χωρίς να τα ελέγχει κανείς. Όσο και να προσπαθούν κάποιοι συνάδελφοι, δεν μπορούν να τα ελέγξουν από τη στιγμή που δεν είναι η αποκλειστική τους απασχόληση αυτή. Παιδοψυχολόγους, κοινωνικούς λειτουργούς και παιδοψυχίατρους έχει το νοσοκομείο, αλλά είναι ένας στη βάρδια. Οι πόροι εξαντλούνται, δεν επαρκούν. Δεν μπορεί να δουλέψει σε καθημερινή βάση ο συνάδελφος με ένα “ακροατήριο” 50 – 60 παιδιών. Επίσης, τα παιδιά αυτά δεν έχουν μαθητεία. Το Παίδων έχει έναν ή δύο δασκάλους και μια στοιχειώδη σχολική δομή για τις μακροχρόνιες νοσηλείες παιδιών, να μπορεί δηλαδή ένα παιδί να τροφοδοτηθεί με τα μαθήματά του και να μην μείνει πίσω. Αυτό το σύστημα δεν είναι “φτιαγμένο” για πολλά παιδιά”, σημειώνει.
Ακόμη πιο αποκαρδιωτικό είναι το γεγονός ότι αυτά τα παιδιά είναι εντελώς “αόρατα” ακόμη και για τη διοίκηση των Νοσοκομείων:
“Αν ρωτήσετε τις κεντρικές υπηρεσίες του νοσοκομείου, δεν γνωρίζουν πόσα παιδιά φιλοξενούνται στο νοσοκομείο. Εμάς ρωτάνε, τους γιατρούς. Οι υπηρεσίες ρωτούν τη Διοίκηση του Νοσοκομείου και η Διοίκηση ρωτάει εμάς: Πόσα έχετε; Η Διοίκηση στο Παίδων είναι επί 12 χρόνια η ίδια. Τα ξέρει τα προβλήματα. Θα έπρεπε να “τραβάει το μανίκι” στον εκάστοτε Υπουργό και να πιέζει να λυθεί το πρόβλημα. Αυτά δεν γίνονται”, λέει ο παιδίατρος.
Ο κύκλος της βίας
Περιστατικά βίας που εκδηλώνεται προς το προσωπικό ή προς άλλα νοσηλευόμενα παιδιά, έχουν καταγγελθεί αμέτρητες φορές από γιατρούς και εργαζόμενους.
Είναι προφανές, λένε οι γιατροί, πως για τα περιστατικά αυτά δεν ευθύνονται τα ίδια, καθώς αυτό που συμβαίνει είναι η ανακύκλωση της βίας που έχουν ζήσει στο περιβάλλον από το οποίο απομακρύνθηκαν.
Καθώς, όμως, κανένας δεν τα βοηθά να επουλώσουν τα τραύματά τους και να εγκαταλείψουν προβληματικές παραστάσεις και συμπεριφορές, ο κύκλος της βίας διαιωνίζεται.
“Είχαμε και τότε προβλήματα. Ίσως όχι σαν το πρόσφατο, που πήρε μεγάλες διαστάσεις γιατί αναφέρεται σε σεξουαλική βία, αλλά σωματική βία ποικίλων μορφών ζούσαμε κι εμείς καθημερινά: απόπειρες αυτοκτονίας, μη εποπτεία, επιθέσεις, πιθανή χρήση ναρκωτικών που δεν επιβεβαιώθηκε ποτέ. Όλα αυτά τα είχαμε από τότε”, λέει ο Παιδίατρος.
Κενό νόμου
Το πρόβλημα συνήθως σκοντάφτει σε ένα “κενό νομοθεσίας” που είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχει, λέει ο γιατρός και εξηγεί: Ο εισαγγελέας αποφασίζει το παιδί να έρθει στο νοσοκομείο για ένα συγκεκριμένο λόγο, να υποβληθεί σε εξετάσεις, αλλά μετά δεν δεσμεύει κανείς κανέναν για το πόσο καιρό θα μείνει το παιδί στο νοσοκομείο.
“Ούτε και για το ποιος έχει την κηδεμονία του όσο εκκρεμεί η απόφαση για το αν θα μείνει στην οικογένειά του -εφόσον υπάρχει οικογένεια- ή αν είναι ένα παιδί που δεν έχει οικογένεια, ποιος θα το αναλάβει. Υπάρχει ένα τεράστιο κενό”, σημειώνει ο Σωτήρης Σεμερτζιάν.
Κάποια παιδιά μπορούν να έχουν επικοινωνία με κάποιον γονιό, εάν η Εισαγγελία το επιτρέψει. Κάποια άλλα, όμως, είναι τελείως μόνα τους για μήνες. Κάποια άλλα προέρχονταν από πιο προβληματικά περιβάλλοντα, που είτε δεν επιτρέπεται στους οικείους να είναι κοντά στα παιδιά, είτε δεν υπάρχουν «οικείοι».
“Έχουμε λοιπόν ανήλικα, που είναι από 16 ετών και κάτω, τα οποία βρίσκονται σε ένα νοσοκομείο ενώ δεν χρήζουν νοσηλείας. Δεν έχουν κηδεμόνα, δεν έχουν “ενήλικα αναφοράς”, ενώ κανονικά θα πρέπει να έχουν έναν συγκεκριμένο φροντιστή, ή έστω κάποιους σε βάρδιες που να μην είναι νοσηλευτές ή γιατροί (γιατί αυτοί έχουν άλλη δουλειά), να τα φροντίζουν”, τονίζει ο επιστήμονας.
Στην πραγματικότητα υπάρχει ανάγκη ενός δεσμευτικού πλαισίου για την Πολιτεία, ώστε σε περιπτώσεις που εκκρεμούν κάποιες κατά κανόνα χρονοβόρες διαδικασίες, η φιλοξενία να είναι προσωρινή και να έχει συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα, όπως λέει:
“Εμείς ζητούσαμε τότε τα παιδιά να έχουν -να μην την πω φύλαξη- να έχουν συνοδεία. Να υπάρχουν δηλαδή ενήλικες, τους οποίους να εντοπίσει το κράτος να τους προσλάβει και να τους πληρώνει και να είναι φροντιστές των παιδιών”, αναφέρει ο κ. Σεμερτζιάν.
“Έγκλημα” σε κοινή θέα
Ο γιατρός Σωτήρης Σεμερτζιάν, διερωτάται πώς τόσες υπηρεσίες και εμπλεκόμενοι φορείς κωφεύουν. Μια εκκωφαντική σιωπή, που ισοδυναμεί με συγκάλυψη.
“Στο ρεπορτάζ που έχω παρακολουθήσει το τελευταίο διάστημα και με έχει προβληματίσει είναι πως, η αποκλειστική εκπροσώπηση του προβλήματος είναι η ΠΟΕΔΗΝ. Δεν έχει πάρει καθόλου τον λόγο η Ιατρική Κοινότητα, που θα έπρεπε και με προβληματίζει αυτό. Δεν έχει πάρει τον λόγο το Υπουργείο Υγείας, δεν έχει πάρει τον λόγο κάποιος από τους εκπροσώπους των φορέων που φιλοξενούν παιδιά, ούτε η ΕΙΝΑΠ ή η ΟΕΝΓΕ, ούτε οι διευθύνσεις των Παιδιατρικών Κλινικών των Νοσοκομείων που σίγουρα έχουν τη μεγαλύτερη επιβάρυνση. Ούτε οι παιδοψυχίατροι, ή το ίδρυμα ELIZA που συνεργάζεται με το Αγλαΐα Κυριακού με την επίβλεψη συγκεκριμένων παιδιάτρων. Όλοι αυτοί σιγούν”, λέει.
Σήμερα ο γιατρός είναι πολύ μακριά από τα Νοσοκομεία Παίδων. Υπηρετεί στο Κέντρο Υγείας της Ίου. Οι υποσχέσεις του 2019 ξεχάστηκαν και η υπόθεση επέστρεψε ξανά στο μηδέν:
“Εγώ είμαι πολύ μακριά πια, είμαι στην Ίο και οι άλλοι οι συνάδελφοί μου που είχαμε δραστηριοποιηθεί, οι περισσότεροι επίσης δεν είναι πια στο Παίδων, αλλά αναρωτιέμαι: Γιατί δεν φτιάχτηκαν τα Ιδρύματα που η προηγούμενη κυβέρνηση έλεγε ότι θα κάνει και ενόψει εκλογών δεν υλοποιήθηκαν ποτέ, αλλά και η νέα κυβέρνηση, όμως, δεν υλοποίησε ποτέ;”, αναρωτιέται ο γιατρός.
Ρεπορτάζ: Γιάννα Σουλάκη / Πηγή: iatropedia.gr
Δείτε επίσης: Καταγγελία για κακοποίηση 7χρονου από 14χρονο στο Παίδων: «Τα παιδιά αυτά θα έπρεπε να πηγαίνουν σε προνοιακές μονάδες»
