«Η δυτική Μακεδονία βρίσκεται στο επίκεντρο του σχεδίου για τις τεχνολογίες ανάπτυξης παραγωγής και αποθήκευσης υδρογόνου, όπου η ελληνική κυβέρνηση έχει εκδηλώσει το ενδιαφέρον της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και που στις 9 Οκτωβρίου θα καταθέσει την σχετική πρόταση της στις Βρυξέλλες» ανέφερε ο περιφερειάρχης Γιώργος Κασαπίδης, στην διάρκεια της ομιλίας του στο διεθνές συνέδριο με θέμα την «Μετάβαση των Βαλκανίων στην Καθαρή Ενέργεια» που ξεκίνησε σήμερα και ολοκληρώνεται την Κυριακή 22 Σεπτεμβρίου στην Κοζάνη.
Απευθυνόμενος σε υψηλόβαθμα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Παγκόσμιας Τράπεζας, που ασχολούνται με θέματα ενέργειας μεταφορών και βιομηχανικών αλλαγών και τελευταία με την διαδικασία μετάβασης των οικονομιών με λιγότερο άνθρακα η λιγνίτη σε περιφέρειες της Ευρώπης, ο κ. Κασαπίδης ανέπτυξε την πρόταση για την χρήση του υδρογόνου ως ενεργειακού καυσίμου για τις τηλεθερμάνσεις που υπάρχουν στην δυτική Μακεδονία και που σήμερα λειτουργούν χάρις στην ύπαρξη του λιγνίτη, καθώς και σε άλλες εφαρμογές, όπως στην αγροτική παραγωγή και στην μεταποίηση προϊόντων.
Σε άλλο σημείο ανάφερε ότι στην πορεία της απολιγνοιτοποίησης της περιοχής χρειάζεται «να προχωρήσει άμεσα ο οικονομικός μετασχηματισμός της δυτικής Μακεδονίας» και ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί «μόνο με ένα γιγάντιο αναπτυξιακό πρόγραμμα για την μετάβαση της περιοχής στην νέα εποχή». Ανέφερε ότι σύμφωνα με το ενεργειακό σχέδιο, που είχε συντάξει η προηγούμενη κυβέρνηση, ο λιγνίτης θα συμμετέχει στο μίγμα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας κατά 17%, πράγμα που σημαίνει ότι «η περιοχή θα απωλέσει περί τα 2500 mw που με την σειρά τους θα προκαλέσουν την απώλεια 12.500 θέσεων εργασίας». Επεσήμανε επίσης ότι η περιοχή θα εκμεταλλευτεί τους φυσικούς της πόρους, τον ήλιο, τα νερά και τα εδάφη που διαθέτει στην κατεύθυνση της πράσινης ανάπτυξης και υποσχέθηκε ότι «η περιφέρεια με τους επιστήμονες που διαθέτει, θα είναι παρούσα σε κάθε θεσμικό όργανο εντός και εκτός Ελλάδος όπου συζητούνται τα θέματα της μετάβασης των περιοχών σε οικονομίες χωρίς λιγνίτη».
Η πρόεδρος της Συμβουλευτικής Επιτροπής βιομηχανικών Αλλαγών (CCMI) Lucie Studnicna δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή και κοινωνική Επιτροπή (EESC) ενθαρρύνει και συμμετέχει στην διοργάνωση τέτοιων συζητήσεων για την ενημέρωση γύρω από την διαδικασία μετάβασης των κοινωνιών χωρίς λιγνίτη και σημείωσε ότι «επιδιώκουμε να έχουμε στις συναντήσεις αυτές όσων το δυνατόν περισσοτέρους εκπροσώπους συνδικάτων φορέων και εκπροσώπων πολιτών για να ακούσουμε τις σκέψεις τους». Μάλιστα σχολιάζοντας την παρουσία ομάδας του ΠΑΜΕ που διαδήλωναν με σημαίες έξω από το χώρο του συνεδρίου η κ. Studnicna σημείωσε ότι «αυτοί οι πολίτες θα έπρεπε να βρίσκονται εντός της αίθουσας για να ακούσουμε τις προτάσεις τους».
Ο Jaroslaw Pietras Γενικός διευθυντής Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Γραμματείας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, διαπίστωσε ότι «η δυτική Μακεδονία συγκαταλέγεται στο σκληρό πυρήνα των 40 περιφερειών της Ευρώπης που εξαρτώνται από τον λιγνίτη και οι άνθρωποί τους αντιμετωπίζουν κοινά προβλήματα» και πρόσθεσε ότι “οι εργαζόμενοι της περιοχής συμπεριλαμβάνονται στους 250. 000 και πλέον εργαζόμενους στα ορυχεία αυτών των περιφερειών της Ευρώπης που επηρεάζονται, ή στο άμεσο μέλλον θα επηρεαστούν αρκετά, από την ανθρακοποίηση των περιοχών τους». Έκανε ξεχωριστή αναφορά στο θέμα της χρηματοδότησης του οποιουδήποτε σχεδίου θα υπάρξει και τόνισε ότι δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί η μετάβαση χωρίς χρηματοδότηση. Εν αντιθέσει με άλλους ομιλητές που έδωσαν βαρύτητα στην ύπαρξη σημαντικών κτιριακών εγκαταστάσεων που υπάρχουν στην περιοχή ως κληρονομιά από την ΔΕΗ έδωσε βαρύτητα στους ανθρώπους και την δυνατότητά τους να προσαρμοστούν στις νέες αλλαγές. «Χωρίς την υποστήριξη και την ενεργή παρουσία των ανθρώπων δεν μπορούμε να περιμένουμε και πολλά πράγματα στο μέλλον για όσα σήμερα συζητάμε» κατέληξε.
Ο Klaus Dieter Borcardt εκ μέρους της Ευρωπαϊκής επιτροπής, αρμόδιος για τον συντονισμό της Ενεργειακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπενθύμισε ότι όλοι «οι συμμετέχοντες στην διαδικασία μετάβασης, δεν ξεκινούν από το ίδιο σημείο» αλλά τόνισε ότι πρέπει οπωσδήποτε «να καταλήξουμε στο ίδιο στόχο» και ανέφερε την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία «Coal Regions in Transition Platform» μια πλατφόρμα που αναμένεται να διευκολύνει την ανάπτυξη και υλοποίηση έργων και τη χάραξη μακροπρόθεσμων στρατηγικών στις Περιφέρειες που οι οικονομίες τους βρίσκονται υπό διαδικασία μετάβασης.
«Η απασχόληση θα πρέπει να βρίσκεται στο προσκήνιο όλων των πρωτοβουλιών που θα παρθούν στο άμεσο μέλλον», τόνισε ο Jonothan Walters από το Ινστιτούτο Ενεργειακών μελετών της Οξφόρδης και σύμβουλος της Παγκόσμιας Τράπεζας και περιέγραψε εμπειρίες από την διαδικασία μετάβασης περιοχών της Μ. Βρετανίας «που δεν ήταν δίκαιη και που μετά από 40 χρόνια ο κόσμος συνεχίζει να συζητά αυτό που βίωσε ως γεγονός». Το γεγονός ότι σε μερικές χώρες η αποθήκευση ενέργειας είναι πιο φτηνή από την χρήση ορυκτών καυσίμων το χαρακτήρισε επαναστατικό και ότι θα μπορούσε να συμβεί και στην Ελλάδα. «Όλες οι επαναστάσεις που βασίζονται στην τεχνολογία αλλάζουν την ζωή των οικονομιών και των κατοίκων» τόνισε ο κ. Walters.
Ο Πρύτανης του πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Θεόδωρος Θεοδουλίδης τόνισε η εμπειρία και από άλλες περιοχές της Ευρώπης που πέρασαν από βίαιη απολιγνιτοποίηση δείχνει ότι «η εστίαση στην εκπαίδευση με την ισχυροποίηση του πανεπιστημίου μπορεί να συγκρατήσει τους νέους να παραμείνουν στο τόπο τους είτε να σπουδάσουν, είτε να αναπτύξουν τις επιστημονικές δεξιότητες τους» και πρόσθεσε ότι προς αυτή την κατεύθυνση θα στραφούν οι προσπάθειες της Ακαδημαϊκής κοινότητας το επόμενο διάστημα.
Ο πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ Γιώργος Αδαμίδης δήλωσε ότι «στο άμεσο μέλλον τα πράγματα για τον λιγνίτη και την δυτική Μακεδονία θα γίνουν χειρότερα» και προανήγγειλε ότι το ενεργειακό σχέδιο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση «θα προβλέπει ότι η συμμετοχή του λιγνίτη στο ενεργειακό μίγμα της χώρας το 2030 δεν θα ξεπερνά το 10%».
«Δίκαιη μετάβαση χωρίς τους εργαζόμενους της ΔΕΗ δεν γίνεται, γιατί οι πρώτοι που θα δεχθούν το πλήγμα της βίαιης απολιγνιτοποίησης είναι οι εργαζόμενοι της επιχείρησης» τόνισε ο κ Αδαμίδης και αυτοί θα πρέπει «να συμμετέχουν και να εκπροσωπούνται σε όλα τα επίπεδα συζήτησης για την επόμενη ημέρα». Τέλος απευθυνόμενος στα στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έκρουσε το καμπανάκι για την επένδυση των 1,5 δις ευρώ που ολοκληρώνεται με την νέα μονάδα της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα και που κινδυνεύει, λόγω μη χορήγησης των ΑΔΙ, να μείνει εκτός ανταγωνισμού.
Ο δήμαρχος Κοζάνης Λάζαρος Μαλούτας τόνισε ότι «η ομαλή μετάβαση στην καθαρή ενέργεια είναι ένα κρίσιμο θέμα που μας αφορά όλους» και εξέφρασε αμφιβολίες και επιφυλάξεις ως προς την απουσία λιγνίτη για την επόμενη ημέρα «γεγονός που μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην ενεργειακή επάρκεια της χώρας».
Ο Νίκος Μάντζαρης εκπρόσωπος του «The Green Tank» ανέφερε την εμπειρία της Γερμανίας ως προς την συμμετοχή των πολιτών στην κατάρτιση του σχεδίου για την επόμενη μέρα της μετάβασης και την λήψη αποφάσεων και τόνισε την ανάγκη «να δημιουργηθεί ένας περιφερειακός φορέας όπου θα συμμετέχουν χωρίς αποκλεισμούς εκπρόσωποι πολιτών και κάθε παραγωγικής μονάδας της περιοχής, όπου σε διάστημα έξι μηνών να έχει καθοριστεί το σχέδιο και οι πολιτικές για την μετάβαση της περιοχής στην επόμενη ημέρα χωρίς λιγνίτη». Μάλιστα έδωσε έμφαση στο γεγονός ότι από ενα τέτοιο σχήμα δεν μπορεί να απουσιάζει η ΔΕΗ.
Αργά το μεσημέρι ο περιφερειάρχης Γιώργος Κασαπίδης εγκαινίασε τον εκθεσιακό χώρο που λειτουργεί πλησίον του συνεδριακού κέντρου όπου παρουσιάζονται καινοτομίες και προϊόντα από το Πανεπιστήμιο και τοπικές επιχειρήσεις γύρω από την ανάπτυξη της προϊόντων και τεχνολογιών καθαρής ενέργειας.
