«Την άνοιξη, αν δεν τη βρεις, τη φτιάχνεις», έγραφε σε ένα από τα γνωστότερα ποιήματά του ο Οδυσσέας Ελύτης και αυτός ο στίχος αποτελεί τον οδηγό για τον σύλλογο «ΝΕΑΡοCOSMOS» και τις δράσεις του στην Ηλεία.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Φακής
Η τραγωδία των Τεμπών συγκλόνισε ολόκληρο τον πλανήτη και ένας σύλλογος εκπαιδευτικών από τη Βάρδα Ηλείας πραγματοποιεί εικαστικές δράσεις, προκειμένου να μην ξεχαστεί ποτέ το δυστύχημα που έγινε στις 28 Φεβρουαρίου 2023. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα «ΝΕΑΡ» ξεκίνησε στα σχολεία της περιοχής το 2015 και συνεχίστηκε μέχρι το καλοκαίρι του 2017. Τις πέντε τελευταίες ημέρες του εκάστοτε σχολικού έτους γίνονταν διάφορες δράσεις, όπως συναυλίες, προβολή ταινιών (σινεμά), κατασκευές από ανακυκλώσιμα υλικά, μάζεμα σκουπιδιών, σε συνδυασμό με ζογκλέρ και σαλτιμπάγκους, προκειμένου οι μαθητές να ευαισθητοποιηθούν για διάφορα θέματα μέσα από το «παιχνίδι».
Με την ολοκλήρωση του προγράμματος, μετά από μια πολύ πετυχημένη τριετία, μια ομάδα εκπαιδευτικών, με επικεφαλής τον γυμναστή Κώστα Διαμαντόπουλο, δημιούργησε τον «ΝΕΑΡοΚΟΣΜΟ» στις 28 Μαρτίου 2018. Στόχος του συλλόγου είναι η αποτύπωση των σκέψεων για το πώς θα έπρεπε να ήταν ο κόσμος, με επίκεντρο διάφορα θέματα της επικαιρότητας. Ασφαλώς, τους τελευταίους 14 μήνες η κοινωνία παρακολουθεί με τεράστιο ενδιαφέρον τις εξελίξεις γύρω από την τραγωδία των Τεμπών, με τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές να κάνουν μια δράση κάθε 28 του μήνα, δείχνοντας εμπράκτως ότι δεν ξεχνούν τις 57 ψυχές που χάθηκαν μετά τη σύγκρουση των δύο τρένων.
Η αρχή και οι πρώτες δράσεις
Όλα ξεκίνησαν το 2018 και έκτοτε οι παρεμβάσεις εικαστικού -και όχι μόνο- περιεχομένου διαδέχονται η μία την άλλη. «Το πρώτο γκράφιτι που κάναμε ήταν ο επαναστάτης με τα λουλούδια του Banksy, το οποίο συνοδέψαμε με τον στίχο του Οδυσσέα Ελύτη “την άνοιξη, αν δεν τη βρεις, τη φτιάχνεις”. Στις δράσεις, ο Δήμος Ανδραβίδας – Κυλλήνης μας δίνει τα χρώματα και εμείς αποτυπώνουμε στον τοίχο τις σκέψεις μας. Θέλουμε να δείχνουμε το πώς θα έπρεπε να είναι ο κόσμος. Όλα γίνονται από εκπαιδευτικούς και μαθητές και αυτός είναι ο λόγος που οι δράσεις ονομάζονται “ΝΕΑΡές πινελιές στον δήμο μας”. Βάφουμε -με πολύχρωμα χρώματα- παιδικές χαρές και παγκάκια, ενώ γράφουμε και στίχους από ποιήματα. Πηγαίνουμε σε διάφορα χωριά της περιοχής μας», αναφέρει στην Politic o Κώστας Διαμαντόπουλος.
Επιπλέον, στίχοι ποιημάτων γράφονται κάθε χρόνο στο δημαρχείο της περιοχής, με την επικαιρότητα να αποτελεί… οδηγό για τις λέξεις που θα επιλεχθούν. «Στόχος μας ως ΝΕΑΡοCOSMOS είναι να αλλάζουμε ποιητή κάθε χρόνο. Πέρυσι κάναμε γκράφιτι για τον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά και μια ακόμα τοιχογραφία με ένα παιδί από το Μάλι, το οποίο ξεκίνησε για την Ευρώπη, έχοντας μαζί του το απολυτήριο γυμνασίου, για να δείξει ότι είναι μορφωμένο. Εν τέλει, η βάρκα στην οποία επέβαινε αναποδογύρισε και ο μικρός πνίγηκε στη Μεσόγειο. Θέλουμε τα γκράφιτι να επικοινωνούν μεταξύ τους και να λένε μια ιστορία, ώστε ο κόσμος που τα βλέπει να… ψάχνει από πίσω, να επιθυμεί να μάθει το τι έχει συμβεί», προσθέτει ο κ. Διαμαντόπουλος.
Στις 28 κάθε μήνα γίνεται μια δράση για τα θύματα των Τεμπών
Στις 28 Φεβρουαρίου 2023 οι δύο αμαξοστοιχίες συγκρούστηκαν μετωπικά, καθώς για αρκετά χιλιόμετρα πήγαιναν στην ίδια γραμμή, χωρίς να υπάρχουν οι κατάλληλες δικλείδες ασφαλείας, για να αποφευχθεί το μοιραίο. Λίγες μέρες αργότερα έγινε κάλεσμα από τα μέλη του «ΝΕΑΡοΚΟΣΜΟΥ» προς όλους τους συλλόγους της περιοχής, για να πραγματοποιηθεί μια ενωτική και μαζική κινητοποίηση. «Κάναμε σιωπηλή πορεία στη Βάρδα, όπου μαζεύτηκαν όλοι οι σύλλογοι της περιοχής. Πήραμε φαναράκια και από το δημαρχείο καταλήξαμε στον Σιδηροδρομικό Σταθμό. Εκεί ανάψαμε κεριά και αφήσαμε λουλούδια στις ράγες των τρένων. Τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη των θυμάτων και έπειτα αποχωρήσαμε», υπογραμμίζει ο Κώστας Διαμαντόπουλος.
Το αίτημα για δικαίωση των ανθρώπων που χάθηκαν είναι μαζικό και ακούγεται διαρκώς σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί που συμμετέχουν ενεργά στις δράσεις που διοργανώνει ο «ΝΕΑΡοCOSMOS» ενώνουν τις δυνάμεις τους την 28η ημέρα κάθε μήνα, αποτίνοντας φόρο τιμής στα θύματα της τραγωδίας, που ως επί το πλείστον ήταν νέοι άνθρωποι. «Αποφασίσαμε να κάνουμε μια δράση κάθε 28 του μήνα. Φέτος ξεκινήσαμε λίγο πριν το καρναβάλι της Πάτρας. Στις 28 Φεβρουαρίου πήγαμε μαζί με τα παιδιά και φωτογραφηθήκαμε στο γκράφιτι του κοριτσιού με το κόκκινο μπαλόνι, όπου αναγράφεται ο αριθμός “57”, για τους ανθρώπους που σκοτώθηκαν εκείνη τη νύχτα. Στο καρναβάλι ήμασταν 150 άτομα, μαθητές και γονείς. Στις 28 Μαρτίου είχαμε 150 φωτισμένους χαρταετούς που σχημάτιζαν τον αριθμό “57” και πήραμε το πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό “Αυτοφωτιστείτε”, σε ένα καρναβάλι όπου συμμετείχαν 160.000 καρναβαλιστές. Αντίστοιχο βραβείο είχαμε λάβει πριν από αρκετά χρόνια και το είχα αφιερώσει στον πατέρα μου που έφυγε από τη ζωή. Τώρα το αφιερώσαμε στα 57 θύματα των Τεμπών», τονίζει χαρακτηριστικά ο επικεφαλής του «ΝΕΑΡοΚΟΣΜΟΥ».
Μάλιστα, την 28η ημέρα του Απρίλη, έγινε ένα ακόμα γκράφιτι, το οποίο απεικονίζει έναν άνδρα να παίζει σαξόφωνο, από το οποίο βγαίνουν 57+2 πολύχρωμες πεταλούδες, με τον Κώστα Διαμαντόπουλο να εξηγεί τον συμβολισμό της εν λόγω ζωγραφιάς: «57 πολύχρωμες πεταλούδες για τα θύματα των Τεμπών και δύο επιπλέον για δύο δικούς ανθρώπους».
Πολλές από τις δράσεις του συλλόγου έχουν ως θεματική τον Μικρό Πρίγκιπα, από το γνωστό βιβλίο του Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ. Στο άμεσο μέλλον, μαθητές και εκπαιδευτικοί θα φορέσουν μπλούζα με τον πλανήτη του Μικρού Πρίγκιπα με ένα κόκκινο μπαλόνι, επάνω στο οποίο θα αναγράφεται ο αριθμός «57», ενώ στο πίσω μέρος θα υπάρχει το μήνυμα «Μαμά έφτασα στον πλανήτη του Μικρού Πρίγκιπα». Αναμφίβολα μια κίνηση με ξεκάθαρα μηνύματα για τα Τέμπη, που ενδεχομένως θα συνδυαστεί με περίπατο 57 λεπτών στο δάσος ή καθαρισμό κάποιας περιοχής από σκουπίδια.
«Όσο μπορούμε θα συνεχίσουμε αυτές τις δράσεις και τους επόμενους μήνες. Θέλουμε να δημιουργούμε. Θα βάλουμε 57 πολύχρωμες κορδέλες σε δέντρα και επίσης επιθυμία μου είναι να κάνουμε ένα εικαστικό δρώμενο με 57 χαρταετούς πάνω σε ένα ή δύο δέντρα ταυτόχρονα. Θα συνεχίσουμε μέχρι να δικαιωθούν οι ψυχές των ανθρώπων που χάθηκαν στα Τέμπη, για να μην ξεχαστεί ποτέ αυτή η τραγωδία», επισημαίνει ο κ. Διαμαντόπουλος.
Επίσης, στα σκαριά βρίσκεται και μια θεατρική παράσταση 30 λεπτών, η οποία ονομάζεται «Η Κραυγή», που αναμένεται να συγκλονίσει τους θεατές και δεν πραγματοποιήθηκε στην αρχική της ημερομηνία -βάσει προγραμματισμού- την Κυριακή (28/4) λόγω πένθους.
Η ανταπόκριση των παιδιών και τα μηνύματα των δράσεων
Είναι πολύ σημαντικό ότι οι μαθητές δείχνουν έντονο ενδιαφέρον για τις δράσεις που πραγματοποιούνται, με τη συγκίνηση στα πρόσωπά τους να αποτυπώνει τον έντονο πόνο που ένιωσαν στο άκουσμα της τραγωδίας. «Τα παιδιά έχουν πολύ έντονα συναισθήματα για τα Τέμπη και τα μεγαλύτερα εξ αυτών αντιλαμβάνονται το κομμάτι της δικαιοσύνης. Τόσο οι μαθητές, όσο και οι γονείς είναι δίπλα μας σε κάθε δράση που κάνουμε και αυτό είναι όμορφο. Ο Δήμος Ανδραβίδας – Κυλλήνης διοργανώνει μια φορά τον χρόνο τα “Βουπράσια” και εμείς αφιερώσαμε την περσινή εκδήλωση στα Τέμπη. Ακούστηκε το τραγούδι “Στην Κοιλάδα των Τεμπών” και αφήσαμε μαύρα μπαλόνια στον ουρανό. Κάθε πρότζεκτ είναι αποτέλεσμα προετοιμασίας πολλών ημερών, με ορίζοντα την 28η ημέρα κάθε μήνα», διευκρινίζει ο επικεφαλής του «ΝΕΑΡοΚΟΣΜΟΥ».
«Στο τέλος η αγάπη και η δικαιοσύνη θα νικήσουν. Ευελπιστούμε και παλεύουμε για να γίνει αυτό. Θα αγωνιζόμαστε μέχρι το τέλος. Δεν θα αλλάξουμε την κοινωνία με μολότοφ, αλλά με λουλούδια. Με ένα μπουκέτο λουλούδια ο κόσμος θα αλλάξει προς το καλύτερο και θα υπάρξει δικαιοσύνη. Θέλουμε να περάσουμε αυτό το μήνυμα στα παιδιά. Οι συγγενείς των θυμάτων των Τεμπών δίνουν τον δικό τους αγώνα για δικαίωση, οπότε εμείς παίρνουμε δύναμη, αλλά και έμπνευση, από τη δικιά τους προσπάθεια. Από τη μεριά μας βάζουμε ένα μικρό λιθαράκι», συμπληρώνει ο Κώστας Διαμαντόπουλος.
Εξάλλου, οι καλλιτεχνικές δράσεις επεκτείνονται και στον χορό, καθώς ο σύλλογος ετοιμάζει χορογραφίες για τρία διαφορετικά τραγούδια, τα οποία στέλνουν συγκεκριμένα μηνύματα μέσα από συγκλονιστικούς στίχους. Το πρώτο είναι το «Πάντα θα ξημερώνει» του Αλκίνοου Ιωαννίδη, το δεύτερο είναι το «Φύγε» της Χάρις Αλεξίου και το τρίτο «Το όνομά μου είν’ το δικό σου» του Σπύρου Γραμμένου. Ο «ΝΕΑΡοCOSMOS» τίμησε και τη μνήμη του Άλκη Καμπανού, δημιουργώντας ένα πολύχρωμο γκράφιτι με τα χρώματα όλων των ομάδων, για να μην ξεχαστεί ποτέ ο νεαρός φίλαθλος του Άρη που δολοφονήθηκε στη Θεσσαλονίκη.
«Βλέπουμε τα παιδιά να δακρύζουν με τέτοιες ιστορίες. Επαναστατούμε με τα λουλούδια. Την άνοιξη, αν δεν τη βρούμε, θα τη φτιάξουμε. Θα φτιάξουμε τη δικιά μας άνοιξη», επισημαίνει ο κ. Διαμαντόπουλος.
Δείτε επίσης: Τέμπη – Πατέρας θύματος: «Δώσανε 700 χιλιάρικα για τη συγκάλυψη του αιώνα και όχι 200 για την τηλεδιοίκηση» (ΒΙΝΤΕΟ)
