Όταν η επέτειος για τη συμπλήρωση 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση εμπνέει ερασιτέχνες χορευτές, φίλους της παράδοσης και της ιστορίας, τότε το αποτέλεσμα αποτυπώνεται στις σελίδες ενός ιδιαίτερα καλαίσθητου επετειακού και συλλεκτικού ημερολογίου, που δημιούργησε με πολλή φροντίδα το Λύκειο Ελληνίδων Ξάνθης (Λ.Ε.Ξ.).
Το στοιχείο όμως εκείνο που κάνει αυτή τη συλλογική προσπάθεια και εκδοτική δουλειά τόσο ξεχωριστή είναι ο επαγγελματισμός που διακρίνει όλους όσοι συμμετείχαν στη φωτογράφηση. Από τον καταξιωμένο ταλαντούχο Ξανθιώτη φωτογράφο Γρηγόρη Λεοντιάδη, μέχρι τα δραστήρια μέλη του διοικητικού συμβουλίου του Λ.Ε.Ξ., τους πολυπληθείς ακούραστους φίλους του συλλόγου, κυρίως όμως τους μικρούς και μεγάλους χορευτές, άνδρες και γυναίκες, αγόρια και κορίτσια, που προσφέρθηκαν εθελοντικά να συμμετάσχουν σ’ αυτή την προσπάθεια, με πολλή διάθεση κυρίως όμως υπομονή κι επιμονή.
Για περισσότερους από τρεις μήνες, η διοίκηση του Λ.Ε.Ξ. και πάνω από εβδομήντα χορευτές εργάστηκαν σκληρά, ακόμα και κάτω από δύσκολες συνθήκες, για να φέρουν σε πέρας ένα αποτέλεσμα που θα ζήλευε κάθε μεγάλος εκδοτικός οίκος που αποφάσιζε να δημιουργήσει ένα επετειακό ημερολόγιο για να τιμήσει τους αγωνιστές της Ελληνικής Επανάστασης.
Πολλά σκηνικά κι επίμονη προσπάθεια
Μέσα σε τρεις μήνες στήθηκαν σκηνικά σε διάφορα μέρη της Ξάνθης, από την ορεινή Γλαύκη μέχρι τα στενά του ποταμού Νέστου, και από το αρχοντικό του Χατζηδάκη στην καρδιά της παλιάς πόλης μέχρι το λιμάνι της Κεραμωτής. Κινητοποιήθηκαν πρόσωπα και φορείς, αναζητήθηκαν χορηγίες, ενοικιάστηκαν φορεσιές όταν χρειάστηκε, έγινε η εκπαίδευση των προσώπων που θα συμμετείχαν στη δράση αποτυπώνοντας σημαντικά ιστορικά πρόσωπα. Γράφτηκαν τα κείμενα που θα συνόδευαν το ημερολόγιο, οργανώθηκαν οι φωτογραφίσεις ανά ομάδες τηρώντας όλα τα υγειονομικά πρωτόκολλα, επεξεργαστήκαν εκατοντάδες φωτογραφίες πριν το τελικό αποτέλεσμα φτάσει στο τυπογραφείο.
Από τις πρώτες κιόλας μέρες κυκλοφορίας του, το ημερολόγιο έγινε ανάρπαστο και όπως εξηγεί, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η πρόεδρος του Λ.Ε.Ξ. Ευτέρπη Στάντσιου, «η ανταπόκριση του κόσμου ήταν η μεγαλύτερη επιβράβευση για την επίπονη προσπάθεια που καταβάλλαμε όλους αυτούς μήνες».
Στο ημερολόγιο εντυπωσιάζουν όχι μόνο η ζωντάνια των φωτογραφιών αλλά και οι αυθεντικές παραδοσιακές ενδυμασίες, οι περισσότερες προερχόμενες από την ιματιοθήκη του Λ.Ε.Ξ. Εικόνες της καθημερινής ζωής των ανθρώπων της υπαίθρου, την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης, αποτυπώνονται εξαιρετικά στις σελίδες του ημερολογίου. Ο Ξανθιώτης φιλόλογος, ιστορικός και συγγραφέας Θανάσης Μουσόπουλος επιμελήθηκε το μεγαλύτερο μέρος των κειμένων που φιλοξενούνται στο ημερολόγιο φωτίζοντας άγνωστες πτυχές της τοπικής ιστορίας και των ηρώων της που συμμετείχαν στον απελευθερωτικό αγώνα.
Η κ. Στάντσιου δεν κρύβει τον ενθουσιασμό και τη συγκίνησή της για το τελικό αποτέλεσμα που επιτεύχθηκε με τη συμμετοχή όλων, κυρίως όμως των χορευτών του Λ.Ε.Ξ. που χάρη στην καθοδήγηση του χοροδιδάσκαλου Κυριάκου Αθανασιάδη και του φωτογράφου Γρηγόρη Λεοντιάδη πέτυχαν το επιθυμητό αποτέλεσμα.
Ξεχωριστή ήταν και η συνδρομή της Ιεράς Μητρόπολης Ξάνθης και Περιθεωρίου και προσωπικά του μητροπολίτη κ. Παντελεήμονα, ο οποίος συναίνεσε ώστε δυο κληρικοί να συμμετάσχουν στις φωτογραφίσεις, στις σκηνές που απαιτούνταν η παρουσία ιερωμένου.
Απόδοση της οφειλόμενης τιμής
«Μέσα από αυτή τη συμμετοχική δουλειά και συλλογική προσπάθεια», τονίζει η κ. Στάντσιου, «θελήσαμε να αναδείξουμε τον ηρωισμό και την αγάπη των ανθρώπων για την πατρίδα, για τον πόθο της ελευθερίας. Ήταν αυτός ο πόθος, αυτή η μεγάλη επιθυμία για ανεξαρτησία, που οδήγησε στη σύσταση του ελληνικού κράτους. Για τον λόγο αυτό λοιπόν τίποτα δεν ήταν πρόχειρο, τίποτα δεν έγινε στο πόδι. Υπήρχε προγραμματισμός, οργάνωση, μελέτη σε όλα όσα κάναμε, γιατί μόνο έτσι θα αποδίδαμε την οφειλόμενη τιμή».
Το ημερολόγιο των 170 σελίδων χωρίζεται σε 12 ενότητες – θεματολογίες (μια για κάθε μήνα) συν τρεις αφιερωματικές ενότητες: Στη Φιλική Εταιρεία, στην τολμηρή Θρακώτισσα Δόμνα Βιζβίζη και στο ολοκαύτωμα της Σαμοθράκης, μέσα από το οποίο αποτίεται φόρος τιμής σε όλους τους Θρακιώτες ήρωες της επανάστασης.
Οι υπόλοιπες ενότητες είναι αφιερωμένες: στους ήρωες της επανάστασης, στη συμβολή των γυναικών στον απελευθερωτικό αγώνα, στο μοναστήρι της Αγίας Λαύρας και τον Παλαιών Πατρών Γερμανό, στο ολοκαύτωμα της Νάουσας, στην προσωπικότητα του Γρηγόριου Δίκαιου (Παπαφλέσσα), στους θρυλικούς μπουρλοτιέρηδες του ’21, στους παιδικούς αρραβώνες, στη Λασκαρίνα Μπουμπουλίνα, στο κρυφό σχολειό, στις ηρωικές Σουλιώτισσες, στη συμμετοχή των Κρητών στην επανάσταση και τέλος, στη σύσταση του νεότερου ελληνικού κράτους.
Η παρουσίαση του ημερολογίου
Μια καινοτομία αυτού του συλλεκτικού ημερολογίου ήταν η επίσημη διαδικτυακή παρουσίασή του που λόγω της πανδημίας του κορονοϊού έγινε μέσα από το αρχοντικό όπου στεγάζεται το Λ.Ε.Ξ. Στη διάρκεια αυτής της παρουσίασης, που χωρίστηκε σε τρεις ημέρες, έγινε αναφορά στο ημερολόγιο, στα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν το 1821 και στις ενδυμασίες που παρουσιάζονται στις σελίδες του ημερολογίου. Την τελευταία μέρα προβλήθηκε μια διαδικτυακή παράσταση Καραγκιόζη, όπου ο βραβευμένος καραγκιοζοπαίχτης, συγγραφέας και εκπαιδευτικός από την Ξάνθη, Απόστολος Δομτζίδης, παρουσίασε το έργο «τα αινίγματα της Ελευθερίας», από το θίασό του «τα παραμύθια του Καραγκιόζη».
