Ο Ιβάν, η Αφροδίτη και η μαγική ξύλινη Ματριόσκα. Ο Μόσχος , η Νίκη…Ποιοι είναι όλοι αυτοί, που έρχονται να μας κάνουν παρέα στις διακοπές, αποκαλύπτοντας πολιτισμούς και τους δεσμούς φιλίας των χωρών Ελλάδας και Ρωσίας;
“Είναι οι ήρωες τριών βιβλίων – παραμυθιών στα ελληνικά και ρώσικα, με… μαγικές ξεναγήσεις στα μνημεία της Θεσσαλονίκης και της Μόσχας που γράφτηκαν από τους μαθητές του Ελληνικού σχολείου Μόσχας”, εξηγεί η Γεωργία Παπαδοπούλου, δασκάλα την περίοδο 2014-2019 στο τμήμα Ελληνικής Γλώσσας (ΤΕΓ) Μόσχας , μιλώντας στο ραδιόφωνο του Αθηναϊκού και Μακεδονικού Πρακτορείου Ειδήσεων “Πρακτορείο 104,9 FM”.
Mετά από πέντε χρόνια εργασίας στη Μόσχα, η Γεωργία Παπαδοπούλου, δηλώνει ερωτευμένη με τη Ρωσία. “Ακόμα και στο κρύο και στο χιόνι… ζεσταινόταν η ψυχή μου, μόλις σκεφτόμουν τους μαθητές μου και τους ανθρώπους που γνώρισα και εργάστηκα στη ρωσική πρωτεύουσα”, λέει.
Η ίδια διάλεξε ως διδακτική πρακτική το «παραμύθι», που ενισχύει την επιθυμία για μάθηση και ενθαρρύνει τη δημιουργικότητα καλλιεργώντας την φαντασία των μαθητών.
Στην δημιουργική εφαρμογή της διδασκαλίας της, στα Ελληνόπουλα που μένουν στη Μόσχα με γονείς που εργάζονται εκεί στις πολυεθνικές εταιρίες, στα παιδιά από την ελληνική διασπορά αλλά και στα Ρωσάκια που επέλεξαν την ελληνική γλώσσα ως ξένη γλώσσα, η δασκάλα από την Θεσσαλονίκη έκανε διδακτικές παρεμβάσεις με τις μυθοπλαστικές ιστορίες που έγραψαν οι μαθητές του Τ.Ε.Γ Μόσχας, στο διάστημα 2016-2018, και συνδέουν αντίστοιχα τη Μόσχα με την Αθήνα και τη Μόσχα με τη Θεσσαλονίκη.
“Η προσπάθεια μας δεν θα ήταν τόσο επιτυχής, αν δεν υπήρχε η πολύ καλή συνεργασία με το 27ο Δημοτικό Σχολείο της Θεσσαλονίκης. Απώτερος εκπαιδευτικός στόχος ήταν, μέσω της σύνδεσης και της ανάδειξης των φυσικών και πολιτιστικών μνημείων και των σύγχρονων κατασκευών, να μάθουν οι μαθητές αβίαστα με τρόπο ευχάριστο και βιωματικό, την ιστορία και τη γεωμορφολογία των δυο κρατών και μέσα από τη λαϊκή παράδοση να γνωρίσουν και την ιδιαίτερη ψυχοσύνθεση των δύο λαών, προσφέροντάς τους παράλληλα περισσότερες ευκαιρίες για έκθεση σε πολιτισμικές πληροφορίες και διαπολιτισμικές συγκρίσεις”, τόνισε.
“ Ένα παραμυθένιο ταξίδι”
Στο τρίτο βιβλίο που εκδόθηκε με τίτλο “Ένα παραμυθένιο ταξίδι”, φίλοι, συνοδοιπόροι και βοηθοί στην περιπέτεια, είναι οι ήρωες των σημαντικότερων ελληνικών και ρώσικων παραδοσιακών παραμυθιών.
Οι αναγνώστες μαθαίνουν για παράδειγμα, ότι τα ρώσικα παραμύθια δεν αρχίζουν με την καθιερωμένη φράση «μια φορά κι έναν καιρό…”, αλλά με τη φράση που χαρακτηρίζει την απεραντοσύνη της Ρωσίας: “Μακριά από εδώ τρεις φορές, στην ένατη χώρα και άλλες τρεις φορές στο δέκατο βασίλειο…”.
“Χαρακτηριστικό είναι – λέει η κα Παπαδοπούλου- ότι το άλογο είναι ο πολυτιμότερος σύντροφος του ανθρώπου στη Ρωσία, κι ότι οι ήρωες προτιμούν να βάλουν σε κίνδυνο τη δική τους ζωή, παρά τη ζωή του αλόγου τους κι όταν μπαίνει δράκος στον πύργο δεν λέει “ανθρώπινο κρέας μου μυρίζει” αλλά “Ρώσος μου μυρίζει…”
Σε όλο το ταξίδι,ο Ιβάν, η Αφροδίτη και η μαγική ξύλινη Ματριόσκα(το παραδοσιακό παιχνίδι μπάμπουσκα) προσπαθούν να αποφύγουν την κακιά μάγισσα Μπάμπα Γιαγκά που τους κυνηγάει για να πάρει πίσω τη μαγική Ματριόσκα…
“ Ευτυχώς όμως η μαγική Ματριόσκα στέλνει για βοηθούς τους ήρωες των παραμυθιών. Έτσι το αλογάκι Κονιόκ Γκορμπουνόκ, το Φλογοπούλι, το Κεπανάκι, το Καλαμπόκ, η Βασιλοπούλα- Βατραχούλα, η Ξανθομαλλούσα, το Σκλαβί, ο Σιμιγδαλένιος, βοηθούν καθώς ταλαιπωρούν αφάνταστα την κακιά μάγισσα, δίνοντας της έτσι το μάθημα που της αξίζει…” , εξηγεί η δασκάλα που δίδαξε την ελληνική γλώσσα στη Μόσχα στηρίζοντας μ αυτόν τον τρόπο και το…μεγάλο μάθημα της φιλίας των δύο λαών.
Τα πρωτότυπα κείμενα των τριών βιβλίων γράφτηκαν στην ελληνική γλώσσα και μεταφράστηκαν από φοιτητές και καθηγητές της σχολής διεθνούς δημοσιογραφίας του πανεπιστημίου MGIMO της Μόσχας. “Θέλαμε να εμπλέξουμε τους Ρώσους φοιτητές με πρωτότυπα κείμενα, κείμενα που έχουν σχέση κυρίως με τον ελληνικό πολιτισμό και την ιστορία μας αλλά και με τον ρωσικό, όπου με τη σειρά τους και την άψογη μετάφρασή τους θα καθιστούσαν κοινωνό και το ρωσικό αναγνωστικό κοινό”, επισήμανε η κα Παπαδοπούλου.
“Μόσχος και Νίκη”
Την περσινή χρονιά που ήταν και “Έτος Τουρισμού Ελλάδας-Ρωσίας», η δασκάλα των ελληνικών μαζί με τους μαθητές της και σε συνεργασία με το 27ο Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης γράψανε τη συνέχεια του παραμυθιού “Μόσχος και Νίκη”, με το οποίο συνδέονται …μαγικά ιστορικά κτίρια, μνημεία της φύσης αλλά και σύγχρονες κατασκευές της Μόσχας(“Μόσχος”) και της Θεσσαλονίκης( “Νίκη”) όπως “Λευκός Πύργος-Κόκκινοι Πύργοι του Κρεμλίνου”, “Πύργος του Ο.Τ.Ε – Πύργος Ραδιοτηλεόρασης Οστάνκινο” κ.α. Το συγκεκριμένο βιβλίο απέσπασε μάλιστα βραβείο της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς 2018 και χαρακτηρίστηκε ως “ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον Πρόγραμμα Σχολικών Δραστηριοτήτων, το οποίο προάγει τη φιλαναγνωσία και παράλληλα συμβάλλει στην ανάδυση της δημιουργικής έκφρασης των μαθητών των συνεργαζόμενων σχολείων”.
Οι μαθητές της Μόσχας περιπλανήθηκαν νοερά σε πλατείες, ιστορικά κτίρια-σύμβολα, σύγχρονες κατασκευές και μνημεία της φύσης της Θεσσαλονίκης ενώ οι μαθητές της Θεσσαλονίκης εξερεύνησαν τα αντίστοιχα μνημεία της Μόσχας παρουσιάζοντας πληροφορίες για ιστορικά γεγονότα που συνέβησαν την ίδια εποχή στη Θεσσαλονίκη και τη Μόσχα, όπως η μεγάλη πυρκαγιά του 1917 που άλλαξε ριζικά την φυσιογνωμία της Θεσσαλονίκης, συμπίπτοντας χρονολογικά με την ρώσικη επανάσταση του 1917 που άλλαξε την ιστορία της χώρας και της ανθρωπότητας.
“Μιλήσαμε για την ιστορική πορεία των 2.300 χρόνων της Θεσσαλονίκης και των 870 χρόνων της Μόσχας καθώς και τη διαφορετική εξέλιξη της κάθε μιας. Τα μεγέθη εντελώς διαφορετικά. Η Μόσχα, πρωτεύουσα του κράτους της Ρωσίας, με 23.000.000 κατοίκους, πρώην έδρα των Τσάρων και της πάλαι ποτέ Σοβιετικής Ένωσης, με παλάτια, κάστρα, μεγαλεπήβολα κτίρια, τεράστιους δρόμους. Από την άλλη, η Θεσσαλονίκη με την τεράστια ιστορία της, που σε κάθε γωνιά του ιστορικού κέντρου της έχει να επιδείξει πλήθος μνημείων της ελληνιστικής, της ρωμαϊκής, της βυζαντινής ιστορίας της… Με τη φαντασία των παιδιών όλα αναμείχθηκαν εκπαιδευτικά”.
Των δύο αυτών βιβλίων είχε προηγηθεί η επίσης ταξιδιωτική μυθοπλαστική ιστορία «Μόσχος και Αθηνά-Piaga Bovlu», το 2016.Στο “Μόσχος και Αθηνά” συγκεντρώθηκαν 14 ζευγάρια «ομοειδών θεμάτων” τα οποία οι μαθητές επέλεξαν ανάλογα με τα ενδιαφέροντά τους.
“ Ενας χαρταετός με νότες, μια αρχαϊκή κόρη, ένας Πήγασος κ.α. ερχόταν και τους ταξίδευαν στα μνημεία-σύμβολα των δύο πόλεων λέγοντας απλά τις δύο μαγικές λέξεις «Piaga Bovlu», που αποτελούν αναγραμματισμό των λέξεων «Α-ΓΑ-ΠΗ» και στα ρώσικα «ΛΟΥ-ΜΠΟΒ», λέει η παιδαγωγός Γεωργία Παπαδοπουλου, αποκαλύπτοντας το μυστικό σύνθημα του πρώτου δίγλωσσου βιβλίου.
Πρέπει να σημειωθεί, ότι το πρώτο δίγλωσσο παιδικό βιβλίο “Μόσχος και Αθηνά” εκδόθηκε από την Γ.Γ. Απόδημου Ελληνισμού και το Δήμο Ασπρόπυργου. Τα δύο άλλα από τη Βουλή των Ελλήνων(2018).
*Το βιβλίο «Μόσχος και Νίκη» βρίσκεται στην ηλεκτρονική μορφή στο διαδίκτυο http://online.fliphtml5.com/tezjy/zzeu/#p=1
Σοφία Προκοπίδου