Συμπληρώνοντας 84 χρόνια από το «Όχι» και 80 χρόνια από την απελευθέρωση της Αθήνας από τους Γερμανούς κατακτητές, ιστορικές μέρες για τη χώρα μας, δεν θα πρέπει ποτέ να ξεχνάμε τις θυσίες και τα βάσανα του ελληνικού λαού, τους ήρωες που άφησαν την τελευταία τους πνοή στα ελληνοαλβανικά σύνορα. Κατά τη διάρκεια των μαχών του ‘40 στα ελληνοαλβανικά σύνορα και τα περισσότερα από τρία χρόνια σκλαβιάς, οι σελίδες της ιστορίας γέμισαν από ηρωισμό και γεγονότα φρίκης. Παλικαράκια και κορίτσια που ήταν έτοιμα να θυσιαστούν για να γράψουν ένα σύνθημα ελπίδας και αγώνα στους τοίχους, χιλιάδες που πήραν τα βουνά για να ενταχθούν στην εθνική αντίσταση, αλλά και για το αντίθετο. Όλους αυτούς που βρήκαν ευκαιρία να πλουτίσουν στις μαύρες χρονιές της κατοχής και φυσικά οι δοσίλογοι που πλήγωσαν τη χώρα μας περισσότερο και από τους κατακτητές.
Όλη αυτή η πλούσια ιστορία ήταν λογικό να έχει μία εξέχουσα θέση στην ελληνική κινηματογραφία, αλλά δυστυχώς το έπος του ‘40, η κατοχή και η αντίσταση έπεσαν στα νύχια των μηχανισμών της χούντας, με ταινίες βγαλμένες από τον προπαγανδιστικό μηχανισμό των πραξικοπηματιών, με ελάχιστες εξαιρέσεις, που ξεπέρασαν τη λογοκρισία.
Οι «ηρωικές ταινίες» είναι συνυφασμένες στη συνείδηση του κοινού με γραφικότητες, εξόφθαλμη προπαγάνδα και τις μεγαλοστομίες των «υπερπαραγωγών» του Τζέιμς Πάρις. Ωστόσο, υπάρχουν και ορισμένες εξαιρετικές ταινίες που ενδιαφέρουν τόσο κινηματογραφικά όσο και από ιστορική άποψη.
Με αφορμή την αυριανή επέτειο, ας θυμηθούμε τις δέκα καλύτερες ταινίες για εκείνες τις δύσκολες εποχές, που αναδεικνύουν το ταλέντο ορισμένων συντελεστών, πίσω και μπροστά από την κάμερα, κάποιες από τις οποίες σπανίως βλέπουμε στην τηλεόραση.
Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση: Η καλύτερη ταινία για την κατοχή και την αντίσταση στην Ελλάδα, δίχως εξόφθαλμους ηρωισμούς και μεγάλα λόγια, με έναν Θανάση Βέγγο σε μοναδική ερμηνεία. Η ταινία αγαπήθηκε από το κοινό και κέρδισε τρία βραβεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 1971.
Το ξυπόλητο τάγμα: Αφήνει ένα συγκλονιστικό αποτύπωμα της εποχής, χρησιμοποιώντας 60 παιδιά από ορφανοτροφεία. Αξιοσημείωτο είναι ότι η μουσική έγραψε ο Μίκης Θεοδωράκης.
Το μπλόκο: Μια ταινία που αναφέρεται στο μπλόκο στην Κοκκινιά, με εξαιρετική μουσική του Θεοδωράκη και την ερμηνεία του Κώστα Καζάκου να ξεχωρίζει.
Ουρανός: Μια ταινία που έχει παραμείνει σχεδόν άγνωστη στην Ελλάδα, παρά τις πολλές διακρίσεις της, καθώς εξερευνά τις μνήμες των επιζώντων από τον πόλεμο.
Ψηλά τα χέρια Χίτλερ: Μια δραματική κωμωδία που εστιάζει σε απλούς ανθρώπους και τις ηρωικές τους αποφάσεις κατά τη διάρκεια της κατοχής.
Προδοσία: Μια πολυβραβευμένη ταινία που συνδυάζει στοιχεία ναζιστικής προπαγάνδας με ισχυρά αντιπολεμικά μηνύματα.
Αυτοί που μίλησαν με το θάνατο: Παντρεύει τη φοιτητική ζωή με τις δραματικές εξελίξεις του πολέμου.
Αδούλωτοι Σκλάβοι: Η πρώτη ταινία με πρωταγωνίστρια την Έλλη Λαμπέτη, που συνδυάζει αντιστασιακές ιστορίες νέων ανθρώπων.
Το τελευταίο σημείωμα: Ένα συγκλονιστικό αντιστασιακό δράμα που αντλεί από την ιστορία του Ναπολέοντα Σουκατζίδη.
Οι Γερμανοί ξανάρχονται: Μια ταινία που ασχολείται με τον εμφύλιο πόλεμο και την επιστροφή των Γερμανών, με έξυπνους διαλόγους και εξαιρετικούς ηθοποιούς.
