Από το ματωμένο φεγγάρι και τη μερική έκλειψη του Ήλιου μέχρι την εξαφάνιση των δακτυλίων του Κρόνου, ο Μάρτιος είναι γεμάτος από συναρπαστικά αστρονομικά γεγονότα για τους παρατηρητές του ουρανού.
Τη νύχτα της 13ης προς 14η Μαρτίου, οι παρατηρητές του ουρανού στη βόρεια και νότια Αμερική, καθώς και σε περιοχές της Ευρώπης, της Αφρικής και της Ωκεανίας, θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν μια ολική έκλειψη Σελήνης, γνωστή και ως «Ματωμένο Φεγγάρι», λόγω της κόκκινης απόχρωσης που θα έχει η Σελήνη. Η σεληνιακή έκλειψη πραγματοποιείται όταν η Σελήνη, η Γη και ο Ήλιος ευθυγραμμίζονται, με τη Γη να βρίσκεται μεταξύ των δύο άλλων ουράνιων σωμάτων. Ωστόσο, η Σελήνη παίρνει ένα κοκκινωπό χρώμα, καθώς το ηλιακό φως φιλτράρεται μέσα από τη γήινη ατμόσφαιρα. Το πόσο κόκκινο εμφανίζεται το φεγγάρι μπορεί να εξαρτηθεί από το πόση ρύπανση ή σύννεφα υπάρχουν στην ατμόσφαιρα.
Πρόκειται για την πρώτη ολική έκλειψη Σελήνης από το 2022. Στην Ελλάδα, η ολική φάση της έκλειψης δεν θα είναι ορατή, παρά μόνο η έκλειψη όταν η Σελήνη θα μπει στην παρασκιά της Γης. Η μέγιστη φάση της θα συμβεί στις 6.33 το πρωί της 14ης Μαρτίου και συνίσταται η παρατήρηση από υψηλά σημεία. Σημειώνεται ότι ενώ για τις ηλιακές εκλείψεις απαιτούνται ειδικά γυαλιά, οι σεληνιακές εκλείψεις είναι ασφαλείς για παρατήρηση με γυμνό μάτι.
Η συγκεκριμένη έκλειψη Σελήνης είναι η πρώτη μιας τετράδας σεληνιακών εκλείψεων, με τις άλλες να πραγματοποιούνται στις 8 Σεπτεμβρίου 2025 (ολική), στις 3 Μαρτίου 2026 (ολική) και στις 28 Αυγούστου 2026 (μερική).
Οι δακτύλιοι του Κρόνου εξαφανίζονται
Ένα από τα πιο εμβληματικά χαρακτηριστικά του Ηλιακού μας συστήματος, οι δακτύλιοι του Κρόνου, θα εξαφανιστούν στις 23 Μαρτίου. Δεν πρόκειται για μια μόνιμη εξαφάνιση, καθώς οι δακτύλιοι έλκονται από τη βαρύτητα προς τον Κρόνο ως μια σκονισμένη βροχή σωματιδίων πάγου. Αυτή τη στιγμή, όμως, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, καθώς οι δακτύλιοι θα γίνουν αόρατοι από τη Γη για ένα μικρό χρονικό διάστημα. Καθώς η Γη και ο Κρόνος θα αλλάζουν θέση, οι δακτύλιοι θα αρχίσουν να φαίνονται και πάλι από τον Νοέμβριο του 2025, με την ευρύτερη ορατότητά τους να υπολογίζεται το 2032.
Το Σάββατο 29 Μαρτίου 2025 θα συμβεί μια μερική έκλειψη Ηλίου, που θα είναι ορατή από περιοχές της βόρειας Αμερικής, της Ευρώπης και της βορειοδυτικής Αφρικής. Κατά τη διάρκεια αυτής της έκλειψης, η Σελήνη θα καλύψει ένα μέρος του Ήλιου. Στην Ευρώπη, η έκλειψη θα είναι σημαντικά ορατή, με μεγαλύτερη κάλυψη στα βορειοδυτικά. Σε περιοχές όπως η δυτική Γροιλανδία θα φτάσει έως και το 86%, ενώ στο Εδιμβούργο θα είναι 40%, στο Δουβλίνο 41%, στο Λονδίνο 30% και στο Παρίσι 23%. Αντίθετα, στην Ελλάδα η έκλειψη δεν θα είναι ορατή. Μπορεί η έκλειψη να είναι μερική, ωστόσο οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι για να δούμε οποιαδήποτε έκλειψη Ηλίου χρειαζόμαστε ειδικά γυαλιά.
Βροχές διαττόντων αστέρων
Από τις 25 Φεβρουαρίου είναι σε εξέλιξη μια μικρή βροχή διαττόντων αστέρων γ-Νορμίδες, που θα κορυφωθεί στις 14 και 15 Μαρτίου, με αναμενόμενα έως έξι μετέωρα ανά ώρα, που θα είναι ορατά στο νότιο Ημισφαίριο αλλά και σε περιοχές της Μεσογείου. Αν και η συγκεκριμένη βροχή δεν είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή, τον επόμενο μήνα, από τις 15 έως τις 30 Απριλίου, αναμένεται μια άλλη βροχή, οι Λυρίδες, με 15-20 μετέωρα ανά ώρα, και ακτινοβόλο σημείο στον αστερισμό Λύρα.
Φωτογραφία: Χάρτης που δείχνει πού είναι ορατή η ολική έκλειψη της Σελήνης στις 13-14 Μαρτίου 2025. Credit: NASA’s Scientific Visualization Studio
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
