Εγκαινιάζεται σήμερα στο Μουσείο Μπενάκη Ελληνικού Πολιτισμού η έκθεση «Τέχνη σε χρυσό. Το κόσμημα στους ελληνιστικούς χρόνους». Όπως σημειώνουν οι διοργανωτές, η έκθεση αποτελεί μέρος της Πράξης «Οι Συλλογές του Μουσείου Μπενάκη και η Σύγχρονη Δημιουργία», που έχει ενταχθεί στο Πρόγραμμα «ΑΤΤΙΚΗ» του ΕΣΠΑ 2021-2027 και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η έκθεση θα διαρκέσει από τις 13 Νοεμβρίου 2024 έως τις 27 Απριλίου 2025. Εκτός από τα αντικείμενα των συλλογών του Μουσείου Μπενάκη, η έκθεση περιλαμβάνει έργα από 30 μουσεία και Εφορείες Αρχαιοτήτων της Ελλάδας και από πέντε μουσεία του εξωτερικού. Ο στόχος της έκθεσης είναι διττός: η παρουσίαση του ελληνιστικού κοσμήματος ως πολύσημου αντικειμένου και η διερεύνηση των τεχνικών κατασκευής του, ένα ζήτημα που σπάνια προβάλλεται σε εκθεσιακό πλαίσιο. Η μελέτη των τεχνικών πραγματοποιήθηκε από την ομάδα του Εργαστηρίου Μετάλλου του τμήματος Συντήρησης του Μουσείου Μπενάκη.
Η έκθεση επικεντρώνεται στην κοσμηματοτεχνία της ελληνιστικής περιόδου, που συμβατικά ξεκινά το 323 π.Χ. και διαρκεί έως το 30 π.Χ. Στην ελληνιστική οικουμένη δημιουργήθηκε ένα τεράστιο δίκτυο βασιλείων και πόλεων, με ετερογενείς και πολύγλωσσους πληθυσμούς, ανάμεσά τους και τεχνίτες. Αυτή η ανταλλαγή γνώσεων οδήγησε σε πρωτοφανή αύξηση των τεχνολογικών γνώσεων και σε μια πολιτισμική ώσμωση, που αποτυπώνεται στην κοσμηματοτεχνία της περιόδου.
Στα κοσμήματα των ελληνιστικών χρόνων αποτυπώνεται η πρωτόγνωρη ποσότητα χρυσού που ο Μέγας Αλέξανδρος οικειοποιήθηκε από τους Πέρσες. Η επιδεικτική έξαρση της πολυτέλειας και η αυξημένη χρήση πολύτιμων λίθων αντανακλούν την ιδεολογία της μοναρχίας. Τα χρυσά κοσμήματα συνδέονται με κοινωνικές θέσεις και είναι αναγκαία σε κρίσιμα στάδια του βιοτικού κύκλου.
Η έκθεση είναι διαρθρωμένη σε θεματικές ενότητες, συμπεριλαμβανομένης της τεχνολογίας της ελληνιστικής χρυσοχοΐας. Η ανακατασκευή χρυσού ελληνιστικού διαδήματος έγινε από τον Άκη Γκούμα, κοσμηματοποιό και μελετητή των αρχαίων τεχνικών. Προβλήθηκε επίσης βίντεο που καταγράφει τη διαδικασία αυτή.
Για την εξοικείωση του κοινού με τις βασικές τεχνικές κατασκευής των ελληνιστικών κοσμημάτων, προβάλλονται πέντε βίντεο-animation. Επιπλέον, οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να αγγίξουν διάφορους τύπους σύρματα και μήτρες για την αναπαραγωγή διακοσμητικών θεμάτων.
Στο κέντρο της αίθουσας δεσπόζει μέρος από τον «Θησαυρό της Θεσσαλίας», με εξαιρετικής τέχνης γυναικεία κοσμήματα. Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει η ενότητα της σύγχρονης δημιουργίας, όπου οκτώ καλλιτέχνες εκθέτουν έργα εμπνεόμενα από ελληνιστικά κοσμήματα.
Την έκθεση επιμελείται η αρχαιολόγος Ειρήνη Παπαγεωργίου, με επιστημονικό κατάλογο σε δύο γλώσσες.
ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Στο πλαίσιο της έκθεσης, θα πραγματοποιηθούν ξεναγήσεις από την επιμελήτρια της έκθεσης Ειρήνη Παπαγεωργίου. Οι ξεναγήσεις του Νοεμβρίου περιλαμβάνουν συγκεκριμένες ημερομηνίες.
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
Η εκπαίδευση του Μουσείου Μπενάκη θα παρουσιάσει προγράμματα για σχολικές ομάδες και για ενήλικες. Πληροφορίες και κρατήσεις στο Τμήμα Εκπαίδευσης.
