Η Ευρωπαϊκή Πολιτική Συνοχής αποτελεί έναν από τους βασικούς μηχανισμούς της ΕΕ για τη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των περιφερειών και την προώθηση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής.
Μετά από δεκαετίες εφαρμογής, η πολιτική αυτή βρίσκεται αντιμέτωπη με νέες προκλήσεις, όπως η ψηφιακή και πράσινη μετάβαση, η δημογραφική κρίση, η γεωπολιτική αστάθεια και οι επιπτώσεις των ακραίων φυσικών φαινομένων.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο προϋπολογισμός της πολιτικής συνοχής είναι το 1/3 του συνολικού ευρωπαϊκού προϋπολογισμού, πράγμα το οποίο κατατάσσει τη συζήτηση αυτή σε κεντρική προτεραιότητα.
Στην υπάρχουσα χρηματοδοτική περίοδο 2021-2027 καλούμαστε ως Ευρώπη να αντιμετωπίσουμε συνθήκες που δεν είχαμε συναντήσει νωρίτερα. Γι’ αυτό είναι μια καλή ευκαιρία μέσω της ενδιάμεσης αναθεώρησης να επαναφέρουμε σε τροχιά τους χρηματοδοτικούς στόχους του τρέχοντος Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου.
Η ενδιάμεση αναθεώρηση βασίζεται σε πρόταση της (Ευρωπαϊκής) Επιτροπής από τον Ιούνιο του 2023, με την οποία οι ηγέτες της ΕΕ έδωσαν το πράσινο φως για πρόσθετη χρηματοδότηση σε έκτακτη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου την 1η Φεβρουαρίου 2024.
Με αυτή την αναθεώρηση ως παρακαταθήκη, θα πρέπει να σχεδιάσουμε την πολιτική συνοχής μετά το 2027. Οι προκλήσεις, βέβαια, είναι αρκετές, όπως η πράσινη και ψηφιακή μετάβαση ιδιαίτερα των μη ανεπτυγμένων περιφερειών που δυσκολεύονται να ακολουθήσουν αυτόν τον ρυθμό αλλαγής.
Σημαντικές είναι και οι επιπτώσεις των πολέμων στην ευρύτερη γειτονιά της Ευρώπης, η ενεργειακή και μεταναστευτική κρίση και η ανάγκη για στρατηγική αυτονομία της ΕΕ, που καθιστούν αναγκαία τη διαφοροποίηση της παραγωγής και τη στήριξη των περιφερειών που πλήττονται από αυτές τις εξελίξεις.
Αυτό δεν θα μπορεί να επιτευχθεί αν δεν υπάρξει ακόμα μεγαλύτερη εμπλοκή των τοπικών και περιφερειακών αρχών, ώστε να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων και μεταρρυθμίσεων.
Ήρθε η ώρα η ΕΕ να υιοθετήσει μια πιο ευέλικτη, καινοτόμα και ανταγωνιστική προσέγγιση, ώστε η Πολιτική Συνοχής να συνεχίσει να αποτελεί βασικό εργαλείο για τη διαμόρφωση μιας πιο ανθεκτικής, βιώσιμης και ανταγωνιστικής Ευρώπης.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
