Η γιορτή της Πρωτοχρονιάς ασκούσε τεράστια επιρροή στους Καραγκούνηδες της Θεσσαλίας. Η Καρδιτσιώτισσα εκπαιδευτικός και ερευνήτρια τοπικής ιστορίας Βασιλική Κοζιού-Κολοφωτιά έχει καταγράψει και διασώσει πολλά ιστορικά και λαογραφικά στοιχεία. Πολλά από αυτά περιλαμβάνονται στα βιβλία της που έχει παραδώσει στο αναγνωστικό κοινό.
Την Πρωτοχρονιά, οι νοικοκυρές ξυπνούσαν πριν ακόμα χαράξει για να ζυμώσουν τη βασιλόπιτα. Αυτή ήταν μια μπουγάτσα με αλεύρι φαρίνα, την οποία καλοζύμωναν, προσθέτοντας σύκα, σταφίδες και μέλι. Μέσα στη ζύμη τοποθετούσαν διάφορα αντικείμενα που συμβόλιζαν την ευημερία, όπως ένα νόμισμα και ένα κλωναράκι από κορομηλιά. Στη συνέχεια, ζύμωναν και κουλούρες για τα ζώα τους, τις οποίες έσπαζαν στην πλάτη των ζώων την ημέρα της Πρωτοχρονιάς.
Το πρωί, η οικογένεια πήγαινε στην εκκλησία με τα γιορτινά τους. Όταν τελείωνε η εκκλησία, οι παρευρισκόμενοι αντάλλασσαν ευχές και οι γυναίκες μοίραζαν κομμάτια βασιλόπιτας και τυρί. Οι άνδρες συνήθιζαν να ντουφεκούν με τους γκράδες για να διώξουν τα κακά πνεύματα.
Καθώς πλησίαζε το μεσημέρι, όλοι περίμεναν με αγωνία το κόψιμο της βασιλόπιτας και την τύχη που θα τους έφερνα τα κομμάτια της. Ο νοικοκύρης σταυρώνοντάς την, έβγαζε τόσα κομμάτια όσα και τα μέλη της οικογένειας, προσφέροντας ένα κομμάτι και στον Χριστό.
Η Πρωτοχρονιά, όπως και τα Χριστούγεννα, ήταν μέρα για οικογενειακή συγκέντρωση. Παραδοσιακά, τα νύχια των παιδιών κόβονταν για καλή τύχη και οι οικογένειες φύτευαν ή κλάδευαν ένα δέντρο. Τα παιδιά επισκέπτονταν σπίτια για να πουν τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα, αναγγέλλοντας τον ερχομό του νέου χρόνου, μια παράδοση που καθιερώθηκε από τους χριστιανούς.
Το τραγούδι που ακούγεται συχνά στην Κρανιά Καρδίτσας περιλαμβάνει στίχους που συνδέονται με την παράδοση και την ιστορία της περιοχής.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
