Η άλωση της Κωνσταντινούπολης έγινε σαν σήμερα, στις 29 Μαΐου του 1453, μετά από πολιορκία που είχε ξεκινήσει στις αρχές Απριλίου. Ο τελευταίος υπερασπιστής της αυτοκρατορίας, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος έκανε ότι περνούσε από το χέρι του για να κρατήσει απόρθητα τα οχυρά, της Πόλις. Πολλά έχουν γραφτεί για τις αιτίες που οδήγησαν στην άλωση της Κωνσταντινούπολης.
Γράφει ο Κωνσταντίνος Παπαδόπουλος φοιτητής Νομικής Α.Π.Θ.
Η Κερκόπορτα, η βοήθεια που δεν ήρθε από τη Δύση, η πολιτική και στρατιωτική παρακμή , ο ρόλος της εκκλησίας και των αρχόντων που κοίταζαν το θησαυροφυλάκιό τους και όχι την Πόλη. Ο Αυτοκράτορας εκείνες τις πολύ δύσκολες στιγμές χρησιμοποίησε ακόμη και τη διπλωματία. Στην μόνη βοήθεια που θα μπορούσε να υπολογίζει το Βυζάντιο ήταν εκείνη της καθολικής Ευρώπης η οποία όμως ήταν μισητή στους κατοίκους της Κωνσταντινούπολης. Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος έκανε μία τελευταία προσπάθεια στέλνοντας πρεσβεία στον Πάπα Νικόλαο Ε για να ζητήσει βοήθεια. Ο Πάπας δέχτηκε βάζοντας όρο την ένωση των εκκλησιών και αποστέλλοντας τον καρδινάλιο Ισίδωρο και τον αρχιεπίσκοπο Μυτιλήνης Λεονάρδο, λειτούργησαν στην Αγία Σοφία γεγονός που προκάλεσε αμέτρητες αντιδράσεις στο εσωτερικό της πόλης .
Από τις αρχές του 1453 ο Μωάμεθ προετοιμαζόταν για την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης. Με έδρα την Ανδριανούπολη συγκρότησε στρατό 150.000 ανδρών και ναυτικό 400 πλοίων. Ξεχώριζε το πυροβολικό του, που ήταν ό,τι πιο σύγχρονο για εκείνη την εποχή και ιδιαίτερα το τεράστιο πολιορκητικό κανόνι. Στις 7 Απριλίου, ο σουλτάνος έστησε τη σκηνή του μπροστά από την Πύλη του Αγίου Ρωμανού και κήρυξε επίσημα την πολιορκία της Κωνσταντινούπολης. Ο αγώνας ήταν άνισος για τους Βυζαντινούς, που είχαν να αντιπαρατάξουν μόλις 7.000 άνδρες, οι 2.000 από τους οποίους μισθοφόροι, κυρίως Ενετοί και Γενουάτες, ενώ στην Πόλη είχαν απομείνει περίπου 50.000 κάτοικοι με προβλήματα επισιτισμού.
Στις 12 Μαΐου, τα οθωμανικά κανόνια άνοιξαν ρήγμα στα τείχη της συνοικίας των Βλαχερνών. Η επίθεση αποκρούστηκε με δυσκολία.
Ο Σουλτάνος έστειλε πρέσβη στην πόλη ζητώντας την παράδοσή της. Θα επέτρεπε στον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο να αποχωρήσει με τα υπάρχοντά του, αναγνωρίζοντάς τον ως Ηγεμόνα της Πελοποννήσου. (Ο Μεχεμέτ), αφού ετοίμασε τα πάντα όπως καλύτερα νόμιζε, έστειλε μήνυμα λέγοντας στον Αυτοκράτορα: «Μάθε ότι έχουν τελειώσει οι πολεμικές προετοιμασίες. Ήρθε πια η ώρα να κάνουμε πράξη αυτό που θέλουμε εδώ και πολύ καιρό. Την έκβασή του την αφήνουμε στο Θεό. Τι λες; Θέλεις να εγκαταλείψεις την Πόλη και να φύγεις, όπου θέλεις, μαζί με τους άρχοντές σου και τα υπάρχοντά τους, αφήνοντας αζήμιο το λαό και από μένα και από σένα; Ή θέλεις να αντισταθείς και να χάσεις τη ζωή σου και τα υπάρχοντά σου και συ και οι μετά σου, κι ο λαός αφού αιχμαλωτιστεί από τους Τούρκους, να διασκορπιστεί σ’ όλη τη γη;» και ο βασιλιάς μαζί με τη σύγκλητο έδωσε μία απάντηση που όλοι οι αυτοκράτορες που πέρασαν από τι βυζαντινή αυτοκρατορία θα έδιναν.
Κωνσταντίνος Παλαιολόγος «Αν θέλεις να ζήσεις μαζί μας ειρηνικά, όπως και οι πρόγονοί σου, ας έχεις την ευλογία του Θεού. Γιατί εκείνοι θεωρούσαν τους γονείς μου ως πατέρες τους και τους τιμούσαν ανάλογα, κι αυτή την πόλη τη θεωρούσαν ως πατρίδα τους. Σε καιρό ανάγκης όλοι τους έτρεχαν μέσα να σωθούν και κανένας αντίπαλός της δεν έζησε πολλά χρόνια. Κράτα τα κάστρα και τη γη που μας άρπαξες άδικα, όρισε και ετήσιους φόρους ανάλογα με τη δύναμή μας κα φύγε ειρηνικά. Σκέφτηκες ότι ενώ νομίζεις πως θα κερδίσεις μπορεί να βρεθείς χαμένος; Το να σου παραδώσω την Πόλη ούτε δικό μου δικαίωμα είναι ούτε κανενός άλλου από τους κατοίκους της· γιατί όλοι με μια ψυχή προτιμούμε να πεθάνουμε με τη θέλησή μας και δε λυπόμαστε για τη ζωή μας».
Η τελική έφοδος των Οθωμανών έγινε το πρωί της 29ης Μαΐου 1453. Κατά χιλιάδες οι στρατιώτες του Μωάμεθ εφόρμησαν στη σχεδόν ανυπεράσπιστη πόλη και την κατέλαβαν μέσα σε λίγες ώρες. Ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, που νωρίτερα απέκρουσε με υπερηφάνεια τις προτάσεις συνθηκολόγησης του Μωάμεθ, έπεσε ηρωικά μαχόμενος.
Ο κόσμος τρέχει, οι καμπάνες χτυπούν, το θλιβερό μήνυμα μεταδίδεται από στόμα σε στόμα! 29 Μαΐου 1453, ώρα 2.30 το μεσημέρι και η Βυζαντινή Αυτοκρατορία έχει καταλυθεί. Το ίδιο βράδυ, ο Μωάμεθ ο Πορθητής εισέρχεται πανηγυρικά στην Αγία Σοφία και προσεύχεται στον Αλλάχ «αναβάς επί της Αγίας Τραπέζης», όπως αναφέρουν χρονικογράφοι της εποχής. Η άλωση της Κωνσταντινούπολης σήμανε το τέλος της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Και την αρχή πολλαπλών θρύλων που έχουν ως στόχο να ανορθώσουν το ηθικό. Περάσαν από στόμα σε στόμα και παραμένουν ζωντανοί. Πολλοί από αυτούς τους σχετίζονται με το σταμάτημα του χρόνου, τη στιγμή που πάγωσε, όταν η Άλωση έγινε γεγονός. Ας δούμε κάποιους από τους πιο χαρακτηριστικούς θρύλους.
Ο μαρμαρωμένος βασιλιάς
Ένας από τους πιο δημοφιλείς θρύλους αφορά τον τελευταίο Αυτοκράτορα, το πτώμα του οποίου δεν βρέθηκε ποτέ. Με αποτέλεσμα να καλλιεργηθεί ο μύθος που λέει πως μαρμάρωσε εκεί που περίμενε μέσα στον ναό της Αγίας Σοφίας. Μη αντέχοντας να την παραδώσει σε χέρια μουσουλμάνων. Σύμφωνα με τον θρύλο, Άγγελος Κυρίου τον έκρυψε και τον μαρμάρωσε, μέχρι τη στιγμή που η Πόλη θα είναι και πάλι ελεύθερη.
Ο παπάς της Αγίας Σοφίας Αντίστοιχης λογικής είναι και ο θρύλος για τον παπά της Αγίας Σοφίας. Που λέει ότι όταν οι Τούρκοι μπήκαν στην εκκλησία, διέκοψε τη λειτουργία και κρύφτηκε πίσω από μια πόρτα που υπήρχε πίσω από το ιερό. Οι Τούρκοι τον είδαν να μπαίνει, όμως έκπληκτοι διαπίστωσαν πως η πόρτα είχε γίνει τοίχος. Τον οποίο όσο κι αν προσπάθησαν δεν κατάφεραν να γκρεμίσουν. Κι εδώ ο θρύλος καταλήγει ότι όταν η Αγία Σοφία ξαναγίνει Ελληνική εκκλησία, τότε ο παπάς θα βγει από το ιερό και θα ολοκληρώσει τη λειτουργία του.
Η πάντα γαλήνια θάλασσα του Μαρμαρά
Ένας ακόμη θρύλος είναι αυτός που αφορά την Αγία Τράπεζα της Αγιά Σοφιάς, που ήταν κατασκευασμένη από χρυσό. Σύμφωνα με την παράδοση, ο αυτοκράτορας διέταξε να τη μεταφέρουν μαζί με όλα τα κειμήλια μακριά από την Πόλη, για να μην πέσουν στα χέρια των Τούρκων. Μόνο που το καράβι που τη μετέφερε βυθίστηκε στα νερά του Βοσπόρου στην περιοχή του Μαρμαρά. Έκτοτε, τα νερά όπου βυθίστηκε το καράβι, παραμένουν πάντοτε ήρεμα και γαλήνια. Ασχέτως με τις καιρικές συνθήκες που επικρατούν στη περιοχή.
Δείτε επίσης: Σαν σήμερα: Τα σημαντικότερα γεγονότα που συνέβησαν στις 29 Μαΐου
