Κάποτε ρώτησαν τον μέγα νομοθέτη Σόλωνα γιατί δεν πρόβλεψε νόμο γι’ αυτούς που χτυπούν τον πατέρα τους. Δεν φαντάστηκα ότι υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι! απάντησε.
Όσο κι αν ο σεβασμός στον πατέρα εθεωρείτο αυτονόητος και αδιαπραγμάτευτος, το ερώτημα που ετέθη στον Αθηναίο σοφό υποδήλωνε την τρωτότητα αυτού του αξιώματος. Η βία δεν ήταν λέξη άγνωστη στον αρχαίο κόσμο, και οι γονεϊκές σχέσεις δεν εξαιρούνταν από τις συγκρούσεις.
Ο πόλεμος ως δράση κατάκτησης ή απελευθέρωσης προϋποθέτει τόση βία, ώστε να υποκινείται από ένστικτα επιβίωσης ή επιβολής εξουσίας. Τα κορυφαία ομηρικά έπη και η αρχαία ελληνική δραματουργία αφθονούν σε σκηνές φρικαλέας βίας, με φόνους και εκδίκηση.
Αν, ωστόσο, η ερώτηση ετίθετο στον Σόλωνα με διαφορετικό τρόπο, είναι πιθανό ότι θα γελούσε. Οι δομές της αρχαίας κοινωνίας νομιμοποιούσαν πράξεις που σήμερα θα θεωρούσαμε κραυγαλέες περιπτώσεις κακοποίησης.
Η εγκατάλειψη ενός νεογέννητου βρέφους σε απομακρυσμένη περιοχή ή η ρίψη του σε βάραθρο ονόματι Καιάδας αποτελούσε θεσμοθετημένη μέθοδο απαλλαγής.
Πάντως, ακόμα και αν τον 5ο αι. π.Χ. η λέξη βία δεν υπήρχε στο αρχαιοελληνικό λεξιλόγιο όπως τη γνωρίζουμε σήμερα, η βία υπήρχε ως έννοια στον πολιτισμό τους. Αν και η κακομεταχείριση ήταν υπαρκτή, η βία ενυπήρχε σε κάθε άνθρωπο, περιμένοντας να φουντώσει υπό τις κατάλληλες συνθήκες.
Η κατώτατη κοινωνική τάξη, οι δούλοι, αποτελούσαν την πειστικότερη απόδειξη της βίας της εποχής. Οι δούλοι στην Αθήνα ή οι είλωτες στη Σπάρτη υπέφεραν από σωματική και ψυχολογική κακοποίηση.
Το φαινόμενο της σεξουαλικής εκμετάλλευσης των δούλων αποδεικνύει την αναγκαστική τους αυτοδιάθεση στις επιταγές των αφεντών τους.
Στην κλασική αρχαία Ελλάδα, οι γυναίκες είχαν επίσης υποδεέστερη θέση στην κοινωνία, και η κακοποίηση θεωρούνταν σχεδόν φυσιολογική. Η υποταγή τους και η εξάρτησή τους από τους συζύγους τους απεικονίζει μια διαχρονική κοινωνική ανισότητα.
Ο παλιός κόσμος έχει καταγράψει το μοντέλο της βίας που συνεχίζει να επηρεάζει τη σύγχρονη καθημερινότητα με έμφαση στις κοινωνικές σχέσεις και τις καταχρήσεις εξουσίας.
