Οι πρώτες αναλύσεις έδειξαν πως η Αγία Σοφία παρέμεινε εντελώς ανεπηρέαστη, σε πλήρη αντίθεση με δεκάδες σύγχρονες οικοδομές που υπέστησαν σοβαρές φθορές.
Τη στιγμή που εκατοντάδες μοντέρνα κτίρια στην Κωνσταντινούπολη παρουσίασαν καταστροφές και σχεδόν 1,5 εκατομμύριο κρίθηκαν ακατάλληλα προς χρήση μετά τον ισχυρό σεισμό των 6,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, που σημειώθηκε στις 23 Απριλίου, ένα μνημείο ηλικίας 1.486 ετών, παγκόσμιο σύμβολο πολιτισμού, παρέμεινε αλώβητο: η Αγία Σοφία.
Όπως επισημαίνει το Turkiyetoday, οι αρχικές εκτιμήσεις κατέδειξαν ότι η Αγία Σοφία δεν υπέστη την παραμικρή ζημιά, προκαλώντας δέος για την εντυπωσιακή ανθεκτικότητα που έχει επιδείξει μέσα στους αιώνες.
Το “μυστικό” της αντοχής της φαίνεται να οφείλεται στο ειδικό κονίαμα που χρησιμοποιήθηκε κατά την ανέγερσή της, το οποίο δρα απορροφητικά απέναντι στη σεισμική ενέργεια, λειτουργώντας σαν αμορτισέρ.
Παράλληλα, τα τούβλα που τοποθετήθηκαν στον κεντρικό τρούλο δεν είναι μόνο υψηλής αντοχής σε καταπονήσεις, αλλά και σημαντικά ελαφρύτερα – περίπου δώδεκα φορές – σε σχέση με τα συμβατικά, συμβάλλοντας στη μείωση του συνολικού φορτίου της κατασκευής.
«Πριν από τον σεισμό του 1999, ήμασταν ήδη βέβαιοι ότι αυτό το μνημείο, με τα δομικά χαρακτηριστικά και τη σύνθεσή του, θα μπορούσε να αντέξει έναν σεισμό μεγέθους 7 Ρίχτερ» δήλωσε η καθηγήτρια Αντωνία Μοροπούλου, η οποία ηγείται της ελληνικής επιστημονικής ομάδας που από το 2010 συνεργάζεται με ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Πρίνστον και το Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου, εξετάζοντας τα δομικά υλικά και τη στατική επάρκεια της Αγίας Σοφίας.
Η σταθερότητα του ναού βασίζεται κυρίως στους τέσσερις βασικούς πεσσούς, στους δευτερεύοντες υποστυλώματα και στις κεντρικές καμάρες που στηρίζουν τόσο τον μεγάλο τρούλο όσο και τους ημιθόλους.
Ο ομότιμος καθηγητής Μουσταφά Ερντίκ, ειδικός στη σεισμική τεχνολογία, δήλωσε ότι σε περίπτωση ενός υποθετικού σεισμού 7 Ρίχτερ, με επίκεντρο 20 χιλιόμετρα νότια της Αγίας Σοφίας, οι ανατολικοί και δυτικοί ημιθόλοι πιθανόν να αποκολληθούν από τις κύριες καμάρες, προκαλώντας τοπικές βλάβες στον τρούλο, χωρίς όμως να απειλείται συνολική κατάρρευση.
Η Αγία Σοφία έχει αναστηλωθεί τρεις φορές σε κρίσιμα σημεία της ιστορίας της. Αυτήν την περίοδο εκτελούνται εργασίες αποκατάστασης στον τρούλο, στο πλαίσιο της πιο εκτεταμένης παρέμβασης που έχει γίνει ποτέ στο κτίριο.
Ο Μεχμέτ Σελίμ Οκτέν, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Mimar Sinan και ειδικός σε θέματα στατικής, ανέφερε πως πρόκειται για την πιο ολοκληρωμένη και ουσιαστική τεχνική επέμβαση των τελευταίων 150 ετών.
«Εστιάζουμε τώρα στη σεισμική ασφάλεια της Αγίας Σοφίας, ειδικά υπό το φως του αναμενόμενου σεισμού στην Κωνσταντινούπολη», δήλωσε ο Οκτέν.
Επιπλέον, οι ερευνητές έχουν καταγράψει ψηφιακά με ακρίβεια κάθε στοιχείο του ναού, ώστε να υπάρχει πλήρες αντίγραφο για πιθανή αποκατάσταση σε περίπτωση κατάρρευσης.
Σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου, η στατική συμπεριφορά της Αγίας Σοφίας παρακολουθείται με ειδικό αισθητηριακό σύστημα από το 1991. Το 2008 το σύστημα αυτό αναβαθμίστηκε και από τότε έχει καταγράψει περισσότερα από 100 σεισμικά φαινόμενα.
Τα δεδομένα αποκάλυψαν μικρές γωνιακές μετατοπίσεις στον κύριο τρούλο, στοιχείο που καταδεικνύει ότι, κατά τη διάρκεια των σεισμών, οι καμάρες και ο τρούλος κινούνται ελαφρώς ως προς τους κύριους πεσσούς.
Πηγή: skai.gr
