Γεννημένος το 1865 στα Λεχαινά, ο Ανδρέας Καρκαβίτσας υπήρξε μια πολυσχιδής προσωπικότητα της λογοτεχνίας. Έγραψε μυθιστορήματα, διηγήματα, μελέτες και χρονογραφήματα, συνεργάστηκε με εφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά, και έγινε γνωστός με τη συλλογή διηγημάτων «Τα λόγια της πλώρης» (1896) και με το μυθιστόρημα «Ο ζητιάνος» (1897). Δημιούργησε έργα κριτικής ηθογραφίας, συνδέθηκε με τον ρεαλισμό και τον νατουραλισμό, και υπήρξε δημοτικιστής, αναζητώντας τη σύνθεση ανάμεσα στη καθαρεύουσα και τη δημοτική. Επιπλέον, πίστεψε στη Μεγάλη Ιδέα και η λογοτεχνία του προσανατολίστηκε σε πλήθος κοινωνικών ζητημάτων.
Με το βιβλίο του «Η πολιτική ζωή και το έργο του Ανδρέα Καρκαβίτσα», που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Επίκεντρο, ο Δημήτρης Κ. Ψυχογιός αποτίει φόρο τιμής στον πολυπράγμονα συγγραφέα, αναδεικνύοντας την αντιφατική πολιτική του προσωπικότητα. Ο Ψυχογιός, κοινωνιολόγος και δημοσιογράφος, εξετάζει τη λειτουργία του πολιτικού και κομματικού συστήματος της εποχής του Καρκαβίτσα, καθώς και τις κοινωνικές συνθήκες που τον επηρέασαν.
Ο Καρκαβίτσας σπούδασε Ιατρική και μεγάλωσε σε έναν τόπο που επηρεάστηκε από την κρίση της σταφίδας. Η οικογένεια του τον απομάκρυνε από έναν νεανικό έρωτα και του επέβαλε τον κανόνα ότι οι αδελφές έπρεπε πρώτα να προικοδοτηθούν και να παντρευτούν. Ο Ψυχογιός εξετάζει την επίδραση της προικοδοσίας και του προξενιού στις παραγωγικές σχέσεις της ελληνικής οικονομίας, καθώς και τις αιτίες που οδηγούν στη μετανάστευση.
Ο Καρκαβίτσας συστρατεύτηκε με την Εθνική Εταιρεία και ο μεγαλοϊδεατισμός οδήγησε στον πόλεμο του 1897. Κατά τη διάρκεια του Εθνικού Διχασμού, οι πολιτικές του προτιμήσεις προκάλεσαν διωγμούς και αποστρατεία από τους βενιζελικούς, ενώ οι βασιλικοί κατέστρεψαν τα σχολικά του βιβλία. Αυτές οι πελατειακές σχέσεις επηρεάζουν την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα και ο Ψυχογιός αναλύει τη βία και τη διαφθορά που καθόριζαν τις πολιτικές εξελίξεις της εποχής.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ