Στο μικροσκόπιο ερευνητών του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης τέθηκαν χείμαρροι της περιφέρειας Ηπείρου με σκοπό την εκτίμηση του πλημμυρικού κινδύνου. Δεδομένου ότι η Ήπειρος συγκεντρώνει τον μεγαλύτερο όγκο νερού της Ελλάδας διαθέτοντας μεγάλα υδρολογικά συγκροτήματα, τα φαινόμενα πλημμυρών και κατολισθήσεων είναι συχνά και επικίνδυνα. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται σε περιοχές με μεγάλη οικιστική ανάπτυξη και έντονη τουριστική κίνηση, όπως η Πάργα και τα Σύβοτα.
Το πρόγραμμα “EpiSafeNet” αναπτύχθηκε από το εργαστήριο “ASSIST” του ΔΠΘ, ύστερα από ανάθεση της περιφέρειας Ηπείρου, προκειμένου να ιεραρχηθεί η επικινδυνότητα των δεκάδων χειμάρρων της περιοχής. Η αξιολόγηση αφορά τη κατανομή δυνάμεων και τη λήψη προστατευτικών μέτρων πριν, κατά και μετά από πλημμυρικά συμβάντα, επικεντρώνοντας στα πλέον επικίνδυνα σημεία.
Όπως εξηγεί ο καθηγητής Διευθέτησης Ορεινών Υδάτων, Δημήτρης Εμμανουλούδης, η ιδέα ξεκίνησε από την ανάγκη να γίνει ιεράρχηση του πλημμυρικού κινδύνου, δεδομένου ότι σε όλη τη χώρα υπάρχουν περίπου 1000 χειμαρρικά ρεύματα, καθένα με τα δικά του χαρακτηριστικά και συμπεριφορά. Η ιεράρχηση αυτή είναι σημαντική διότι στα τεχνικά έργα δεν μπορούμε να επέμβουμε παντού και πάντοτε.
Χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη και αλγόριθμους μηχανικής μάθησης, οι ερευνητές αναπτύσσουν ένα σύστημα για έγκυρη προειδοποίηση πλημμυρών. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει υποσυστήματα για την πρόγνωση, την υδρολογική και την υδραυλική ανάλυση, επιτρέποντας τη διαπίστωση της κίνησης του νερού και των πιθανών πλημμυρικών ζωνών.
Οι ερευνητές δίνουν ιδιαίτερη έμφαση σε βροχομετρικά δεδομένα και στοιχεία πλημμυρικών φαινομένων του παρελθόντος μέσω τρισδιάστατης απεικόνισης, προκειμένου να προσομοιώσουν τον πλημμυρικό κίνδυνο. Στο πλαίσιο του έργου, υπολογίζονται οι ζώνες πλημμυρισμού σε κάθε επικίνδυνο ρεύμα ώστε να καθίσταται γνωστό εκ των προτέρων ποιες περιοχές πρέπει να εκκενωθούν.
Σύμφωνα με τον κ. Εμμανουλούδη, το έργο μπορεί να εφαρμοστεί και στην Αττική, δίνοντας έμφαση στους χείμαρρους που συγκλίνουν στον πολεοδομικό ιστό της πόλης. Η εφαρμογή στον Ιλισό και τον Κηφισό μπορεί να βοηθήσει στην ιεράρχηση της χειμαρρικής επικινδυνότητας στην Αττική.
Ειδική αναφορά γίνεται στην ανάγκη πρόληψης και εκπαίδευσης των πολιτών στην διαχείριση των πλημμυρών. Τα συστήματα πρόγνωσης που αναπτύσσονται είναι κρίσιμα για την προετοιμασία και την ενημέρωση της κοινότητας, ώστε να σωθούν ζωές και περιουσίες.