Την προσεχή Παρασκευή (17/5) θα πραγματοποιηθεί στη Νέα Παραλία Θεσσαλονίκης εκδήλωση με αφορμή τα δέκα χρόνια από το δημοψήφισμα ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού.
Ρεπορτάζ: Γιώργος Φακής
Η εκδήλωση θα γίνει στον Κήπο των Εποχών στις 18:30, όπου θα λάβει χώρα μια μεγάλη συζήτηση για τις κινήσεις της κυβέρνησης, που φαίνεται ότι επαναφέρει στο προσκήνιο το ζήτημα της ιδιωτικοποίησης του νερού. Η Θεσσαλονίκη ήταν η πρώτη πόλη στην Ελλάδα που ξεκίνησε τις κινητοποιήσεις ενάντια σε αυτή την προσπάθεια, όταν πριν από δέκα χρόνια πραγματοποιήθηκε δημοψήφισμα με τη συμμετοχή 200.000 και πλέον πολιτών, που σε ποσοστό 98% απάντησαν «Όχι» σε οποιοδήποτε σενάριο παραχώρησης του σημαντικότερου δημόσιου αγαθού σε ιδιώτες.
Στα γραφεία της ΕΣΗΕΜΘ πραγματοποιήθηκε συνέντευξη Τύπου, ώστε να αναλυθούν όλα τα θέματα που θα συζητηθούν την στη Νέα Παραλία. «Το δημοψήφισμα στη Θεσσαλονίκη ήταν ιστορικό, αλλά οι αγώνες δεν σταματούν εκεί. Θα συνεχίσουμε την προσπάθεια για να παραμείνει δημόσιο το πιο σημαντικό κοινωνικό αγαθό» τονίστηκε χαρακτηριστικά και αυτό είναι και το πνεύμα της προσεχούς εκδήλωσης.
Στη συνέντευξη Τύπου μίλησε ο γραμματέας του Σωματείου Εργαζομένων ΕΥΑΘ, Γιάννης Μήτζιας, η δικηγόρος και μέλος της πρωτοβουλίας «SOSτε το νερό», Κατερίνα Γεωργιάδου, αλλά και ο διεθνής διευθυντής της περιβαλλοντικής οργάνωσης «Καλλιστώ», Σπύρος Ψαρούδας. Μεταξύ άλλων, έγινε αναφορά στη δημιουργία του Φορέα Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας, που πιθανότατα θα φέρει εξελίξεις στην πολύπαθη -από τις πλημμύρες- περιοχή το επόμενο διάστημα, ενώ υπογραμμίστηκε ότι τουλάχιστον 200 πόλεις ανά τον κόσμο επανέφεραν τον δημόσιο χαρακτήρα του νερού, παρότι προηγουμένως είχε αποφασιστεί η ιδιωτικοποίησή του. Επιπλέον, αναλύθηκαν όλα τα δεδομένα και οι αρνητικές συνέπειες που θα υπάρξουν σε ένα τέτοιο ε δεδομένο για το σύνολο της κοινωνίας, με την εκδήλωση της Παρασκευής να έχει τεράστια σημασία, στην προσπάθεια να παραμείνει το αγαθό υπό δημόσιο έλεγχο.
«Η εκδήλωση είναι την Παρασκευή στον Κήπο των Εποχών στις 18:30. Δέκα χρόνια μετά το δημοψήφισμα, που ήταν μια μεγάλη στιγμή για την πόλη και οι αγώνες για το νερό συνεχίζονται. Θα έχουμε δύο ομιλητές από το διεθνές κίνημα. Η κίνηση είναι κομμάτι μιας διεθνούς προσπάθειας ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού. Θα μιλήσουμε και για τον νέο φορέα διαχείρισης υδάτων που δημιουργήθηκε στη Θεσσαλία. Από τη δική μου πλευρά, θα πω για το δημοψήφισμα ότι αυτό που έγινε στη Θεσσαλονίκη ήταν ιστορική στιγμή, γιατί έσωσε την ΕΥΑΘ και την ΕΥΔΑΠ, από τη διαφαινόμενη ιδιωτικοποίηση, που ήταν προ των πυλών. Ήμασταν σε εποχή μνημονίων, στο δημοψήφισμα συμμετείχαν 220.000 πολίτες, με το 98% να απαντά αρνητικά στην ιδιωτικοποίηση του νερού. Η κυβέρνηση έλεγε ότι δεν θα το λάβει υπόψιν, ενώ έλεγε ότι είναι παράνομη η διεξαγωγή του δημοψηφίσματος. Επίσης, εμείς λέμε ότι οι τοπικές κοινωνίες πρέπει να πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους, για ζητήματα που αφορούν την καθημερινότητά τους. Αυτό που έγινε το 2014 ήταν πολύ σημαντική στιγμή, δεν μπορώ να θυμηθώ να υπήρξε ξανά αντίστοιχη κινητοποίηση των πολιτών για ένα τόσο σοβαρό θέμα. Αυτό που καταφέραμε να κάνουμε τότε όλοι μαζί, ήταν να μπορέσουμε να δώσουμε έναν μεγάλο αγώνα για το νερό και τη δημοκρατία. Συνεχίζουμε αυτόν τον αγώνα. Έχουμε δώσει αγώνες για να διατηρηθεί δημόσιο και κοινωνικό αγαθό το νερό, αλλά και για να λειτουργεί η δημοκρατία. Είχαμε αποφάσεις της Δικαιοσύνης, με την ελληνική κυβέρνηση να νομοθετεί ενάντια σε αυτές. Πέρυσι έγινε ιστορική συναυλία για το νερό και τους αναγκάσαμε να το σκεφτούν ξανά. Δεν μας απασχολεί μονο το παρελθόν, αλλά το παρόν και το μέλλον. Ξεδιπλώνεται ένας νέος κύκλος επίθεσης εναντίον του νερού. Το πρώτο είναι η ΡΑΑΥ που είναι η εξέλιξη της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας. Είναι ξεκάθαρο βήμα, το οποίο έχει να κάνει με την πρόθεση ιδιωτικοποίησης του αγαθού. Το δεύτερο βήμα είναι η συζήτηση που έχει ξεκινήσει από πέρυσι, αλλά δεν έχει προχωρήσει ακόμα και αφορά τις συγχωνεύσεις των υπηρεσιών αποχέτευσης σε περιφερειακό επίπεδο. Σήμερα έχουμε μερικές εκατοντάδες και θα παραμείνουν πολύ λιγότερες και θα επιτελούν τον ρόλο παρόχου νερού. Μέσω αυτών θέλει η κυβέρνηση να δημιουργήσει μεγάλους φορείς, για να δώσουν το νερό σε ιδιωτικά συμφέροντα. Επίσης, υπάρχει η ίδρυση του Φορέα Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας, που παίρνει όλες τις αρμοδιότητες από διάφορους φορείς του Δημοσίου και τις δίνει σε μια Ανώνυμη Εταιρεία, με κριτήριο την οικονομία. Το νερό της Θεσσαλίας θα ξεκινήσει να λειτουργεί με ιδιωτικά κριτήρια, με δεδομένο και το master plan των Ολλανδών. Όλα αυτά δεν έχουν καμία σχέση με τις ανάγκες των πολιτών. Το ζήτημα του νερού και της δημοκρατίας είναι αυτά που έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Εμείς για το νερό συνεχίζουμε», σημείωσε χαρακτηριστικά ο Γιάννης Μήτζιας.
«Θέλουμε να αναδείξουμε ζητήματα του παρελθόντος, αλλά και τα ζητήματα που αφορούν στο παρόν. Όλα αυτά τα χρόνια όσοι ασχολούμαστε με την προστασία του νερού, έχουμε ως δεδομένο ότι όπου ιδιωτικοποιήθηκε το νερό είχαμε αύξηση απωλειών του, περιβαλλοντικη επιβάρυνση, μείωση των μισθών εργαζομένων, αδιαφάνεια, μείωση της ποιότητας του νερού. Πάνω από 200 πόλεις ανέκτησαν τον δημόσιο χαρακτήρα του νερού, ενώ προηγουμένως είχε γίνει ιδιωτικό. Στην Ελλάδα το κίνημα του νερού, όλα αυτά τα χρόνια, για να γλυτώσει το νερό από την ιδιωτικοποίηση ανέπτυξε δράσεις σε πολλά μέτωπα, όπως το ιστορικό δημοψήφισμα του 2014, όπου αναδείχθηκε ότι το νερό πρέπει να παραμείνει υπό δημόσιο έλεγχο. Ο τότε υπουργός Εσωτερικών, ο κ. Μιχαλάκης έλεγε να μην γίνει το δημοψήφισμα. Η πόλη το 2014 έδειξε τη δύναμή της και έγινε το δημοψήφισμα. Όλα μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε, όπως και τις σημερινές προκλήσεις. Δεύτερο ορόσημο είναι η συναυλία τον Απρίλιο του 2023, που γέμισε η Πλατεία Αριστοτέλους με κόσμο όλων των ηλικιών. Εκεί αναγκάστηκε η κυβέρνηση να εφαρμόσει τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας. Ο αγώνας ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού ξεκίνησε την εποχή των μνημονίων. Από τότε μέχρι σήμερα δόθηκαν μάχες σε δικαστικό επίπεδο και μάλιστα στο ΣτΕ, το οποίο τήρησε σταθερή στάση για τη διαφύλαξη του δημόσιου χαρακτήρα του νερού, ορθώνοντας τείχος προστασίας, κρίνοντας ότι μόνο το δημόσιο μπορεί να προστατέψει το νερό, ενώ ο ιδιώτης θα κοιτάει το κέρδος. Το νερό δεν μπορεί να το βλέπουμε ως εμπορικό προϊόν ή να τιμολογείται ως τέτοιο. Παρά τις δράσεις και τις επιτυχίες σε δικαστικό επίπεδο, η κυβέρνηση συνέχισε την πορεία της, με τη ΡΑΑΥ να μην επιχειρεί να βάλει τάξη στο θεσμικό πλαίσιο των υδάτων, όπως ευαγγελίζεται η κυβέρνηση. Έρχεται να αφήσει το νερό έξω από τον έλεγχο του κράτους, ενώ έχουμε ως δεδομένο το ηλεκτρικό ρεύμα. Ένα δεύτερο σημείο που θέλουμε να αναδείξουμε προς τα έξω είναι για τον Οργανισμό Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας, με το master plan να αναφέρει οτι παρόμοιοι οργανισμοί θα πρέπει να δημιουργηθούν και σε άλλες περιοχές της χώρας. Άρα θα το δούμε μπροστά μας στο μέλλον. Κάναμε τεράστιο αγώνα για να παραμείνουν οι ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ υπό κρατικό έλεγχο. Με τον Οργανισμό Διαχείρισης Υδάτων Θεσσαλίας, προκύπτει ότι με Κοινή Υπουργική Απόφαση μπορούν όλες οι λεπτομέρειες να ρυθμιστούν από την αρχή, που σημαίνει ότι μπορεί να αλλάξει το καταστατικό. Δεν αναφέρεται ότι η μετοχή είναι αμεταβίβαστη και δεν μπορεί να πάει σε ιδιώτες. Τέλος, για πρώτη φορά μεταφέρονται αρμοδιότητες σε μια εταιρεία σχετικά με τη διαχείριση των υδάτων, προκειμένου το υπουργείο να τα εγκρίνει και να τα υπογράφει. Η νομοθετική εξουσία ασκείται αποκλειστικά από τη Βουλή. Θεωρούμε ότι υπάρχει ένα τεράστιο ζήτημα δημοκρατίας και όλα αυτά αφορούν άσκηση δημόσιας εξουσίας. Κρατάμε στο μυαλό μας τη φράση που λέει ότι “όπου ακούς νερό, βάλε δημοκρατία”. Σας καλούμε στην εκδήλωση της Παρασκευής», επεσήμανε από τη μεριά της η κα Γεωργιάδου.
Στη συνέχεια τον λόγο πήρε ο Σπύρος Ψαρούδας της «Καλλιστώ»: «Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις πανελλαδικής εμβέλειας επικοινωνούν και παίρνουν θέση για σοβαρά ζητήματα που αφορούν το κοινό καλό. Η πιο πρόσφατη τοποθέτηση 15 περιβαλλοντικών οργανώσεων έγινε τον Μάρτιο, τη διεθνή ημέρα νερού, όπου προσπαθήσαμε να αναγνώσουμε το τι γίνεται με την προσπάθεια ιδιωτικοποίησης του νερού στη χώρα. Δεν αφορά μόνο το πόσιμο νερό, αλλά γενικά τους υδάτινους πόρους της χωρας, με βάση τις νομοθετικές παρεμβάσεις, αλλά και το master plan των Ολλανδών. Έχουμε μια νσα προσπάθεια ιδιωτικοποίησης των υδάτινων πόρων. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις θέτουν πάντα και την πλευρά του περιβάλλοντος, δίπλα στα ζητήματα που αφορούν την κοινωνία. Πρέπει να αφήσουμε τον πλανήτη σε καλή κατάσταση στους απογόνους μας. Η υπόθεση του νερού είναι ζωτικής σημασίας. Δεν υπάρχει ζωή στον πλανήτη χωρίς το νερό. Συνεπώς, υποστηρίζουμε κάθε προσπάθεια ενάντια στην ιδιωτικοποίηση του νερού. Θα έχουμε αυξημένο κόστος, θα δημιουργηθούν κίνδυνοι για την ποιότητα του νερού και την υγεία, αλλά και για το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Το ζήτημα επανέρχεται για την περιοχή της Θεσσαλίας, όπου στο παρελθόν μιλούσαμε για την εκτροπή του Αχελώου. Τότε τρεις εταιρείες αντιτάχθηκαν, προσφεύγοντας στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Από την εποχή των μνημονίων έγινε προσπάθεια για την πώληση της ΕΥΑΘ και της ΕΥΔΑΠ, που δεν προχώρησε λόγω των κινητοποιήσεων στη Θεσσαλονίκη, όπου έγιναν πολλές δράσεις. Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ενδιαφέρονται και θεωρούν το νερό δημόσιο ζωτικό και ζωογόνο αγαθό. Ήδη υπάρχουν πόλεις στην Ευρώπη που έχουν βάλει τον ίδιο στόχο, ελπίζοντας ότι αυτά τα θέματα θα απασχολήσουν τη συζήτηση που θα γίνει την Παρασκευή. Θα υπάρχει και εισήγηση για τη διαχείριση του νερού στη Θεσσαλία. Εκεί, τα στελέχη του Οργανισμού αναφέρει ότι οι αμοιβές θα είναι 3 εκατομμύρια ετησίως. Τα μέλη του ΔΣ θα έχουν αποδοχές ίδιες με τον Πρόεδρο του Αρείου Πάγου. Κατανοούμε το κόστος που υπάρχει και σε βάρος τίνος θα είναι όλη αυτή η διαχείριση. Αν ένα δημόσιο αγαθό πρέπει να παραμένει υπό δημόσια διαχείριση είναι το νερό».
Από εκεί και πέρα, ακολούθησαν ερωτήσεις, σχετικά με το αν αντίστοιχες δράσεις πρόκειται να γίνουν και σε άλλες πόλεις της χώρας, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα ισχυρό «τείχος» που θα βάλει… στοπ στα σχέδια της κυβέρνησης. «Πέρα από τη Θεσσαλονίκη, σιγά σιγά και σε άλλες περιοχές δημιουργούνται κινήσεις. Όταν είχε γίνει η κινητοποίηση για την τιμολόγηση νερού το 2017, που έθετε ως μοναδικό κριτήριο την ανάκτηση κόστους, τότε είχαν συμμετάσχει πολίτες από την Τήνο και τη Σύρο, γιατί το νερό στα νησιά έχει σοβαρές ιδιαιτερότητες, λόγω των αφαλατόσεων. Η ΚΥΑ τιμολόγησης, που ήταν μνημονιακή υποχρέωση, ακυρώθηκε από το ΣτΕ που ανέφερε ότι το νερό δεν θα τιμολογείται μόνο με την ανάκτηση κόστους. Στη Σύρο έχει αναπτυχθεί το παρατηρητήριο που ασχολείται με τα θέματα του νερού. Εμείς θέτουμε τα θέματα στη Θεσσαλονίκη, αλλά βλέπουμε ότι οι ανάγκες κινητοποιούν τους ανρθωπες και σε άλλες περιοχές, πέραν της Θεσσαλονίκης», διευκρίνισε η Κατερίνα Γεωργιάδου.
Συνεπώς, η εκδήλωση της Παρασκευής είναι πολύ σημαντική, με τους Θεσσαλονικείς να αναμένεται εκ νέου να δώσουν δυναμικό «παρών», για να ενημερωθούν για τις εξελίξεις στο ζήτημα του νερού, αλλά και για να στείλουν ισχυρό μήνυμα προς κάθε κατεύθυνση για τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα του πιο ζωτικού αγαθού.
