Του Χρήστου Τσαλικίδη
Το 12ο συνέδριο της ΝΔ, που ξεκινά σήμερα στο Metropolitan Expo της Αθήνας και ολοκληρώνεται την Κυριακή, είναι ενδεχομένως το πιο “κομβικό” στη σύγχρονη ιστορία της ΝΔ, δεδομένου ότι άπαντες στην Πειραιώς αντιμετωπίζουν το 2018 ως προεκλογική χρονιά.
Αυτό το συνέδριο διαφέρει από τα άλλα τόσο σε ύφος όσο και σε… εικόνα. Αναμένεται να είναι πιο… ευρωπαϊκό και φωτίζει όλες τις πτυχές του κυβερνητικού προγράμματος που θα κληθεί να εφαρμόσει η Νέα Δημοκρατία την επομένη των εκλογών. Κατέχει και μια πρωτιά. Είναι το μοναδικό που διεξάγεται με το κόμμα στον προθάλαμο της διακυβέρνησης, μιας και όλα τα προηγούμενα διεξάγονταν επί «γαλάζιας» διακυβέρνησης ή εν μέσω έντονης εσωστρέφειας μετά από «βαριές» εκλογικές ήττες, προμηνύοντας «πυκνές» εσωκομματικές εξελίξεις.
Το πρώτο (Χαλκιδική, Απρίλιος 1979)
Η ιστορία των συνεδρίων ξεκινά το μακρινό 1979 στη Χαλκιδική. Πέντε χρόνια μετά την ίδρυση της Νέας Δημοκρατίας και ενάμιση μετά τη δεύτερη νίκη του κόμματος με 42%, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής θέτει τους δομικούς κανόνες λειτουργίας της παράταξης. Γίνονται ομόφωνα δεκτές οι ιδεολογικές αρχές του κόμματος, δηλαδή ο ριζοσπαστικός φιλελευθερισμός, εγκρίνονται το καταστατικό και οι κανονισμοί λειτουργίας των κομματικών οργανώσεων, ενώ στο περιθώριό του εκδηλώνεται και η περίφημη «κίνηση της Βόλβης» με πρωταγωνιστή τον 26χρονο τότε Βαγγέλη Μεϊμαράκη. Το αίτημά τους, το οποίο δεν τέθηκε με καθόλου κομψό τρόπο, ήταν η Ν.Δ. να γίνει από κόμμα αρχηγικό, κόμμα αρχών. Όπως τόνισε, ωστόσο, στην ομιλία του ο Κωνσταντίνος Καραμανλής: «Τα κόμματα για να εκπληρώσουν την αποστολή τους, πρέπει πρώτον να έχουν σαφή ιδεολογία και σταθερό προσανατολισμό, δεύτερον να κατέχονται από υψηλό αίσθημα ευθύνης και τρίτον να είναι δημοκρατικά οργανωμένα».
Το δεύτερο (Θεσσαλονίκη, Φεβρουάριος 1986)
Εφτά χρόνια αργότερα και δύο χρόνια μετά την εκλογή του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη στην ηγεσία του κόμματος, διοργανώνεται το δεύτερο συνέδριο. Τόπος συγκέντρωσης η Θεσσαλονίκη. Ο νέος πρόεδρος χαρακτήρισε τη Νέα Δημοκρατία συνέχεια της ΕΡΕ και της Ένωσης Κέντρου, μπολιάζοντας ωστόσο με ορισμένες πιο φιλελεύθερες ιδέες για τη λειτουργία της αγοράς το ιδεολογικό της προφίλ. Παράλληλα γίνονται και ορισμένες καταστατικές αλλαγές. Η Διοικούσα Επιτροπή ονομάστηκε Κεντρική Επιτροπή, ενώ αλλάζει και ο κανονισμός λειτουργίας των κομματικών οργανώσεων.
Το τρίτο (Χαλκιδική, Απρίλιος 1994)
Σε αυτό συμμετείχαν 1300 σύνεδροι και διεξήχθη υπό έντονο κλίμα εσωστρέφειας. Προηγήθηκαν η ήττα στις εθνικές εκλογές του 1993, η ίδρυση της Πολιτικής Άνοιξης από τον Αντώνη Σαμαρά και η παραίτηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη από την ηγεσία. Νέος πρόεδρος είναι πλέον ο Μιλτιάδης Έβερτ, ο οποίος διακήρυξε από το βήμα ότι «η ΝΔ δεν είναι κόμμα ούτε σοσιαλιστικό, ούτε νεοφιλελεύθερο» και μίλησε για την περίφημη «ειρηνική επανάσταση με αξιοπιστία» .
Το τέταρτο (Αθήνα, Μάρτιο 1997)
Για πρώτη φορά στην ιστορία του κόμματος, ένα συνέδριο (με επικεφαλής της οργανωτικής επιτροπής τον Γεώργιο Ράλλη) εκλέγει τον επόμενο πρόεδρο μέσω ενός διευρυμένου εκλεκτορικού σώματος. Υποψήφιοι είναι οι Μιλτιάδης Έβερτ, ο οποίος έχασε τις εθνικές εκλογές του 1993, ο Κώστας Καραμανλής, ο Βύρων Πολύδωρας και ο Γιώργος Σουφλιάς. Στον δεύτερο γύρο προκρίνονται ο δεύτερος και ο τέταρτος, με τον Κώστας Καραμανλή να γίνεται ο έκτος πρόεδρος του κόμματος συγκεντρώνοντας το 69,16% του εκλεκτορικού σώματος. Σε εκείνο το συνέδριο σχεδιάστηκε η Νέα Δημοκρατία του 21ου αιώνα, με την Ελλάδα να βρίσκεται πλέον στον προθάλαμο της Οικονομικής Νομισματικής Ένωσης.
Το πέμπτο (Αθήνα, Μάρτιος 2001)
Το πέμπτο συνέδριο ήταν κάπως άβολο… Βλέπετε είχαν προηγηθεί οι εθνικές εκλογές της 9ης Απριλίου 2000, τότε που η Νέα Δημοκρατία ενώ φερόταν ως νικήτρια της κάλπης, ηττήθηκε στο παρά ένα από το ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σημίτη. Παρόλα αυτά όλοι έβλεπαν και αναγνώριζαν ότι κάτι αλλάζει στην παράταξη. Στο επίκεντρο βρέθηκαν ζητήματα αρχών και θέσεων, ενώ ξεχωρίζει η απόφαση για τη δημιουργία της θέσης του γενικού γραμματέα του κόμματος. Ξεχωριστή στιγμή η φράση του Κώστα Καραμανλή: «Γιώργο, καλώς όρισες σπίτι σου», που σήμανε την επιστροφή του «Σαρακατσάνου» στη Ρηγίλλης μετά τη διαγραφή του το 1997.
Το έκτο (Αθήνα, Ιούλιο 2004)
Αυτήν τη φορά η ΝΔ είναι κυβέρνηση και το έκτο συνέδριο συνέπεσε με τα 30 χρόνια της Μεταπολίτευσης, αλλά και τα 30 χρόνια από την ίδρυση του κόμματος. Συμμετείχαν 4.500 σύνεδροι. Όσο για το στίγμα; Αφορούσε το περίφημο «κέντρο» και το περιέγραψε με λίγες λέξεις ο Κώστας Καραμανλής: «Όλοι μαζί εκφράζουμε τη σύγχρονη αντίληψη του κοινωνικού Κέντρου. Μια αντίληψη που δεν έχει σχέση με ξεπερασμένους όρους των τελευταίων δεκαετιών».
Το έβδομο (Αθήνα, Ιούλιος 2007)
Διεξάγεται και πάλι στην Αθήνα, στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, λίγο πριν ξεσπάσουν οι φονικές πυρκαγιές οι οποίες δρομολόγησαν πολιτικές εξελίξεις, με αποκορύφωμα τις πρόωρες εκλογές τον Σεπτέμβριο του 2007, με νικήτρια τη Νέα Δημοκρατία. Στη διάρκειά του επιβεβαιώθηκε η στήριξη στο κυβερνητικό πρόγραμμα του κόμματος, χωρίς να υπάρξει καμία απολύτως αλλαγή στην κομματική δομή και οργάνωση.
Το όγδοο (Αθήνα, Ιούνιος 2010)
Στις 25 με 27 Ιουνίου 2010 διεξήχθη το όγδοο συνέδριο της Νέας Δημοκρατίας, με πρόεδρο τον Αντώνη Σαμαρά, μετά την εκλογική ήττα τον Οκτώβριο του 2009. Από τον Ριζοσπαστικό φιλελευθερισμό το κόμμα περνά στον κοινωνικό φιλελευθερισμό. Πλέον κυβέρνηση είναι το ΠΑΣΟΚ, η Ελλάδα μπαίνει στον φαύλο κύκλο των μνημονίων και η εθνική ιστορία αρχίζει να γράφεται κάπως διαφορετικά…
Το ένατο (Αθήνα, Ιούνιος 2013)
Είναι η δεύτερη φορά που διεξάγεται συνέδριο με τη Νέα Δημοκρατία στην εξουσία. Ο Αντώνης Σαμαράς είναι πια πρωθυπουργός και κεντρικό σύνθημα του συνεδρίου είναι: «Νέα Δημοκρατία, Νέα Ελλάδα». Στη διάρκειά του γίνονται ορισμένες τροποποιήσεις στο καταστατικό του και εκλέγονται τα νέα μέλη της Πολιτικής Επιτροπής.
Το δέκατο (Αθήνα, Απρίλιος 2016)
Το πρώτο υπό την ηγεσία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Φιλοξενείται στο Metropolitan Expo. Είχαν προηγηθεί οι ταραχώδεις εσωκομματικές εκλογές. Σύνθημά του: «Οξυγόνο για την Ελλάδα» με τον νέο πρόεδρο του κόμματος να δηλώνει: «Αφήνουμε πίσω την κρίση και τα λάθη τού χθες. Ξεκινάμε να χτίζουμε την Ελλάδα του 2021. Την περήφανη Ελλάδα της εθνικής αυτοπεποίθησης». Σε αυτό το συνέδριο αποφασίζεται η ετήσια διεξαγωγή συνεδρίου και να μπει χρονική θητεία στο αξίωμα του προέδρου.
Το ενδέκατο (Αθήνα, Δεκέμβριος 2017)
Ήταν το δεύτερο υπό την προεδρία του Κυριάκου Μητσοτάκη. Προηγήθηκαν επτά θεματικά προσυνέδρια σε όλη τη χώρα, δυο ειδικές ημερίδες, πάνω από 100.000 συμμετοχές στα ηλεκτρονικά ερωτηματολόγια. Σύνθημά του «Έτοιμοι να αλλάξουμε την Ελλάδα» και αποτύπωνε την αντίληψη που θέλει να φέρει η Νέα Δημοκρατία στο πολιτικό σκηνικό. Στα υπέρ του το γεγονός ότι το κόμμα άνοιξε τις πόρτες του και συνδιαμόρφωσε το κυβερνητικό του πρόγραμμα μαζί με την κοινωνία.
Το δωδέκατο (Αθήνα, Δεκέμβριος 2018)
Με τη ΝΔ να βρίσκεται στον… προθάλαμο της εξουσίας, στην Πειραιώς επισημαίνουν πως το 12ο συνέδριο θα αποπνέει ενότητα, διεύρυνση και κυβερνητική ετοιμότητα ώστε η χώρα να επανέλθει σύντομα σε τροχιά κανονικότητας. Από το βήμα του ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα καταθέσει ένα ρεαλιστικό πρόγραμμα κοινωνικής πολιτικής και στήριξης όλων των Ελλήνων. Στο επίκεντρό του θα βρεθεί η μέση οικογένεια, ο νέος, ο άνεργος, ο ηλικιωμένος. “Η ιστορία γράφεται από εκείνους που συμμετέχουν και όχι από εκείνους που απέχουν” σημειώνουν χαρακτηριστικά στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Politik την Παρασκευή 14 Δεκεμβρίου 2018
