Του Γιάννη Συμεωνίδη
Η πρώτη επιστολή την οποία έλαβε ο Ρετσέπ Ταγίπ Ερντογάν από την Ευρώπη μετά από την επανεκλογή του στην προεδρία της Τουρκίας δεν ήταν ακριβώς κάποιου είδους “συγχαρητήρια”.
Ήταν, αντιθέτως, όπως πληροφορείται το Politik, ένα άκρως αυστηρό κάλεσμα από την κορυφαία Ένωση στο χώρο του ποινικού δικαίου στην Ευρώπη για την άμεση απελευθέρωση των δύο Ελλήνων στρατιωτών.
Μετά από το τελευταίο, τέταρτο «όχι» της Τουρκίας στην αποφυλάκιση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών η Ένωση Ευρωπαίων Ποινικολόγων (European Criminal Bar Association), η κορυφαία ένωση ποινικού δικαίου στη Γηραιά Ήπειρο, παρενέβη στην υπόθεση λαμβάνοντας πλήρη θέση επ’ αυτής ως θέμα ευρύτερου ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος.
Με ανακοίνωσή της, η οποία υπογράφεται κι από τον πρόεδρο της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Scott Crosby, αναλύεται διεξοδικώς η αντίθεση της σύλληψης και κράτησης με το διεθνές δίκαιο και τις διεθνείς συμβάσεις οι οποίες διέπουν τις σχέσεις των κρατών.
Συγκεκριμένα, η Ένωση καυτηριάζει τη στάση της Τουρκίας, η οποία σε παράβαση κάθε έννοιας διεθνούς νομιμότητας, αφού προχώρησε σε ανυπόστατη σύλληψη κατά αθώων προσώπων, εντάσσει αυτήν σε πολιτικές σκοπιμότητες που αφορούν την ανταλλαγή αυτών με τα διωκόμενα από το καθεστώς πρόσωπα, που ζήτησαν άσυλο στην Ελλάδα.
Η ανεπίτρεπτη επιρροή της πολιτικής εξουσίας στην υπόθεση, η κράτηση δίχως απαγγελία κατηγοριών και η καθυστέρηση εκδίκασης της υπόθεσης βρίσκονται εκτός κάθε έννοιας διεθνούς νομιμότητας.
Ζητείται δε η άμεση απελευθέρωση κι επιστροφή τους στην Ελλάδα.
Η παρέμβαση των Ευρωπαίων Ποινικολόγων απεστάλη, επίσης, στον υπουργό Δικαιοσύνης της Τουρκίας, Abdulhamit Gül, στον γενικό γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης, Thorbjørn Jagland, την πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, Liliane Maury-Pasquier, και τον πρώην πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Michele Nicoletti.
Η παρέμβαση κρίνεται ως πολύ σημαντική, καθώς αποδομεί το τουρκικό κατηγορητήριο από άποψη διεθνούς δικαίου, υποδεικνύοντας την Τουρκία ως διεθνή παραβάτη (και) στην υπόθεση αυτή.
Προέρχεται δε από την κορυφαία ένωση του ποινικού δικαίου στην Ευρώπη, μέλη της οποίας αποτελούν διακεκριμένοι δικηγόροι, δικαστές κι ακαδημαϊκοί από όλη την ήπειρο, όπως ο πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου Dean Spielmann.
Η άποψη αυτή θα είναι βαρύνουσα για μελλοντικές επιπτώσεις σε βάρος της Τουρκίας από ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς.
«Θέμα τιμής για τον ευρωπαϊκό νομικό πολιτισμό»
Την πρόταση εισηγήθηκε ο Έλληνας ποινικολόγος Αλέξης Αναγνωστάκης, ο οποίος είναι μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης Ευρωπαίων Ποινικολόγων.
Ο ίδιος, μιλώντας στο Politik, πιστεύει ότι η άμεση κι άνευ όρων απελευθέρωση κι επιστροφή των Ελλήνων στρατιωτών είναι θέμα τιμής για τον ευρωπαϊκό νομικό πολιτισμό.
Στο μεταξύ, η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, με την από 26 Ιουνίου επιστολή της προέδρου της Liliane Maury-Pasquier προς τον ομόλογό της της Ένωσης Ευρωπαίων Ποινικολόγων ευχαριστεί την Ένωση για την πρωτοβουλία αυτή.
Την ίδια ώρα, ενημερώνει πως παραπέμπει το θέμα προς εξέταση στη Γραμματεία της Εποπτικής Επιτροπής της Συνέλευσης, την Επιτροπή Νομικών Υποθέσεων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και στην Επιτροπή Πολιτικών Υποθέσεων και Θεμάτων Δημοκρατίας.
Όπως υπογραμμίζει ο κ. Αναγνωστάκης, η συγκεκριμένη εξέλιξη κρίνεται πολύ σημαντική, καθώς αναγάγει το θέμα σε μείζον ευρωπαϊκό γεγονός που άπτεται των αξιών της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κι ως τέτοιο θα αντιμετωπιστεί από το Συμβούλιο της Ευρώπης, που είναι η υπέρτερη αρχή ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ευρώπη, στη δικαιοδοσία του οποίου υπάγεται το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
«Αναδεικνύει ότι δεν πρόκειται για μια “απλή” διασυνοριακή διαφορά δύο κρατών, όπως καταβάλλεται προσπάθεια να προβληθεί, η οποία πρέπει να παραπεμφθεί σε διαπραγματεύσεις και συναλλαγή, όπως για παράδειγμα με την ανταλλαγή των οκτώ Τούρκων αξιωματικών», καταλήγει ο κ. Αναγνωστάκης.