Του Γιάννη Συμεωνίδη
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εκδίκαση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης προδικαστικού ερωτήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) το οποίο αφορά την περίπτωση μοναχού ο οποίος επιχειρεί να εγγραφεί στο Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών (ΔΣΑ) μέσω… Κύπρου, παρακάμπτοντας με αυτόν τον τρόπο σχετικό κώλυμα του Κώδικα Δικηγόρων.
Ειδικότερα, την Τρίτη, 18 Σεπτεμβρίου ο ΔΣΑ παρέστη στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως διάδικος σε προδικαστικό ερώτημα που υπόβαλε το ΣτΕ κι αφορούσε το κώλυμα των κληρικών και μοναχών να διοριστούν ως δικηγόροι κατά το άρθρο 6 § 6 του Κώδικα Δικηγόρων.
Το ερώτημα υποβλήθηκε κατά την εξέταση αίτησης ακυρώσεως του μοναχού Ειρηναίου, ο οποίος ζήτησε να εγγραφεί στο ΔΣΑ ως κοινοτικός δικηγόρος, προσκομίζοντας πιστοποιητικό ότι είναι μέλος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου.
Ο ΔΣΑ εκπροσωπήθηκε από τον πρόεδρο, Δημήτρη Βερβεσό, και τον προϊστάμενο της Νομικής Υπηρεσίας, Παναγιώτη Νικολόπουλο, επίκουρο καθηγητή του ΕΚΠΑ, σε μία ακροαματική διαδικασία ενώπιον της μείζονος σύνθεσης του Δικαστηρίου που διάρκεσε τρεις ώρες και κατά την οποία οι δικαστές και η Γενική Εισαγγελέας απεύθυναν πολλές ερωτήσεις στο διαδίκους, ενώ τη διαδικασία παρακολούθησε πολυπληθές ακροατήριο.
Το κρίσιμο ερώτημα επικεντρώνεται στην εφαρμογή της § 2 του άρθρου 3 της οδηγίας 98/5/ΕΚ, κατά το οποίο μόλις προσκομίσει κοινοτικός δικηγόρος πιστοποιητικό κράτους- μέλους καταγωγής, ο δικηγορικός σύλλογος του κράτους- μέλους υποδοχής είναι υποχρεωμένος να τον εγγράψει.
Κατά την άποψη του ΔΣΑ, η διάταξη αυτή έρχεται σε αντίθεση με το άρθρο 6 § 1 της ίδιας οδηγίας και το άρθρο 25 § 1 της οδηγίας 2006/123/ΕΚ, κατά τα οποία ο δικηγόρος του κράτους- μέλους καταγωγής υπάγεται στους δεοντολογικούς κανόνες του κράτους- μέλους υποδοχής και, κατά συνέπεια, εφόσον στον ελληνικό Κώδικα Δικηγόρων υπάρχει κώλυμα για την εγγραφή μοναχού ως δικηγόρου, οι διατάξεις των άρθρων 6 § 1 της οδηγίας 98/5/ΕΚ και 25 § 1 της οδηγίας 2006/123/ΕΚ υπερισχύουν και δεν υποχρεούται ο ΔΣΑ να τον εγγράψει, σύμφωνα και με τις αιτιολογικές σκέψεις 21 και 7 της οδηγίας 98/5/ΕΚ.
Σε αντίθετη περίπτωση, ο ΔΣΑ υποστήριξε πως δημιουργείται ο κίνδυνος σταδιακώς να καταργηθούν όλα τα κωλύματα των εθνικών κωδίκων δικηγόρων, εφόσον για το καθένα θα υπάρχουν κράτη- μέλη που δεν θα το έχουν θεσπίσει ως κώλυμα και θα εγγράφουν δικηγόρους.
Και τούτο παρότι η ΕΕ δεν έχει θεσπίσει ενιαίους δεοντολογικούς κανόνες για τη λειτουργία των δικηγορικών συλλόγων, αλλά επαφίεται στις εθνικές νομοθεσίες.
Άλλο ζήτημα που τέθηκε και συζητήθηκε, είναι η ανεξαρτησία του δικηγόρου κατά το χειρισμό των υποθέσεων των εντολέων του και γενικότερα της παροχής των υπηρεσιών του, η οποία επαφίεται στην επιστημονική κρίση του και δεν δεσμεύεται από εντολές τρίτων προσώπων, σε αντίθεση με τον χριστιανό ορθόδοξο μοναχό, που για κάθε ενέργειά του πρέπει να έχει λάβει την άδεια του ηγουμένου του.
Κώλυμα μόνο στον ελληνικό Κώδικα
Επισημάνθηκε, επίσης, πως ο μοναχός κατά την κουρά του έχει δώσει όρκο ακτημοσύνης, ενώ η παροχή των υπηρεσιών του δικηγόρου γίνεται πάντοτε με αμοιβή, εκτός ελάχιστων εξαιρέσεων που προβλέπει ο Κώδικας Δικηγόρων για συγγενικά πρόσωπα κι άλλους δικηγόρους, ασκούμενους ή συνταξιούχους, και πως ο δικηγόρος πρέπει να έχει επαγγελματική εγκατάσταση στην έδρα του πρωτοδικείου όπου διορίζεται, εν προκειμένω στην Αθήνα, ενώ ο συγκεκριμένος μοναχός είχε δηλώσει πως υπάγεται στην Ιερά Μονή Πέτρας Καρδίτσας.
Εν τούτοις, ο επιχώριος μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφαρσάλων με επιστολή του στο ΔΣΑ, που αναγνώστηκε στο δικαστήριο, έκανε γνωστό ότι ο εν λόγω μοναχός δεν είναι εγγεγραμμένος σε καμία μονή της μητρόπολής του.
Μετά από την ανακοίνωση της πληροφορίας αυτής η δικηγόρος του μοναχού δήλωσε πως τώρα ζει στη Ζάκυνθο.
Ενδιαφέρον, τέλος, έχει η πληροφορία, που έθεσε υπόψη του δικαστηρίου η εκπρόσωπος της Επιτροπής της ΕΕ, κατά την οποία, μετά από έρευνα στους κώδικες δικηγόρων των κρατών- μελών της ΕΕ, διαπιστώθηκε ότι μόνο στον ελληνικό κώδικα δικηγόρων υπάρχει κώλυμα ως προς την άσκηση του δικηγορικού επαγγέλματος για τους κληρικούς και μοναχούς.
