Συνέντευξη στην Ελένη-Βασιλική Μπαμπαλιούτα
Στις 6 Ιουλίου, το Καζακστάν εορτάζει την ίδρυση της πρωτεύουσας του Αστανά. Η νέα αυτή πόλη έγινε σύμβολο του νέου Καζακστάν, που είναι σήμερα μία από τις γρηγορότερα αναπτυσσόμενες χώρες του κόσμου.
Το Καζακστάν συνδέεται με ιδιαίτερα φιλικούς δεσμούς με την Ελλάδα. Διαδραματίζει επίσης ένα πολύ σημαντικό ρόλο στον κρίσιμο χώρο που κατέxει στην καρδιά της Ευρασίας.
Με αφορμή την 20ή επέτειο από την ίδρυση της Αστανά , ο πρέσβης της μεγάλης αυτής χώρας κ. Alexei Volkov έδωσε συνέντευξη στο “Politik.gr” και να απαντήσει σε ορισμένες ερωτήσεις μας για το Καζακστάν, το ρόλο και την πολιτική του στην Ευρασία, της αναπτυξιακές του προοπτικές και τις σχέσεις του με την Ελλάδα.
Οι απαντήσεις του έχουν πολύ ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
-Αξιότιμε πρέσβη, στις 6 Ιουλίου, η χώρα σας εορτάζει την 20ή επέτειο της πόλης της Αστανά, πρωτεύουσας της Δημοκρατίας του Καζακστάν. Ποια είναι η μεγαλύτερη επιτυχία της χώρας σας που θα θέλατε να υπογραμμίσετε με αφορμή αυτήν την ευκαιρία;
Δεδομένου ότι το Καζακστάν έγινε ανεξάρτητο το 1991, το έθνος μας έκανε έναν μακρύ και όχι πάντα εύκολο δρόμο για την οικοδόμηση ενός σύγχρονου και επιτυχημένου κράτους. Μέσα σ’ αυτά τα χρόνια, κατορθώσαμε να οικοδομήσουμε μια ισχυρή οικονομία και να προσελκύσουμε ξένες επενδύσεις.
Καταφέραμε επίσης να διατηρήσουμε την ειρήνη, την φίλια και την σταθερότητα στην πολυεθνική και πολυεπαγγελματική κοινωνία μας, καθώς και να ενισχύσουμε τον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Σήμερα είμαστε υπερήφανοι που το Καζακστάν είναι ένα από τα πιο γρήγορα αναπτυσσόμενα έθνη στην Ευρασία και στον κόσμο και έχουμε ως φιλόδοξο στόχο να συμπεριληφθούμε στα 50 πιο ανεπτυγμένα κράτη στον κόσμο έως το 2050.
Όπως ορθά αναφέρατε, αυτό το έτος γιορτάζουμε επίσης την 20ή επέτειο της νέας μας πρωτεύουσας, της Αστανά. Η νέα πρωτεύουσα έχει γίνει σύμβολο της ανεξαρτησίας μας, το κέντρο της πολιτικής και πολιτιστικής ζωής του Καζακστάν. Πρόκειται για μια σύγχρονη πόλη, με το δικό της αρχιτεκτονικό στυλ, που ενσωματώνει τις καλύτερες παραδόσεις της Ανατολής και τις σύγχρονες τάσεις της Δύσης.
Σε 20 χρόνια, ο πληθυσμός της Αστανά έχει τριπλασιαστεί και η πόλη έχει γίνει ένα σημαντικό οικονομικό, εκπαιδευτικό, επιστημονικό και ιατρικό κέντρο όχι μόνο για το Καζακστάν αλλά και για ολόκληρη την περιοχή της Κεντρικής Ασίας. Η ενέργεια των ανθρώπων που συγκεντρώνονται στην Αστανά δίνει μια ισχυρή ώθηση στην ανάπτυξη ολόκληρης της χώρας, προσελκύοντας την προσοχή της παγκόσμιας κοινότητας. Η Αστανά γίνεται κέντρο για διεθνείς εταιρείες και οργανισμούς.
Ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα ήταν τα τελευταία χρόνια « Η Έκθεση 2017: Ενέργεια του μέλλοντος», η οποία παρουσίασε τις τελευταίες πράσινες τεχνολογίες. Με την ευκαιρία, το ελληνικό περίπτερο στην Αστανά ήταν ένα από τα πιο επιτυχημένα. Τα επιτεύγματα της Αστανά και του σύγχρονου Καζακστάν θα ήταν δύσκολο να επιτευχθούν χωρίς την σοφή διοίκηση του Προέδρου μας. Ο επικεφαλής του κράτους μας, κ. Nursultan Nazarbayev, ήταν πάντα υποστηρικτής μιας αποτελεσματικής και ρεαλιστικής πολιτικής, που οδηγούσε στην επιτυχία του έθνους και του κράτους μας.
-Ποιο είναι το νέο στρατηγικό σχέδιο ανάπτυξης που ακολουθεί η χώρα σας για τα επόμενα χρόνια;
Το Καζακστάν έχει θέσει μερικούς βασικούς αναπτυξιακούς στόχους που έχουν σχεδιαστεί για να μας εντάξουν στην παγκόσμια οικονομία στην εποχή της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης.
Στο τελευταίο ετήσιο μήνυμα προς το κράτος ο πρόεδρος Nazarbayev τόνισε ότι η κυβέρνηση και η κοινωνία οφείλουν να επικεντρωθούν στις νέες τεχνολογίες. Η εγχώρια εκβιομηχάνιση πρέπει να γίνει πιο καινοτόμα, εκμεταλλευόμενη τις τεχνολογικές εξελίξεις στην εποχή του Διαδικτύου των πραγμάτων (Internet of Things – IoT).
Έτσι, το Καζακστάν αναζητά τρόπους, με στόχο τον εκσυγχρονισμό και τη ψηφιοποίηση των επιχειρήσεων με έμφαση στις εξαγωγές. Εκτός αυτού, βρισκόμαστε στη διαδικασία επανεξέτασης της οργάνωσης των βιομηχανιών βασικών προϊόντων και της επανεκτίμησης των προσεγγίσεων μέσω των οποίων γίνεται η διαχείριση των φυσικών πόρων. Οι απαιτήσεις για την ενεργειακή απόδοση, την ενεργειακή εξοικονόμηση των επιχειρήσεων και τις εκτιμήσεις που έχουν οι παραγωγοί ενέργειας για το περιβάλλον, όλες πρέπει ν’ αυξηθούν στο Καζακστάν.
Τα επόμενα χρόνια, το Καζακστάν θ’ αναζητήσει τρόπους εισαγωγής νέων τεχνολογιών στον τομέα της γεωργίας (ανάπτυξη αγροτικών επιστημών), των μεταφορών και των logistics (έξυπνα συστήματα μεταφοράς για την μείωση του χρόνου παράδοσης του φορτίου), κατασκευών, κατοικιών και υπηρεσιών κοινής ωφέλειας (ενεργειακή απόδοση κτιρίων).
Προκειμένου να εισαγάγουμε όλα αυτά, χρειαζόμαστε ένα ισχυρό ανθρώπινο κεφάλαιο. Με αυτό το πνεύμα, το Καζακστάν αναπτύσσει ένα εκπαιδευτικό σύστημα που θ’ ανταποκρίνεται στις πραγματικότητες του σύγχρονου κόσμου και θ’ αντιμετωπίζει τις απαιτήσεις της οικονομίας σε όλα τα επίπεδα. Μεταξύ άλλων στοιχείων του στρατηγικού αναπτυξιακού σχεδίου είναι η υγειονομική περίθαλψη, η αποτελεσματική δημόσια διοίκηση, το κράτος δικαίου και η καταπολέμηση της διαφθοράς.
-Το Καζακστάν είναι μια πολύ σημαντική χώρα και από την άποψη του ρόλου που διαδραματίζει στις διεθνείς σχέσεις, ειδικά στο πλαίσιο της ευρασιατικής συνεργασίας του Συμφώνου της Σαγκάης. Πώς βλέπετε τη συμμετοχή του Καζακστάν σ’ αυτό το φόρουμ;
Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω επισημαίνοντας ότι η εξωτερική πολιτική της Αστανά υπογραμμίζει την δέσμευσή μας για τη δημιουργία ισχυρών, μακροχρόνιων συμμαχιών και εταιρικών σχέσεων, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της ευρασιατικής συνεργασίας.
Το Καζακστάν έχει ισχυρές, φιλικές και δυναμικές σχέσεις με τη Ρωσία, την Κίνα, την ΕΕ, τις ΗΠΑ και άλλα δυτικά έθνη, δίνοντας έμφαση στην πολυτομεακή προσέγγιση της εξωτερικής πολιτικής μας. Είμαστε επίσης σημαντικό μέλος πολλών περιφερειακών οργανισμών, μεταξύ των οποίων είναι η CIS, η EEU, η CICA, η CSTO, ο ΟΑΣΕ και η SCO.
Τον Ιανουάριο του 2017, το Καζακστάν ξεκίνησε την αποστολή του ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Όντας ένα έθνος που εγκατέλειψε οικειοθελώς ένα από τα μεγαλύτερα πυρηνικά οπλοστάσια στον κόσμο, προωθούμε έναν κόσμο απαλλαγμένο από πυρηνικά όπλα, προσπαθώντας να εδραιώσουμε τις παγκόσμιες προσπάθειες και προτρέποντας τα κράτη ν΄ απαλλαγούν από τα πυρηνικά όπλα μέχρι την 100ή επέτειο του ΟΗΕ το 2045.
Η Αστανά θέλει ν’ αποτρέψει τις στρατιωτικές συγκρούσεις σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο. Με αυτό κατά νου, ο Πρόεδρός μας πρότεινε ένα ειρηνικό μανιφέστο «Ο Κόσμος – Ο 21ος αιώνας» που έχει συγκεκριμένες ιδέες για το πως ν’ αποφύγουμε τις συγκρούσεις στο μέλλον.
Μεταξύ άλλων προτεραιοτήτων του Καζακστάν είναι η δημιουργία μιας περιφερειακής ζώνης ειρήνης, ασφάλειας, συνεργασίας και ανάπτυξης στην Κεντρική Ασία. Αυτό περιλαμβάνει την επαναφορά της ειρήνης και της σταθερότητας στο Αφγανιστάν. Η Αστανά πρότεινε ν’ αναπτυχθεί ο Κώδικας Δεοντολογίας στις Διεθνείς Αντιτρομοκρατικές Επιχειρήσεις στο πλαίσιο της προσπάθειάς της να εδραιωθεί ο παγκόσμιος αντιτρομοκρατικός συνασπισμός (δίκτυο) υπό την αιγίδα του ΟΗΕ. Ελπίζουμε ότι αυτή η σημαντική πρωτοβουλία θα υποστηριχθεί.
Όσον αφορά τη συμμετοχή μας στον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης, θα ήθελα να σημειώσω ότι αυτός ο Οργανισμός διαθέτει ένα τεράστιο ανθρώπινο και οικονομικό δυναμικό περιφερειακής συνεργασίας και ανάπτυξης. Το Καζακστάν διαπιστώνει το ενδιαφέρον του για την ενίσχυση των εμπορικών και επενδυτικών σχεδίων μεταξύ των χωρών της SCO καθώς και τη δημιουργία κοινών μηχανισμών για τη χρηματοδότηση φιλόδοξων έργων υποδομής και την κινητοποίηση τεχνολογικών πόρων.
Για παράδειγμα, υπάρχει μεγάλη δυνατότητα ανάπτυξης της διέλευσης των σιδηροδρομικών γραμμών μεγάλης ταχύτητας της Ευρασίας στην γραμμή Πεκίνου–Αστανά–Μόσχα–Βερολίνο. Η εφαρμογή αυτού του σχεδίου θα ενίσχυε την συνεργασία μεταξύ της SCO και της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης. Είναι μόνο ένα από τα πολλά έργα που συζητούνται σ΄ αυτήν την πλατφόρμα.
-Πώς βλέπετε πιο συγκεκριμένα τις σχέσεις σας με τη Ρωσία;
Από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, το Καζακστάν και η Ρωσία όχι μόνο διατήρησαν την ιστορική ενότητα και δεσμούς αιώνων, αλλά και έμαθαν να οικοδομήσουν την σχέση τους με νέο τρόπο, καθοδηγούμενοι από τις αρχές της ισότητας και της αμοιβαίας επωφελούς εταιρικής σχέσης.
Το Καζακστάν και η Ρωσία έχουν καθιερώσει έναν πολύ εντατικό πολιτικό διάλογο και βαθείς οικονομικούς δεσμούς. Οι σχέσεις μας αναπτύσσονται αποτελεσματικά σε όλους σχεδόν τους τομείς συνεργασίας. Οι τακτικές συναντήσεις και συνομιλίες μεταξύ των αρχηγών των δύο κρατών μας διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ενίσχυση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης μεταξύ του Καζακστάν και της Ρωσίας. Κάθε χρόνο οι πρόεδροι του Καζακστάν και της Ρωσίας συναντώνται περισσότερες από δέκα φορές.
Το Καζακστάν και οι Ρώσοι εργάζονται μαζί σε μια ενεργειακή συνεργασία. Συνεργαζόμαστε ενεργά στον τομέα της εξερεύνησης του διαστήματος και της κοινής χρήσης του διαστημικού συγκροτήματος του Baikonur. Και οι δύο χώρες συμμετέχουν στην ανάπτυξη της υποδομής μεταφορών και logistics, συμπεριλαμβανομένης της μορφής της SCO και της Ευρασιατικής Οικονομικής Ένωσης, όπως ανέφερα προηγουμένως. Αυτό είναι μόνο ένα μικρό μέρος του τεράστιου πεδίου συνεργασίας που αναπτύσσουν το Καζακστάν και η Ρωσία μαζί σ’ ένα κλίμα εμπιστοσύνης και φιλίας.
-Ο ελληνικός λαός έχει πολύ φιλικά συναισθήματα προς την χώρα σας. Πιστεύετε ότι οι σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Καζακστάν έχουν αναπτυχθεί μέχρι τις πραγματικές υπάρχουσες δυνατότητες; Τι πρέπει να γίνει κατά την γνώμη σας για την περαιτέρω προώθηση αυτών των σχέσεων;
Την 1η Οκτωβρίου του 2017 το Καζακστάν και η Ελλάδα γιόρτασαν την ημερομηνία ορόσημο – την 25η επέτειο από την καθιέρωση διπλωματικών σχέσεων. Από αυτή την άποψη, η Πρεσβεία μας έχει οργανώσει μια σειρά από σημαντικές πολιτικές, οικονομικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις, όπως την ανταλλαγή επισκέψεων και την επέκταση της βάσης των συνθηκών.
Σε όλη την ιστορία των διμερών σχέσεών μας, καταφέραμε να δημιουργήσουμε ένα σταθερό πλαίσιο συνεργασίας . Έχουμε μια θετική εμπειρία ανταλλαγής αμοιβαίας υποστήριξης στο πλαίσιο Διεθνών Οργανισμών. Η Ελλάδα υποστήριξε την υποψηφιότητα του Καζακστάν για την προεδρία του OSCE το 2010, τη μη μόνιμη συμμετοχή στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για το 2017-2018 και την προσχώρηση σε ορισμένες σημαντικές συμβάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης. Έχουμε επίσης ευρέως εδραιωμένη Ομάδα Διακοινοβουλευτικής Φιλίας.
Τα θεμέλια της εμπορικής συνεργασίας μας τέθηκαν κατά τις επισκέψεις του Προέδρου μας στην Αθήνα τον Ιούλιο του 2001 και τον Αύγουστο του 2004. Πρόσφατα, ο Πρόεδρος Nazarbayev σημείωσε για μια ακόμη φορά τις σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης σχέσεων με την Ελλάδα, με στόχο την ενίσχυση της πολιτικής και εμπορικής και οικονομικής αλληλεπίδρασης. Σήμερα, έχουμε εμπορικά έργα σε τομείς όπως η κατασκευαστική και η μηχανική, η ιατρική και η αποκατάσταση, η κοσμετολογία.
Δυστυχώς, ο εμπορικός μας διάλογος δοκιμάστηκε σοβαρά τα τελευταία χρόνια. Οι αρνητικές επιπτώσεις στον όγκο του αμοιβαίου εμπορίου επηρεάστηκαν από την αντιπαράθεση των κυρώσεων αλλά και την παγκόσμια οικονομική επιβράδυνση. Ωστόσο, τόσο η Αστανά όσο και η Αθήνα καταβάλλουν κάθε προσπάθεια για να σπάσουν αυτή την τάση και να ενθαρρύνουν το διμερές εμπόριο. Για παράδειγμα, τον Φεβρουάριο του 2018, μαζί με την Ελληνική Κυβέρνηση διοργανώσαμε με επιτυχία ένα 2ο Καζαχικό–Ελληνικό Επιχειρηματικό Φόρουμ στην Αστανά με περισσότερους από 200 αντιπροσώπους επιχειρήσεων των δύο χωρών.
Ένας άλλος σημαντικός τομέας της διμερούς μας συνεργασίας είναι η συνεργασία με τη Διασπορά. Όπως γνωρίζετε, στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ουσιαστικά το 95% των Ποντίων έφυγε από το Καζακστάν με προορισμό την Ελλάδα. Ωστόσο, περίπου 10.000 Έλληνες επιθυμούσαν να συνεχίσουν τη ζωή τους στο Καζακστάν και τώρα αντιπροσωπεύουν μια ζωντανή γέφυρα φιλίας μεταξύ των χωρών μας.
Οι περισσότεροι Καζακστανοί εγκαταστάθηκαν στη Βόρεια Ελλάδα, καθώς και στην Αθήνα και τα προάστιά της. Οι Καζακικές οικογένειες , επαναπατριζόμενες στην Ελλάδα εξακολουθούν να διατηρούν ισχυρούς δεσμούς με τους συγγενείς και τους φίλους τους στο Καζακστάν. Οι Έλληνες συμπατριώτες μας μιλάνε πάντα θερμά για τα χρόνια που πέρασαν στο Καζακστάν και για τους ανθρώπους που τους βοήθησαν στα πιο δύσκολα χρόνια επανεγκατάστασης.
Διατηρούμε στενές επαφές με τους πρώην πολίτες μας. Μερικοί από τους Ποντίους Έλληνες ίδρυσαν επιχειρήσεις που σχετίζονται με το εμπόριο και τον τουρισμό με το Καζακστάν. Για παράδειγμα, ένας επιχειρηματίας άνοιξε ένα παντοπωλείο στην Καλλιθέα της Αθήνας με την ονομασία «Αστανά».
Φυσικά, πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα στο εγγύς μέλλον. Μία από τις προτεραιότητές μας είναι η δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών για πολιτικό διάλογο υψηλού επιπέδου, ο οποίος δραστηριοποιείται εδώ και πάνω από μία δεκαετία. Ελπίζουμε ειλικρινά ότι θα πετύχουμε μαζί με τους Έλληνες διπλωμάτες συναδέλφους μας.
