Αναμφισβήτητα πρόκειται για μια από τις τελευταίες ηγετικές προσωπικότητες που σημάδεψε με την πολιτική του τη σύγχρονη Ελλάδα. Οι ομιλίες του έμειναν στην ιστορία. Κάποια από τα συνθήματα του παραμένουν αναλλοίωτα μέχρι και σήμερα. Πολιτικοί που προέρχονται ή πορεύτηκαν πάνω σε μια εντελώς διαφορετική ιδεολογία, σήμερα προσπαθούν να τον αντιγράψουν. Σε όλα. Στην πολιτική, στις κινήσεις, στη φρασεολογία, ακόμη και στα… λάθη του. Αυτός ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου.
Ο πολιτικός που λατρεύτηκε από τους φανατικούς οπαδούς και μισήθηκε από τους ορκισμένους αντιπάλους. Ο πολιτικός που προσπάθησε να βάλει οριστικά και αμετάκλητα στο χρονοντούλαπο της ιστορίας πολιτικές αντιπαλότητες που κρατούσαν από τον εμφύλιο σπαραγμό. Ήταν ο ίδιος που οδηγούσε την οικονομία της χώρας σε τεντωμένο σχοινί και χρησιμοποιούσε τη βολική ρητορική για έξοδο της χώρας από το ΝΑΤΟ αλλά και από την τότε ΕΟΚ.
Ήταν ο ίδιος πολιτικός που φρόντισε να «τρίξει» τα δόντια στους Τούρκους με το περίφημο «βυθίσατε το Χώρα» στην κρίση της υφαλοκρηπίδας του 1987, αλλά και αυτός που απασχόλησε έντονα τα νεόφερτα τότε ταμπλόιντ με την προσωπική – πολυτάραχη – ζωή του. Σήμερα, με αφορμή την επέτειο συμπλήρωσης ενός αιώνα από τη γέννηση του Ανδρέα Παπανδρέου πολλοί συνεχίζουν να αμφισβητούν τις πρακτικές που ακολούθησε στο διάστημα της πολιτικής του καριέρας.
Αυξάνονται, ωστόσο, δραματικά οι αναφορές στο όνομα του ακόμη και από ανθρώπους με τους οποίους συγκρούστηκε πολιτικά από τα έδρανα της Βουλής – με πιο πρόσφατη αυτή του πρώην πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά στη συζήτηση για τη Συμφωνία των Πρεσπών – αλλά και τα μπαλκόνια στις κεντρικές πλατείες τα οποία μαζί με τον βασικό του αντίπαλο, Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, αλλά κυρίως χάρη στην πολύτιμη βοήθεια του σκηνοθέτη Τάσο Μπιρσίμ μετέτρεψαν τις πολιτικές προεκλογικές συγκεντρώσεις σε σφυγμομετρήσεις νίκης πριν τη μεγάλη μάχη.
Από την εποχή του ζιβάγκο και την ίδρυση του ΠΑΣΟΚ στις 3 Σεπτέμβρη του 1974 μέχρι και το τέλος της ζωής του στις 23 Ιουνίου του 1996 ο «Ανδρέας» άφησε το ανεξίτηλο στίγμα του στην πολιτική σκηνή του τόπου. Άλλοτε με τις λέξεις «αλλαγή» και «συμμετοχή», που παρέσυραν τα πλήθη στις εκλογές του Ιούνη το 1981 και από 13,58% εκτόξευσαν το ΠΑΣΟΚ στο 48,1%, είτε με συνθήματα όπως «προτιμούμε να ανήκουμε εις τους Έλληνες», «απόψε πεθαίνει η δεξιά», «το ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση, ο λαός στην εξουσία» και «ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά» ή με τις φράσεις «Τσοβόλα ‘δώστα όλα», «Κ. Μητσοτάκη καληνύχτα σας» και «δεν παρέχουμε ούτε σπιθαμή εδάφους, αέρος ή θαλάσσης στην Τουρκία».
Οι προσωπικές καλές σχέσεις που διατηρούσε τόσο με τον ηγέτη της Παλαιστίνης, Γιασέρ Αραφάτ, όσο και με αυτόν της Λιβύης, Μουαμάρ Καντάφι αύξησαν τον αντι-αμερικανισμό της αρχικής του πολιτικής, ωστόσο δεν επηρέασαν τις αντίστοιχες σχέσεις με άλλους μεγάλους ηγέτες, όπως η Μάργκαρετ Θάτσερ, ο Φρανσουά Μιτεράν, ο Ούλοφ Πάλμε κ.α., ενώ η περιβόητη προσωπική ζωή που έκανε με αποκορύφωμα τον γάμο του με την Δήμητρα Λιάνη, αλλά και τα δικαστικά «χτυπήματα» στην περίπτωση του σκανδάλου Κοσκωτά, άφησαν μια κηλίδα στην πολιτική του υστεροφημία, η οποία όμως δεν μπόρεσε να επισκιάσει το πολιτικό του έργο.
Το καταμαρτύρησε το λαϊκό προσκύνημα αμέσως μετά τον θάνατο του, το πλήθος που τον ακολούθησε μέχρι την τελευταία του κατοικία, αλλά και πολιτικά, δεδομένου ότι μετά την αποχώρηση του από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, το Κίνημα άρχισε να υποχωρεί προς τα κάτω στη μετα- Παπανδρεϊκή εποχή. Όπως και να έχει, η προσωπικότητα του Ανδρέα Παπανδρέου, ανεξάρτητα αν κάποιος υπήρξε οπαδός του ή όχι, ήταν τέτοια που τον καθιστούν ως ένας από τους τελευταίους πραγματικούς πολιτικούς ηγέτες στη σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας.
