Ρεπορτάζ: Γ. Συμεωνίδης, Δ. Αθανασοπούλου
Η “άλωση” του ΠΑΣΟΚ είναι ο μεγάλος στόχος του Αλέξη Τσίπρα. Ο πρωθυπουργός επιμένει στην επιχείρηση κυριαρχίας στο μεσαίο χώρο, τουλάχιστον στο κομμάτι του που αφορά την Κεντροαριστερά, παρά τις αντιδράσεις που εξακολουθούν να υπάρχουν στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, όπως φάνηκε και από τη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας την Τρίτη.
Αυτή η επιδίωξη, άλλωστε, του πρωθυπουργού αποτυπώνεται όχι μόνο στην ομιλία του στην Πολιτική Γραμματεία, όπου μίλησε για στρατηγική επιλογή διαμόρφωσης προοδευτικής πλειοψηφίας, αλλά και στο ευρωψηφοδέλτιο του κόμματος που θα τεθεί προς έγκριση από την Κεντρική Επιτροπή το προσεχές Σαββατοκύριακο και στο οποίο οι εκπρόσωποι της ευρύτερης Κεντροαριστεράς θα υπερεκπροσωπούνται.
Ο ρεαλιστικός στόχος, πάντως, είναι η εκλογή τουλάχιστον έξι ευρωβουλευτών από τη στιγμή που ακόμα και στην Κουμουνδούρου πολλοί εκτιμούν πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα είναι δεύτερο κόμμα, τουλάχιστον σε αυτήν την κάλπη.
Τσίπρας VS Τσακαλώτος
Σημαντικότερος πολέμιος εντός της κυβέρνησης της στρατηγικής σύμπηξης προοδευτικού μετώπου με τη συμμετοχή πρώην στελεχών του ΠΑΣΟΚ είναι ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Ο υπουργός Οικονομικών, άλλωστε, συνομιλεί με αρκετούς συναδέλφους του που μοιράζονται τους προβληματισμούς του, όπως με τον υπουργό Εσωτερικών, Αλέξη Χαρίτση, και την αναπληρώτρια υπουργό Εργασίας, Θεανώ Φωτίου, αλλά και με τον γραμματέα του ΣΥΡΙΖΑ, Πάνο Σκουρλέτη. Από την άλλη, η κίνηση «Γέφυρα», την οποία υπερπροπαγανδίζουν τα φιλοκυβερνητικά μέσα ενημέρωσης, λειτουργεί ως όχημα για ευρύτερες διεργασίες οι οποίες περιλαμβάνουν τη συμμετοχή στο ευρωψηφοδέλτιο του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και στα ψηφοδέλτια των εθνικών εκλογών και στελεχών της Κεντροδεξιάς, όπως ο Ευάγγελος Αντώναρος.
Παραλλήλως, στο Μαξίμου αντιστρέφουν το επιχείρημα περί πασοκοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ, κάνοντας λόγο για συριζοποίηση του ΚΙΝΑΛ, για το οποίο επισημαίνουν με νόημα πως πρώτα το εγκατέλειψαν οι ψηφοφόροι και μετά τα στελέχη του.
Παραδέχονται έλλειμμα ενημέρωσης για Πρέσπες
Όσον αφορά, εξάλλου, τα απόνερα του δημοσιεύματος του BBC περί «καταπιεσμένης μακεδονικής μειονότητας», κυβερνητικοί αξιωματούχοι παραδέχονται ότι η ελληνική κοινή γνώμη είναι ανεπαρκώς πληροφορημένη για το περιεχόμενο της Συμφωνίας των Πρεσπών κι αυτό το έλλειμμα είναι και δική τους ευθύνη.
Την ίδια ώρα, πιστεύουν, πάντως, ότι οι παροχές, αλλά και η επικείμενη σκανδαλολογία με αφορμή τη Novartis θα στρέψουν τα βλέμματα μακριά από το Μακεδονικό, το οποίο έχει στοιχίσει στο ΣΥΡΙΖΑ, ιδίως στη Βόρεια Ελλάδα.
Πώς βλέπει ο Τσίπρας τη δεξιά παρένθεση
Το ερώτημα αυτό βρίσκεται στα χείλη πολλών ενόψει της τελικής (;) απόφασης του πρωθυπουργού για το χρόνο διεξαγωγής των βουλευτικών εκλογών, η οποία αναμένεται να ληφθεί το αργότερο περί τα τέλη Μαρτίου και θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό από το τι θα δείχνουν ως τάση οι δημοσκοπήσεις σε ένα μήνα. Φυσικά κανείς δεν κατεβαίνει στη μάχη για να τη χάσει, γι’ αυτό και πρώτος στόχος του ΣΥΡΙΖΑ παραμένει η επικράτησή του όποτε κι αν στηθούν οι κάλπες. Τόσο, όμως, στο Μαξίμου όσο και στην Κουμουνδούρου και παρά τις περί του αντιθέτου τυμπανοκρουσίες αναγνωρίζουν τη δυσκολία του εγχειρήματος, επομένως τα περισσότερα σχέδια που αφορούν την επόμενη ημέρα έχουν τα χαρακτηριστικά διαχείρισης της ήττας.
Όσο πιο μικρή είναι η διαφορά από τη ΝΔ, ιδίως αν δεν λάβει αυτοδυναμία, και όσο πιο πάνω από το ψυχολογικό όριο του 25% βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ τόσο πιο ευοίωνο προδιαγράφεται το μέλλον για την Κουμουνδούρου και προσωπικώς για τον κ. Τσίπρα. Σε αυτό το πλαίσιο, βεβαίως και περιλαμβάνεται στο σχεδιασμό η θεωρία της δεξιάς παρένθεσης, όχι όμως με επίκεντρο την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας το Φεβρουάριο του 2020.
Από τη στιγμή που ο κ. Τσίπρας έχει δεσμευτεί στο πρόσωπο του Προκόπη Παυλόπουλου δημοσίως- ο ίδιος, εξάλλου, τον επέλεξε πριν τέσσερα χρόνια- κυβερνητικές πηγές αναγνωρίζουν ότι θα είναι πολιτικώς αυτοκτονικό για τον Κυριάκο Μητσοτάκη να ριψοκινδυνεύσει την κυβερνητική του θητεία προτείνοντας κάποιο άλλο πρόσωπο, έστω κι αν αυτό είναι ο Κώστας Καραμανλής. Ο κ. Παυλόπουλος, άλλωστε, προέρχεται από τη ΝΔ και θα αποτελεί μήνυμα ενότητας με τον καραμανλικό χώρο η στήριξή του, μολονότι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν τον είχε ψηφίσει το 2015.
Η δεξιά παρένθεση που οραματίζεται ως λύση ανάγκης ο ΣΥΡΙΖΑ έχει τα χαρακτηριστικά της περιόδου 1989- 1993, όταν η ΝΔ του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη χρειάστηκε τρεις εκλογές για να πάρει την αυτοδυναμία- κι αυτή με μόλις 151 βουλευτές- λόγω του ισχύοντος τότε εκλογικού συστήματος το οποίο είχε επιλέξει με δόλο ο Ανδρέας Παπανδρέου.
Στην περίπτωση που η ΝΔ δεν είναι αυτοδύναμη στις επόμενες εκλογές και δεν μπορέσει να σχηματίσει κυβέρνηση με το ΚΙΝΑΛ ή κάποιο άλλο κόμμα, τότε ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι διατεθειμένος να συμμετάσχει στην ελληνική εκδοχή του «μεγάλου συνασπισμού» και θα προτιμήσει να οδηγηθούμε σε νέες κάλπες, με απλή αναλογική αυτήν τη φορά, παρά να “κάψει” όλα τα χαρτιά του.
Ακόμα κι αν η ΝΔ έχει αυτοδυναμία μετά από τη δεύτερη κάλπη ο κ. Τσίπρας εκτιμά πως το νεοφιλελεύθερο- ακροδεξιό πρόγραμμα που θα εφαρμόσει ο κ. Μητσοτάκης και το οποίο θα μοιάζει με τέταρτο μνημόνιο δεν θα τον οδηγήσει μακριά και θα αναγκαστεί να πάει σε εκλογές πολύ νωρίτερα από τη λήξη της τετραετίας.
Με πιθανολογούμενο σφοδρώς πως η μόνη ισχυρή αριστερή αντιπολίτευση στη Βουλή θα είναι ο ΣΥΡΙΖΑ- ιδίως αν το ΚΙΝΑΛ μείνει εκτός νυμφώνος- ο κ. Τσίπρας θα θυμηθεί το λαϊκίστικο εαυτό του πριν γίνει πρωθυπουργός και με μια δυναμική- ακτιβιστική αντιπολίτευση πιστεύει ότι θα μπορέσει να επανέλθει στα πράγματα.
Προς το παρόν προέχει η εκλογική εξαφάνιση του ΚΙΝΑΛ, το οποίο σημαίνει ότι η ταύτισή του με τη ΝΔ θα εξακολουθεί να κυριαρχεί στο λόγο του πρωθυπουργού, των υπουργών και των κυβερνητικών βουλευτών και στελεχών.
Προσβλέπει και στους Αριστερούς
Από εκεί και πέρα, όμως, η Κουμουνδούρου στοχεύει στην προσέλκυση όχι μόνο κεντροαριστερών ψηφοφόρων, αλλά κι ανένταχτων αριστερών οι οποίοι είναι απογοητευμένοι από τη σημερινή εικόνα της Αριστεράς κι αναζητούν κάποια αξιόπιστη πρόταση.
Με δεδομένο ότι η ΛΑΕ του Παναγιώτη Λαφαζάνη, η Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου, το ΜέΡΑ 25 του Γιάνη Βαρουφάκη ή η ΑΝΤΑΡΣΥΑ δεν έχουν δυναμική, στο ΣΥΡΙΖΑ ευελπιστούν πως θα ξαναφέρουν κοντά τους εκείνους- που δεν είναι και λίγοι- που τους ψήφισαν μαζικώς το 2012 και το 2015, αλλά έχουν απομακρυνθεί από τους κόλπους τους.
Το ψυχογράφημα του Αλέξη Τσίπρα
Πριν από καιρό -λίγο μετά το δημοψήφισμα- η ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού Politico είχε επιχειρήσει να καταδυθεί στον ψυχισμό του Αλέξη Τσίπρα θέτοντας το ερώτημα εάν είναι επιπόλαιος, ιδιοφυής ή τρελός. Τότε έγινε ευρέως λόγος για μια διπολική άσκηση εξουσίας από έναν ηγέτη που έπεφτε ξαφνικά σε κατάθλιψη. Λίγο αργότερα ο Φρανσουά Ολάντ τον χαρακτήρισε αφελή πολιτικό για τον οποίο ένιωσε κάτι ανάμεσα σε στοργή και ευθύνη, προφανώς γιατί συναισθάνθηκε τον «διχασμό» του. Έκτοτε ο Αλέξης Τσίπρας δεν έχει πάψει ούτε στιγμή να ασκεί την εξουσία με τρόπο διφορούμενο αποδεικνύοντας πως έχει ένα βασικό ταλέντο: να διαχειρίζεται την «αμφιθυμία» του σύγχρονου Έλληνα. Και μάλιστα με επιτυχία. Ίσως γιατί είναι ο ίδιος φορέας μιας αμφιθυμίας, ταλαντευόμενος από κούνια ανάμεσα στην ριζοσπαστική αριστερά και στον σοσιαλισμό του Ανδρέα Παπανδρέου. Ο αντικομφορμιστής στον τρόπο ζωής και ένδυσης, χωρίς γραβάτα και γάμο- υποκλίνεται με φυσικότητα στην Εκκλησία και στους θεσμούς ενώ συνάπτει δεσμούς με τις παραδοσιακές εξουσίες του τόπου. Μέχρι που «διαπράττει» το άνοιγμα στην κεντροαριστερά και την διεμβόλιση του ΠΑΣΟΚ- κάτι που εκπλήσσει δίχως να αποτελεί έκπληξη.
Άραγε ο Αλέξης Τσίπρας ταυτίζεται με τον Ανδρέα Παπανδρέου ή απλά θέλει να εμφανίζεται έτσι;
Ο τρόπος που μιλά, κινείται και απευθύνεται στον κόσμο θυμίζει τον ηγέτη του ΠΑΣΟΚ. Το ΠΑΣΟΚ εξάλλου σημάδεψε την αρχή της ζωή του. Οι πολιτικές καταβολές της εύπορης οικογένειας ήταν «πράσινες». Αν και ο ίδιος ακολούθησε φαινομενικά άλλο δρόμο, η «γονεϊκή επιθυμία» τον «παλινδρόμησε» στις γνώριμες οδούς. Σύντομα ο Έλληνας Πρωθυπουργός έβγαλε από το πολιτικό του κάδρο την τακτική της σύγκρουσης και άρχισε να αναζητά τρόπους για να γίνει λαοφιλής. Είναι άραγε αυτό το ιδεώδες εγώ του Αλέξη Τσίπρα; Το ιδεώδες του εγώ, δηλαδή η διάσταση της προσωπικότητας που προκύπτει από τη συγχώνευση του ναρκισσισμού- δηλαδή την εξιδανίκευση του εγώ- και των ταυτίσεων με τους γονείς και των συλλογικών ιδανικών- είναι όπως όλα δείχνουν «πράσινο» και κεντροαριστερό. Το ιδανικό του εγώ, το μοντέλο δηλαδή με το οποίο το υποκείμενο επιδιώκει να συμμορφωθεί, παραπέμπει στον Ανδρέα Παπανδρέου. Αυτή μπορεί να είναι και ψυχαναλυτική εξήγηση για το ρεσάλτο του Τσίπρα στην κεντροαριστερά.
Ο Τσίπρας αναζητά την αποδοχή
Να υπενθυμίσουμε πως στο βιβλίο του «Η Αλλαγή τελείωσε νωρίς» ο Παρασκευάς Αυγερινός περιγράφει τα συμπτώματα της διπολικής διαταραχής (μανιοκατάθλιψη) από την οποία υπέφερε ο Ανδρέας Παπανδρέου. Δεν μπορεί κανείς να πει με βεβαιότητα εάν ο Έλληνας Πρωθυπουργός πάσχει από κάποια διπολική διαταραχή. Εμφάνισε κάποια καταθλιπτικά συμπτώματα μόνο την περίοδο της μεγάλης κρίσης σύμφωνα με τις μαρτυρίες των οικείων του. Η ταύτιση του όμως με τον ιστορικό ηγέτη του ΠΑΣΟΚ θα μπορούσε να επεκταθεί ακόμα και σε αυτό το πεδίο, το ψυχικό. Αναζητά μονίμως την αποδοχή- την αγάπη όπως θα έλεγαν οι ψυχαναλυτές – είναι χαμογελαστός και προσηνής και σίγουρα δεν είναι ο τυπικός νάρκισσος. Ούτε ο τυπικός ψεύτης . Ακόμα και η ύστατη μυθομανία του –είναι ένα σύμπτωμα με στόχο ο «ψεύτικος εαυτός» να υπερασπιστεί τον «αυθεντικό εαυτό» του σύμφωνα με την ψυχαναλυτική θεωρία. Χωρίς αναστολές καθώς και ο ίδιος ο «ψεύτης» πιστεύει σταδιακά τη φανταστική του ιστόρηση.
Δήλωσαν στην Politik
Ανδρέας Λοβέρδος, βουλευτής ΚΙΝΑΛ:
«Η προσπάθεια του πρωθυπουργού να προσεταιριστεί το χώρο του κέντρου και της κεντροαριστεράς, το χώρο δηλαδή που αυθεντικά και μοναδικά εκφράζει η παράταξή μου, είναι τουλάχιστον θλιβερή. Η απόπειρα του Α.Τσίπρα να λεηλατήσει το Κίνημα Αλλαγής είναι μια ακόμη απόδειξη της πολιτικής του απόγνωσης και είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Εμείς συνεχίζουμε την ανοδική μας πορεία, εκείνος μία φρενήρη κάθοδο στα έγκατα του πολιτικού αφανισμού».
Θόδωρος Μαργαρίτης, μέλος Εκτελεστικής Γραμματείας του ΚΙΝΑΛ:
«Η σχέση με την Κεντροαριστερά είναι βασικά η σχέση με την σοσιαλδημοκρατία. Ο ΣΥΡΙΖΑ κινείται ευκαιριακά προς αυτό τον χώρο. Μέσα από τις συνεχείς περιδινήσεις δεν έχει αποτυπώσει ένα σαφές ιδεολογικό στίγμα με το οποίο θα μπορούσε να δικαιολογήσει την σημερινή εικόνα ενός πολιτικού «σούπερ μάρκετ» στο οποίο συγκατοικούν από κλασσικούς δεξιούς μέχρι κινηματικούς ριζοσπάστες αριστερούς. Θα κριθεί η φυσιογνωμία του όταν βρεθεί στην αντιπολίτευση. Εκεί που θα αποδείξει αν η «στροφή» που σήμερα βλέπουμε είναι στροφή στον ρεαλισμό ή στον κυνισμό».
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Politik την Παρασκευή 01 Μαρτίου 2019
