Συνέντευξη στην Δήμητρα Αθανασοπούλου
Ο υφυπουργός Ψηφιακής Πολιτικής, Λευτέρης Κρέτσος, σχολιάζει στην Politik τις μιντιακές επιθέσεις που δέχθηκε ο Κώστας Γαβράς.
Επιθέσεις εξαιτίας της υπαγωγής της κινηματογραφικής ταινίας του στις προβλέψεις του νόμου για την ενίσχυση οπτικοακουστικών παραγωγών και εξηγεί με χαρτί και μολύβι τους λόγους της «φιλικής πολιτικής της κυβέρνησης» προς αυτή την κατεύθυνση, δηλαδή της επιχορήγησης της παραγωγής της κινηματογραφικής και τηλεοπτικής μυθοπλασίας στη χώρα μας από Έλληνες και ξένους παραγωγούς! Όπως εξηγεί, «η διεθνής βιβλιογραφία και πρακτική δείχνει πως για ένα δολάριο που δαπανά το κράτος με tax και cash κίνητρα, παίρνει πίσω μέχρι 7 δολάρια» αναφέρει.
Τον συναντήσαμε στην «έδρα» του, στο… λαγούμι του όπως λέει, στο γραφείο του στο υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης. Είχε μόλις επιστρέψει από τους Δελφούς και διάλεγε φωτογραφίες από τα γυρίσματα της ταινίας «Born to Be Murdered» για να μας δείξει πόσο μοναδικός είναι ο τόπος μας και πόσα θαύματα μπορούν να γίνουν εδώ. «Έχουμε μαγική χώρα» είπε κοιτάζοντας ένα τοπίο στο κινητό που συνδύαζε την ομορφιά του αρχαιολογικού χώρου και τον ελληνικό ουρανό. «Και πλέον είμαστε η μοναδική χώρα που έχει cash και tax κίνητρα» πρόσθεσε. Στο άλλο χέρι κρατούσε ένα χαρτί που έμοιαζε να του είναι πολύτιμο. «Είναι το πρώτο έμβασμα για μία παραγωγή, που πήρε όλα τα χρήματα αφού ελέγξαμε όλα τα δικαιολογητικά που έφερε. Είναι ο πρώτος κύκλος που ολοκληρώθηκε, από την αίτηση μέχρι την τελική πληρωμή» είπε με περηφάνια. Και όχι άδικα. Ο Λευτέρης Κρέτσος έχει να επιδείξει ήδη σπουδαίο έργο σε έναν τομέα που για χρόνια ήταν «σε κώμα» με αποτέλεσμα οι διεθνείς παραγωγοί να επιλέγουν άλλες χώρες για τα γυρίσματα των ταινιών τους. Ίσως γιατί ο υφυπουργός του ΣΥΡΙΖΑ προτού αναλάβει αυτά τα καθήκοντα κατείχε τη θέση του επίκουρου καθηγητή εργασιακών σχέσεων και διαχείρισης ανθρωπίνων πόρων στο Πανεπιστήμιο του Greenwich, έχοντας στο βιογραφικό του ένα διδακτορικό πάνω στις εργασιακές σχέσεις και ένα πτυχίο στην Κοινωνική Ανθρωπολογία.
-Να ξεκινήσουμε με την ταινία του Κώστα Γαβρά που δέχθηκε την τόσο άδικη επίθεση από μέρος του ελληνικού Τύπου. Ποιοι και γιατί τον κατηγορούν πως χρηματοδοτείται από την κυβέρνηση για να υπηρετήσει τα συμφέροντα μας και πως αυτό πλήττει την εικόνα της χώρας μας;
«Αυτό που συνέβη στον Κώστα Γαβρά ήταν απαράδεκτο από όποια πλευρά και αν το δει κανείς. Η επίθεση σε έναν τόσο σπουδαίο Έλληνα δημιουργό αποκάλυψε τον κυνισμό, την ασχετοσύνη και την εμμονή κάποιων μέσων ενημέρωσης με την παρούσα κυβέρνηση. Εμείς θα συνεχίσουμε την προσπάθεια μας να φέρουμε περισσότερες παραγωγές και γυρίσματα στην Ελλάδα. Η Ελλάδα δεν μπορεί να γυρίσει πίσω επειδή κάποια παράκεντρα εξουσίας ονειρεύονται την παλινόρθωση της αδράνειας και της διαφθοράς».
-Με αφορμή την ταινία του Κ. Γαβρά θα μπορούσατε να μας αναφέρετε αναλυτικά τις προβλέψεις του Νόμου για την ενίσχυση των οπτικοακουστικών παραγωγών, τα κριτήρια χρηματοδότησης και άλλα παραδείγματα ταινιών που χρηματοδοτούνται;
«Το σύστημα που εφαρμόζουμε για την ενίσχυση της οπτικοακουστικής παραγωγής στην Ελλάδα είναι αδιάβλητο, βασίζεται σε point system και αυτοματοποιημένες ηλεκτρονικές διαδικασίες με συγκεκριμένες προθεσμίες και στάδια υλοποίησης. Δεν διαβάζουμε σενάρια και δεν κάνουμε λογοκρισία. Είναι ένα ανοιχτό σύστημα σε μικρές και μεγάλες παραγωγές, σε ελληνικές και ξένες παραγωγές, σε κινηματογραφικές ταινίες και τηλεοπτικές σειρές, στο χώρο του animation και του gaming.
Μέχρι στιγμής έχουν ενταχθεί στο σύστημα του cash rebate που «τρέχει» υπό την εποπτεία μας το ΕΚΟΜΕ 38 οπτικοακουστικά έργα και έχουν γίνει 49 αιτήσεις και έρχονται και άλλες. Είναι ένα σύστημα, το οποίο λειτουργεί με επιτυχία και πρόσφατα δώσαμε πίσω και την πρώτη ενίσχυση για μια γαλλογερμανική παραγωγή. Είναι δηλαδή ένα σύστημα δοκιμασμένο που ήδη αποδίδει καρπούς μετατρέποντας σταδιακά την Ελλάδα σε πόλο έλξης επενδύσεων στην οπτικοακουστική βιομηχανία».
–Τελικά μέσα από αυτό σύστημα η χώρα μας κερδίζει περισσότερα χρήματα απ ‘ όσα δαπανά;
«Η διεθνής βιβλιογραφία και πρακτική δείχνει πως για ένα δολάριο που δαπανά το κράτος με tax και cash κίνητρα, παίρνει πίσω μέχρι 7 δολάρια! Μας ενδιαφέρει κυρίως το κριτήριο της εδαφικότητας, να γίνονται δηλαδή εδώ παραγωγές. Μας ενδιαφέρει να φέρουμε ξένους παραγωγούς στην Ελλάδα και να ενισχύσουμε την εγχώρια οπτικοακουστική βιομηχανία. Έχουμε τα πάντα, μνημεία, τοπίο, ηλιοφάνεια, ασφάλεια και ταλέντο. Δεν είχαμε όμως κίνητρα. Τώρα έχουμε και κίνητρα.
Σε έναν χρόνο είχαμε σημαντικά γυρίσματα από ξένα τηλεοπτικά δίκτυα, όπως το ZDF, το ARTE, το ITV. Η χώρα μας είναι ένα πολύ ισχυρό brand, και ευελπιστούμε ότι θα γίνει brand για επενδύσεις και στο χώρο του κινηματογράφου στο μέλλον».
-Και με ποιο τρόπο επικοινωνείτε αυτή την αλλαγή προς τα έξω δεδομένου πως μέχρι τώρα η Ελλάδα σε κινηματογραφικό επίπεδο ήταν «τόπος προς αποφυγήν»;
«Δεν μας ενδιαφέρει να κάνουμε μια επικοινωνιακή φωτοβολίδα. Μας ενδιαφέρει να το ξέρουν οι άνθρωποι που πρέπει, να το ξέρουν και να πάρουν τα κίνητρα στα χέρια τους οι παραγωγοί και άλλοι δημόσιοι φορείς, όπως οι Περιφέρειες. Για παράδειγμα στις αρχές Μαΐου φέρνουμε 30 παραγωγούς από τα μεγαλύτερα στούντιο του κόσμου όπως Disney, Amazon, Netflix με σκοπό να συναντήσουν Έλληνες επαγγελματίες και ελληνικές εταιρίες παραγωγής και την ανάπτυξη μελλοντικών συνεργασιών. Τα στελέχη που θα έρθουν από το Λος Άντζελες είναι οι άνθρωποι που αποφασίζουν που θα γίνουν οι μεγάλες παραγωγές.
Θέλουμε να δείξουμε πως η Ελλάδα δεν έχει μόνο το πανέμορφο τοπίο του Αιγαίου. Η Ελλάδα έχει πολλά περισσότερα να προσφέρει στην κινηματογραφική κοινότητα και στα μεγάλα διεθνή τηλεοπτικά δίκτυα. Θέλουμε να δείξουμε ότι η Ελλάδα έχει φοβερά locations, υψηλά καταρτισμένους επαγγελματίες και το capacity να φιλοξενεί ακόμη και τα πιο απαιτητικά projects. Έχουμε ένα ιδιαίτερο ανάγλυφο με χιλιάδες νησιά, βουνά, λίμνες, παραλίες και ένα πολύ ενδιαφέρον αστικό τοπίο με πλήθος τουριστικών υποδομών και φιλόξενους ανθρώπους και φιλόξενες τοπικές κοινωνίες».
«Είμαι αισιόδοξος για τις εκλογές»
-Δεν φοβάστε πως μετά τις εκλογές μπορεί να ακολουθηθεί άλλη πολιτική σε αυτό τον τομέα;
«Είναι εθνική υπόθεση. Θέλουμε τους πάντες μαζί μας και δεν είναι θέμα πολιτικής αντιπαράθεσης. Και μεταξύ μας δεν φοβάμαι πως θα αλλάξει η κυβέρνηση. Είμαι αισιόδοξος για τις εκλογές. Θεωρώ πως θα είναι καλά τα αποτελέσματα για εμάς και πως ένα μεγάλο μέρος του προοδευτικού κόσμου θα είναι μαζί μας. Έχουμε ένα ξεκάθαρο αφήγημα και κάναμε αρκετά πράγματα. Δώσαμε σε όλους πρόσβαση στο σύστημα υγείας, αντιμετωπίσαμε την ανθρωπιστική κρίση, κρατήσαμε μία γενναία στάση στη συμφωνία των Πρεσπών, βγάλαμε τη χώρα από τα μνημόνια και συνεχίζουμε με νέα χρηματοδοτικά εργαλεία και τη δημιουργία της αναπτυξιακής τράπεζας. Δεν ζούμε στον παράδεισο, πρέπει να κάνουμε περισσότερα, αλλά η χώρα πέρασε σε άλλο στάδιο και υπάρχει αισθητή βελτίωση του οικονομικού κλίματος και των μακροοικονομικών μεγέθων. Έχουμε σαφές όραμα να συνεχίσουμε την προσπάθεια ανάπτυξης με σύγχρονα εργαλεία και όχι με παλαιοκομματικής κοπής λογικές, όπως οι πολιτικοί μας αντίπαλοι».
-Πως βλέπετε τα ανοίγματα που κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ; Είστε από τους λίγους που ανήκατε πάντα στο ΣΥΡΙΖΑ
«Από όσο θυμάμαι τον εαυτό μου πάντα αριστερός ήμουν. Πιστεύω στην ανάγκη διαμόρφωσης μιας μεγάλης προοδευτικής συμμαχίας. Και αυτό κάνουμε τώρα. Ο μεγάλος μας αντίπαλος είναι η ακροδεξιά και ο νεοφιλελευθερισμός».
-Πως μεταπηδήσατε από την κοινωνική ανθρωπολογία στις εργασιακές σχέσεις και εν συνεχεία στα μίντια; Ποιος είναι ο κοινός παρανομαστής των τριών αυτών πεδίων;
«Το πρώτο πτυχίο μου ήταν κοινωνική πολιτική και κοινωνική ανθρωπολογία στο Πάντειο. Με γοήτευε τότε πολύ το θέμα της ψυχικής υγείας. Ήμουν εθελοντής στα ψυχιατρεία, μου άρεσε πολύ η κοινοτική ψυχιατρική. Επέλεξα τελικά τα εργασιακά που επίσης μου άρεσαν. Έχω δουλέψει σε τριάντα ερευνητικά πρότζεκτ. Έκανα το μεταπτυχιακό μου στο Λονδίνο. Εκεί δίδαξα «Διαχείριση της Αλλαγής» και «Διοίκηση Προσωπικού». Η ειδίκευση μου είναι οι εργασιακές σχέσεις. Όχι ότι τα μίντια δεν έχουν σοβαρά θέματα εργασιακών σχέσεων. Αλλά τελικά ήταν καλό για μένα που δεν ήμουν στο χώρο της ενημέρωσης γιατί αναγκάστηκα να διαβάσω πολύ, ήταν όλα καινούργια. Δεν είχα καμία χρέωση ή παρελθόν με το χώρο και αυτό ήταν μάλλον καλό. Γιατί οι άνθρωποι που αναλάμβαναν τέτοιες θέσεις στο παρελθόν είχαν συνήθως σχέσεις με κάποιον ισχυρό μιντιακό όμιλο. Εγώ ήμουν ξένο σώμα. Το αγάπησα επομένως πολύ το θέμα των οπτικοακουστικών και των μίντια και θέλω να μετατραπεί από ένας κλάδος που συσσώρευε χρέη και είχε εργασιακή ανασφάλεια, σε έναν κλάδο που φέρνει ανάπτυξη και καλές θέσεις εργασίας. Θέλουμε επενδύσεις και καλές εργασιακές σχέσεις. Να φύγει η ρετσινιά πως τα μίντια είναι τοξικά και πως συνδέονται με την πολιτική εξουσία».
-Δηλαδή τα μίντια δεν συνδέονται με την εξουσία. Το ζήτημα των αδειών – κυρίως όσον αφορά στον τρόπο όπως για παράδειγμα τα κλειστά δωμάτια – συζητήθηκε πολύ και όχι με θετικό πρόσημο
«Η αδειοδότηση των ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών ήταν απαραίτητη για να δοθεί τέλος στο καθεστώς ανομίας που επικρατούσε 30 σχεδόν χρόνια. Και το έκαναν. Δεν πρέπει να αποδίδεται οικονομικό αντίτιμο στο κράτος για την αξιοποίηση ενός σπάνιους οικοπέδου του, για το φάσμα που δεν είναι απεριόριστο; Μέχρι τώρα δεν είχε πληρώσει κανένας ιδιοκτήτης για αυτό. Τα κλειστά δωμάτια όπως λέτε χρησιμοποιήθηκαν για την προστασία των επιχειρηματικών πλάνων των υποψηφίων, για την εξάλειψη του κινδύνου διαρροών στη δημοπρασία και εκ του αποτελέσματος η διαδικασία ήταν πετυχημένη».
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Politik την Παρασκευή 19 Απριλίου 2019
