Θυμούνται τις γιορτές των παιδικών τους χρόνων νοσταλγικά. Τα δικά τους Χριστούγεννα είναι πλέον μνήμες του παρελθόντος, ενώ για τους περισσότερους, που σήμερα ήταν παιδιά στις δεκαετίες του ΄50, του ΄60 και του ΄70, υπήρχαν κάποτε τα «πραγματικά» Χριστούγεννα. Οι εικόνες μπορεί να έχουν ξεθωριάσει, αλλά υπάρχουν μέσα τους, σαν φυλαχτό.
Η αφήγηση του κ. Χρήστου Καπερώνη από τις Πηγές της Άρτας μάς ταξιδεύει στις αξίες μιας άλλης δύσκολης εποχής, που όμως το πνεύμα των Χριστουγέννων ζέσταινε τις καρδιές όλων, σε μία άλλη Ελλάδα.
Χωρίς ηλεκτρικό, με λάμπες πετρελαίου ή καντηλάκια, χωρίς τηλέφωνο, ραδιόφωνα, ρολόγια, αλλά και χωρίς δώρα από τον Αη-Βασίλη, τα Χριστούγεννα εκείνης της εποχής είχαν θαλπωρή για κάθε οικογένεια. Οι γιορτές των Χριστουγέννων είχαν ξεχωριστή σημασία, αποτελώντας μια ανάπαυλα μέσα στις δυσκολίες.
«Από τα σημερινά “Καλά Χριστούγεννα” μέχρι τα “Καλά Χριστούγεννα” των παιδικών μας χρόνων, υπάρχει μεγάλη απόσταση. Οι χριστουγεννιάτικες γιορτές σήμερα, σε τίποτα δεν θυμίζουν εκείνη την εποχή», δηλώνει ο κ. Καπερώνης, ξεδιπλώνοντας τις παιδικές του αναμνήσεις.
Το κλείσιμο των σχολείων για δεκαπέντε ημέρες ήταν η χαρά των παιδιών. Τρεις φορές τα κάλαντα. Παραμονή Χριστουγέννων, παραμονή Πρωτοχρονιάς και παραμονή των Φώτων από σπίτι σε σπίτι. Η χαρά μας ήταν τα λιγοστά χρήματα που μαζεύαμε και τα φυλάγαμε με ανείπωτη χαρά, αλλά και ό,τι άλλο, γλυκά, αυγά, φρούτα, μας έδιναν. Τρέχαμε από σπίτι σε σπίτι, να προλάβουμε να περάσουμε πρώτοι. Όμως, δώρα και στολισμοί, ήταν άγνωστα πράγματα για εμάς στο χωριό.
Η αλλαγή του χρόνου δεν γινόταν το βράδυ της Πρωτοχρονιάς, καθώς δεν υπήρχαν ρολόγια ούτε ραδιόφωνα. Μαθαίναμε το πρωί που ξυπνούσαμε ότι άλλαξε ο χρόνος. Τα βράδια γύρω από το τζάκι ή τη σόμπα, οι μανάδες μας και οι γιαγιάδες μας έλεγαν ιστορίες και παραμύθια.
Την ημέρα των Χριστουγέννων, το χωριό ντυνόταν γιορτινά, με όλους να φορούν τα καλύτερα ρούχα τους. Μετά την εκκλησία, το προαύλιο γέμιζε κόσμο με χαρούμενες φωνές και ανταλλαγή ευχών.
Η περίοδος των εορτών ξεκινούσε από τη γιορτή του Αγίου Σπυρίδωνα, με την θανάτωση και το σφάξιμο των γουρουνιών που ήταν αναγκαίο για την επιβίωση των οικογενειών. Σχεδόν κάθε οικογένεια είχε τουλάχιστον ένα χοιρινό, που ήταν το κρέας των Χριστουγέννων.
Ο κ. Χρήστος Καπερώνης ολοκληρώνει την αφήγησή του με μια σημερινή εικόνα των ορεινών χωριών της Άρτας: «Αυτά τα Χριστούγεννα έχουμε χάσει σήμερα. Τα χωριά μας, λόγω αστυφιλίας και έλλειψης στοιχειωδών συνθηκών ζωής, σιγά – σιγά φυλλορρόησαν και ερήμωσαν.»
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
