Τέσσερα προγράμματα ενεργειακής και λειτουργικής αναβάθμισης κατοικιών με συνολικό προϋπολογισμό 1 δισ. ευρώ είναι σε εφαρμογή αυτή την περίοδο, προσφέροντας τη δυνατότητα σε χιλιάδες νοικοκυριά, κυρίως σε ευάλωτες ομάδες, να μειώσουν τις ενεργειακές τους δαπάνες μέσω αλλαγής συσκευών και περιορισμού θερμικών απωλειών με μονώσεις και αντικατάσταση κουφωμάτων.
Τα προγράμματα περιλαμβάνουν τα εξής: Εξοικονομώ 2025, Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα, Αναβαθμίζω το σπίτι μου και Διατηρώ. Τα βασικά χαρακτηριστικά τους είναι:
1. Εξοικονομώ 2025, προϋπολογισμού 434 εκατ. ευρώ. Αφορά κτίρια που χρησιμοποιούνται ως κύρια κατοικία (μονοκατοικίες και μεμονωμένα διαμερίσματα) με ποσοστά ενίσχυσης από 50% έως 100% του κόστους επένδυσης.
– Στις επιλέξιμες δαπάνες περιλαμβάνονται:
* αντικατάσταση κουφωμάτων,
* τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης,
* αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης,
* σύστημα ζεστού νερού χρήσης με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ),
* λοιπές παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας, όπως η εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smarthome) και συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας (μπαταρίες).
Για όσους καλύψουν την ιδία συμμετοχή με δάνειο, το δάνειο θα είναι άτοκο (με επιτόκιο σταθερό και επιδοτούμενο σε ποσοστό 100%).
Επιπλέον, ως κριτήριο αξιολόγησης των προτάσεων ενεργειακής αναβάθμισης χρησιμοποιούνται οι βαθμοημέρες θέρμανσης, δίνοντας προτεραιότητα στις ψυχρότερες περιοχές της χώρας. Οι αιτήσεις υποβάλλονται στην ιστοσελίδα https://exoikonomo2025.gov.gr/.
2. Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα, προϋπολογισμού 223,2 εκατ. ευρώ. Η πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων (https://allazosistimathermansis-thermosifona.gov.gr) άνοιξε την περασμένη Δευτέρα, 13 Ιανουαρίου και θα διαρκέσει έως τις 31 Μαρτίου. Επιδοτεί:
την αγορά νέου ηλιακού θερμοσίφωνα σύγχρονης τεχνολογίας, σε ποσοστό 50% ή 60%, ανάλογα με εισοδηματικά κριτήρια, καθώς και την αγορά νέου συστήματος αντλίας θερμότητας, σε ποσοστό 50%.
Επιπλέον, επιδοτεί τη εκτέλεση αναγκαίων συμπληρωματικών εργασιών τοποθέτησης επιλέξιμου εξοπλισμού, σε ποσοστό 50% ή 60% (ανάλογα με τα εισοδηματικά κριτήρια).
Το πρόγραμμα απευθύνεται σε νοικοκυριά που επιθυμούν να τοποθετήσουν τον παραπάνω επιλέξιμο εξοπλισμό στην οικία τους, είτε κύρια είτε δευτερεύουσα.
3. Αναβαθμίζω το σπίτι μου, προϋπολογισμού 300 εκατ. ευρώ. Αφορά πρόγραμμα παροχής άτοκων δανείων για ενεργειακές παρεμβάσεις σε κατοικίες φυσικών προσώπων, χωρίς εισοδηματικά κριτήρια.
Δικαιούχοι του προγράμματος είναι φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν εμπράγματο δικαίωμα σε επιλέξιμη κατοικία, με προϋπόθεση ότι δεν έχουν καταστεί ωφελούμενοι από οποιοδήποτε άλλο πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης που χρηματοδοτήθηκε με ενωσιακούς πόρους από 01.01.2020.
Οι επιλέξιμες επενδύσεις περιλαμβάνουν:
1.1 Θερμομόνωση (εσωτερική/εξωτερική).
1.2 Κατασκευή πράσινης στέγης.
1.3 Τοποθέτηση ενεργειακών κουφωμάτων-υαλοπινάκων.
1.4 Τοποθέτηση ηλιακού θερμοσίφωνα.
1.5 Εγκατάσταση συστημάτων εξωτερικής μόνιμης σκίασης.
1.6 Εγκατάσταση συστήματος θέρμανσης-ψύξης με αξιοποίηση ανανεώσιμης πηγής ενέργειας.
1.7 Εγκατάσταση συστημάτων θερμοστατικής ρύθμισης.
1.8 Εγκατάσταση συστήματος αποθήκευσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές.
1.9 Εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σταθμών και άλλων ΑΠΕ.
1.10 Εργασίες τοποθέτησης/Υπηρεσίες Τεχνικού συμβούλου-Μηχανικού.
Τα χαρακτηριστικά του προγράμματος καθορίστηκαν με ΚΥΑ (ΦΕΚ 6896 Β΄, 16/12/2024), ενώ η πλατφόρμα υποβολής αιτήσεων αναμένεται να ανοίξει εντός του Ιανουαρίου.
4. Διατηρώ Ιδιωτικού Τομέα, προϋπολογισμού 20 εκατ. ευρώ. Ο οδηγός του προγράμματος τέθηκε σε διαβούλευση από το ΥΠΕΝ και αφορά διατηρητέα κτίρια με δυνατότητα συμμετοχής όλων των ιδιωτικών κτιρίων και κτιρίων του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα. Δικαιώματα συμμετοχής έχουν όλοι οι ιδιοκτήτες ακινήτων, χωρίς εισοδηματικά ή άλλα κριτήρια. Το πρόγραμμα προβλέπει τη χρηματοδότηση για ανακαίνιση, ενεργειακή αναβάθμιση και διάσωση της αρχιτεκτονικής ταυτότητας.
Ενδεικτικά, οι παρεμβάσεις περιλαμβάνουν:
καθαρισμό και αποκατάσταση όψεων,
λήψη άμεσων σωστικών μέτρων για το κέλυφος των κτιρίων,
στατική ενίσχυση, ηλεκτρολογικές και μηχανολογικές εργασίες,
διαμόρφωση εσωτερικών και εξωτερικών χώρων,
ενεργειακή αναβάθμιση σύμφωνα με τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (ΚΕΝΑΚ).
Το ανώτατο όριο χρηματοδότησης ανέρχεται σε 50% του προϋπολογισμού του έργου και σε κάθε περίπτωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 500.000 ευρώ.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
