Την προσεχή Τρίτη, 26 Νοεμβρίου 2019, θα κατατεθεί στη Βουλή το σχέδιο νόμου για την ψήφο των Ελλήνων εκλογέων του εξωτερικού. Το Σύνταγμα ορίζει ότι για να εφαρμοστεί ως νόμος απαιτείται αυξημένη πλειοψηφία 200 βουλευτών.
Με το σχέδιο νόμου διευκολύνεται η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος στις εθνικές εκλογές, στις ευρωεκλογές και σε δημοψηφίσματα από τον τόπο διαμονής όσων είναι εγγεγραμμένοι στους ελληνικούς εκλογικούς καταλόγους και την ημέρα της εκλογής βρίσκονται μόνιμα ή προσωρινά εκτός Ελλάδας.
Εκτός από την εγγραφή σε εκλογικό κατάλογο ελληνικού δήμου, απαραίτητες προϋποθέσεις για συμμετοχή στις ελληνικές εκλογές είναι να συγκεντρώνουν σωρευτικά τα παρακάτω κριτήρια:
α) να έχουν διαμείνει συνολικά δύο έτη εντός της ελληνικής επικράτειας κατά το χρονικό διάστημα των τελευταίων τριάντα πέντε ετών από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης εγγραφής.
β) να έχουν υποβάλλει φορολογική δήλωση (Ε1 ή Ε2 ή Ε3 ή Ε9) είτε το τρέχον είτε το προηγούμενο φορολογικό έτος. Εξαρτώμενα μέλη των οικογενειών εξαιρούνται του περιορισμού εφόσον δεν έχουν συμπληρώσει 30 έτη της ηλικίας και έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση συγγενείς α’ βαθμού κατά το τρέχον ή το προηγούμενο φορολογικό έτος.
Όσοι πληρούν τις προϋποθέσεις αυτές θα πρέπει απαραιτήτως να εγγραφούν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εξωτερικού που γίνεται ηλεκτρονικά με αίτηση του ενδιαφερόμενου, μέσω ειδικής πύλης του υπουργείου Εσωτερικών, η οποία αναμένεται να λειτουργήσει εντός δύο μηνών από τη ψήφιση του νόμου.
Εφόσον τα διαθέσιμα στοιχεία για την απόδειξη των κριτηρίων της διετούς διαμονής τα τελευταία 35 έτη και η υποβολή φορολογικής δήλωσης είναι διαθέσιμα σε βάσεις δεδομένων του Δημοσίου (και συναινεί ο εκλογέας) αυτά θα αντλούνται αυτεπάγγελτα άμεσα.
Η πιστοποίηση των κριτηρίων διαμονής γίνεται με δημόσια έγγραφα και ιδίως:
α) Βεβαίωση φοίτησης από σχολείο πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, μεταδευτεροβάθμιας, τεχνικής ή επαγγελματικής εκπαίδευσης ή από ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.
β) Βεβαίωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (ένσημα) της ημεδαπής
γ) Βεβαίωση εκπλήρωσης της στρατιωτικής θητείας για όσο διάστημα διαρκεί αυτή
Η ψηφοφορία θα διεξάγεται με αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα σε εκλογικά τμήματα που θα συσταθούν σε πρεσβείες, προξενεία, χώρους οργανώσεων απόδημων ή άλλους κατάλληλους χώρους. Ο ελάχιστος αριθμός για να συγκροτηθεί εκλογικό τμήμα είναι οι 40 εκλογείς.
Η ψήφος των εκλογέων που ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στα ανωτέρω εκλογικά τμήματα θα μετράει ισότιμα στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα και, επομένως, για τη συνολική κατανομή των εδρών.
Οι εκλογείς στα τμήματα του εξωτερικού θα επιλέγουν (δίχως να θέτουν σταυρό προτίμησης) το ψηφοδέλτιο επικρατείας του κόμματος που επιθυμούν. Αυξάνονται σε 15 από 12 οι βουλευτές επικρατείας, προκειμένου τα κόμματα να έχουν μεγαλύτερη ευχέρεια για να εντάξουν σε αυτά υποψηφίους που θα προέρχονται από τον Ελληνισμό της διασποράς.
