Νομοσχέδιο για τις δημόσιες συγκεντρώσεις και συναθροίσεις καταθέτει στη Βουλή το υπουργείο Προστασίας του Πολίτη. Με αυτό απαγορεύονται οι αντισυγκεντρώσεις, προσδιορίζονται οι ευθύνες των διοργανωτών και διευκρινίζεται πότε απαγορεύεται μία συνάθροιση.
Τα προβλήματα στην αγορά
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, καταγράφηκαν 80 πορείες και συγκεντρώσεις το Μάιο που επαναλειτούργησε η αγορά, μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων για τον κορονοϊό. Οι 53 εξ αυτών ήταν από την αρχή του Ιουνίου. Κατά μέσο όρο, το κέντρο της Αθήνας έμεινε κλειστό περίπου τρεις φορές ανά εργάσιμη ημέρα.
Τα παραπάνω στοιχεία που επικαλούνται στην κυβέρνηση, είχαν δοθεί στη δημοσιότητα από τον Εμπορικό Σύλλογο Αθηνών την περασμένη Πέμπτη (25/6), σε μια ανακοίνωση στην οποία οι καταστηματάρχες του κέντρου μιλούσαν για συνθήκες ασφυξίας και αδυναμίας λειτουργίας της πόλης και της αγοράς.
Όπως επισημαίνουν κυβερνητικές πηγές, το πρόβλημα δεν είναι καινούριο, καθώς το κέντρο παραλύει αρκετά συχνά, ανεξαρτήτως ώρας της ημέρας. Οι οδηγοί μπορεί να βρεθούν εγκλωβισμένοι είτε πηγαίνοντας είτε φεύγοντας από την εργασία τους, η περιοχή γίνεται απροσπέλαστη και τα καταστήματα κατεβάζουν ρολά χάνοντας μεγάλο ποσοστό του τζίρου τους σε μια δύσκολη περίοδο.
Έτσι, την ώρα που το δικαίωμα στη δημόσια συνάθροιση και τη διαμαρτυρία είναι αδιαμφισβήτητο, η ταλαιπωρία των πολιτών και η ασφυξία στα μαγαζιά είναι σχεδόν μόνιμη κυρίως από τις συνεχείς συγκεντρώσεις ιδιαίτερα μικρών ομάδων διαδηλωτών, που κινούνται και καταλαμβάνουν τις κεντρικές οδικές αρτηρίες.
Τι αλλάζει με το νομοσχέδιο για τις συγκεντρώσεις
Με το νομοσχέδιο που θα καταθέσει τη Δευτέρα (29/6) στη Βουλή η κυβέρνηση, στόχος είναι να διασφαλιστεί η άσκηση του δικαιώματος του συνέρχεσθαι, εντός ενός θεσμικού πλαισίου, που συνάδει προς την αρχή της αναλογικότητας και είναι εναρμονισμένο με τις επιταγές του άρθρου 11 του Συντάγματος και του άρθρου 11 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου («ΕΣΔΑ»).
Σύμφωνα με τους κυβερνώντες, το σχέδιο νόμου, το οποίο ενσωματώνει βασικές προτάσεις της πρότασης νόμου που είχε παρουσιάσει το 2012 ο τότε δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης, ύστερα από εργασία Επιτροπής στην οποία μετείχαν μεταξύ άλλων οι καθηγητές Αλιβιζάτος και Μανιτάκης, καλύπτει ένα υπαρκτό κενό στην προστασία των ατομικών και κοινωνικών ελευθεριών που προβλέπει το Σύνταγμα και επιχειρεί να διαμορφώσει ένα σύγχρονο νομικό πλαίσιο για την άσκηση του δικαιώματος του συνέρχεσθαι και ειδικότερα τη διενέργεια δημοσίων συναθροίσεων.
Με τον τρόπο αυτό, αφενός προστατεύεται η δημόσια ασφάλεια και δεν διαταράσσεται υπέρμετρα η κοινωνικοοικονομική ζωή ορισμένης περιοχής, αφετέρου διασφαλίζεται ισόρροπα η ακώλυτη άσκηση του συγκεκριμένου δικαιώματος των πολιτών. Ταυτόχρονα, μπαίνουν σαφή όρια στις αρμοδιότητες της αστυνομίας, σημειώνουν κυβερνητικές πηγές.
Γνωστοποίηση των συναθροίσεων
Με το νέο νόμο, ο οργανωτής οφείλει να γνωστοποιήσει στην αρμόδια αστυνομική ή λιμενική αρχή, την πρόθεσή του για κάλεσμα σε δημόσια υπαίθρια συνάθροιση, σε συγκεκριμένο τόπο και χρόνο.
Η γνωστοποίηση θα γίνεται εγγράφως ή ηλεκτρονικά μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας της Ελληνικής Αστυνομίας και θα υποβάλλεται εγκαίρως πριν από την πραγματοποίηση της δημόσιας υπαίθριας συνάθροισης.
Δεν θα απαιτείται γνωστοποίηση για τις δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις για τον εορτασμό της Πρωτομαγιάς και της επετείου της 17ης Νοεμβρίου. Επίσης θα επιτρέπεται αυθόρμητη δημόσια υπαίθρια συνάθροιση που δεν έχει γνωστοποιηθεί, αν δεν θα διαφαίνονται κίνδυνοι διασάλευσης της δημόσιας ασφάλειας ή σοβαρής διατάραξης της κοινωνικοοικονομικής ζωής.
Ορισμός οργανωτή
Στην περίπτωση αυτή οι αρμόδιες αρχές θα καλούν τους συμμετέχοντες να ορίσουν οργανωτή, εφόσον οι υφιστάμενες συνθήκες το επιτρέπουν, ενώ μπορούν να επιβάλουν περιορισμούς. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τους περιορισμούς, καθώς και αν δεν οριστεί οργανωτής, θα είναι δυνατή η διάλυση της συνάθροισης.
Οι πολίτες θα μπορούν να μαθαίνουν για τις προγραμματισμένες ή τρέχουσες πορείες και λοιπές εκδηλώσεις, όπως και για τις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις, από ειδική ιστοσελίδα που θα ενημερώνεται από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
Οργανωτής της συνάθροισης και αστυνομικός διαμεσολαβητής
Από την πλευρά των αρχών, θα ορίζεται αξιωματικός της Αστυνομίας ή Λιμενικού ως «Διαμεσολαβητής» και θα αποτελεί τον σύνδεσμο με τον οργανωτή της συνάθροισης. Ο οργανωτής θα πρέπει να συνεργάζεται μαζί του και να ακολουθεί τις υποδείξεις του παρέχοντας τη συνδρομή του για την τήρηση της τάξης και την ομαλή πραγματοποίηση της συνάθροισης.
Βάσει του νέου νομοσχεδίου, υποχρέωση του οργανωτή είναι και να ενημερώνει τους συμμετέχοντες ότι δεν μπορούν να έχουν αντικείμενα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άσκηση βίας και να ζητά την παρέμβαση των αρχών για να απομακρύνουν άτομα που φέρουν τέτοια αντικείμενα. Τέλος, ορίζει επαρκή αριθμό ατόμων, για την περιφρούρηση της συνάθροισης.
Αποζημιώσεις από τον οργανωτή
Ο οργανωτής ευθύνεται και για την αποζημίωση όσων υπέστησαν βλάβη της ζωής, της σωματικής ακεραιότητας και της ιδιοκτησίας από τους συμμετέχοντες στη συνάθροιση. Θα απαλλάσσεται της ευθύνης μόνο αν είχε γνωστοποιήσει εγκαίρως τη διεξαγωγή της συνάθροισης και αποδεικνύει ότι είχε λάβει όλα τα μέτρα για την πρόληψη και αποτροπή της ζημιάς.
Οι περιπτώσεις των περιορισμών στις συναθροίσεις
Σε μια επικείμενη συνάθροιση θα μπορούν να μπουν περιορισμοί, αν πιθανολογείται ότι η διεξαγωγή της θα διαταράξει δυσανάλογα την κοινωνικοοικονομική ζωή της συγκεκριμένης περιοχής, δημιουργώντας προβλήματα στις ειδικές κυκλοφοριακές και άλλες ιδιαίτερες τοπικές συνθήκες. Αν μια η πορεία ή διαδήλωση είναι σε εξέλιξη, θα μπορούν να επιβάλλονται περιορισμοί, αν η διεξαγωγή τους προκαλεί δυσανάλογα μεγάλη διατάραξη στην κοινωνικοοικονομική ζωή της περιοχής, λόγω του αριθμού των συμμετεχόντων και δημιουργεί προβλήματα στην κυκλοφορία και σε άλλες ιδιαίτερες τοπικές συνθήκες.
Η απόφαση για την επιβολή περιορισμών σε συνάθροιση που γνωστοποιείται από πριν, κοινοποιείται στον οργανωτή εγκαίρως, πριν αυτή πραγματοποιηθεί.
Απαγόρευση ή διάλυση συγκεντρώσεων
Επικείμενη δημόσια υπαίθρια συνάθροιση θα μπορεί να απαγορευθεί αν, α) επαπειλείται σοβαρός κίνδυνος για τη δημόσια ασφάλεια, λόγω ιδιαιτέρως πιθανής διάπραξης σοβαρών εγκλημάτων, ιδίως, κατά της ζωής, της σωματικής ακεραιότητας, της ιδιοκτησίας, β) απειλείται σοβαρή διατάραξη της κοινωνικοοικονομικής ζωής σε ορισμένη περιοχή.
Μια πορεία που είναι σε εξέλιξη θα μπορεί να διαλύεται αν, α) πραγματοποιείται παρά την έκδοση απόφασης απαγόρευσης, β) οι συμμετέχοντες δεν ακολουθούν τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν και γ) μετατρέπεται σε βίαιη, με τη διάπραξη σοβαρών αξιόποινων πράξεων, όπως επιθέσεων κατά προσώπων, εμπρησμών, φθορών δημόσιας ή ιδιωτικής περιουσίας, βιαιοπραγιών κατά της αστυνομικής δύναμης και ιδίως σε περιπτώσεις που χρησιμοποιούνται αυτοσχέδιοι εκρηκτικοί και εμπρηστικοί μηχανισμοί, φωτοβολίδες, αιχμηρά αντικείμενα ή από τη συνέχισή της προκαλείται άμεσος κίνδυνος κατά της ζωής ή σωματική βλάβη και δ) πραγματοποιείται χωρίς να έχει γνωστοποιηθεί σύμφωνα με τα οριζόμενα.
