Εξέταση των προβλημάτων της φθηνής ανάπτυξης και της κακοπληρωμένης εργασίας στην Ελλάδα.
Εκτός από το brain drain, των νέων που μεταναστεύουν για να βρουν καλύτερη εργασία, υπάρχει και το brain waste. Το σπατάλημα ανθρώπων με προσόντα, σπουδές και γνώσεις, σε δουλειές κατώτερες των ικανοτήτων και των δυνατοτήτων τους και χαμηλότερες απολαβές. Επίσης, υπάρχει το φαινόμενο του εσωτερικού brain drain, ατόμων με υψηλή ειδίκευση, που ζουν μεν στην Ελλάδα, αλλά εργάζονται για επιχειρήσεις του εξωτερικού.
Η αιτία που διαιωνίζονται τα παραπάνω φαινόμενα είναι η πολιτική της φθηνής ανάπτυξης, υποστήριξε ο οικονομικός γεωγράφος Λόης Λαμπριανίδης, σε εισήγησή του σε πρόσφατη ημερίδα του Ινστιτούτου ΕΝΑ με θέμα Η εργασία σήμερα: Για μια προοδευτική πρόταση. Ο όρος φθηνή ανάπτυξη αναφέρεται σε ένα καθεστώς που περιλαμβάνει χαμηλό κόστος εργασίας, κακές συνθήκες εργασίας, χαμηλούς φορολογικούς συντελεστές για τις επιχειρήσεις και περιορισμένη προστασία του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος, καθώς και της πολιτιστικής κληρονομιάς.
Το μοντέλο αυτό δημιουργεί υψηλή ζήτηση για ανειδίκευτη και μέσης ειδίκευσης απασχόληση και πολύ περιορισμένη ζήτηση για εξειδικευμένη. Ο καθηγητής Λόης Λαμπριανίδης στην ημερίδα Η εργασία σήμερα του Ινστιτούτου ΕΝΑ, αναφέρει ότι είναι αναγκαία μια στρατηγική για ποιοτική ανάπτυξη, η οποία θα στηρίζεται στο εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό και θα έχει ως στόχο τη σταδιακή αύξηση της παραγωγής προϊόντων και υπηρεσιών με υψηλή προστιθέμενη αξία.
Η καθηγήτρια Μαρία Καραμεσίνη, η οποία έχει διατελέσει πρόεδρος και διοικήτρια του ΟΑΕΔ, αποδόμησε τις διατυπώσεις της κυβέρνησης σχετικά με τη μείωση της ανεργίας, τονίζοντας πώς το 30% της μείωσης αυτής δεν οφείλεται σε αύξηση των θέσεων εργασίας αλλά στη μείωση του εργατικού δυναμικού. Όπως υπογράμμισε, οι εργασιακές σχέσεις έχουν υποστεί απορρύθμιση και η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες με τον χαμηλότερο βαθμό κάλυψης των μισθωτών από συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
Η καθηγήτρια κατέληξε ότι το σημερινό μοντέλο εργασίας δεν είναι ούτε κοινωνικά ούτε οικονομικά βιώσιμο. Απαιτείται μια ριζική αναμόρφωση του σημερινού θεσμικού πλαισίου εργασιακών σχέσεων, ώστε να εξασφαλίζεται η αύξηση των μισθών, η ενίσχυση της διαπραγματευτικής δύναμης των μισθωτών και η βελτίωση των όρων απασχόλησης και εργασίας τους.