Της Ελένης-Βασιλικής Μπαμπαλιούτα
Τον διάδοχο του Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ, τον Κασίμ Ζομάτ Τοκάγεφ (Kassym-Jomart Tokayev) ανέδειξε ως τον μεγάλο νικητή των προεδρικών εκλογών της περασμένης Κυριακής η κάλπή στο Καζακστάν. Ο νέος πρόεδρος σάρωσε στην κυριολεξία όλους τους αντιπάλους του και συγκέντρωσε το 70,96% των ψήφων παίρνοντας αυτοδυναμία από τον πρώτο κιόλας γύρο. Οι εκλογές διεξήχθησαν σε ένα άκρως πολιτισμένο περιβάλλον, χωρίς ντουντούκες και κορναρίσματα, χωρίς αφισοκολλήσεις και προεκλογικές συγκεντρώσεις που να ταλαιπωρούν οδηγούς και πεζούς όπως γίνεται εδώ στην Ελλάδα. Οι πολιτισμένες εκλογές του Καζακστάν δεν είχαν σε τίποτα να ζηλέψουν τις χώρες της ευρωπαϊκής Δύσης. Για την ιστορία, ο Τοκάγεφ είναι ο δεύτερος πρόεδρος της χώρας, μετά τον Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος της χώρας επί 30 έτη και έχει τον τίτλο «εθνικός ηγέτης» (Yelbasy).
Ο 66χρονος νέος πρόεδρος , θεωρείται ως η φυσική συνέχειά του του Ναζαρμπάγιεφ στο πολιτικό σκηνικό της χώρας. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα των εκλογών της Κυριακής που ανακοίνωσε χθες η Εθνική Εκλογική Επιτροπή της χώρας, ο Τοκάγεφ συγκέντρωσε το ποσοστό 70,96%, ο Εμιρζάν Κοσάνοβ 16,23%, η Ντένια Γιεσπάγεβα 5,05%, ο Τελεουτάι Ρακιμμπέκοβ 3,04%, Αμανγέλτι Τασπίχοβ 1,98, ο Ζαμπίλ Αχμετμπέκοβ 1,82% και ο Σεντιμπέκ Τουγκέλ 0,92%.
Ο ίδιος δήλωσε στα Μέσα Ενημέρωσης μετά την επίσημη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων τα εξής: «Αυτή ημέρα θα μπει στην ιστορία μας.Πρόκειται για τον ανταγωνισμό εκλογικών προγραμμάτων. Οι εκλογές διεξήχθησαν σε υψηλό, διαφανές και δίκαιο επίπεδο».
Συνολικά στήθηκαν 9.968 εκλογικά τμήματα σε όλη τη χώρα και ψήφισαν 11.947.995 ψηφοφόροι. Η συμμετοχή στις προεδρικές εκλογές έφτασε στο 77,5%.
Συγχαρητήρια στον νέο πρόεδρο από Ρωσία και Κίνα
Οι πρώτοι που έσπευσαν να συγχαρούν για την νίκη του Κασίμ Ζομάτ Τοκάγεφ από τους Προέδρους της Ρωσίας Βλάντιμιρ Πούτιν και της Κίνας Σι Τζινπίνγκ. Όπως έκανε γνωστό στη δημοσιότητα η προεδρία του Καζακστάν, ο Ρώσος Πρόεδρος συνεχάρη τον Τοκάγεφ για τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές και του ευχήθηκε επιτυχία στην εκτέλεση των αρμοδιοτήτων από αυτό το υψηλό αξίωμα. Από τη μεριά του, ο Τοκάγεφ ευχαρίστησε τον Βλαντιμίρ Πούτιν και δήλωσε ότι η θέση του Καζακστάν για πολυμερή συνεργασία με τη Ρωσία θα συνεχιστεί. Ο πρόεδρος του Καζακστάν συνεχάρη επίσης τον Ρώσο πρόεδρο για τη σημερινή εθνική ημέρα της Ρωσίας.
Σε ανάλογο ύφος κινήθηκε και το τηλεγράφημα του Κινέζου προέδρου με τηλεγράφημά του που έδωσε στη δημοσιότητα η προεδρία του Καζακαστάν, συνεχάρη τον Τοκάγεφ για τη νίκη του. «Θα ήθελα να σας συγχαρώ και να εκφράσω τις καλύτερες ευχές, εξ ονόματος της κυβέρνησης και του κινεζικού λαού, αλλά και εμού του ιδίου, για την εκλογή σας στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας του Καζακστάν. Η Κίνα και το Καζακστάν είναι καλοί γείτονες και στρατηγικοί εταίροι. Αποδίδω μεγάλη σημασία στην εμβάθυνση των σχέσεων του Καζακστάν με την Κίνα» τονίζει στο τηλεγράφημά του ο Σι Τζινπίνγκ, ενώ έκανε λόγο «για μια νέα σελίδα στη σταθερή και μακροπρόθεσμη ανάπτυξη της συνεργασίας των δύο χωρών».
Ποιο είναι το προφίλ του 66χρονού προέδρου Τοκάγιεφ;
Ο Τοκάγεφ σπούδασε στο Κρατικό Πανεπιστήμιο Διεθνών Σχέσεων της Μόσχας (1975) και είναι διδάκτωρ πολιτικών επιστημών με θέμα εργασίας «Εξωτερική πολιτική της Δημοκρατίας του Καζακστάν κατά την περίοδο σχηματισμού μιας νέας παγκόσμιας τάξης» (2001). Μιλάει Εκτός από καζαχικά και ρωσικά, μιλάει επίσης αγγλικά, κινεζικά και γαλλικά.
Από το 1975 έως το 1991 εργάστηκε στο υπουργείο Εξωτερικών της ΕΣΣΔ, αρχικά ως πολιτικός ακόλουθος και μετά ως γραμματέας.
Από το 1993 έως το 1994 ορίστηκε αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Δημοκρατίας του Καζακστάν και στη συνέχεια έως το 1999 υπουργός Εξωτερικών της Δημοκρατίας του Καζακστάν. Το 1999 ορίστηκε αρχικά αναπληρωτής πρωθυπουργός της Δημοκρατίας του Καζακστάν και την ίδια χρονιά πρωθυπουργός της χώρας έως το 2002. Εν συνεχεία διορίστηκε εκ νέου υπουργός Εξωτερικών έως το 2007, όποτε εκλέχθηκε πρόεδρος της Γερουσίας του Κοινοβουλίου του Καζακστάν και στις 20 Μαρτίου του 2019 ορίστηκε μεταβατικός Πρόεδρος της χώρας.
Λίγα λόγια για το Καζακστάν
Οι περισσότεροι Έλληνες έχουν μία άκρως λανθασμένη εντύπωση για τη χώρα του Καζακστάν. Λόγω της εκδίωξης των Ελληνο-ποντίων επί εποχής Στάλιν, νομίζουν ότι ακόμα είναι ένας τόπος εξορίας, αγώνος και υπανάπτυκτης. Δεν έχει όμως καμία σχέση όλη αυτή η εικόνα του παρελθόντος με την σημερινή. Το Καζακστάν σε λίγα χρόνια θα ανταγωνίζεται τις μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου. Η πρωτεύουσα της είναι στην κυριολεξία ένα κόσμημα που σέβεται και αγκαλιάζει ακόμα και τους ΑμεΑ.
Τα αποθέματα ορυκτών πόρων της χώρας είναι περισσότερα από 5 χιλιάδες κοιτάσματα ενώ το εκτιμώμενο κόστος υπολογίζεται σε δεκάδες τρισεκατομμύρια δολάρια. Η χώρα κατέχει την πρώτη θέση στον κόσμο στα αποθέματα ψευδαργύρου, βολφραμίου και βαρίου, τη δεύτερη σε ασήμι, μόλυβδο και χρωμίτη, την τρίτη σε χαλκό και φθορίτη, την τέταρτη σε μολυβδαίνιο, και την έκτη θέση σε χρυσό.
Διαθέτει σημαντικούς πόρους πετρελαίου και φυσικού αερίου και κατέχει την 9η θέση στον κόσμο όσον αφορά τα αποδεδειγμένα αποθέματα πετρελαίου. Καταλαμβάνει την 8η θέση σε αποθέματα άνθρακα και τη 2η θέση σε αποθέματα ουρανίου.
Βρίσκεται ανάμεσα στους δέκα μεγαλύτερους εξαγωγείς σιταριού και αποτελεί μία από τις ηγέτιδες χώρες στις εξαγωγές σε αλεύρι, με βάση τα ίδια στοιχεία. Επίσης επιδιώκει να βάλει τη χώρα στον παγκόσμιο χάρτη ως τον κύριο συνδετικό κρίκο της ηπείρου και να τη μετατρέψει στο μεγαλύτερο επιχειρηματικό κέντρο και σε δίοδο της περιοχής, μια γέφυρα μεταξύ της Ευρώπης και της Ασίας. Μέχρι το 2020, ο όγκος των διαμετακομιστικών μεταφορών μέσω της χώρας εκτιμάται να έχει αυξηθεί σχεδόν στο διπλάσιο.
Η χώρα έχει ως στόχο της, τον σχηματισμό ενός επαγγελματικού κρατικού μηχανισμού, τη διασφάλιση ενός κράτους δικαίου, την εκβιομηχάνιση και την οικονομική ανάπτυξη, την ταυτοποίηση και την ενότητα, καθώς και τον σχηματισμό μιας υπεύθυνης κυβέρνησης.
Τέλος ας μην ξεχνάμε ότι το Καζακστάν έκανε για δυο χρόνια δυο μεγάλες διοργανώσεις που είχαν πολύ μεγάλη επιτυχία παγκοσμίως. Η πρώτη ήταν το 2017 « Η Έκθεση 2017: Ενέργεια του μέλλοντος», η οποία παρουσίασε τις τελευταίες πράσινες τεχνολογίες,και η δεύτερη πέρυσι που ήταν η διοργάνωση του Οικονομικού της Φόρουμ.
Σήμερα η Δημοκρατία του Καζακστάν είναι ένα από τα πιο γρήγορα αναπτυσσόμενα έθνη στην Ευρασία και στον κόσμο και φιλοδοξεί να συγκαταλεχθεί στα 50 πιο ανεπτυγμένα κράτη στον κόσμο έως το 2050.
Ο πληθυσμός του Καζακστάν και οι Έλληνες
Το Καζακστάν, η 9η χώρα στον κόσμο σε έκταση, απέκτησε την ανεξαρτησία του στις 16 Δεκεμβρίου του 1991 με πρωτεύουσα την Αστάνα που μετονομάστηκε πρόσφατα, προς τιμήν του πρώην προέδρου της, σε Νουρσουλτάν. Ο πληθυσμός της χώρας υπερβαίνει τα 17 εκατομμύρια, ενώ συμφώνα με την επίσημη απογραφή του 2009, οι εθνότητες έχουν ως εξής: Καζάκοι – 63,07%, Ρώσοι – 23,7%, Ουζμπέκοι – 2,85%, Ουκρανοί – 2,08%, Ουιγούροι – 1,4%, Τάταροι – 1,28%, Γερμανοί – 1,11%, ενώ οι υπόλοιπες μειονότητες ανέρχονται στο 4,51% .Οι Έλληνες που έχουν μείνει στη χώρα είναι περί τις 12 χιλιάδες. Να επισημάνουμε εδώ ότι η χώρα μας είναι η πρώτη σε πωλήσεις εξαγωγής στο Καζακστάν στο Λαβράκι.
Μεγάλο ενδιαφέρον για τις εκλογές του Καζακστάν από τα διεθνή μέσα ενημέρωσης
Έσπασε κάθε ρεκόρ συμμετοχής διαπιστευμένων δημοσιογράφων οι συγκεκριμένες εκλογές, καθώς 227 δημοσιογράφοι από 40 χώρες,χωρίς να λαμβάνονται υπ’ όψιν και οι 121 μόνιμοι δημοσιογράφοι των ξένων μέσων ενημέρωσης που μένουν μόνιμα στη χώρα.
Συνολικά, η Κεντρική Εκλογική Επιτροπή του Καζακστάν (CEC) είχε διαπιστώσει 1.013 διεθνείς παρατηρητές, στους οποίους συμμετείχαν 866 παρατηρητές από εννέα διεθνείς οργανισμούς και 147 παρατηρητές από 41 ξένες χώρες.
Από την Ελλάδα παρακολούθησαν τις εκλογές ως ανεξάρτητοι εθνικοί παρατηρητές, καλεσμένοι από την εκλογική επιτροπή του Καζακστάν, ο πρώην πρόεδρος της Βουλής Βύρων Πολύδωρας και η πρύτανης του Παντείου Πανεπιστημίου Ισμήνη Κριάρη.
Ποιες είναι οι νέες προκλήσεις που θα αντιμετωπίσει ο Τοκάγιεφ
Τις βασικές προκλήσεις για τον Τοκάγιεφ τις σκιαγράφησε ο υφυπουργός Εξωτερικών της χώρας, Ρόμαν Βασιλένκο μια μέρα πριν τις εκλογές σε συνέντευξη τύπου που έδωσε στο Υπουργείο Εξωτερικών. Ιεράρχησε ως κύριες τη διατήρηση της οικονομικής δυναμικής και ανάπτυξης της χώρας καθώς και τη διαφοροποίηση της οικονομίας της.
Ένα άλλο μέλημα της νέας κυβέρνησης είναι τη διασφάλιση της σημερινής ποιότητας ζωής της νέας γενιάς αλλά και της μεσαίας τάξης.
Στα θέματα που αφορούν την εξωτερική πολιτική το Καζακστάν έχει ως στόχο του να συνεχίσει τη ρεαλιστική πολιτική του προκατόχου του με τα γειτονικά κράτη. Ποιο συγκεκριμένα οι σχέσεις του Καζακστάν με τις μεγάλες δυνάμεις υπογράμμισε πως πρέπει να είναι θετικές ενώ πρέπει να διευρύνει τη συνεργασία του και με άλλες χώρες του κόσμου. Ιδιαίτερο βάρος έδωσε στις σχέσεις του Καζακστάν με τη Ρωσία, την Κίνα στο πλαίσιο της στρατηγικής «Μια Ζώνη, Ένας Δρόμος» και τις ΗΠΑ.