Τα αποτελέσματα των εκλογών στα κρατίδια του Βρανδεμβούργου και της Σαξονίας, με κύρια χαρακτηριστικά την θεαματική άνοδο των ποσοστών της Εναλλακτικής για την Γερμανία (AfD), την περαιτέρω συρρίκνωση της δύναμης των κομμάτων του ομοσπονδιακού κυβερνητικού συνασπισμού, την πτώση της Αριστεράς και την εμπέδωση – για πρώτη φορά – της παρουσίας των Πρασίνων στα ανατολικά της χώρας, απασχολούν, όπως είναι το φυσικό κι αναμενόμενο, το σύνολο του γερμανικού Τύπου.
Με αναλύσεις και άρθρα γνώμης τα ΜΜΕ επιχειρούν να ερμηνεύσουν τα νέα δεδομένα και κυρίως να προβλέψουν τον αντίκτυπο που θα έχουν στην πολιτική ζωή της χώρας.
«Προειδοποιητικό σήμα»
«Η Άνεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ θα πρέπει να αναλάβει μεγάλο μερίδιο της ευθύνης για την τεράστια απώλεια ψήφων του CDU στο Βρανδεμβούργο και στη Σαξονία», γράφει η Münchner Merkur και εκτιμά ότι η νίκη του Μίχαελ Κρέτσμερ στην Σαξονία δεν ήρθε χάρη στην αρχηγό του κόμματός του, αλλά αντιθέτως, παρόλα τα λάθη της. «Στο Βερολίνο μπορούν μετά τις εκλογές να αναπνεύσουν με ανακούφιση. Ένας έντονος νέος σεισμός για τον κυβερνητικό συνασπισμό μπορεί για την ώρα να αποφευχθεί, ελπίζουν στο CDU και στο SPD. Η χαλάρωση όμως των δύο παραδοσιακών λαϊκών κομμάτων δεν μπορεί παρά να είναι η νηνεμία πριν από την καταιγίδα. Μια ανάσα για την Άγγελα Μέρκελ, την Άνεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ και τον “μεγάλο συνασπισμό”», αναφέρει χαρακτηριστικά η εφημερίδα της Βαυαρίας και τονίζει ότι η επιτυχία της AfD στην ανατολική Γερμανία «αποτελεί σημείο καμπής – και ερμηνεύεται από όλα τα υπόλοιπα κόμματα ως προειδοποιητικό σήμα».
Η εφημερίδα Die Welt επισημαίνει σε σχόλιό της ότι με την νίκη του επί της AfD, ο Μίχαελ Κρέτσμερ γίνεται ο πιο σημαντικός επικεφαλής κυβέρνησης του CDU και διασώζει την Πρόεδρο του κόμματός του από την επόμενη εσωτερική διαμάχη προσώπων. Η Άνεγκρετ Κραμπ-Καρενμπάουερ τον χρειάζεται όμως και με το βλέμμα στην «Ένωση Αξιών», την συντηρητικότερη πτέρυγα του CDU, συνεχίζει η εφημερίδα.
Η Bild κάνει λόγο για πικρά αλλά και για ελπιδοφόρα μηνύματα από τις χθεσινές εκλογές. Στην πρώτη κατηγορία κατατάσσει το γεγονός ότι πάνω από ένας στους τρεις ψηφοφόρους επέλεξε χθες είτε την AfD είτε την Αριστερά, «δύο κόμματα τα οποία δεν μπορούν και δεν θέλουν να αποστασιοποιηθούν από δύο άδικα γερμανικά καθεστώτα του 20ού αιώνα και τα οποία θέλουν να διχάσουν αυτήν την τόσο επιτυχώς ενωμένη χώρα», γράφει χαρακτηριστικά.
Ελπιδοφόρα χαρακτηρίζει η εφημερίδα την υψηλή συμμετοχή στις χθεσινές εκλογές, η οποία ξεπέρασε το 60%, αλλά και το γεγονός ότι στην Σαξονία το CDU κατόρθωσε να κερδίσει περισσότερους νέους ψηφοφόρους από όσους έχασε προς την AfD. «Το ενδεχομένως σημαντικότερο αν και για πολλούς άβολο μήνυμα: η AfD δεν είναι απλώς “δεξιά”, όπως λέγεται. Η Αριστερά έχασε στη Σαξονία 27.000 ψηφοφόρους προς την AfD. Ο δρόμος από τη μία πλευρά στην άλλη είναι μικρός. H AfD είναι πολύ περισσότερο ένα κόμμα των απογοητευμένων, των θυμωμένων, ακριβώς όπως και η Αριστερά.
Για τα τιμωρηθέντα (αλλοτινά) μεγάλα κόμματα, το ζήτημα είναι να λάβουν σοβαρά υπόψη τους τα προβλήματα που απασχολούν τους ανθρώπους (…). Διότι όποιος αισθάνεται ότι τον καταλαβαίνουν, δεν ψηφίζει άκρα», εκτιμά η γερμανική ταμπλόιντ.
Το «τέλος των βεβαιοτήτων»;
«Οι παλιές βεβαιότητες δεν ισχύουν πια στην ανατολή», γράφει το περιοδικό Der Spiegel και τονίζει την ανάγκη να σχηματιστούν τώρα κυβερνήσεις χωρίς την AfD. Κάνει λόγο για πέντε «διδάγματα» που προκύπτουν από τις χθεσινές εκλογές:
* «Ο εξτρεμισμός δεν ζημιώνει την AfD». Ο επικεφαλής του κόμματος στο Βρανδεμβούργο Αντρέας Κάλμπιτς είχε επί σχεδόν δύο δεκαετίες σχέση με ακροδεξιούς κύκλους. Σήμερα είναι το πρόσωπο της «λαϊκής» πτέρυγας του κόμματός του, επισημαίνει το περιοδικό – το οποίο μόλις μία ημέρα πριν από τις εκλογές αποκάλυψε τη συμμετοχή του Κάλμπιτς σε εκδηλώσεις νεοναζί στην Αθήνα το 2007.
* «Το ζήτημα των κυβερνητικών συνασπισμών θα είναι περίπλοκο», συνεχίζει το Spiegel και εξηγεί ότι κανένα κόμμα δεν θέλει να συνεργαστεί με την AfD, αλλά η επιτυχία των δεξιολαϊκιστών καθιστά τους κλασικούς κυβερνητικούς συνασπισμούς ακόμη πιο δύσκολους. «Κεντρική προϋπόθεση θα είναι να σχηματιστούν κυβερνήσεις χωρίς την AfD», αναφέρει.
* «Βαθιά ανάσα στον μεγάλο συνασπισμό». Τα πράγματα θα μπορούσαν να είναι χειρότερα, εκτιμά το Spiegel και προσθέτει χαρακτηριστικά ότι αυτό αποτελεί κάτι σαν «σχεδόν» επιτυχία για CDU και SPD.
* «Οι Πράσινοι δεν μπορούν να κάνουν μαγικά». Ενίσχυσαν πάντως, γράφει το γερμανικό περιοδικό, σημαντικά τις δυνάμεις τους στην ανατολή, όπου πριν από λίγα χρόνια ήταν πολύ μικρό κόμμα. Η ομοσπονδιακή τάση φαίνεται να ενθουσιάζει και στην ανατολή. «Οι εκλογές ωστόσο μας υπενθυμίζουν πόσο γρήγορα μπορούν να τελειώσουν οι υψηλές πτήσεις των Πρασίνων. Στο Βρανδεμβούργο το κόμμα έπαιρνε στις δημοσκοπήσεις ποσοστά σχεδόν ίδια με το SPD και τo CDU. Η επικεφαλής Ούρσουλα Νονενμάχερ έλεγε δημοσίως ότι ήταν έτοιμη να γίνει πρωθυπουργός. Από αυτό όμως ξέρουμε τώρα ότι το κόμμα απέχει ακόμη αρκετά», διευκρινίζει το Spiegel.
* «Η Αριστερά δεν είναι πλέον το κόμμα της ανατολής». «Η Αριστερά και η ανατολή είχαν μια ιδιαίτερη σχέση. Ακόμη και σήμερα, 30 χρόνια μετά την πτώση του Τείχους, οι σύντροφοι θεωρούνται ως φυσικοί εκπρόσωποι των ανθρώπων στα νέα ομόσπονδα κρατίδια. Αυτές οι εποχές έχουν παρέλθει. Η AfD έχει προ πολλού ξεπεράσει την Αριστερά ως κόμμα διαμαρτυρίας. Οι σύντροφοι αγωνίζονται με μείωση των μελών τους και με μια όλο και χειρότερη δομική σχέση με την περιοχή. Στο Βρανδεμβούργο και στην Σαξονία οι σύντροφοι είναι εκ νέου δραματικά αποδυναμωμένοι – και πλέον απλώς ένα κόμμα μεταξύ πολλών άλλων», καταλήγει το περιοδικό.
«Μπούμερανγκ»;
Στα εσωτερικά προβλήματα της AfD αναφέρεται η Frankfurter Allgemeine Zeitung, για την οποία η επιτυχία του Αντρέας Κάλμπιτς στο Βρανδεμβούργο και η πιθανή ανάλογη επίδοση του επικεφαλής της AfD στην Θουριγγία Μπγιέρν Χέκε στις εκλογές του Οκτωβρίου μπορεί να πυροδοτήσουν εξελίξεις στο εσωτερικό του κόμματος σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Οι δύο πολιτικοί ανήκουν στην λεγόμενη λαϊκή «Πτέρυγα» και βρίσκονται σε διαμάχη με την ηγεσία της AfD, τον Αλεξάντερ Γκάουλαντ και την Φράουκε Πέτρι. Η επιτυχία «θα μπορούσε να γυρίσει μπούμερανγκ», γράφει η FAZ. Ο κ. Κάλμπιτς στο χθεσινοβραδινό εκλογικό πάρτι του δήλωσε: «Δεν τελείωσε τίποτα, στην πραγματικότητα τώρα ξεκινούν όλα», πράγμα που ακούστηκε σαν απειλή. Ο κ. Χέκε, ο οποίος συμμετείχε στην εκδήλωση, μιλώντας στην FAΖ υποστήριξε ότι «αυτό που ζήσαμε σήμερα (χθες) ήταν μια ειρηνική επανάσταση στην κάλπη».
Η εφημερίδα εκτιμά ωστόσο ότι η εκλογική επιτυχία στην Σαξονία και στο Βρανδεμβούργο μπορεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις συνολικά στο κόμμα: «Διότι μια συνδεδεμένη με αυτήν περαιτέρω ριζοσπαστικοποίηση της AfD θα μπορούσε να οδηγήσει σε έξοδο και απώλειες συντηρητικών ψηφοφόρων στο δυτικό τμήμα της χώρας», εξηγεί.